1 Бейіндік оқытудың мақсаты мен міндеттері Бейіндік оқыту
)«Қоғамдық білім» білім беру аймағы бойынша құзыреттіліктер
жүктеу/скачать 9,12 Mb.
|
12 жылдық сеcсия Т (копия)-1-1
| 8)«Қоғамдық білім» білім беру аймағы бойынша құзыреттіліктер.
Қазіргі замандағы жағдайлардағы кәсібиліктің өсуі маман құзыреттілігінің кәсібилік мәселесін ерекше қарастырады. Кәсіби құзыреттілікке- тұлға маманның интегративті сапалар, білім, шеберліктер және дағдылар жүйесін, типтік міндеттерді шешу амалдарын талдау жатады. Кәсіби құзыреттілікті қалыптастыру тұлғаның әртүрлі қасиеттерінен, оның негізгі қайнар көзі оқу және субъективті тәжірибесі болып табылады. Кәсіби құзыреттілік үнемі ұмтылысты жетілдіруді сипаттайды. Құзыреттіліктің психологиялық негізі өз біліктілігін көтеру, кәсіби дамытуды дайындауды қажет етеді. Педагогикалық кәсіп бір уақытта басқарушы және өзгеруші болып табылады. Тұлға дамуын басқару үшін құзыретті болуы қажет. Педагогтың кәсіби құзыреттілігінің түсінігі педагогикалық қызметті жүзеге асыруға дайындықты және оның кәсіби сипаттамасын көрсетеді. Педагогтың дайындығының мазмұны қандай да бір мамандық бойынша –педагог құзыреттілігінің нормативті моделі, кәсіби білім, шеберліктер мен дағдылар құрамын бейнелейді. Құзыреттілік сипаттамасы- бұл теоретикалық және тәжірибелік деңгейде талаптарды жалпылау. Құзыреттілік – адам қабілеттілігі мен шеберліктері арқылы белгілі бір еңбек функцияларына ие болады. Кәсіби еңбекті орындау жайлы айтқанда, оның жоғарғы деңгейде жүзеге асуы жайлы айтылады.Құзыреттілік- кәсіп талаптарына сәйкес дара сипаттама. Құзыреттілік жайлы адам еңбегінің нәтижелері жайлы айтуға болады. Кәсіби құзыреттілік педагогтың субъективті факторы болып табылады. Педагогтың кәсіби құзыреттілігі түсінігі мұғалімнің жеке мүмкіндіктерін көрсетеді. Осылайша, педагог құзыреттілігі педагогикалық қызметтің теоретикалық және практикалық дайындығын жүзеге асырады. Кәсіби құзыреттіліктің әртүрлі классификациялары бар. Жоғарыда аталған классификациядан басқа арнайы- педагогикалық, әдістемелік, әлеуметтік-психологиялық, педагогтың ауто психологиялық және дифференциалды- психологиялық құзыреттілік, сол сияқты кәсіби құзыреттіліктің 4 түрі бар: 1. Арнайы құзыреттілік, 2. Әлеуметтік құзыреттілік, 3. Тұлғалық құзыреттілік, 4. Дара құзыреттілік. Педагогтың арнайы құзыреттілігі деп кәсіби қызметті жеткілікті деңгейде жоғары деңгейде игеру, кәсіби дамуды жобалау. Әлеуметтік дағдылар біріккен кәсіби қызметке ие болу (топтық, кооперативті), сол сияқты кәсіби қарым-қатынас амалдарынқабылдау. Әлеуметтік дағдылар адамдарға қоғамдық өмір ережелерін және нормалар арқылы орындайды. Педагогтың әлеуметтік құзыреттілігі өз кәсіби еңбегінің нәтижесін қабылдау. Педагогтың тұлғалық құзыреттілігі –бұл тұлғалық өзін-өзі дамыту амалдарын игеру. Педагогтың даралық құзыреттілігі- бұл кәсіп негізінде даралықты өзін-өзі жүзеге асыру амалдарын игеру. Сол сияқты мамандардың дара құзыреттілігі дара өзін-өзі сақтау қабілеттілігі, өз еңбегін дұрыс ұйымдастыра алу. Әртүрлі зерттеулер бойынша кәсіби құзыреттілігі бойынша келесі блоктар бөлінеді: Арнайы білімдерге қатысты құзыреттілік (арнайы немесе арнайы – педагогикалық және әдістемелік) — Әлеуметтік әсерлермен байланысты құзыреттілік (әлеуметтік құрамына, әлеуметтік-психологиялық құзыреттілік) — Өзін-өзі тану аймағындағы құзыреттілік және басқа адамдардың дара ерекшеліктерін түсіну. (дара немесе дифференциалды- психологиялық құзыреттілік) — Тұлғалық өсу және өзін-өзі жетілдіру қабілеттілігі (тұлғалық немесе аутопсихологиялық құзыреттілік). Педагогтың кәсіби құзыреттілігі жайлы оның еңбек процессі және еңбек нәтижесі бойынша талдауға болады. Педагогтың кәсіби құзыреттілігінің еңбегі- мұғалім еңбегі, бұл жерде педагогикалық қызмет, педагогикалық қарым-қатынас, мұғалім тұлғасын жүзеге асыру. Педагог қызметі, педагог қарым-қатынас және мұғалім тұлғасын өзін-өзі жүзеге асыру мұғалімнің еңбек процессін сипаттайды. Педагогтың кәсіби құзыреттілігінің компоненттері. Педагогтың кәсіби құзыреттілігі маманның тұлғасының педагогика аймағында және психологияда да ғылыми-теоертикалық білім жүйесін енгізеді. Педагогтың кәсіби құзыреттілігі – бұл көпфакторлы құбылыс, оған мұғалімнің теоертикалық білімі және нақты педагогикалық жағдайға қолданылатын амалдар жүйесі, педагогтың құндылық бағдары, сол сияқты оның мәдениетінің интегративті көрсеткіштері кіреді (қарым-қатынас стилі, сөйлеу, өз қызметіне қатынасы және т.б.). жүктеу/скачать 9,12 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|