36. Нуклеофильді орынбасудың механизмі Нуклеофил – оң зарядты аймаққа қарай тартылатын, бос электрон жұбы бар ион немесе молекула.
Нуклеофилдер толықтай теріс иондар немесе молекулада теріс зарядты аймақ бар.
Нуклеофилдердің мысалына гидроксид иондары (OH-), цианид иондары (CN-), аммиак (NH3-) және су кіреді.
SN2(Нуклеофильді орынбасудың 1 реакциясы):
Жоғарыда айтып кеткендей көміртек-галоген байланысы полярлы, сол себепті көміртек
нуклеофилдің соққысына ашық. Механизм:
1. Нуклеофил соққысы(шабуылы)
2. Көміртек 8 электроннан артық электронды таси алмайды, нәтижесінде электронның жылжуы
3. Галоген ионының түзілуі
SN1(Нуклеофильді орынбасудың 2 реакциясы):
Алайда SN1 механизмінің SN2 механизмінен қандай айырмашылығы бар сұрағы пайда болады ? Ескере кететін жайт, SN2 механизмі бірінші және екінші реттік
құрылымдағы галогеналкандарды қамтиды. Ал қалған үшінші реттік галогеналкандар үшін SN1 реакциясы жүреді.
Механизм:
1. Галогеналканның кішкентай бөлігінің иондануы, нәтижесінде галоген ионы мен көміртек катионының түзілуі
2. Оң зарядыты аймаққа тартылатын нуклеофил (Nu-) тез
