1. Экологиялық факторлар
Диффузиялық жүйке жүйесі тән: Ішекқуыстыларға
жүктеу/скачать 168,11 Kb.
|
Жаңа бағдарлама бойынша толық конспект 7 сынып
- Бұл бет үшін навигация:
- Түйінді жүйке жүйесі
- 36.Нейрондардың құрылысы мен қызметі
- 37.Жүйке жүйесінің бөлімдері. Жұлын
- 38. Ми.Үлкен ми сыңарлары
| Диффузиялық жүйке жүйесі тән: Ішекқуыстыларға
Торлы жүйке жүйенің кемшілігі: Ағзасының тітіркенуіге жауап беру реакциясы алуан түрлі емес Диффузнялық жүйке жүйесі күрделенеді. Жүйке жүйесі денеге терең енеді де, шоғыр - жүйке түйіндерін түзеді: Қозғалғыш ішекқуыстыларда (медуза) Диффузиялық түйінді жүйке жүйесі тән: Жалпақ құрттар типіне Сатылы жүйке жүйесі тән: Буылтық құрттар типіне Шұбалшаңның жүйке жүйесі тұрады: Жұтқыншақмаңы жүйке буылтығы мен құрсақ жүйке тізбегінен Жұтқыншақүсті және жүтқыншақасты жүйке түйіндері мен құрсақ жүйке тізбектерінен тұрады: Түйінді жүйке жүйесіТүйінді жүйке жүйесі тән: Ұлулар мен буынаяқтылар типіне Бас жүйке түйіндері мен аяқ бұлшық еттерін бақылайтып түйін жақсы дамыған: Ұлуларда Бас түйіндері мүлде дамымаған, себебі олардын басы жоқ: Устрица мен қосжақтаулы ұлуларда Үйретуге болатын омыртқасыздардың бірден бір өкілдері: Басаяқты ұлулар Жұтқыншақүсті жүйке түйіні нашар дамығандар: Өрмекші тәрізділер Дененің арқа жағында орналасқан жүйке түтігінен тұрады: Түтікшетәрізді жүйке жүйесі Түтікшетәрізді жүйке жүйесі тән: Барлық желілі (хордалы) жануарларға Желілілердің (хордалы) ең қарапайым өкілі: Қандауырша (ланцетник) Барлық омыртқалылардың миы 5 бөлімнен тұрады: алдыңғы, ортанғы, аралық, сопақша ми және мишық
36.Нейрондардың құрылысы мен қызметіЖүйке жүйесінің міндеті: Жеке бөліктердің өзара әсері барынша тиімді болу үшін жеке мүшелер мен жүйелердің жұмысын ұйымдастыруЖүйке ұлпасы жасушаларының екі түрі: нейрондар мен нейроглиялар Жүйке ұлпасының негізгі жасушалары: Нейрондар Жүйке ұлпаларының негізгі екі қызметі: қозғыштық жөне өткізгіштік Жүйке ұлпаларының қосымша жасушалары: Нейроглия, глиальды жасушалар Нейроглиялардың қызметі: Нейрондарды қорғайды және қоректендіреді Әрбір нейрон тұрады: Қысқа өсінділер – дендриттер; ұзын өсінді – аксон; денесі Нейрон денесі тұрады: ядросы, цитоплазма мен негізгі органоидтер Сыртында жасуша мембранасы болатын нейрон цитоплазмасының алып өсіндісі: Аксон Адам және жоғары құрылымды жануарларда аксондардың көпшілігінде болады: майтәрізді қабықшада Аксон шоғыры түзеді: Ақ зат Дендриттер мен жасуша денесі түзеді: Сұр зат Денелер мен дендриттердің мидан тыс (мүшелерде) жинақталуы түзеді: Жүйке түйіндерін Адам туған соң көбеймейтін жасушалар: Жүйке жасушалары Бірақ нейрондар белсенді өсіп, «тармақталуга» - басқа жасушалармен жаңа байланыс түзуге қабілетті 37.Жүйке жүйесінің бөлімдері. Жұлын
Жұлын орналасқан: Омыртқаның жұлын-ми өзегінде Жұлындағы сегмент саны: 31 Жұлын сыртынан қоршалған: 3 қабықшамен Қабықшалар арасындағы кеңістікте болады: Жұлын-ми сұйықтығы Ми жасушаларына Оттекті, қоректік және басқа да пайдалы заттарды береді: Жұлын сұйықтығы Жұлынның сұр заты: Ішінде Жұлынның ақ заты: Сыртында Сұр затта болатын пішіні көбелек қанатына ұқсайтын өсінділер: Мүйіз Әр сегмент тұрады: Алдыңғы (құрсақ) 2 және артқы (жұлын) 2 «мүйізден» Алдыңғы және артқы мүйізден басқа 2 бүйір мүйіз қалыптасқан: Кеуде, бел бөлімінде Сұр зат мүйізінен тарайды: Ақ заттың алдыңғы және артқы «тамыршалары» Алдыңғы (құрсақ) тамыршалар мен мүйіздер: Қозғалғыш Артқы (жұлын) тамыршалар мен мүйіздер: Сезімтал Омыртқалардағы тесік арқылы өтіп, құрсақ және жұлын тамыршалары 2-ден бірігеді: Аралас жұлын жүйкелеріне Жұлынның негізгі 2 қызметі: Өткізгіштік, Рефлекстік Өткізгіштік – шеткі жж-ден орталық жж-не импульс беру Рефлекстік – орталық жж-нен жұмысшы мүшеге импульс беру арқылы, жауап реакциясы Ағзаның ОЖЖ қатысында әсерге жауап беру реакциясы: Рефлекс 38. Ми.Үлкен ми сыңарларыОЖЖ-нің 2-ші әрі маңызды бөлімі: Ми Мидың сұр заты сыртында; ақ заты ішінде Мидың сұр заты түзеді: Алдыңғы миды Алдыңғы мида қалыптасады: Үлкен ми сыңарларының қыртыстары Алғаш рет алдыңғы ми оң және сол жақ бөліктерге бөлінген ағзалар: Шеміршекті балықтарда: акула, скат Адамда үлкен ми сыңарларының бетін түзетін қатпарлар: Жүлгелер мен иірімдер Жоғары жүйке қызметінің үдерістері: Есте сақтау, ойлау, қиялдау, сөйлеу т.б. Жоғары жүйке қызметінің үдерістері жүзеге асырылады: Үлкен ми сыңарларының қыртысына байланысты Үлкен ми сыңарларының қыртысы: жұқа Үлкен ми сыңарларында денелер мен дендриттер өте тығыз орналасып түзеді: 6 қабат және көптеген түйіспелерҮлкен ми сыңарларының 4 бөлімі: Маңдай, төбе, шүйде, самай
Маңдай бөлімінің қимыл аймағы мен Төбе бөлігінің сезімтал аймағы қатар орналасқан «Соматосенсорлық және қимыл-қозғалыс» қыртысына біріктіріледі: Майдай-қимыл және Төбе- сезімтал39. Ми бөлімдеріБарлық омыртқалылардың не бассүйекті жануарлардың миы 5 бөлімнен тұрады: алдыңғы, ортанғы, аралық, сопақша, мишық
Артқы миға жатады: Көпір, мишық, сопақша ми Жоғары және тқмен жатқан бөлімдер арасында сигналдарды өткізеді: Көпір Көпірді басқаша атайды: Варолиев Көпірі Варолиев көпірінің қызметі: Жұлын, сопақша мидан мишыққа; алдыңғы, ортанғы миға және керісінше сигнал қабылдау әрі тарату 40. Рефлекс және рефлекс доғасыОЖЖ қатысында ағзаның тітіркендіргішке жауап реакциясы: Рефлекс Рефлекстің болуы анықталған: Ұлулар, Буынаяқтыларда Ағзаға тірі қалуға мүмкіндік береді: Рефлекс Рефлекс доғасы – рефлексті жүзеге асыру үшін жүйке импульсі өтетін жол Рефлекс доғасы тұрады: 5 бөлімнен
жүктеу/скачать 168,11 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||