1 Есік қорғаны. Ақышев енбектеріне талдау жасаңыз


Алғашқы Түрік қағанатының құрылуы туралы зерттеушілердің



Pdf көрінісі
бет20/45
Дата21.05.2022
өлшемі0,8 Mb.
#144362
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   45
Байланысты:
Еқт сессия

22 Алғашқы Түрік қағанатының құрылуы туралы зерттеушілердің 
көзқарастарын талдаңыз
Түрік қағанаты
— Көк түріктердің тайпалық одағы орта ғасырларда (552 
- 603 ж.) басқарған Азиядағы ірі мемлекет. Тарихтағы ең ірі мемлекеттердің 
бірі.
Түрік қағанатының күшейген уақытында Солтүстік-Шығыс Қытай 
(
Манчжурия
), Моңғолия, Алтай, Шығыс Түркістан, Батыс Түркістан, Орта 
Азия, Қазақстан және Солтүстік Қапқаз аумақтарына иелік еткен.
[2]
 
Мазмұны

1Түрік этнонимы
 

2Тарихы
 
3
Қалыптасуы
 
4 Түрік қағанаты

5 Көне түркі жазуы
 
Түрік 
қағанаты
 
Қағанат
 
552
 — 
603
 
 
→ 
 
→ 


 

 
Су
рет
:As
hin
a.p
ng
 
бай
рақ
 
Астанасы
 
Суяб
 
Тіл(дер)і
түркіше
 
Діні
 
шаманизм

тәңіршілдік

буддизм
 
Аумағы
13 млн км²
Халқы
13,000,000 
адам
Түркілер
 
Үйсіндер

Дулулар

Нушибилер
 
(
Жетісуда
)
 
ұйғырлар
(
Шығыс Түркістанда
)
телелер
 
(
Алтайда
)
қидандар
 
(
Маньчжурияда
)
Енисей 
қырғыздары 
(
Енисей
 
жағалауында)
соғдылар
 
(
Орта 
Азияда
)
қыпшақтар
 
(солтүстікте, 
Қазақстанда
, Батыс Сібірде)

Түрік этнонимы
«
Түрік»
этнонимінің алғаш рет аталуы қытай жылнамаларында кездеседі 
және ол 542 жылға жатады. 
Қытайлар
 түріктерді 
ғұндардың
 ұрпақтары деп 
санаған. Шежірелерде бұл кезде қытайдың Вэй кінәздігінің солтүстік 
өңірлеріне солтүстік-батыс жақтың бірінен келген түріктер жыл сайын 
шапқыншылық жасап, ойрандап кететін болды деп хабарланады. Олар 


туралы келесі бір мәліметтер бүкіл құрлықтағы тарихтың талай ғасырлар 
бойғы дамуына өзек болған оқиғаларға байланысты. Қытайлар түріктерді 
сүнну-ғұндар деп атаған. Түрік этнонимі ежелгі Көк түріктеріне тән. Оны 
түркиялық түріктермен шатастырмау керек. Оларды Осман түріктері деп 
атаған жөн. Ал бүгінгі күндегі кең қолданылып жүрген түркі сөзі - жасанды 
сөз. Ресей ғалымдары көк түріктерді осман түріктерімен шатастырмау үшін 
тюрк сөзін ойлап тапқан. Кейіннен қазақ ғалымдары да ресейлік 
әріптестерінен қалыспай тюрк сөзін өздерінше түркі деп аударып алады.
Тарихы


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   45




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет