1 Жазық иінтіректі механизмдердің құрылымдық талдауы Жұмыс мақсаты
жүктеу/скачать 7,97 Mb.
|
Жетекші буынның (сурет 1.6) қозғалыс дәрежесі бірге тең.
Қ Артық қатынастар машинаны пайдаланғанда буын өлшемдерінің өзгеруінен пайда болады. Осының себебі іргетастың шөгуі, кинематикалық жқптардың тозуы мен саңылауын реттеу, серпімді деформациялар, қоздырудан ұлғаю және құрастыру мен жөндеуде болған қателіктер болып табылады. Механизмдердегі артық қатынастардың болуы жағымсыз әсер болып табылады. Олар дайындауда үлкен дәлдікті талап етеді, ол машинаны қымбаттатуы мүмкін емес қылдырады. Артық қатынастар машинаның жүктемелік қабілетін, ПӘК-тін төмендетеді, оның салмағы мен өшемдерін үлкейтеді. Сондықтан артық қатынастардың болмауы кинематикалық жұптарды жобалау заңы болу керек. Артық қатынастарды мысал ретінде 1.7 - суретте көрсетілген алты буынды иінтіректі механизм түрінде қарастыруға болады. Механизм өзара V кластық цилиндрлік кинематикалық жұптармен жалғасқан буындардан құрылған. Механизмнің қалыпты жұмыс істеуі үшін кинематикалық жұптардың өзара айналу остерінің параллель болу шарты орындалу керек. Механизмдерде бұл шарт практика жүзінде орындалмағандықтан, оның остерінің параллель болмауы буындардың серпімді деформациялануына және кинематикалық жұптың сыналуына әкеледі, яғни артық қатынастың пайда болуына әкеледі. Остердің параллель болмауының себебі жинаудаы технологиялық қателіктер, буындардың температуралық деформациясы, буындардың іргетас отыруынан болған деформациясы және т.б. 
Артық қатынастар саны А. П. Малышев формуласымен анықталады.  (1.2)
мұнда  - механизмнің қозғалмалы буындарының саны;
 - V кластық кинематикалық жұптар саны;
 - ІV кластық кинематикалық жұптар саны;
 - ІІІ кластық кинематикалық жұптар саны;
 - ІІ кластық кинематикалық жұптар саны;
 - І кластық кинематикалық жұптар саны.
1.7 суреттегі механизм үшін артық қатынастар саны мынаған тең 
Артық қатынастарды алып тастау жеке кинематикалық жұптардың қозғалысын ауыстырумен орындалады. Сонымен қатар артық қатынасты бір механизмге артық қатынассыз механизмнің бірнеше нұсқасын табуға болады. Алты артық қатынасты алып тастау үшін, механизмді алты қозғалыспен толықтыру керек, яғни V кластық кинематикалық жұптарды ІV немесе ІІІ кластық кинематикалық жұптарға ауыстыру керек. V кластық бір кинематикалық жұпты ІV кластық кинематикалық жұпқа ауыстыру үшін, механизмге бір толықтырғыш қозғалыс кіргізіледі. ІІІ кластық кинематикалық жұпты ауыстырғанда механизмге екі толықтырушы қозғалыс еңгізіледі. Артық алты қатынасты алып тастау үшін V кластық алты кинематикалық жұпқа немесе ІІІ кластық үш кинематикалық жұпқа немесе басқа бір ІV және ІІІ кластық кинематикалық комбинацияға ауыстыру керек. Сонымен қатар кинематикалық жұпты ауыстыру механизмнің қаттылығы мен жұмыс істеу қабілетін бұзбайтындай ауыстыру керек. 1.8 - суретте артық қатынассыз механизмнің бір нұсқасы көрсетілген. А, В және D нүктелеріндегі V кластық кинематикалық жұптар ІІІ кластық кинематикалық жұптарға ауыстырылған. Артық қатынастар саны нольге тең болады: q=W-6n +5p5 +4p4 +3 p3 +2 p2 +1=1-65+54+40+33+20+0=0. Механизмнің қаттылығы С және Е нүктесіндегі V кластық кинематикалық жұптармен қамтамасыз етіледі. Жобалаушы артық қатынасты алып тастаудың ең ыңғайлы тәжірибелік-эксперименттік жолмен анықтайды. 
жүктеу/скачать 7,97 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|
