Оқу қызметінің құрама бөлігі ретінде бағалауға қатысты мәселер көп және оның себептері жан-жақгы екендігі баршамызға әдебиеттерден белгілі. Психологиялық-педагогикалық әдебиеттерде бағалауды оқушының жеке түлғалық сапасының және оның оқу қызметінің нәтижелерінің көрсеткіші ретінде түсіну кеңінен көрсетілген. Критериалды бағалауды ұйымдастырудың психологиялықпедагогикалық негіздері бағалау мәселесі оқу қызметінің компоненті ретінде көпаспектілі. Психологиялық-педагогикалық әдебиетте оқушының жеке тұлғалық қасиеттерін, сондай-ақ оның оқу қызметінің нәтижелерін бағалауды түсіну ерекше орын алады. Оқушылардың оқу ісәрекетінің табыстылығын бағалау келесі формаларда көрсетілуі мүмкін:
- кішкентай формалар (мимикада, қимылдарда, дауыс модуляцияларында, үлгерімі бойынша қысқа ескертулерде);
-бағалау пікірі (оқушымен жеке әңгімелесуде, ата-аналар жиналыстарында);
- нақты мектептің ішкі тәртібінде қарастырылған басқа да нысандарда.
Психологиялық және педагогикалық зерттеулерде бағалаудың әртүрлі жақтары көрсетілген: мәні, рөлі, бағалау қызметі, мұғалімнің бағалау қызметінің құрылымы және т.б. Бірақ бұл проблеманың мынадай аспектілері түпкілікті шешімін таппады:оқушылардың оқу жетістіктерінің бағалау критерийлерінің бірыңғай жүйесін әзірлеу, белгілердің субъективтілігі, мұғалімдер мен оқушылардың жеке ерекшеліктерінің белгі қою мен алуға әсері. Олардың шешімінсіз, жеке тұлғаны дамыту міндетін табысты іске асыру қиын деп санаймыз.