1. Жұқпалы аурулар туралы жалпы түсінік

14.
Жұқпалы
 
аурулар
 
бөлімшесінің
 
құрылымы
 
мен
 
тəртібі
Барлық
жұқпалы
аурулармен
науқастар
қабылдау
бөліміне
түседі
. 
Қабылдау
бөлімінде
науқастарға
ауру
тарихы
ашылады
, 
науқасты
дəрігер
қарайды
. 
Егер
науқаста
педикулез
анықталса
, 
онда
медбике
науқасты
санитарлық
өңдеуден
өткізеді
. 
Науқастың
жеке
заттары
залалсыздандыруға
жіберіледі
. 
Əрі
қарай
медбике
науқасты
бөлімшеге
алып
барады
, 
ол
жерде
науқасқа
диагнозына
сəйкес
ем
тағайындалады
. 
Əр
науқасты
көргеннен
кейін
қабылдау
бөлімінде
залалсыздандыру
жүргізіледі
. 
Жұқпалы
аурулар
бөлімшесінде
палаталар
гигиеналық
қалыптар
мен
стандарттарға
сай
болу
керек
. 
Палаталар
кең
, 
жарық
болу
керек
. 
Терезелерінде
кеміргіштерден
қорғау
үшін
сеткалар
болу
керек
. 
Бокс
палатасы
басқа
жұқпалы
аурулармен
қатынас
жасамау
үшін
арналған
. 
Бокс
палатада
керует
, 
тумбочка
, 
əжетхана
болады
. 
Боксқа
кірер
алдында
санитарлы
бөлме
болады
ол
жерде
қызметкерлерге
арналған
жуынатын
жер
(
умывальник
) 
боксқа
кезде
киетін
қорғаныс
киимдері
, 
сонымен
қатар
медициналық
көмек
көрсетуге
арналған
дəрілер
, 
құрал
саймандарды
залалсыздандыруға
арналған
ыдыстар
, 
күл
ауруына
араннан
жəне
мұрыннан
жағынды
алу
үшін
залалсыздандырылған
пробиркалар
.
Жұқпалы
ауруларды
емдеу
үшін
маңызды
рөл
оларды
күтуде
. 
Ерекше
күтімді
ауыр
түрдегі
жұқпалы
аурулар
қажет
етеді
. 
Дұрыс
күтім
науқасты
физикалық
жəне
рухани
жағдайының
жақсаруына
өз
ықпалын
тигізеді
.
Жұқпалы
аурухананың
негізгі
құрылымдық
бөлімдеріне
бокстелген
бөлімшелер
,
науқастарды
қабылдау
бөлімшелер
, 
реанимация
жəне
қарқынды
терапия
бөлімшесі
,
зертхана
,
залалсыздандыру
камерасы
, 
орталық
стерилизация
бөлімшесі
, 
патологоанатомиялық
бөлімшесі
жатады
.
Бокстың
құрамына
науқас
жататын
бөлме
, 
дəретхана
шомылатын
бөлме
, 
сыртқы
кіреберіс
(
предбоксинк
) 
жəне
ішкі
кіреберіс
кіреді
. 
Ішкі
кіреберіс
арқылы
медицина
қызметкерлері
кіріп
шығады
, 
тағам
жеткізіледі
.
Бұл
жерде
қол
жуғыш
жəне
қызметкерлердің
халаты
орналасады
.
Сыртқы
кіреберіс
арқылы
науқас
боксқа
кіргізіледі
жəне
емделген
соң
шығарылады
.
Оңашалауды
қажет
етпейтін
науқастар
палаталық
бөлімшеге
жатқызылады
. 
Бөлімшедегі
санитарлық
– 
гигиеналық
тəртіпке
палаталарды
, 
бокстарды
жəне
басқа
бөлмелерді
тазалау
;
дезинфекция
жəне
дезинсекция
; 
науқастарды
шомылдырып
, 
киімін
ауыстыру
; 
науқастардың
жəне
қызметкерлердің
жеке
гигиена
ережелерін
сақтау
жатады
. 
Бокста
науқастарға
екі
деңгейде
көмек
көрсетіледі
. 
Мейірбикелер
емдік
манипуляцияларды
, 
ауыр
науқастардың
арнайы
күтімін
жəне
тамақтануын
қамтамасыз
етеді
. 
Санитарлық
кіші
мейірбике
бөлмелерді
тазалайды
, 
судно
беріп
алады
, 
төсек
төсейді
т
.
б
. 
Науқастардың
туыстары
əкелген
заттар
мен
тағамдар
арнайы
бөлмеде
қабылданады
. 
Əкелген
заттардың
ішінде
науқасқа
қарсы
көрсетілген
өнімдер
болмауын
бақылау
керек
.
15.
Жұқпалы
 
аурулар
 
бөлімшесінде
 
мейіргердің
 
міндеті
 
мен
 
жұмыс
 
тəртібі
Мейіргер
– 
емдеу
профилактикалық
мекемелерде
( 
фельдшер
- 
акушерлік
, 
емханалар
,
диспансерлер
мен
ауруханалар
), 
сонымен
қатар
мектепке
дейінгі
балалар
мекемелерінде
,
мектептерде
дəрігердің
тікелей
басшылығымен
жұмыс
істейтін
, 
медициналық
орта
білімі
бар
маман
. 
Мейіргер
емдеу
профилактикалық
шаралар
барысында
əлеуметтік
- 
медициналық
көмек
беру
кезінде
дəрігердің
көмекшісі
қызметін
атқарады
.
Мейіргер
жұқпалы
аурулармен
ауырған
науқастардың
тамақтануында
қадағалау
керек
.
Ауыр
науқастарды
жүйелі
түрде
аз
мөлшерде
жиі
тамақтандыру
керек
. 
əдетте
мұндай
науқастар
əлсіздіктен
өз
бетінше
тамақтана
алмайды
. 
Сол
себепті
медбикенің
көмегімен
тамақтанады
.
Рационалды
тамақтану
маңызды
болып
табылады
. 
Науқастар
тəулігіне
4 
рет
белгіленген
сағатта
тамақтанады
. 
Егер
қарсы
көрсетілімдері
болмаса
науқастың
тамағында
жеміс
шырындар
міндетті
түрде
болу
керек
. 
Сонымен
қатар
науқастарға
жеміс
жидектер
рұқсат
етіледі
. 
Көптеген
жұқпалы
аурулар
қызба
, 
уланумен
сусызданумен
өтеді
( 
жиі
іш
өту
, 
құсу
). 
Мұндай
науқастарға
ағзадан
уды
шығару
жəне
жоғалған
сұйықтықты
қайта
қалпына
келтіру
үшін
көп
мөлшерде
сұйықтық
қажет
етеді
. 
Медбике
науқастардың
тəулігіне
2 
л
- 
ден
кем
емес
, 
сұйықтық
қабылдауын
қадағалау
керек
, 
науқастар
шырындар
мен
лимон
қосылған
шай
ішуіне
болады
. 
Егер
науқас
ағзаның
сусыздануының
салдарынан
сұйықтықты
өз
бетінше
қабылдай
алмаған
жағдайда
(
тағамды
уытты
инфекцияда
, 
тырысқақта
) 
онда
вена
ішіне
тұзды
, 
физиологиялық
ерітінділерді
,
глюкозаны
тамшылатып
құю
қажет
. 
Ботулизм
, 
энцефалит
, 
бөртпелі
сүзек
, 
полиомиелит
ауруы
кезінде
жұтынудың
қиындауы
( 
дисфагия
) 
дамуы
мүмкін
. 
Бұл
жағдайда
науқастарды
зонд
арқылы
тамақтандыруға
науқастың
асқазанынан
енгізілетін
дуоденалды
зонд
қолданылады
, 
зонд
арқылы
қоректік
сұйықтық
енгізеді
қазіргі
таңда
дайын
қоспалар
қолданылады
. 
Сонымен
қатар
науқастың
туыстары
алып
келген
тамақтарды
да
қадағалайды
. 
Науқасқа
тиім
салынған
тағамды
алып
келуге
рұқсат
етілмейді
. 
Медбике
əрдайым
науқастың
жағдайын
қадағалап
отыруы
тиіс
,
науқастың
қан
қысымын
өлшеу
, 
пульс
, 
тыныс
жиілігін
санап
, 
термометрияны
жүргізу
керек
. 
Дене
қызуын
күніне
2 
рет
таңертең
жəне
кешке
өлшейді
. 
Пайдаланған
термометрлерді
залалсыздандыру
ерітінділерімен
өңдейді
жəне
залалсыздандыру
ерітіндісі
бар
ыдыста
сақтайды
.
Термометрия
мəліметін
медбике
міндетті
түрде
дене
қызуы
парағына
түсіреді
, 
өзгерістері
болса
емдеуші
дəрігерге
хабарлайды
. 
Медбике
науқастың
тыныс
жиілігінің
өзгерістеріне
жəне
тыныс
сипатына
жөтелдің
бар
жоғына
назар
аудару
қажет
. 
Егер
науқаста
қақырық
болса
, 
онда
медбике
науқасқа
қақырықты
тексеруге
жинау
үшін
таза
банка
беру
қажет
. 
Артериалдық
қысым
мен
пульс
жиілігін
бақылау
маңызды
, 
кейбір
науқастарда
артериалдық
қан
қысымы
төмендеп
пульсі
жиілеуі

мүмкін
. 
Мұндай
жағдайда
медбике
дəрігерге
хабарлау
керек
. 
Көпшілік
жұқпалы
ауруларда
күшті
бас
ауру
, 
ұйқысыздық
болады
. 
Күшті
бас
ауру
кезінде
науқастарға
ауырсынуды
басатын
дəрмектер
жəне
маңдайына
20 
минутқа
мұзды
мұйық
20-30 
минут
үзіліспен
қойылады
.
Ұйқысыздықта
науқасқа
жатар
алдында
жылы
тəтті
шай
, 
сондай
-
ақ
тыныштандыратын
дəрмектерді
береді
. 
Жұқпалы
аурулар
бөлімшесінде
ұзақ
жатқан
əлсіреген
, 
жүдеген
науқастар
тері
ойылуының
алдын
алуды
жүргізуге
мұқтаж
болады
. 
Тері
ойылуын
алдын
алу
үшін
науқастың
терісін
камфорлы
спиртпен
өңдейді
. 
Шүйде
, 
жауырын
, 
шынтақ
, 
жамбас
аймағына
резинкелі
дөңгелектер
қояды
. 
Түрлі
ішек
жұқпалы
ауруларында
ерекше
назарды
асқазан
-
ішек
жолдарына
аудару
қажет
. 
Мұндай
науқастар
үнемі
тісін
тазалау
, 
əрбір
тамақтанғаннан
кейін
ауыз
қуысын
шаю
қажет
. 
Егер
өз
бетінше
ауыз
қуысын
тазалай
алмайтын
науқастарға
медбике
күніге
бірнеше
рет
2% 
бор
қышқылының
ерітіндісіне
малынған
тампонмен
ауыз
қуысын
жарақаттап
алмай
абайлап
тазалау
қажет
. 
Тілі
құрғаса
глицеринге
су
араластырып
жағу
керек
. 
Мұндай
өңдеу
асқынуларды
алдын
алады
. 
Кейбір
ішек
жұқпалы
ауруларда
( 
іш
сүзегінде
) 
іштің
қатуы
жəне
желдің
тежелуі
(
метеоризм
) 
болуы
мүмкін
. 
Осындай
науқастарға
медбике
Эсмарх
кружкасының
көмегімен
салқындау
сумен
тазалау
клизмасын
жасайды
, 
метеориз
кезінде
жел
шығарғыш
түтік
қолданады
. 
Ішек
жұқпалы
ауруларымен
ауырған
науқастарға
жеке
судно
беріледі
, 
ол
залалсыздандыру
ерітіндімен
үнемі
өңделіп
отырады
. 
Іші
өткен
науқастарға
ерекше
күтім
қажет
.
əр
дефекациядан
( 
іш
өткеннен
) 
кейін
науқастың
анус
аймағын
жылы
сумен
тазалау
қажет
.
Науқастың
нəжісін
канализацияға
құяр
алдында
залалсыздандыру
үшін
хлорлы
əк
себеді
. 
Іші
өткен
науқастар
суднаға
отыру
керек
, 
себебі
медбике
нəжістегі
патологиялық
қоспаларды
( 
қан
,
кілегей
, 
паразиттер
, 
ірің
, 
қорытылмаған
тағам
) 
көру
керек
. 
Сонымен
қатар
науқастарда
құсу
болуы
мүмкін
, 
сол
кезде
науқастың
басын
бір
жаққа
қаратып
лоток
қою
керек
, 
аспирациялық
пневмонияны
алдын
алу
үшін
. 
Құсып
болғаннан
кейін
науқастардың
бетін
, 
аузын
сүрту
керек
.
Егер
құсу
тағамнан
уланудан
болса
онда
науқастың
асқазанын
жуу
, 
егер
құсық
массаларында
қан
болса
онда
тез
арада
дəрігерге
хабарлау
керек
. 
Дəрігер
келгенше
эпигастрий
аймағына
мұзды
мұйық
қою
керек
. 
Науқас
тамақтанбайды
жəне
су
ішпейді
. 
Барлық
манипуляциялар
жəне
тексерулер
асептика
жəне
антисептика
ережелерін
сақтап
жүргізіледі
, 
себебі
науқаста
иммунитеттің
əлсіреуінен
екіншілік
инфекция
дамуы
мүмкін
. 
Медбике
науқас
киімі
мен
заттарының
залалсыздандыруын
қадалау
керек
. 
Нəжіспен
былғанған
науқастың
киімі
залалсыздандыру
ерітіндісіне
салынып
, 
қайнату
мен
жууға
жіберіледі
. 
Сонымен
қатар
күтім
заттары
да
( 
жылытқыш
, 
судна
, 
горшоктар
) 
залалсыздандыру
ерітіндісіне
салынады
.
Шаруашылық
заттары
( 
шелек
, 
тряпка
, 
швабра
) 
залалсыздандыру
ерітіндісімен
өңделу
керек
.
Науқас
бөлімшеден
шыққанан
соң
матрац
жəне
төсек
жаймалары
залалсыздандыру
камераларында
залалсыздандырылып
келесі
пайдалануға
дайындалады
.
Дұрыс
ұйымдастырылған
күтім
науқастың
дұрыс
емделіп
жазылуына
ықпал
етеді
.

жүктеу/скачать 6,19 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: