1. Жұқпалы аурулар туралы жалпы түсінік



Pdf көрінісі
бет29/34
Дата28.10.2022
өлшемі6,19 Mb.
#155460
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   34
Байланысты:
Снимок экрана 2021—10—21 в 14.18.27

Клиникалық
 
көріністері
.
Жасырын
кезең
– 1-21 
күн

көбіне
1-2 
апта

бірақ
30 
күннен
артық
болуы
мүмкін

Аурудың
клиникасы
жара
жазылғаннан
кейін
басталуы
мүмкін

Қысқа
жасырын
кезеңнен
кейін
сіреспенің
ауыр
түрлері
дамиды

Сіреспенің
басталуы
жедел

Нышандардың
классикалық
триадасы
дамиды
:
1. 
Тризм
 
– 
шайнау
бұлшық
еттерінің
керіліп
тырысуы

ауыз
ашуы
қиындайды
.
2. 
Сардоникалық
 
жымию
– 
мимикалық
бұлшық
еттерінің
тырысуы

Бұл
кезде
адам
бір
жағынан
күліп

бір
жағынан
жылап
тұрғандай
болады

маңдайы
əжімденіп

ауызы
керіліп

езуі
түсіп
тұрады
.
3. 
Дисфагия
 
– 
жұтқыншақ
бұлшық
еттерінің
керілуінің
əсерінен
жұтыну
қиындайды
.
Желке
бұлшық
еттерінің
ригидтілігі
жəне
ауру
сезімі
байқалады

Басы
артқа
қарай
тартылып
,
аяқ
қолдарының
бұлшық
еттері
тартылады

денесі
созылып
доға
тəрізді
иіледі
– 
опистотонус

Іш
бұлшық
еттерінің
тартылуы
нəтижесінде
іш
тақтай
тəрізді
болады

Тырысулар
шудан
кейін
,
жарықтан
кейін

аздаған
шайқалудан
да
болуы
мүмкін

Тырысулар
бірнеше
секундтан
бірнеше
минутқа
созылады

жиілігі
аурудың
ауырлық
дəрежесіне
байланысты

Жеңіл
дəрежесінде
тəулігіне
1-2 
рет

ауыр
түрлерінде
үздіксіз

сағатына
10 
шақты
ұстамалары
қайталанып
отырады
.
Науқас
өте
əлсірейді

қызуы
көтеріледі
– 41-42º
С

терлейді

зəр
шығару
мен
дефекация
қиындайды

ұйқысыздық
байқалады

Тахикардия

жүрек
тондары
тұйықталған

гипертензия
байқалады
.
Диагностикасы
.
Клинико
-
эпидемиологиялық
мəліметтерге
негізденеді

себебі
токсин
қанда
анықталмайды
жəне
антитоксикалық
антиденелер
бұрыңғы
прививканың
ізі
болуы
мүмкін

Эпидемиологиялық
анамнезінің
рөлі
маңызды

Клиникалық
көріністердің
ішінде
жара
тұсының
ауруы

тартылуы
.
Тістің
арасына
шпатель
салып
оның
үстіне
перкуссия
жүргізгенде
шайнау
бұлшық
еттерінің
жиырылуы
– 
тризмнің
алдында
дамитын
синдром
.

Науқастарға
 
күтім
 
жасау
 
ерекшеліктері
.

Сіріспемен
ауырған
науқастарды
тыныш
жеке
палатаға
жатқызу
керек

Жоғары
каллориялы
тағам

Жараның
біріншілік
хирургиялық
өңдеуін
жасау
керек

манипуляцияны
наркозбен
жасайды

алдымен
науқастың
жара
аймағындағы
терісіне
1000-3000 
ҚБ
сіреспеге
қарсы
сарысу
енгізіледі
.
Науқасқа
бұлшық
ет
ішіне
сіреспеге
қарсы
сарысу
енгізіледі

ересектерге
– 100000-150000 
ҚБ
,
жаңа
туылған
нəрестелерге
– 20000-40000 
ҚБ

балаларға
– 80000-100000 
ҚБ

Сарысу
енгізудің
алдында
науқасқа
десенсибилизация
жүргізу
қажет

Тырысуларға
қарсы
седативті
наркотикалық
,
нейроплегиялық
препараттар

миорелаксанттар
қолданылады
.

Алдын
 – 
алу
 
шаралары
.
Біріншіден
əр
түрлі
жарақаттардан
сақтану
керек

Сіреспенің
алдын
– 
алу
шаралары
жоспар
ретінде
жəне
қауіпті
жағдай
туғанда
жүргізіледі

Жоспар
бойынша
балаларға
АКДС
жəне
АДС
ассоцияцияланған
вакциналар
енгізіледі

Бірінші
ревакцинация
9-12 
айдан
кейін

қалғаны
5-10 
жыл
сайын
жүргізіледі

Қауіпті
жағдайларда
сіреспелік
анатоксин
ересектерге
1
ай
интервалымен

рет
0,5
мл
тері
астына
тағайындау
керек

Халық
арасында
санитарлы
ағарту
жұмыстар
жүргізу
қажет
.
60.
АИТВ

анықтамасы

Этиологиясы

Эпидемиологиясы

Патогенезі

Негізгі
 
клиникалық
көріністері
.

Адамның
иммунитет


тапшылық
вирустық
инфекциясы
– 
адам
организмінің
иммундық
жүйесін
зақымдайтын
вирустың
енуі
нəтижесінде
дамитын
ауру

ЖИТС
жұқтырылған
иммунитет
тапшылық
синдромы
.
Этиологиясы
.
Адам
иммунитет
тапшылығын
шақыратын
вирус
«
баяу
» 
инфекциялар
қатарына
жатады

Адам
иммунитет
тапшылығын
шақыратын
вирус
-
 
ретровирустар
қатарына
жатады

Адам
иммунитет
тапшылығын
шақыратын
вирус
сыртқы
орта
əсерлеріне
тұрақсыз

Вирус
54º
С
температураға
қыздырғанда
30 
минутта

күнделікті
жағдайда
қолданылып
жүрген
дезинфектантар
əсерінен
тез
арада
тіршілігін
жояды
.
Эпидемиологиясы
.
АИТВ
-
инфекциясының
көзі
– 
науқас
немесе
вирус
тасымалдаушы
адам

Вирус
науқас
адам
мен
вирус
тасымалдаушы
адамның
қанында

шəуетінде

емшек
сүтінде

көз
жасында

қынап
жəне


жатыр
мойны
шырышында

əртүрлі
тіндерде

жұлын
сұйықтығында
кездеседі

Вирус
қан
мен
шəуетте
көп
мөлшерде
кездесетіндіктен
оның
осы
биологиялық
сұйықтықтар
арқылы
жұғу
қауіпі
жоғары

Ал
сілекейде

емшек
сүтінде

жұлын
сұйықтығында

көз
жасында
жəне
т
.
б

биологиялық
сұйықтықтар
мен
тіндерде
вирус
мөлшері
төмен
болғандықтан
жұғу
қауіпі
де
төмен

Вирустың
жыныстық
жолмен
берілуі
гомосексуалдық
жəне
гетеросексуалдық
қатынастар
арқылы
жүзеге
асады

АИТВ
-
инфекциясының
осы
жолмен
таралуы
«
қауіп
-
қатер
топтарында
» 
жиі
кездеседі
.

«
Қауіп
-
қатер
» 
тобының
1-
ші
 
тобына
гомосексуалистер
жатады
.

2-
ші
 
топта
– 
жезөкшелер
;

3-
ші
 
топта
– 
шет
ел
азаматтарымен
ретсіз
жыныстық
қатынаста
болатын
əйелдер
;

4-
ші
 
топта
– 
ретсіз
жыныстық
қатынаста
болатын

жыныстық
жолдасын
жиі
ауыстыратындар
;

5-
ші
 
топта
– 
нашақорлар
;

6-
ші
 
топта
– 
қан
реципиенттері
.

Ал
парентералды
жұғу
жолына
келетін
болсақ

ол
қан
жəне
қан
препараттары
арқылы
жүзеге
асады

Нашақорлар
арасында
бір
-
біріне
жұқтыру
қауіпі
жоғары

Бір
нашақор
қолданған
шприцті
екіншісіне
қолдану
нəтижесінде
шприцтегі
қалып
қалған
қан
қалдықтарындағы
вирус
екінші
организмге
көктамыр
арқылы
өтеді
де
ауру
тудырады
.

Залалданған
қанды
құю
АИТВ
– 
инфекциясының
парентералды
жолмен
таралуында
ең
қауіпті
болып
есептеледі

Адамның
иммунитет
тапшылығын
шақыратын
вируспен
заладанған
қанды
сау
адамға
құйған
кезде
инфекцияның
жұғу
қауіпі
100%-
ға
жетеді

яғни
тікелей
қанға
түскен
вирус
аз
уақыттың
ішінде
организмнің
иммундық
жүйесінің
қызметін
төмендетеді
де
,
аурудың
тез
дамуына
мүмкіндік
береді
.
Патогенезі
.
Аурудың
алғашқы
кезеңінде
вирус
организмнің
иммундық
клеткаларын

əсіресе
Т
-
хелперлерді
зақымдайды

Соның
нəтижесінде
организмнің
сыртқы
жəне
ішкі
жаулары

бактериялар

вирустар

саңырауқұлақтық
инфекциялар

паразиттер
жəне
қатерлі
ісіктерге
қарсы
тұру
қабілеті
төмендейді

Адамның
иммунитет
тапшылығын
шақыратын
вирус
Т
-
хелпер
клеткаларына
еніп

клетка
санын
азайтып

иммундық
жүйе
қызметін
бұзады

Соның
нəтижесінде
қалыпты
жағдайда
қауіп
туғызбайтын
шартты
патогенді
микроорганизмдер
өте
қауіпті
инфекциялардың
дамуына
алып
келеді

Кей
жағдайда
бұл
инфекциялар
ауыр
асқынумен
қоса
өлімге
де
себепші
болады

Адамның
иммунитет
тапшылығын
шақыратын
вирус
иммундық
жүйенің
Т
-
хелпер
клеткаларымен
қоса
Т
-
киллер
клеткаларында
зақымдағандықтан

өзінің
негізгі
қызметі
– 
ісік
клеткаларының
өсуін
басып
отыруының
төмендеуіне
байланысты
АИТВ

инфекциясы
бар
науқастарда
бас
миы
лимфомасы

Капоши
саркомасы
жəне
т
.
б

ісіктердің
дамуына
алып
келеді
.
Негізгі
 
клиникалық
 
көріністері
Адамның
иммунитет
тапшылығын
шақыратын
вирус
организге
енгеннен
бастап
антиденелердің
түзілгенге
дейінгі
кезеңді
инкубациялық
кезең
деп
атайды

АИТВ

инфекция
кезінде
бұл
кезеңнің
ұзақтығы
орташа
есеппен
3-8 
аптаға
созылады

Содан
кейін
залалданған
адамдардың
үштен
бір
бөлігін
жедел
кезең

яғни
АИТВ
-
инфекцияның
жедел
фазасы
дамиды
.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   34




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет