1. Жұқпалы аурулар туралы жалпы түсінік


  Қырым - Конго геморрагиялық безгегіндегі мейіргер үрдісін ұйымдастыру 74



Pdf көрінісі
бет2/34
Дата28.10.2022
өлшемі6,19 Mb.
#155460
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   34
Байланысты:
Снимок экрана 2021—10—21 в 14.18.27

73. 
Қырым
-
Конго
геморрагиялық
безгегіндегі
мейіргер
үрдісін
ұйымдастыру
74. 
Бруцеллезде
мейіргер
үрдісін
ұйымдастыру
75. 
Сіреспеде
мейіргер
үрдісін
ұйымдастыру
Емтихан
 
жауаптары
1. 
Жұқпалы
 
аурулар
 
туралы
 
жалпы
 
түсінік
.
Жұқпалы
 
аурулар

патогенді
вирустармен
,
бактериялармен

қарапайымдылар
қоздырғыштарымен
организмге
еніп

онда
өсіп
-
өну
жəне
өмір
сүру
салдарынан
туатын
аурулар
тобы
.
Жұқпалы
аурулар
туралы
деректер
ертеден
белгілі
болған
.
Ежелгі
грек
ғалымы
Гиппократ

ортағасырлық
ғалым
Əбу
Əли
ибн
Сина
өз
еңбектерінде
кейбір
аурулардың
науқас
адамнан

жануарлардан
жұғып

тез
таралатыны

оған
көзге
көрінбейтін

миазмалар
” 
себепкер
болатыны
туралы
айтқан
. 15 
ғасырда
жазылған
Ө

Тілеуқабылұлының

Шипагерлік
баян
” 
атты
еңбегінің
қолжазбасында
дерттің
пайда
болуын
адам
денесіне
құрттардың
(
көзге
көрінетін
жəне
көрінбейтін

енуімен
түсіндірген
. 19 
ғасырда
бактериология
,
микробиология
жəне
иммунология
ғылымдарының
дамуы
Жұқпалы
ауруларды
толық
зерттеуге
мүмкіндік
берді

Əсіресе

француз
ғалымы
Л
.
Пастер

неміс


микробиологы
Р
.
Кох

орыс
ғалымдары
И
.
И

Мечников

Н
.
Ф

Гамалея
т
.
б
.
еңбектерінің
маңызы
зор
болды
.
Микроорганизмдердің
бір
түрімен
шақырылатын
жұқпалы
аурулар
моноинфекция
,
ал
бірнеше
қоздырғыштармен
шақырылған
аурулар

аралас
немесе
 
микст
-
инфекция
 
деп
аталады

Қоздырғыш
қайтадан
жұққан
жағдайда
реинфекция
дамиды

Егер
реинфекция
біріншілік
ауру
аяқталғанға
дейін
пайда
болса
,

суперинфекция
дамиды
.
Эпидемиология
 – 
адам
қоғамындағы
инфекциялық
аурулардың
пайда
болуы
,
таралуы

даму
заңдылықтарын
зерттейтін
жəне
олардың
алдын
алу
мен
күресу
шараларын
іздестіретін
ғылым
.
Инфекциялық
 
процесс

қоздырғыш
пен
микроорганизмнің
белгілі
бір
жағдайдағы
өзара
əрекетінің
күрделі
комплексі
.
И
.
И
.
Елкиннің
 
топтастыруына
 
сəйкес
 
инфекциялық
 
ауруларды
3
топқа
бөлінеді
:

Антропоноздар

тек
адамдарға
тəн
аурулар

Зооноздар

хайуанаттарға
тəн
аурулар

Антропозооноздар

адамға
да

хайуанат
топтарына
да
бейімделген
аурулар
.
2. 
Емханалардағы
 
жұқпалы
 
аурулар
 
кабинеті
.
Жұқпалы
аурулар
кабинеті
(
ЖАК

емхананың
бөлімі
болып
табылады

Оның
негізгі
міндеті
жұқпалы
науқастарды
ерте
анықтау
жəне
емдеу
бойынша
мамандандырылған
кеңестік
жұмысты
қамтамасыз
ету
жəне
ұйымдастыру
-
əдістемелік
жұмыс
жүргізіледі

ЖАК
жұмысы
есептік
құжаттарды
жабдықтауы
жəне
қызметкерлердің
міндеттері
бірнеше
нормативті
құжаттармен
белгіленген
.
ЖАК

ң
негізгі
мақсаттары
:
1. 
науқастарға
емханада
жəне
үйде
кеңес
беру

оларды
емдеу
жəне
эпидемияға
қарсы
шаралар
ұйымдастыру
;
2. 
жұқпалы
ауруларды
амбулаторлық
жағдайда
зерттеу
жəне
емдеу

оларды
ауруханаға
жолдау
ережелері
.
ЖАК
-
тегі
диспансерлік
бақылауды
қажет
етпейтін
жұқпалы
ауру
реконвалесценттердің
емін
жалғастыру
бойынша
емхана
дəрігерлеріне
(
жалпы
тəжірибе
дəрігерлеріне

кеңестік
көмек
көрсету
.
ЖАК
 
қызметкерлерінің
 
міндеті
:
• 
жұқпалы
аурулар
реконвалесценттердің
жəне
бактериятасымалдаушылардың
бақылауын
жүргізеді
;
• 
ауруханадан
шыққан
науқасқа
реабилитация
шараларын
өткізеді
• 
науқастарды

бактерия
немесе
паразит
-
тасымалдаушыларды
тіркейді
.
ЖАК
жұмысының
маңызды
бөлігі
жұқпалы
ауруларды
алдын
алу
бойынша
жəне
бірінші
медициналық
көмек
көрсету
бойынша
ағарту
жұмыстарын
жүргізу
болып
табылады
.

ЖАК
 
мейірбикенің
 
міндетері
:
• 
дəрігерге
мамандандырылған
медициналық
көмекті
көрсетуге
көмек
етеді
;
• 
лабораторлық
зерттеуге
материал
жинайды
;
• 
емдік
тағайындауларды
орындайды
;
• 
науқастың
туыстарын
күту
жəне
эпидемияға
қарсы
шаралар
өткізу
ережелерін
үйретеді
;
• 
ағымды
дезинфекция
өткізеді
.
ЖАК
 
мейірбикесі
дəрігер
– 
инфекционисттің
басқаруымен
жұмыс
істейді
.
3. 
Жұқпалы
 
аурулардың
 
Л
.
В
 
Громашевский
 
бойынша

жіктелуі
.
Жұқпалы
аурулардың
 
жұғу
 
механизмдері
 
мен
 
жолдары
.
Берілу
механизімі
мен
жолдарына
қарай

негізгі
топқа
бөлінеді
:
1.
Ішек
 
жұқпалы
 
аурулары
-
қоздырғыш
ішекте
орналасады
жəне
көбейеді
/
Іш
сүзегі

сальмонеллез

тырысқақ

дизентерия
т
.
б
2. 
Тыныс
 
алу
 
жұқпалы
 
аурулары
-
қоздырғыш
тыныс
жолдарының
кілегей
қабатында
орналасады
/
тұмау
,
аденовирустық
инфекция

дифтерия

көкжөтел
/.
3. 
Қан
 
жұқпалы
 
аурулары
-
қоздырғыш
қанда

лимфада
орналасады
/
Гепатит
В
,
С
,
Д

безгек

бөртпелі
сүзек
т
.
б
/
4. 
Сыртқы
 
жамылғылардың
 
жұқпалы
 
аурулары

қоздырғыш
көбінесе
теріде


жəне
сыртқы
кілегей
қабаттарында
орналасады
/
Сіреспе

тілме

құтыру

мерез
т
.
б
/
Жұқпалы
 
аурулардың
 
жұғу
 
механизмдері
 
мен
 
жолдары

Жұқпалы
 
аурулардың
 
ерекшеліктері
Эпидемиологиялық
процестің
«
екінші
үштігі
»
болып
табылады

бұл
кезде
қоздырғыш
зақымдалған
ағзадан
қабылдағыш
ағзаға
енеді
.
 
Ену
қақпасы
мен
қоздырғыштың
ағзада
орналасуына
қарай
келесі
механизмдерін
ажыратады
:
1.
Берілудің
 
фекальді
-
оральді
 
механизмі
.
Қоздырғыштың
ену
қақпасы
ауыз
,
орналасуы
адамның
асқазан
– 
ішек
жолдары

ағзадан
нəжіс
арқылы
шығады

Берілу
жолдары
су

тағам
жəне
тұрмыстық
қарым
қатынас

Берілу
түрткілері

су

азық
түліктер

лас
қолдар

топырақ

тұрмыстық
заттар

шыбындар
.
2.
Аэрогенді
 (
аспирациялық

берілу
 
механизмі
.
Залалданған
ауаны
жұтқанда
жұғады
.
Қоздырғыш
жоғары
тыныс
жолдарында
орналасады

Қоршаған
ортаға
тыныс
шығарғанда

түшкіргенде

жөтелгенде

қақырық
арқылы

сөйлегенде
бөлінеді
.
Берілу
жолы
ауа
тамшылы
.
3.
Трансмиссивті
 
механизм
қоздырғыштың
берілуі
жəндіктердің
шағуы
немесе
қан
препараттарын
құю
(
гемоконтакт
), 
медициналық
құралдар
арқылы
жұғады
.
4.
Жанасу

перкутантты
 
механизм
-
тері
жəне
кілегей
қабаттарының
бүтіндігінің
бұзылуынан
дамиды
.
4.
Эпидемиологиялық
 
процесс

Спородикалық
 
аурушаңдық

Эпидемия

Пандемия
.
Эпидемиологиялық

процесс

дегеніміз
ерекше
инфекциялық
жағдайдың
халық
арасында
пайда
болуы
мен
таралуы
(
ауру
немесе
бактериотасымалдаушылық
).
Эпидемиологиялық
 
процесстің
 3-
буыны
 
немесе
 «
үштігі
» 
бар

олар
:
І
-
буын
-
инфекция
 
көзі
,
онда
қоздырғыш
өсіп
-
өніп
,
көбейеді
,
сыртқы
ортаға
шығарылары
,
яғни
табиғи
өмір
сүру
ортасы
.
Ауру
адам
Тасымалдаушы
Ауру
жануар
ІІ
-
буын
-
берілу
 
механизмі
.
Үш
сатымен
іске
асады
:
1.
Ауру
адамнан
шығуы
2.
Сыртқы
орта
нысандарында
уақытша
өмір
сүруі
;
3.
Қабылдағыш
организмге
енуі
.
ІІІ
-
буын
-
Қабылдағыш
организм
.
Науқаспен
қарым
-
қатынаста
болған
адам
немесе
жануар
.
Эпидемиологиялық
процестің
«
үштігі
» 
жұмыс
істеуіне
əлеуметтік
жəне
табиғи
жағдайлар
əсер
етеді
.

Табиғи
 
факторлар
:

жыл
мезгілі

маусымы

климат

ауа
-
райы

жағрафиялық
орналасуы

жауын

шашын

Əлеуметтік
 
факторлар
:

халықтың
тұрмыстық

əлеуметтік
жағдайы

елді
– 
мекеннің
сапалы
сумен
қамтамассыз
етілуі

тұрғындардың
тамақтану
ерекшелігі

денсаулық
сақтау
мекемелерінің
жабдықталуы

тұрғындардың
санитарлық
сауаттылығы



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   34




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет