1. Жұқпалы аурулар туралы жалпы түсінік



Pdf көрінісі
бет8/34
Дата28.10.2022
өлшемі6,19 Mb.
#155460
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   34
Байланысты:
Снимок экрана 2021—10—21 в 14.18.27

20.
Ошақтағы
 
індетке
 
қарсы
 
шараларды
 
ұйымдастыру
Жұқпалы
ауру
байқалған
сəтте
індет
ошағында
толық
індеттанулық
талдау
жүргізіледі
.
Індеттанулық
талдаудың
қорытындылары
бойынша
сауықтыру
шаралары
белгіленеді
.
Карантин
жəне
шектеу
.
Індет
ошағының
одан
əрі
жайылуына
жол
бермеу
үшін
жүргізілетін
ең
басты
шара
ретінде
карантин
жəне
шектеу
қолданылады
.
Карантин
 
– 
жұқпалы
аурудың
таралуына
қарсы
бағытталған
шектеу
шараларының
жиынтығы
.
Оның
шарты
бойынша
індет
ошағына
күзет
бекеті
қойылып
,
ауру
шыққан
жерге
апаратын
жолға
көрсеткіш
жəне
шлагбаум
орнатылады
.
Кейбір
аса
қауіпті
індет
кезінде
басқа
елді
мекендермен
барлық
қатынас
тоқтатылып

автобус
маршруттары
өзгертіледі
.
Карантин
негізінен
аса
қауіпті
жұқпалы
аурулар
шыққан
кезде
қойылады

Бұл
аймақта
ауруға
бейім
жануарларды
араластыруға
шектеу
қойылып

ветеринариялық
бақылау
күшейтіледі

ауруға
қарсы
вакциналау
жүргізіледі
.
Шектеу
 
шаралары
– 
карантиннен
гөрі
шарттары
бəсеңдеу
қарым
-
қатынасты
тежеуге
бағытталған
тиым
жолдары

Оларды
тез
тарай
қоймайтын
жұқпалы
аурулар
кезінде
қолданады
.
Карантин
мен
шектеу
жұқпалы
ауру
байқалған
сəтте
тағайындалып

ауру
басылған
соң

барып
алынады
.
Олардың
алыну
мерзімі
аурудың
жасырын
кезеңінің
кезеңінің
ұзақтығына
байланысты
.
Жасырын
кезең
неғұрлым
ұзақ
болса

соғұрлым
карантин
мен
шектеу
кешірек
алынады

Аса
қауіпті
аурулардан
соң
карантин
алынғаннан
кейін
бір
жыл
мерзімге
шектеу
сақталады

Карантин
мен
шектеуді
алар
алдында
мал
қораларын
қорытынды
дезинфекция
мен


санитариялық
жөндеу
жүргізіледі

21.
 
Жұқпалы
 
аурулардағы
 
этиотропты
 
жəне
 
патогенетикалық
 
ем
Жұқпалы
 
науқастардың
 
емінің
 
негізгі
 
принциптері
:

қоздырғыштың
патогенді
əсерін
жойып
жəне
организмнен
шығару
мақсатымен
(
этиотропты
 
терапия
);

жұқпалы
процесс
барысында
дамыған
зат
алмасу
жəне
қызметтік
бұзылыстарды
қалыптастыруға
(
патогенетикалық
 
терапия
);
Этиотропты
 
ем
.

Жұқпалы
аурулардың
этиотропты
емінің
негізгі
əдісі
– 
химиотерапия
əр
түрлі
класына
жататын
антимикробты
дəрілер
.
Антибиотиктер
əсер
ету
механизмі
бойынша

топқа
бөлінеді
– 
микроорганизмнің
қабырғасының
синтезінің
ингибиторлары

микробтық
нуклеин
қышқылдары
мен
белоктық
синтезінің
ингибиторлары

молекулярлы
құрылымды
жəне
жасуша
мембранасының
функциясын
бұзатын
препараттар
.

Микробтық
клеткаларға
əсер
етуі
бойынша
бактерицидтік
жəне
бактериостатикалық
антибиотиктерді
ажыратады
.
Табиғи
антибиотиктермен
қатар
синтетикалық
жəне
жартылай
синтетикалық
дəрілер
қолданады

Олардың
антимикробты
əсері

қышқылдар
мен
ферменттерге
тұрақтылығы
жоғары
.

Этиотропты
терапия
мақсатымен
паразиттерге
қарсы
жəне
вирустарға
қарсы
препараттар
да
қолданады

Паразиттерге
қарсы
препараттар
бірнеше
топқа
бөлінеді

безгек
қоздырғышына
қарсы
(
хингамин
немесе
делагил

хинин

т
.
б
.), 
амебиаз
қоздырғышына
қарсы
(
метронидазол
,
парамомицин

эмитин
т
.
б
.) 
жəне
басқа
протозойлы
инвазияларға
қарсы
препараттар
;
гельминттерге
қарсы
препараттар
(
альбендазол

левамизол

мебендазол

фенасал
т
.
б
.) 

Вирусқа
қарсы
препараттар
вирустардың
тіршілік
циклінің
əр
түрлі
сатыларына
əсер
етеді
.
Клиникалық
тəжірибеде
вирусқа
қарсы
препараттар
А
тұмауына
қарсы
(
амантадин

арбидол
,
ремантадин

осельтамивир

занамавир
т
.
б
.), 
герпестік
жұқпаға
қарсы
(
ацикловир

валацикловир
,
полирем
т
.
б
.), 
В
жəне
С
вирусты
гепатиттерге
қарсы
(
ламивудин

рибавирин
т
.
б
.), 
АИВ

инфекцияға
қарсы
(
зидовудин

невирапин

саквинавир

эпивир

т
.
б
.) 
қолданылады

Қазіргі
кезде
вирусты
инфекциялар
емінде
интерферондар
қолданылады

Олар
вирусқа
қарсы
əсермен
қатар
иммуноынталаушы
əсерге
ие
.
Патогенетикалық
 
ем
.
Патогенетикалық
ем
жұқпалы
аурулар
барысында
пайда
болған
функционалды
жəне
метаболикалық
бұзылыстарды
қалыптастыруға
жəне
жоюға
организмнің
иммунобиологиялық
тұрақтылығын
жəне
қоздырғыштың
жойылу
эффективтілігіне
жоғарылатуға
бағытталған
.
Патогенетикалық
емнің
негізгі
– 
дезинтоксикациялық
терапия

Ол
улану
синдромының
ауырлық
дəрежесіне
байланысты
тағайындалады

Бұл
ем
инфузия
түрінде
немесе
энтералды
жолмен
,
эфферентті
əдістермен
жүргізіледі

Инфузиялық
əдіспен
кристаллоидты
(
глюкоза

полиионды
,
Рингер

физиологиялық

т
.
б
.) 
жəне
коллоидты
(
альбумин

аминоқышқылдар

декстрандар

реополиглюкин
жəне
полиглюкин

инфезол
т
.
б
.) 
ерітінділері
енгізіледі
.

Дезинтоксикациямен
қатар

су
-
электролиттік
бұзылыстар

газды
жəне
қышқыл
негізді
гомеостаз
бұзылыстары

көмірсу

белок
жəне
май
алмасуының
бұзыстары

гемокоагуляция
,
гемодинамика
бұзылыстары
қалыптастырылады

Иммунобиологиялық
резистенттілікті
жоғарлату
үшін
бірнеше
шаралар
комплексті
жүргізіледі

физикалық
тəртіп
жəне
диетаны
сақтау
,
витаминдер
жəне
микроэлементтер
тағайындау

физикалық
ем
əдістерін
қолдану
.

22.
Есепке
 
алуға
 
жəне
 
тіркеуге
 
жататын
 
жұқпалы
 
аурулардың
 
тізбесі
1.

Оба
.
2.

Туляремия
.
3.

Күйдіргі
 (
түйнеме
).
4.

Бруцеллез
.
5.

Конго
-
қырым
 
геморрагиялық
 
қызбасы
.
6.

Бүйрек
 
синдромды
 
геморрагиялық
 
қызба
.
7.

Шешек
.
8.

Ботулизм
.
9.

Кенелік
 
энцефалит
.
10.

Тырысқақ
.
Қазір
басқа
жұқпалы
аурулар
жағдайларын
стандартты
анықтамалары
құрастырылып
жатыр
.
Жұқпалы
аурулар
жағдайының
стандартты
анықтау
принциптері
келесі
мəліметтерге
негізделеді
:
1.
Жұқпалы
аурулардың
күмəндану
жағдайы
(
аурудың
аса
тəн
клиникалық
белгілеріне
негізделеді
)
2.
Жұқпалы
аурулардың
ықтимал
жағдайы
(
эпидемиологиялық
мəліметтерге
негізделеді
)


3.
Жұқпалы
аурулардың
расталған
немесе
дəлелденген
жағдайы
(
лабораторлық
зерттеулердің
нəтижелеріне
негізделеді
)
Жұқпалы
аурулардың
күмəндану
жəне
ықтимал
жағдай
анықталса
жедел
түрде
ҚДСБ
хабарлама
беру
керек

Осы
кезден
бастап
жұқпалы
ауруға
қарсы
алдын
алу
шаралар
жүзеге
асырылады
.
23.
Іш
 
сүзегі

анықтамасы

Этиологиясы

Эпидемиологиясы

Патогенезі
.
Іш
 
сүзегі

қоздырғыштары
нəжіс
-
ауыз
механизммен
берілетін

бактериямен
шақырылатын
,
энтеритпен

ащы
ішектің
жаралы
зақымдануымен

бауыр
талақ
ұлғаюымен

тері
жамылғысындағы
розеолезді
-
папулезді
бөртпемен
сипатталатын
бактериалды
ішек
антропонозды
жұқпалы
ауру
.
Этиологиясы

Қоздырғыштары
сальмонелла
туыстығына
жататын
Salmonella typhi. Salmonella
typhi – 
грам
теріс
(-) 
аэроб

Қоздырғыш
ыдырағанда
эндотоксин
бөлінеді
.
Өт
қосылған
қоректі
орталарда
жақсы
өседі

Сыртқы
ортада
сүзек
бактериялары
біршама
тұрақты

Су
мен
топырақта
олар
бірнеше
күннен

бірнеше
айға
дейін
сақталуы
мүмкін

Бактерия
үшін
жағымды
орта
азық
түлік
өнімдері
(
сүт

қаймақ

ірімшік

ет
фаршы
), 
мұнда
олар
тек
сақталып

көбейеді

Микробтар
қыздыруда
тез
жойылады
(60°
С
-30 
мин

ал
100°
С
-
тіптен
тез
жойылады
). 
Дезинфекциялаушы
ерітінділерге
сезімтал
.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   34




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет