1. Жұқпалы аурулар туралы жалпы түсінік



Pdf көрінісі
бет16/34
Дата28.10.2022
өлшемі6,19 Mb.
#155460
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   34
Байланысты:
Снимок экрана 2021—10—21 в 14.18.27

35.
Вирусты
 
гепатит
 
А

Этиологиясы
.
Эпидемиологиясы

Патогенезі

Негізгі
 
клиникалық
көріністері

Диагностикасы

Науқастарға
 
күтім
 
жасау
 
ерекшеліктері
 
Алдын
 
алу
Вирусты
 
гепатит
 
А
 ( 
ВГА
) –
қоздырғыштың
фекальды

оралды
механизммен
берілетін

циклды
қатерсіз
ағыммен
сипатталатын
жедел
антропонозды
вирусты
жұқпалы
ауру
.
Этиологиясы
.
ВГА
қоздырғышы
 
– 
энтеровирус

пикорнавирустар
тұқымдасына
жатады

Құрамында
РНК
сы
бір
антигені
бар

сыртқы
қабаты
болмайды

Вирустар
сыртқы
ортаға
төзімді
, +4 
С
температурада
бірнеше
айға
дейін

ал
бөлме
температурасында

бірнеше
аптаға
дейін
сақталады

Қайнатқанда
жəне
залалсыздандыру
еретінділерде
(
хлоры
бар
препараттар

формалин
) 5 
минутта
жойылады
.
Эпидемиологиясы
.
Жалғыз
инфекция
көзі
гепатиттің
сарғаю

сарғаймаған
жəне
субклиникалық
түріндегі
адам
болып
табылады

Əсіресе
жасырын
кезеңнің
соңында
жəне
сарғаю
алды
кезеңінде
науқастар
сырқы
ортаға
қауіпті

Сарғаннан
кейін
вирустардың
бөлінуі
тоқтайды

науқас
қоршаған
ортаға
қауіпті
болмайды

Көп
жағдайда
сарғаймаған
жəне
субклиникалық
түрлері
эпидемиологиялық
қауіпке
ие

Вирустар
фекальды
-
оральды
механизм
арқылы
беріледі
.
Негізгі
берілу
жолы

алиментарлы

су
жəне
тұрмыстық
қарым
-
қатынас
арқылы

Бала
бақша

мектептерде
вируспен
жұқпалануы
лас
қолдар

тұтыну
заттары

ыдыстар
,
киім
жəне
төсек
жаймалары

жəне
ойыншықтар
арқылы

Вирусты
гепатит
А
қабылдаушылық
абсолютты
. 1 
жасқа
дейінгі
балалар
ауырмайды

себебі
көпшілігінде
аналарының
антиденелері
бар

Көбінесе

жастан

жасқа
дейінгі
балалар
жəне
жасөспірімдер
жұқпаланады

Маусымдылығы
– 
күз
айлары

Ауырып
жазылғаннан
кейін
берік
жəне
ұзаққа
созылған
иммунитет
қалыптасады
.
Патогенез
.
Энтеральды
вирусты
гепатит
жедел
циклды
инфекция

кезеңдердің
алмасуымен
сипатталады

Адам
ауру
жұқтарғаннан
кейін
вирустар
ішектен
қанға
өтіп
,
вирусемия
туғызады
,
аурудың
алғашқы
кезінде
ол
улану
белгілерімен
көрінеді

Содан
кейін
,
вирус
бауырға
түсіп
,
сол
жерде
вирустың
репликациясы
басталады
.
Бауырдағы
вирустар
гепатоциттерге
тікелей
əсер
етіп
,
бауыр
бөліктерінің
перипорталді
бөлігі
мен
порталды
аймақтарда
қабыну
процессін
туғызады

Гепатиттің
ауыр
түрінде
некроздар
дамып
,
бауыр
жетіспеушілігі
дамиды
.
Гепатоциттердің
көп
мөлшерде
бұзылуы

вирустың
көбеюіне
сонымен
қатар
иммуно
-
патологиялық
гуморалдық
процестерге
жасушалық
реакцияларға
байланысты

Вирус
жасушалардың
беткейлік
құрылымын
өзгертетіні
соншалықты
организм
инфицирленген
жасушаларды
бөгде
заттай
танып
,
оларды
бұза
бастайды
.
А
 
вирусты
 
гепатитінің
 
негізгі

клиникалық
 
көріністері

Жасырын
кезеңі
7-50 
күн
(
орташа
35 
күн
).

Жедел
басталады

сарғаю
алды
кезеңі
тұмау
тəрізді

астеновегетативті

диспепсиялық
жəне
аралас
синдромдармен
өтеді
5-7 
күнге
созылады
.

Сарғаю
кезеңі

зəр
түсінің
күреңденуі

нəжісінің
түссізденуінен
басталады

кілегей
қабықтар
мен
терінің
сарғаюымен
сипатталады

Сарғаю
пайда
болған
соң

науқастар
жағдайы


біршама
жақсарады

ұзақтығы
орташа
7-15 
күн
.

Сарғаю
кезеңінде
улану
белгілері
ұзаққа
созылмайды

Сарғаю
кезеңінде
бауыры
жəне
кейде
көкбауыры
ұлғаяды

Тері
қышынуы
болуы
мүмкін
- 99 % 
жағдайда
жазылумен
аяқталады

Асқынулары
сирек

Созылмалы
ағымға
өтпейді
А
вирусты
гепатитің
65-70% 
жеңіл
дəрежеде
өтеді
, 27-30% 
орта
ауыр
дəрежеде
өтеді

ауыр
дəрежені
2-3% 
құрайды

Сарғаюсыз
түрі
көбінесе
жас
балаларды
болады

тəн
белгілердің
жоқтығы
қиындық
тудырады

Қысқа
уақытта
дене
қызуының
көтерілуі

тəбетінің
болмауы

жүрек
айну

жалпы
əлсіздік

делсалдық

эпигастрий
аймағының
немесе
оң
қабырға
тұсындағы
ауырсыну

артралгия

Клиникалық
мəні
бар
белгі
-
бауыр
жəне
талақтың
ұлғаюы
юолып
табылады
.
Ағымы
жеңіл
түрде

ұзақтығы
2-3 
аптадан
ұзақ
емес

Аурудың
ауырлық
дəрежесін
сарғаю
кезеңінде

жəне
сарғаюсыз
түрінің
өршу
кезеңінде

улану
белгілерінің
бар
екендігі
жəне
айқындылығына
негізделеді

əлсіздік

делсалдық

тəбеттің
төмендеуі

ұйқының
бұзылуы
,
жүрек
айну

құсу
). 
Геморрагиялық
көріністерді
көрінуі
(
геморрагиялық
энантема

немесе
экзантема
,
мұрыннан

иектен
жəне
басқа
орындардан
қан
кету
), 
протромбин
индексінің
0,5 
төмендеуі
аурудың
ағымының
ауырлығын
көрсетеді
.
Диагностикасы
Клинико

эпидемиологиялық
мəліметтер
:

ауырғандардың
ішінде
жасөспірімдер

жастар
жəне
балалардың
болуы
( 3-10 
жас
);

жасырын
кезең
ұзақтығын
ескеріп

науқастармен
байланыстың
болуы
;

тəн
маусымдылық

күз
);

улану
белгілерімен
қысқа
сарғаю
алды
кезең
(5-7 
күн
);

сарғаю
пайда
болғаннан
кейін
науқас
жағдайының
жақсаруы
;

созылмалы
түрінің
болмауы
.
Науқастарға
 
күтім
 
жасау
 
ерекшеліктері
.
1. 
науқасқа
төсек
қалпында
жайлылықты
қамтамассыз
ету
.
2. 


емдəмді
ұстануын
қадағалау

Егер
науқаста
тəбеті
болмаса

онда
астарды
аз
мөлшерде
жиі
қабылдау
керек
.
3. 
көп
жағдайда
жүрек
айну
жəне
тəбеттің
төмендеуі
кешке
дейін
мазаламайды

сондықтан
тамақтың
көп
мөлшерін
таңертең
жəне
аз
мөлшерін
кешке
беру
керек
.
4. 
сусызданудың
алдын
алу
үшін
науқастардың
жеткілікті
мөлшерде
сұйықтықты
қабылдауын
қамтамассыз
ету

тəулігіне

литрден
кем
емес
)
5. 
терінің
жағдайын
қадағалап
тұру
.
6. 
науқасты
күнделікті
мейіргерлік
тексеруден
өткізу

егер
мəселе
туындаса
оны
тез
арада
шешу
.
Диспансеризация
 
жəне
 
алдын
 
алу
Вирусты
гепатит
А
ның
орта
ауыр
жəне
ауыр
түрімен
ауырып
жазылғандар
тұрғылықты
аймағында

айға
дейін
бақылауда
болады

Ауруханадан
шыққаннан
кейін
алғашқы
көру
7-10
күннен
кейін
.
Ошақта
ауру
анықталғаннан
кейін
35 
күнге
карантин
жарияланады

ағымды
жəне
қорытынды
жүргізіледі
.
ВГА
кезінде
ошақта
қатынаста
болғандарға
35 
күнге
медициналық
бақылау
жүргізіледі
.
Апта
сайын
дəрігер
қарауы
(
сұрастыру

термометрия

тері
мен
кілегей
қабықтарды
қарау
).
Бала
бақшаларға
ағымды
жəне
соңғы
дезинфекция
Арнамалы
егу
: 6 
ай
аралығында

рет
егу
, 2 
жастан
бастауға
болады
.
36.
Вирусты
 
гепатит
 
Е

Этиологиясы
.
Эпидемиологиясы

Патогенезі

Негізгі
 
клиникалық
көріністері

Диагностикасы

Науқастарға
 
күтім
 
жасау
 
ерекшеліктері

Алдын
 
алу
.
Вирусты
 
гепатит
 
Е
 (
ВГЕ
) –
қоздырғыштың
фекальды
-
оралды
механизммен

су
арқылы
беріледі
жəне
жүкті
əйелдерде
ауыр
ағыммен
сипатталады
.
Этиологиясы
.
ВГЕ
 
қоздырғышы
– 
құрамында
РНК
сы
бар
вирус

пикорновирустар
тұқымдасына
жатады

ВГЕ
қоздырғышының
сыртқы
қабаты
болмайды

айқын
гепатотропты
қасиетке
ие

Вирустар
сыртқы
ортаға
төзімді

төменгі
температурада
жақсы
сақталады

Залалсыздандыру
еретінділерде
(
хлоры
бар
препараттар

формалин
)
тез
жойылады
.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   34




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет