1. Жұқпалы аурулар туралы жалпы түсінік



Pdf көрінісі
бет24/34
Дата28.10.2022
өлшемі6,19 Mb.
#155460
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   34
Байланысты:
Снимок экрана 2021—10—21 в 14.18.27

Емдеу
.
Ерте
басталған
жəне
адекватты
терапия
науқастың
өмірін
сақтауға
мүмкіндік
береді
.
Аурудың
жедел
кезеңінде
этиотроптық
жəне
патогенетикалық
емдерді
қоса
отырып

комплексті
терапияны
жүргізіледі

Этиотропты
терапияның
негізгі
препараты
– 
бензилпенициллин

оны
тəулігіне
дене
массасының
1
кг
-
на
200-300 
мың
бірліктен
есептеп
тағайындайды
.
Препаратты
4
сағат
аралығымен
бұлшық
ет
ішіне
енгізіледі

Бір
мезгілде
кофеин
бензоат
натрийді
(1 
реттік
дозада
4-5
мг
\
кг
),
лазикс
(15-20 
мг
\
кг
), 
натрий
хлориді
мен
глюкозаның
(15-20
мл
\
кг

ерітінділерін
белгілеу
тиімді
болып
саналады

Бұл
препараттарды

сағат
аралығымен
күре
тамырға
енгізеді
.
Терапияның
ұзақтығы
6-7 
тəулік

Левомицетин
-
сукцинаты
1,0-1,5 
г
күре
тамырға
немесе
бұлшық
ет
ішіне

сағат
сайын

рифампицинді
пероралды
0,6 
г
-
нан

сағат
сайын
қолданады
.
Менингококкты
инфекцияның
жайылмалы
түрінде
таңдаулы
антибиотиктерге
бензилпенициллин

ампициллин

цефотаксим

цефтриаксон

цефтадизим
сияқты
препараттар
жататын
болса

ал
алтернативті
топқа
рифампицин

левомицетин
қарастырылады
.
Күре
тамырдың
қысымы
бірден
түсіп
кеткен
жағдайда
қосымша
күре
тамырға

мл
1% 
мезатон
ерітіндісі
, 500 
мл
изатониялық
натрий
ерітіндісі
енгізіледі

Ауыр
түрдегі
науқастарға
кең
спекторлы
этиотропты
препараттарды
тағайындайды

Токсикалық
– 
инфекциялық
шок
дамығанда
немесе
ми
ісігінде

қанда
едеуір
гипопротеинемия
байқалса
, 1-
ші
тəулікте
күретамырға
альбумин
ерітіндісін
енгізу
керек
.
Жұмысқа
 
уақытша
 
қабілетсіздік
 
мерзімі
:
жайылмалы
түрімен
ауырған
реконвалесценттер
еңбекке
жарамсыздық
парағы
7-10 
күнге
созылады
.
Ары
қарай
жұмысқа
жіберу
сұрағын
емхананың
дəрігер
невропалогы
шешеді
.
Диспансеризация
:
тек
қана
жайылмалы
түрімен
ауырған
науқастар
: 2-3 
жыл
бақыланады
,
бірінші
жылы

айда

рет

одан
кейін

айда

рет
тексеруден
өтеді
.
Алдын
 
алу
 
шаралары

Этиотропты
терапия
тоқтағаннан
соң
, 3 
тəуліктен
кейін
бактериологиялық
тексеру
жүргізіледі

Бөлмеге
дымқыл
тазарту
жұмысын
жүргізіліп
,
дезинфекциялаушы
ерітінділер
пайдаланады

ыдыстар
мен
ойыншықтарды
қайнату
керек
.
Ошақта
науқаспен
қарым
-
қатынаста
болған
адамдар
10 
күнге
бақылауға
алынады
.
Менингококкты
инфекцияның
жайылмалы
түрімен
ауырып

жазылғандар
невропатолог
-
дəрігерде
2-3 
жылдай
диспансерлік
бақылауда
болады
.
47. 
Бөртпелі
 
сүзек

анықтамасы

Этиологиясы

Эпидемиологиясы

Патогенезі
.

Жедел
қанның
жұқпалы
ауруы
болып
табылады

трансмиссивті
жолмен
тарайды

Көбінше
қан
тамыр
жəне
нерв
жүйесін
зақымдап

қызбамен

арнайы
бөртпемен
сипатталады
.
Этиологиясы
.
Қоздырғышы
Провачек
риккетсиясы
, «
жұмыртқа
» 
немесе
«
бисквит
» 
тəрізді

ұзындығы
0,8, 
ені


0,35 
мкм

Қан
капиллярларының
эндотелиінде
жайласып

көбейеді

Сыртқы
орта
факторларына
төзімді
.
Эпидемиологиясы


Бөртпелі
сүзектің
көзі
тек
ғана
ауру
адам

Тарау
жолы
жəне
механизмі
трансмиссивті
,
арнайы
таратушы
болып
бас
жəне
киім
биті
есептелінеді

Бит
науқас
адамның
қанын
ішіп
сорып
,
сау
адамға
жұқтырады
.

Таратушының
ішегінде
риккетсия
көбейеді

адам
қасынған
кезде

бит
ішегіндегі
риккетсия
терінің
жарақаты
арқылы
ағзаға
түседі

Қан
ағысымен
қосылып

майда
капиллярларда
жайласады

Бөртпелі
сүзек
əлеуметтік
ауру
болып
табылады

экономикасы
төмен
елдерде

соғыс
кезінде
эпидемия
түрінде
өтеді
.
Патогенезі
.

Провачек
риккетсиясы
қанға
түскеннен
кейін
тамыр
жасушалардың
эндотелиіне
еніп
көбейеді

ал
олар
өлгеннен
кейін
эндотоксин
бөлініп

арнайы
улануды
тудырады

Нəтижесінде
жасушаішінде
риккетсиялардың
əсерінен
жасушалардың
ісінуі
жəне
бұзылуы
болады

Бұзылған
жасушалар
қайтадан
қанға
өтеді

жартысы
өледі

ал
қалғандары
тамырлардың
эндотелиіне
енеді
.
Қоздырғыш
ағзалар
мен
тіндерде
жасырын
кезеңнің
соңында

қызбалық
кезеңнің
барлық
кезеңінде
жəне
апириксияның
алғашқы
3-6 
күнініде
анықталады

Риккетсиялардан
бөлінген
токсин
ангиопаралитикалық
əсерге
ие

ол
өз
кезегінде
орталық
жүйке
жүйесі
мен
қан
айналымның
бұзылысына
алып
келеді

Қан
мен
тіндердегі
газ
алмасу
бұзылады

ол
ішкі
ағзалардың
гипоксиясы
мен
дистрофиялық
өзгерістеріне
алып
келеді

Жазылғаннан
кейін
де
риккетсиялар
ұзақ
уақыт
мүшелерде

тіндерде
жəне
лимфа
түйіндерінде
сақталады

Кейбір
науқастарда
ұзақ
жылдардан
кейін
иммунитет
əлсіреген
жағдайда
бөртпелі
сүзектің
қайталануы
мүмкін

Брилл__-__Цинссер_ауруы_.__48.__Бөртпелі____сүзек'>Брилл
-
Цинссер
ауруы
.
48.
Бөртпелі
 
сүзек
 
негізгі
 
клиникалық
 
көріністері

Диагностикасы

Науқастарға
 
күтім
 
жасау
ерекшеліктері

Алдын
 
алу
.
Негізгі
 
клиникалық
 
көріністері
.

Жасырын
кезең
6-25 
күн
аралығы

ораташа
12-14 
күн
.
Аурудың
басталуы
жедел

Əлсіздік
,
бас
ауыру

барлық
дене
ауырсынуы

қатты
қалтырау

қызба
кезеңі
10-11 
күнге
дейін
созылады
. 1-3
күн
бойы
науқастың
басы
қатты
ауырып

ұйқысы
бұзылады

нервтік
-
психикалық
жүйенің
қозу
симптомдары
байқалады

Бөртпелі
сүзектің
ауыр
түрінде
науқастың
сана
сезімі
бұзылып
,
сандырақ
жəне
қозу
пайда
болады

Науқас
өте
агрессивті
болады

сол
кезде
оған
арнайы
бақылау
қажет

Науқастың
беті
қызарған

ісіңкі
болады

көзі
қызарған

қоян
көзі
» 
симптомы
). 
Көз
алмасы
коньюктивасының
өткізгіш
қыртысында
майда
нүктелі
қан
құйылу
көріністері
байқалады

Кеари
-
Авцин
симптомы
).
Қол
жамылғысында
сарғыштық

тыныс
алуының
жиілеуі

тахикардия
болады
.
Жұтқыншақты
зерттеген
кезде

кіші
тілде
майда
нүктелі
қан
құйылу
анықталады

Энантема

тілі
құрғақ

қоңыр
өңезбен
қапталған

аурудың
2-
ші
аптасынан
бастап
тілінде
шұңқыр
жарылу
байқалады

Бауыр
мен
талақ
үлкейеді
– 
осы
клиникалық
белгілерімен
алғашқы
диагнозды
қоюға
болады

бірақ
ең
керекті
белгісі

розеола
-
петехиялды
бөртпе
3-5 
күннен
кейін
пайда
болады
.
Бөртпе
көбінше
қолдың
ішкі
беті

екі
бүйірі

арқасы
жəне
санының
ішкі
аймағында
байқалады
.
Бөртпелердің
пайда
болу
себебі
капиллярлардың
жарылуы

жгут
» 
жəне
«
банка
» 
симптомдары
).
Жазылу
 
кезеңінде
 
дене
қызуының
төмендеуі

улану
белгілерінің
жəне
сүзектік
статустың
клиникалық
көріністері
бəсеңдейді

Тəбеті
мен
көңіл
күйі
жақсарады

Дене
қызуының
қалыптасқанына
3-5 
күн
болғанда
артериялық
қан
қысымы

пульс
жəне
тыныс
қалыпқа
келеді
.
Қалыпты
дене
қызуының
12 
ші
күні
науқастар
үйіне
шығуына
болады

алайда
толық
сауығу
шамамен
қалыпты
дене
қызуына
бір
ай
болғанда
.
Бөртпелі
сүзек
жеңіл

орташа

ауыр
жəне
өте
ауыр
ағымда
өтеді
.
Брилл
 
ауруы
-
бөртпелі
сүзектің
кеш
қайталауы
болып
есептеледі

Көбінесе
қарт
адамдарда
кездеседі

өйткені
олар
жас
кезінде
бөртпелі
сүзекпен
ауырған
болса

Бұл
аурудың
себебі
,
организмде
қалған
риккетсиялар
болып
табылады

Толық
емделмеген
кезде

иммунитет
төмендегенде

қоздырғыш
қайта
көбейіп
ауру
қайталанады

Брилл
ауруында
таратушы
паразит
анықталмайды

Клиникалық
көрінісі
бөртпелі
сүзекке
қарағанда
жеңіл
түрде
өтеді

Улану
симптомдары
ауыр
емес

жүйке
-
психикалық
қозу
жəне
асқынулар
болмайды
.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   34




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет