1. Жұқпалы аурулар туралы жалпы түсінік

41.
Бруцеллез
. 
Негізгі
 
клиникалық
 
көріністері
. 
Асқынулары
. 
Диагностикасы
. 
Науқастарға
 
күтім
жасау
 
ерекшеліктері
. 
Алдын
 
алу
.
Негізгі
 
клиникалық
 
көріністері
:
Жасырын
кезең
уақыты
6 
күннен
30 
күнге
дейін
созылады
. 
Көбінесе
18 
күнді
қамтиды
.
Жедел
, 
жеделдеу
жəне
созылмалы
ағымдарын
ажыратады
.
Жедел
 
бруцеллез
 
дене
қызуының
көтерілуімен
басталады
. 
Дене
қызуы
субфебрильды
немесе
39-40° 
С
- 
қа
дейін
, 
толқын
тəрізді
сипатқа
ие
кешкі
жəне
түнгі
уақытта
байқалады
. 
Қызба
уақытының
мерзімі
бірнеше
күннен
(3-8) 2-3 
айға
дейін
созылады
. 
Дене
қызуының
көтерілуімен
науқастың
жалпы
жағдайы
сəйкес
келмейді
, 
яғни
39-40° 
С
дене
қызуында
белсенді
жұмысқа
қабілетті
болады
. 
Қызба
негізінде
қалтырау
, 
тершеңдік
əсіресе
кешкі
уақытта
, 
тəбетінің
төмендеуі
, 
бұлшықет
пен
буындардың
ауырсынуы
болады
. 
Шеткі
лимфа
түйіндерінің
0,5-1 
см
-
ге
дейін
ұлғаяды
, 
айналасындағы
ұлпалармен
байланыспаған
, 
ауырсынбайды
. 
Жедел
бруцеллездің
ұзақтығы
3 
айдан
аспайды
, 
ауру
дер
кезінде
анықталып
, 
емделетін
болса
жазылумен
аяқталуы
мүмкін
. 
Дұрыс
ем
қабылдамағанда
немесе
мүлдем
емделмегенде
үрдіс
жеделдеу
немесе
созылмалы
түрге
ауысады
.
Жеделдеу
 
бруцеллезда
 
аурудың
ұзақтығы
3 
айдан
6 
айға
дейін
созылады
. 
Улану
синдромы
əлсіз
байқалады
. 
Дене
қызуы
субфебрильді
, 
тершеңдік
, 
лимфаденопатия
(
лимфа
түйіндерінің
ұлғаюы
), 
бауырдың
ұлғаюы
, 
ауыр
түрінде
көкбауыр
да
ұлғаюы
мүмкін
. 
Тірек
қимыл
жүйесінде
өзгеріс
болады
. 
Буын
мен
бұлшықеттердегі
ауырсыну
байқалады
. 
Ірі
буындардың
жəне
бұлшықеттердегі
патологиялық
үрдіс
артриттердің
, 
бурситтердің
, 
сакроилеиттердің
жəне
миозиттердің
дамуына
алып
келеді
. 
Орталық
жүйке
жүйесінің
радикулит
, 
плексит
, 
моно
,
полиневрит
түрінде
зақымдалуы
мүмкін
. 
Жыныс
жүйесі
зақымдалады
: 
ерлерде
орхиттер
жəне
эпидидимиттер
; 
əйелдерде
оофариттер
, 
сальпигиттер
, 
эндометриттер
, 
түсіктер
, 
мерзімінен
ерте
босанулар
.
Созылмалы
бруцеллез
аурудың
6 
айдан
асқан
кезде
. 2 
түрін
ажыратады
: 
біріншілік
-
созылмалы
жəне
екіншілік
созылмалы
.
Біріншілік
-
созылмалы
бруцеллезда
науқастың
анамнезінде
жедел
немесе
жеделдеу
сарыппен
ауырғандығының
болмауы
;
науқастың
жиі
бруцеллез
бойынша
қауіпті
аймақта
ұзақ
өмір
сүруі
.
Екіншілік
-
созылмалы

жедел
немесе

жеделдеу
бруцеллезбен
ауырғаннан
кейін
дамиды
.
Созылмалы
бруцеллез
ошақты
зақымдалулармен
сипатталады
, 
жиі
аллергиялық
сипатта
.
Дене
қызуы
қалыпты
немесе
субфебрилді
болуы
мүмкін
. 
Улану
белгілері
əлсіз
немесе
болмауы
мүмкін
. 
Науқастарда
əлсіздік
, 
тершеңдік
, 
ашуланғыштық
, 
эмоционалды
тұрақсыздық
, 
ұйқының
бұзылуы
, 
шаршағыштық
, 
есте
сақтау
, 
жұмысқа
қабілеттерінің
төмендеуі
. 
Ірі
буындардың
ауырсынуы
, 
қимылының
шектелуі
, 
контрактура
, 
анкилоз
дамуы
мүмкін
. 
Бұл
мүгедектікке
алып
келуі
мүмкін
. 
Орталық
жүйке
жүйесі
зақымдалады
( 
плексит
-
нерв
өрімдерінің
қабынуы
,
радикулит
, 
ишиорадикулит
). 
Бруцеллездік
менингит
, 
менингоэнцефалит
, 
арохноидит
дамуы
мүмкін
. 
Жыныс
жүйесі
зақымдалады
: 
ерлерде
орхиттер
мен
белсіздік
, 
əйелдерде
дисменорея
жəне
бедеулік
.
Асқынулары
:
- 
орхиттер
( 
аталық
бездің
қабынуы
)
- 
эпидидимит
( 
уманың
қабынуы
- 
оофариттер
( 
аналық
бездің
қабынуы
)
- 
сальпингиттер
( 
аналық
түтіктің
қабынуы
)
- 
бедеулік
- 
белсіздік
- 
радикулит
- 
менингит
- 
менингоэнцефалит
Лабораториялық
 
тексеру
 
əдістері
1. 
бактерияны
анықтау
үшін
қан
зерттеледі
( 
гемокультура
дене
қызуы
көтерілген
кезде
қан
алынады
). 
Антибиотиктермен
емдеуді
бастамай
тұрып
.
2. 
серологиялық
зерттеу
əдісі
жасалады
;
а
) 
Райт
реакциясы
;
б
) 
Хеддельсон
реакциясы
;
в
)
Бюрне
сынамасы
- 
аллергиялық
сынама
(
бруцеллин
қолданылады
- 0,1 
мл
иыққа
тері
ішіне
енгізеді
). 
Егер
24 
сағат
сататтан
кейін
қызару
жəне
1 
см
көп
қызару
болса
сынама
оң
мəнді
деп
есептеледі
жəне
диагноз
нақты
қойылады
. 
Бұл
сынама
созылмалы
бруцеллезбен
ауыратын
науқастарда
«
оң
» 
мəнді
болады
.

жүктеу/скачать 6,19 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: