1. Жұқпалы аурулар туралы жалпы түсінік



Pdf көрінісі
бет14/34
Дата28.10.2022
өлшемі6,19 Mb.
#155460
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   34
Байланысты:
Снимок экрана 2021—10—21 в 14.18.27
QSSDLOBPCRAK18102022130104, Қазақ әдебиеті 2-тоқсан 8-сынып, transfer-receipt-№13 10834839611, 1 лекция, 473719
Негізгі
 
клиникалық
 
көріністері

Жасырын
кезеңі


4-5 
күнге
созылады

сондықтан
осы
уақытта
карантин
салынады

Ауру
жедел
басталады

Көбінесе
түнгі
мезгілде

алғашқы
уақытында
сұйық
іш
өтумен
жəне
құрсақ
қуысында
дискомфортпен
сипатталады

Дене
қызуы
көбінесе
қалыпты

Нəжісі
сулы
лайлы
– 
ақ
түсті
күріш
қайнатпасы
тəрізді

Құсу
диареядан
12-24 
сағаттан
кейін
басталады

Бұл
белгі
тырысқақтың
ерекшелігіне
жатады

Ол
да
күріш
қайнатпасына
ұқсас

Бірінші
кезең
– 
энтеритті
кезең

Гастроэнтерит
дамуы
нəтижесінде
организмнің
сусыздануы
мен
деминерализациясы
тез
пайда
болады

Диарея
жиілігі
3-4-10 
рет
тəулігіне

Диарея
3
күнге
дейін
болады

Терісі
ылғалды

тургоры
өзгермеген
. 2\3 
науқастарда
аузының
шырышты
қабаты
құрғайды

Науқастың
іші
ауыру
сезімсіз

Бұл
тырысқаққа
аса
тəн
белгі

себебі
ішекте
қабыну
процесі
болмайды
.
Барлық
көріністер
ферментативті
бұзылыстардың
əсерінен
дамиды

Сондықтан
тырысқақ
кезіндегі
диареяны
секреторлы
деп
атайды

Тырысқақты
ағымы
бойынша
жедел

орташа
 
ауыр
жəне
 
ауыр
деп
бөледі
.
Сұйықтықты
жоғалту
нəтижесінде
гиповолемияға
əкеледі

тұздың
жоғалуы
тырысу
синдромының
пайда
болуын
шақырады

Бұл
көбінесе
қол
аяқ

шайнау

тізе
бұлшық
еттерінде
болады

Қолайсыз
ағымына
іш
өту
жиіленеді

қан
қысымы
төмендейді

қол
«
кір
жуғыштың
қолы
» 
симптомы
анықталады

Гиповолемия
диурездің
төмендеуіне
əкеледі

Олигоурия
дамып
ол
кейінен
анурияға
ауысады
.
Терминальді
кезең
науқастың
естен
тануына
əкеледі
жəне
көп
жағдайда
комада
өліп
кетеді
.
Сусызданудың
дəрежесін
анықтау
үшін
В
.
И
.
Покровскийдің
жіктелуін
қолдану
қажет
:
I. 
науқастың
 
дене
 
салмағының
 
дефициті
 1-3%;
нəжісі
ботқа
тəрізді
болып
қала
береді

құсу
болмауы
да
мүмкін

Сусыздану
жəне
гемодинамика
бұзылыстары
болмайды
немесе
əлсіз
байқалады
.


II. 
науқастың
 
дене
 
салмағының
 
дефициті
 4-6%; 
сулы
нəжіс
жəне
құсу
пайда
болады

Тері
жəне
кілегей
қабаттары
құрғақ

даусы
əлсіз

жиі
қол
терісінің
тургоры
төмендеген

тахикардия

аздап
артериялық
гипотензия

олигурия
.
III. 
науқастың
 
дене
 
салмағының
 
дефициті
 7-9 %;
іш
өту
мен
құсу
көп
ретті

Шөлдеу

құрысулар

адинамия

даусының
қарлығуы
байқалады
.
Беттері
үшкірленген

көздері
кіртиген

тері
тургоры
əсіресе
аяқтарда
төмендейді

тахикардия
,
айқын
артериялық
гипотензия

олигурия
немесе
анурия
.
IV.
науқастың
 
дене
 
салмағының
 
дефициті
10%
жəне
 
одан
 
жоғары


декомпенсациялық
сусыздану
)
афония

тері
тургоры
бірден
төмендейді

терісі
мұздай

түсі
көкшілдеу

тоникалық
құрысулар
тəн

дене
қызуы
35-34
С

шок
дамиды

анурия
байқалады
.
32.
Тырысқақ

Диагностикасы

Науқастарға
 
күтім
 
жасау
 
ерекшеліктері

Регидратация
принциптері
.
Алдын
-
алу
.
Диагностикасы
.
Тырысқақ
кезінде
қан
плазмасының
меншікті
салмағы
гемотокритті
жəне
электролиттер
көрсеткіштерін
бақылау
қажет

Нəжіс
микроскопиясында
қозғалмалы
микробтар
аурудың
болжам
диагнозын
күмəндануға
көмектеседі

Классикалық
зерттеу
бактериологиялық

Экспресс
əдістері
– 
иммунофлюоресценті
зерттеу

ИФА

Серологиялық
əдістері

вибрицидті
жəне
антитоксикалық
антиденелерді
анықтау
(
нейтрализация
реакция
т
.
б

Соңғы
жылдары
ПТР
қолданылады
.
Науқастарға
 
күтім
 
жасау
 
ерекшеліктері
.
1.
Міндетті
түрде
науқастар
ауруханаға
жатқызылады
.
Аурудың
барлық
клиникалық
көрінісі
кезеңінде
төсек
тəртібін
сақтау

ол

күнге
созылады
.
2. 
Іш
өту
жəне
құсу
кезінде
шыққан
сұйықтықты
есептеп
максималды
жайлылықты
«
холералық
»
керуетте
қамтамассыз
ету

əр
2-4 
сағат
сайын
бақылап
тұру
қажет
).
3.
Ауыз
немесе
назогастарльды
зонд
арқылы
келесі
құрамдағы
ерітінділерді
енгізуді
қамтамассыз
етеді

натрий
хлорид
-3,5 
г

натрий
гидрокарбонаты
- 2,5 
г

калий
хлор
1,5
г

глюкоза
20 
г

литр
ауыз
суына
. 1 
сағат
көлемінде
науқас
1-1,5 
л
сұйықтықты
ішу
керек

Осы
ереітінділерді
алдын
ала
40-42
С
судан
ерітіп
қолдану
керек
.
4.
Сусыздануы
айқын
байқалатын
науқастарға
тамыр
ішіне
хлосоль

квартосоль
немес
трисоль
бастапқыда
шапшылатып

алғашқы

л

жылдамдығы
100-200 
мл
минутына

содан
соң
ерітінділердің
енгізу
жылдамдығын
азайтады

Қолданар
алдында
ерітінділерді
38-40
С
қыздыру
керек
.
5.
Жылытқыштармен
денені

аяқ
қолдарды
жылыту
керек
.
6.
Құсу
тоқтағаннан
кейін
науқастардың
тетрациклинді
0,3-0,5
г
немесе
левомицетинді
0,5
г
əр
6
сағат
сайын

күн
қабылдауын
қамтамассыз
ету

мейіргердің
қатысуымен
)
7.
Жазылу
кезеңінде
науқастарға
жүрек
қызметінің
жақсаруы
жəне
тамыр
қабырғаларының
нығайту
үшін
құрамында
калий
бар
тағамдарды

курага

қызанақ

картоп

қабылдауын
қамтамассыз
ету
.
8.
Науқасты
күнделікті
мейіргерлік
тексеруден
өткізу

егер
мəселе
туындаса
оны
тез
арада
шешу
.
Регидратация
 
принциптері
.
Бірінші
орында
патогенетикалық
терапия

жоғалған
сұйықтық
орнын
толтыру

регидратация

Регидратация

кезеңді
жүргізіледі
:

біріншілік
регидратация

компенсаторлы
регидратация
Су
мен
электролиттердің
жоғалуын
коррекциялау
(
компенсаторлы
регидратация
). 
Біріншілік
регидратация
ауруханаға
дейін
басталуы
қажет

Оның
мақсаты
– 
науқастың
бұрын
жоғалтқан
электролиттерін
қайтадан
енгізу

Аурудың
жеңіл
түрінде
– 
оральды
(
ауыз
арқылы

регидратация
қолданылады

регидрон

цитраглюкосолан
ерітінділері
қолданылады

Физиологиялық
ерітіндісін

глюкозаның
10% 
ерітіндісін
көктамырға
енгізуге
болады

Ертінділердің
көлемі
200-
350 
мл
\
кг
тəулігіне

Дегидратацияның
ауыр
дəрежесінде
сұйықтықтарды
көктамырға
жіберу
арқылы
жүргізіледі

Бұл
кезде
Филлипстің
N1 
ерітіндісі
немесе
хлосоль

трисоль
ерітінділері
көктамырға
енгізіледі

Ерітінді
38-40°
С
-
қа
дейін
жылытылған
болу
керек
.
Компенсаторлы
регидратацияның
мақсаты
– 
диареямен
құсудың
əсерінен
жалғасып
жатқан
сумен
электролиттердің
дефицитімен
күресу

Науқастың
халі
аздап
жақсарған
соң

ерітінді
көктамырына
80-120 
мл
\
мин

Шапшаңдығымен
тамшылап
енгізеледі
.
Алдын
 
алу
 
шаралары
.
Тырысқақтың
алдын
алу
үшін
шаралар
жүйесі
басқа
елдерден
осы
жұқпалы
ауруды
алып
келуді
сақтандыруға

эпидемиологиялық
бақылауды
жүзеге
асыруға
жəне
үй

жай
тазалығын
жақсартуға
бағытталған

Сонымен
қатар
сырт
ортаны
қалпына
келтірудің
де
көп
маңызы
бар
.
Соның
ішінде
халықты
таза
ішімдік
сумен
қамтамасыздандыру

ағынды
сулар
дезинфекциялау
,
азық
-
түлік
кəсіп
орны
мен
сүт
өнеркəсібінің

сауда
орындарының

көпшілік
тамақтандыру
орындарының
тазалығы
қатаң
бақылау
аса
маңызды
орын
алады

Эпидемиалық
ошақтарда
келген
адамдарды

күн
бақылап
, 1 
рет
бактериологиялық
зерттеу
керек
. 5 
күн
ішінде
ол
адамды
жəне
оның
отбасын
дəрігер
тексеруден
өткізіп

асқазан
-
ішек
ауруының
алғашқы
белгісі
сезіледі

онда
міндетті
түрде
ауруханаға
жатқызылуы
керек
.
Ерекше
профилактиканың
көрсеткіші
бойынша
холероген
-
анатоксин
қолданылады
.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   34




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет