1. Жұқпалы аурулар туралы жалпы түсінік

Сальмонеллалар
қоршаған
ортада
ұзақ
сақталады
; 
суда
3-4 
ай
, 
етте
- 6 
айға
дейін
, 
мұздатылған
тағамдарда
- 1 
жылға
дейін
, 
сүтте
жəне
шұжықта
-2 
айға
дейін
. 
Кейбір
тағам
өнімдерінде
( 
сүт
жəне
балық
өнімдері
, 
шегілген
етте
) 
қоздырғыштар
тағамдарын
түсін
, 
түрін
дəмін
өзгертпей
сақталып
, 
көбейеді
. 
Қайнатқанда
жəне
дезинфекциялық
ерітінділерде
тез
өледі
.
Эпидемиологиясы
.
Инфекция
көзі
– 
адам
(
науқас
, 
бактерия
бөлуші
) 
жəне
жануарлар
Негізгі
инфекция
көзі
болып
үй
жануарлары
(
ірі
қара
мал
, 
шошқа
), 
үй
құстары
табылады
.
Берілу
механизмі
– 
фекальді
– 
оральді
Жұғу
жолдары
– 
су
, 
тағам
, 
тұрмыстық
қарым
-
қатынас
.
Маусымдылығы
– 
жаз
– 
күз
айлары
.
1 
жасқа
дейінгі
балаларда
сальмонеллез
жағдайлары
мектеп
жасындағы
жəне
ересектерге
қарағанда
10 – 15 
есе
артық
тіркеледі
.
Патогенезі
.
​
Ауру
қоздырғыштың
ішектерге
түскеннен
кейін
пайда
болады
. 
Шажырқай
лимфатүйіндерінде
көбейіп
, 
лимфатосқауылдан
өтеді
жəне
қанға
өтеді
. 
Гематогенді
сальмонеллалар
түрлі
ағзаларға
өтіп
, 
сол
жерде
жұқпаның
екіншілік
ошағы
пайда
болады
.
Қоздырғыш
ыдырағанда
жүрек
қан
тамыр
жəне
жүйке
жүйесіне
əсер
ететін
эндотоксин
бөлінеді
;
тамырлардың
өткізгіштігі
жоғарлайды
, 
терморегуляция
бұзылады
. 
Аурудың
ауыр
дəрежесінде
су
жəне
электролиттердің
жоғалуынан
су
-
электролит
алмасуының
бұзылуы
, 
айналымдағы
қан
көлемінің
азаюы
, 
артериялық
қан
қысымының
төмендеуі
жəне
гиповолемиялық
шоқтың
дамуы
байқалады
28.
Сальмонеллездің
 
негізгі
 
клиникалық
 
көріністері
. 
Диагностикасы
. 
Науқастарға
 
күтім
 
жасау
ерекшеліктері
. 
Алдын
 
алу
.
Негізгі
 
клиникалық
 
көріністері
.
Жасырын
кезең
– 6 -18 
сағаттан
2 -3 
күнге
дейін
созылады
.
Келесі
түрлерін
ажыратады
:
1. 
гастроинтестиналды
( 
жергілікті
) 
түрі
, 
гастрит
, 
гастроэнтерит
жəне
гастроэнтероколит
түрінде
өтеді
.
2. 
жайылған
түрі
сүзек
тəрізді
жəне
септикопиемиялық
түрі
3. 
бактериотасымалдаушылық
(
жедел
, 
созылмалы
жəне
транзиторлы
)
Гастроинтестиналды
 
түрі
-
жиі
таралған
түрі
. 
Ауру
жедел
дене
қызуының
жоғарлауы
,
қалтырау
, 
жүрек
айну
, 
құсумен
басталады
. 
Науқастарды
эпигастрий
аймағы
жəне
іштің
кіндік
айналасындағы
ауырсыну
мазалайды
, 
содан
соң
ішінің
өтуі
қосылады
. 
Үлкен
дəреті
сұйық
,
жағымсыз
иісті
кілегей
аралас
жəне
жасыл
түсті
. 
Аурудың
ауырлық
дəрежесі
сусыздану
жəне
улану
белгілерінің
айқындылығына
байланысты
.
Жеңіл
 
дəрежесінде
дене
қызуы
субфебрильді
көтеріледі
, 1 
рет
құсады
, 
үлкен
дəреті
сұйық
сулы
, 
тəулігіне
5 
ретке
дейін
, 
іш
өту
ұзақтығы
3 
күнге
созылады
.
Орта
 
ауыр
 
дəрежесінде
дене
қызуы
38-39
С
қа
дейін
жоғарлайды
, 
қайталамалы
құсу
,
үлкен
дəреті
тəулігіне
10 
ретке
дейін
, 
жасыл
түсті
, 
іш
өту
ұзақтығы
7 
күнге
созылады
. 
Тілі
құрғақ
, 
өңезбен
қапталған
. 
Тахикардия
, 
гипотония
, 
сұйықтық
жоғалту
дене
салмағынан
4-6%
болуы
мүмкін
.

жүктеу/скачать 6,19 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: