1. Жұқпалы аурулар туралы жалпы түсінік

цитомегаловирусты
инфекциялар
7.
Жəй
герпес
вирусымен
шақырылған
, 
ішкі
ағзалардың
зақымдалуымен
жəне
тері
мен
шырышты
қабаттардың
созылмалы
зақымдалуымен
өтетін
инфекциялар
8. 
Үдемелі
мултифокальді
лейкоэнцефалопатия
9. 
Кез
-
келген
диссеминирленген
эндемиялық
микоз
10. 
Өңештің
, 
трахеяның
, 
бронхтардың
жəне
өкпенің
кандидозы
11. 
Атипті
микобактериялармен
шақырылған
диссеминирленген
инфекция
12. 
Өкпеден
тыс
туберкулез
13. 
Капоши
саркомасы
14. 
АИТВ
- 
энцефалопатия
15.
ЖИТС
61. 
АИТВ

Диагностикасы
. 
Науқастарға
 
күтім
 
жасау
 
ерекшеліктері
. 
Емдеу
 
жəне
 
алдын
 
алу
принциптері
.
Диагностикасы
.
АИТВ
/
ЖИТС
-
инфекциясы
комплексті
зерттелуі
керек
. 
Ол
эпидемиологиялық
, 
клиникалық
жəне
лабораториялық
зерттеу
жиынтығына
негізделуі
қажет
. 
Соның
ішінде
лабораториялық
диагностикаға
тоқталсақ
, 
ол
3 
бағыттан
тұрады
:
​
А
) 
вирусты
жəне
оның
құрамын
анықтау
​
Б
) 
АИТВ
қарсы
антиденелерді
анықтау
​
В
) 
Иммундық
жүйенің
өзгерістерін
бақылау
АИТВ
-
инфекциялы
науқастарда
ЖИТС
диагностикасының
негізгі
клинико
-
лабораториялық
көрсеткіші
CD-4 
лимфациттер
деңгейінің
көрсеткіші
. CD-4 
лимфациттерінің
деңгейінің
1
мкл
-
де
200 
клеткадан
төмен
болуы
ЖИТС
диагнозын
қоюға
толық
мүмкіндік
береді
.

Науқастарға
 
күтім
 
жасау
 
ерекшеліктері
.
-
АИТВ
ауруына
шалдыққан
науқастар
ерекше
күтімді
қажет
етеді
;
-
АИТВ
диагнозы
қойылғаннан
кейін
науқастардың
алдында
түрлі
мəселелер
туындайды
-
эмоционалды
, 
тəжірибелік
, 
экономикалық
, 
мұндай
диагноз
əдетте
шок
, 
қорқыныш
жағдайларын
тудырады
. 
АИТВ
–
ға
шалдыққан
науқастар
депрессияға
түсуі
мүмкін
, 
оларға
психологиялық
көмек
керек
. 
Науқастарға
қорқынышпен
, 
стреспен
күресу
үшін
психоəлеуметтік
кабинет
дəрігерінің
, 
дəрігер
инфекционист
жəне
басқа
мамандардың
мамандандырылған
кеңестерін
ұсыну
қажет
;
-
науқастың
рұқсатымен
оның
туыстарына
тəжірибелік
, 
экономикалық
мəселелерді
шешуде
қолдау
көрсету
қажет
.
-
АИТВ
инфекциясының
клиникалық
белгілері
жұқпаланғаннан
кейін
бірнеше
ай
немесе
жылдардан
кейін
дамиды
. 
Науқастарға
көмек
симптомдарды
жеңілдету
жəне
ағзаның
қызметін
жоғарлату
болып
негізделеді
.
-
Науқастардағы
көп
мəселелер
мейіргерлерге
жақсы
таныс
болып
табылады
.
-
Диарея

( 
іш

өту
)
АИТВ
инфекциясына
қатысты
оппортунисттік
ауруларға
қатысты
болып
табылады
. 
АИТВ
инфекциясында
диарея
созылмалы
жəне
ауыр
түрде
өтеді
, 
ағзаның
сусыздануына
, 
салмақ
тастауға
жəне
микроэлементтерді
жоғалтумен
өтеді
. 
Мейіргер
перианальды
аймақтағы
тері
күтіміне
көңіл
бөлу
қажет
( 
жуындыру
, 
май
жағу
), 
сұйық
тағамдарды
( 
шырындар
, 
сорпалар
) 
əр
2 
сағат
тағамдар
аз
мөлшерде
берілуі
керек
.
-
Жүрек
 
айну
 
жəне
 
құсу
. 
Науқастарға
мейіргерлік
күтім
- 
жеңіл
емдəмді
ұстау
, 
ауыз
қуысын
күту
,
ауыз
құрғауынан
сақтану
( 
аузын
ауыз
сумен
шаю
, 
саңырауқұлаққа
қарсы
майлар
жағу
),
дəрігердің
тағайындауы
бойынша
тамақтанудан
30 
мин
бұрын
- 
құсуға
қарсы
дəрілерді
қабылдау
ұсынылады
.
-
Гипертермия
.
Дене
қызуын
əр
4 
сағат
сайын
өлшеу
,
науқастардың
неғұрлым
көп
сұйықтық
ішуін
қадағалау
. 
Дене
қызуы
көтерілген
кезде
жылы
ванналарды
, 
орануды
,
дене
қызуын
түсіретін
дəрі
дəрмектердің
қабылдануын
қадағалау
.
-
Ентігу
.
əр
2 
сағат
сайын
тыныс
алу
жиілігін
санап
, 
бағалап
тұру
қажет
( 
тыныс
жиілігі
, 
жөтелдің
сипатын
, 
тері
жамылғыларының
түстерін
). 
Науқастарға
мазасыздықты
азайту
мақсатында
ыңғайлы
қалып
беру
қажет
.
Ауырсыну
.
Себептері
ісінулер
, 
кандидоз
жəне
қозғалыссыздықтан
пайда
болады
.
-
Мейіргер
ауырсынудың
сипатын
, 
күшін
, 
орналасуын
анықтау
қажет
. 
Дəрігердің
тағайындауымен
ауырсынуды
басатын
дəрі
дəрмекті
қабылдауды
жəне
денеге
ыңғайлы
қалып
, 
жеңіл
массаж
жасау
қажет
.
Емдеу
.
Емнің
 
негізгі
 
мақсаты
:
вирустың
көбею
активтілігін
төмендету
. 
Қазіргі
кезде
ферменттердің
активтілігін
тежейтін
дəрі
-
дəрмектер
қолданылып
жүр
. 
Сонымен
қатар
басқа
да
кері
транскрипатазаның
нуклеозид
ингибиторларына
жатады
– 
азидотимидин
, 
диданозин
,
зальцитабин
, 
ставудин
, 
ламивудин
, 
абакавир
. 
Кері
транскриптазаның
ингибиторлардың
екінші
топ
препараттар
– 
нуклеозидтік
емес
(
невирапин
, 
ифациренц
, 
делавиридин
).
​
Антиретровирустарға
жататын
тағы
бір
топ
– 
протеаза
ингибиторлары
: 
нелфинавир
,

криксиван
, 
ритонавир
, 
саквинавир
.
​
Вирусқа
қарсы
еммен
қоса
оппортунистік
жұқпаларға
қарсы
ем
қолдану
қажет
.
Алдын
 
алу
.
Профилактикалық
вакцина
қазіргі
таңда
əлі
зерттелмеген
. 
Негізігі
зерттеу
əдісі
АИТВ
-
жұқпасында
: 
тұрғындарды
оқыту
(
мектептен
бастап
), 
дұрыс
жыныстық
қатынаста
болуын
,
профилактикалық
бағдарламаны
енгізу
, 
есірткілерді
пайдаланбау
жəне
жою
.
​
Сонымен
қатар
, 
республикада
анасынан
баласына
химиопрофилактика
енгізіліп
жатыр
(
жүктілік
жəне
босану
кезінде
). 
Егер
медицина
қызметкерлері
жұмыс
істеген
кезде
жарақат
алса
,
сол
уақытта
контакттан
кейін
химиопрофилактика
жүргізіледі
.
62. 
Денеге
 
жабысқан
 
кенені
 
алу
 
іс
-
əрекеті
Кененің
негізгі
қорегі
– 
қан
. 
Сондықтан
бұл
жəндіктер
адамдар
мен
жануарларды
қан
сору
үшін
шағады
. 
Ол
адамды
шаққан
кезде
, 
сілекейімен
бірге
қанға
жұқпалы
вирустар
енуі
мүмкін
. 
Бұл
–
адам
өміріне
өте
қауіпті
. 
Тіпті
адам
өліп
кетуі
мүмкін
. 
Теріге
енген
кенені
бірден
алып
тастау
оңай
емес
. 
Сондықтан
дəрігердің
көмегі
қажет
.
Егер
дəрігерге
қаралуға
мүмкіндік
болмаса
, 
теріге
жабысқан
қауіпті
жəндікке
вазелин
жағып
немесе
өсімдік
майын
құю
керек
. 5 
минуттан
кейін
пинцет
немесе
жіп
ілгегінің
көмегімен
кенені
тартып
аласыз
. 
Бірақ
дəрігерлер
өте
сақ
болуға
кеңес
береді
. 
Қан
сорып
жатқан
кенені
тұмсық
астынан
жіңішке
жіппен
байлап
, 
асықпай
, 
кене
мұртшаларын
толық
шығарғанға
дейін
ақырын
тарту
қажет
.
Егер
кененің
басы
толық
шықпай
теріде
қара
дақ
түрінде
қалып
қойса
, 
бірден
дəрігерге
бару
керек
. 
Қауіпті
жəндікті
теріден
алған
соң
, 
оның
орнын
йодпен
немесе
спиртпен
зарарсыздандырған
жөн
. 
Сондай
-
ақ
қолды
мұқият
жуып
, 
оны
йод
немесе
спиртпен
сүрту
керек
.
Өйткені
кене
қан
сорған
кезде
оның
жұқпалы
вирустары
денеде
қалып
қою
мүмкін
.
Кенені
денеден
алған
соң
, 
оны
өртеп
жіберген
дұрыс
. 
Қайнаған
суға
салуға
да
болады
. 
Осыдан
соң
, 
адамның
3 
апта
бойы
өз
денсаулығына
мұқият
болғаны
жөн
. 
Аурудың
белгілері
анықталған
жағдайда
(
дене
қызуының
көтерілуі
, 
бас
ауруы
, 
əлсіздік
) 
бірден
дəрігерге
тексерілу
қажет
.
Мамандар
кене
алатын
құралды
"
тиквестер
" 
деп
атайды
.

жүктеу/скачать 6,19 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: