11.Өндірістік проццесс. Анықтама. Өндірістік процесстердің жіктелуі
Өндірістік процесс белгіленген мерзімде, қажетті мөлшерде талапқа сай сапамен өнім дайындауға жұмсалатын белгілі уақыт және кеңістік бойынша реттелген еңбек және табиғи процесстердің кешені.
Өндірістік процесс:негізгі,көмекші және қызмет көрсетуші процесстер болып
жіктеледі.
Негізгі процесстерге: өңдеу,штамповка,кесу,жинау,бояу,кептіру,монтаж.
Көмекші процесстерге: құралдар мен технологиялық жабдықтауларды дайындау,
ремонт,электроэнергияны өндіру.
Қызмет көрсетуші процессерге: өнімнің сапасын қадағалау,өндірістік процесті
қадағалау,тасымалдау,қоймалау.
12.Өндірістік процесстің құрылымы.Өндіріс процесінің құрылымы-бұл оның бөліктерінің құрамы және олардың сәйкестік тәртібі мен кіру деңгейі арасындағы қатынастар.Әдетте, барлық өндірістік процестер функционалдық белгілеріне қарай негізгі, көмекші және қызметтік болып бөлінеді.Негізгіпроцестерге өңдеу, штамптау, кесу, құрастыру, бояу, кептіру, орнату және т.б., яғни. еңбек заттарының пішіні мен көлемінің өзгеруіне әкелетін барлық операциялар, олардың ішкі қасиеттері, бетінің жағдайы және т.б.Көмекшіпроцестер негізгі процестердің қалыпты жүруін қамтамасыз етуге арналған. Бұл процестер еңбек пәніне тікелей қатысы жоқ, оларға мыналар жатады: құрал-саймандар мен технологиялық құрал-жабдықтарды жасау, жөндеу жұмыстарын жүргізу, кәсіпорынның қажеттіліктері үшін электр энергиясын өндіру және т.б.Қызмет көрсетупроцестері өнімнің сапасын бақылауды және өндіріс процесінің барысын, тасымалдау және сақтау операцияларын қамтиды.
13.Өндірістік процесті ұйымдастырудың негізгі принциптері.
Өнеркәсіпөндірісін ұйымдастыру – өндірістің үйлесімді дамуын, жаңа өнімнің тез енгізіліп, игерілуін,еңбек ресурстарыменматериалдық ресурстардың, қолданыстағы техниканың неғұрлым толық пайдаланылуын және осы негізде өндіріс нышандарын оңтайлы ұштастыру, өнімнің кеңістік пен уақыт ішінде барлық дайындалу сатыларын келісіп алу жолымен өндірістің тиімділігін арттыруды қамтамасыз ететін шаралар жүйесі. Өндірісті ұйымдастыру үйлесімділік, ырғақтылық және өндірістің үздіксіздігі қағидаттарына негізделеді. Өндірістікпроцесті ұйымдастыру принциптері бастапқы жағдайды сипаттайды, олардың негізінде өндірістік процестердің құрылуы, қызмет етуі мен дамуы жүзеге асырылады:1. Дифференциацияпринципі;2. Қиыстыру принципі;3. Шоғырландыру принципі;4. Мамандандыру принципі;5.Пропорционалдық принципі;6. Параллельдік принципі;7. Тура дәлдік принципі;8. Ырғақтылық принципі;9. Үздіксіздік принципі;10 Артық қалу принципі.
Кәсіпорынның, цехтың, участоктыңөндірістік қуаты – бұл оларға бекітілген еңбек құралдарының белгілі бір датада өндірістің мамандануына, жұмыс режиміне сәйкес максимальды өнім шығару қабілеті. Кәсіпорынның өндірістік қуаты негізгі өндірістік бірліктердің қуаты бойынша есептеледі: цехтар, участоктар. Цехтар мен участоктардың өндірістік қуаты негізгі технологиялық жабдықтардың қуаты бойынша есептеледі.Кәсіпорынның өндірістік қуатын есептеу оның барлық өндірістік бөлімшелері бойынша есептеледі.Участоктың, цехтың, заводтың өндірістік қуатынесептеу әдісі көбінесе өндіріс типімен анықталады. Сериялық және бірлік өндіріс заводтарында есептеу жабдықтар топтары мен өндірістік бөлімшелер бойынша жүргізіледі. Өндірістік қуатты анықтау әдетте агрегаттардың немесе жабдықтар топтарының өткізу қабілетін есептеуден басталады.Бір типті заттай маманданған
жабдықтармен жарақталған цехтың, участоктың өндірістік қуаты мына формула
бойынша анықталады:Мr=Пчх Фплх Н
Өндірістік қуаттың түрлері: ену, шығу, жобалық және орташа жылдық. Ену қуаты деп ағымдағы жылдың 1 қаңтарындағы немесе нақты күндегі кәсіпорынның (цехтың, учаскенің) өндірістік қуатын қарастырады.Шығу қуаты (Мш) деп жоспарлы кезең соңындағы кәсіпорынның (цехтың, учаскенің) өндірістік қуатын атайды. Кәсіпорын (цех, учаске) бойынша әрекетке енгізілген, бірақ игерілмеген қуаттарда өндірістік қуат деп әрекетке енгізілген жобалық қуатты айтады.Орташа жылдық қуат (Морт.ж.) – есепті кезең немесе жыл ішінде орташа есеппен кәсіпорынның (цехтың, учаскенің) иелігінде бар қуат, ол баланстық тәсілмен анықталады
Достарыңызбен бөлісу: |