Баспа,анықтамасы.Солдатов бойынша жіктелуі.Жедел бірінші реттегі баспалар:этиопатогенезі,клникасы,диагностикасы,емі
Баспа-жалпы инфекциялық-аллергиялық ауру,таңдай бадамшаларының жедел жергілікте қабынуымен сипатталады.Баспа деп таңдай бадамша бездерінің қабынуын атйамыз. Солдатов бойынша жіктелуі
Жедел
Жедел инфекциялық аурулар кезінде-дифтерия,скарлатина,корь,туляремия,іш сүзегі
Қан жүйесі аурулары кезінде-инфекционды мононуклеоз,агранулоцитоз
Созылмалы
Арнайы
Инфекционды гранулема,туберкулез,склерома,сифилис
Арнайы емес
Компенсерлерген
Декомпенсерленген формасы
Бірінші реттегі баспа этиологиясы А тобындағы Бета-гемолитикалық стрептококктар әсерінен туындайды.Бұдан басқа алтын тәріздес стафилококк,пневмококк,аденовирус,саңырауқұлақ,спирохеталар әсерінен туындауы мүмкін.
Патогенезі Ағзаға инфекция эндогенді және экзогенді жолмен түседі.
Патогенез негізінде ағазаның суыққа бейімделуінің төмендеуі,сыртқы ортадағы өзгерістер жатады.
Алиментарлық фактор да әсер етеід,яғни С және В дәрумендері жеткіліксіз нәруыз тағамдар пайдалану баспа дамуын әсер етуі мүмкін.
Клиникалық көрініс Тамақта күйдіріу,құрғау,қышыту,ауырсыну,жұтынған күшеюі,дене қызуы субфебрильды,қанда өзгерістер болады.
Диагностикасы Фарингоскпоияда бадамшаның шырышты қабаты қызарған,бадамша ұлғайып,ісінген.Тілі құрғақ. Фолликулярлы баспа
Фарингоскопияда
Көзұяішілік риносинусогендік асқынулар.Этиологиясы,диагностикалау мен емдеу принциптері
Ситуациялықе есеп.Науқас 63 жаста,жұтқыншақ құрғауына және жыбырлауына,кейде қатты тағамды жұтқанда ауырсынудың болуына,ауызынан иістің шығуына шағымданады.Науқас 5 жылдан аса ауырады,созылмалы ахилиялық гастритпен және холесциститпен ауырады.Жұтқыншақтың шырышты қабаты бозғылт түсті,жұқарған ,құрғақ,қоймалжың шырышпен жабылған.Басқа ЛОР ағзаларында өзгерістер жоқ.Сіздің өойған диагнозыңыз,тексеру жоспары және емдеу әдісі қандай?
Жұтқыншақтың шаю пеландин, 4-5 тамшы он пайыздық йод қосып ерітінді жасау керек)
Новокаиндык блокада(жұтқыншақтың бүйір қабырғасына)
Fизиотерапия:электроfарез, уf-облучение, дарсонвализация
Билет 13
1.Жедел және созылмалы этмоидит .Эттиопотогенезі ,клиникасы ,диагностикасы ,емі . Жедел этмоидит .Тор сүйек ұялларының сілемейлі қабатының жедел қабынуы ,жоғары жақ қайнауының қабынуынан кейін екінші орын алады . Ауруды туғызатын себептерге жедел ринит ,жоғарғы тыныс жолдарының қабынуы .
Клиникалық көрінісі :
Жалпы белгілер – дене қызуының көтеруі 37-38 С ,әлсіздік ,денесінің ауруымен жүреді . Сонымен қатар көбінесе бастың ауруы мұрын түбінде ,көздің аймағында таралады .
Жергілікті белгілер – мұрынның бітелуі ,тыныс алудың қиындауы ,сілемейдегі іріңді бөліністер ,иіс сезідің төмендеуі . Балларда жалпы жағдайы нашарлағанда ,тор сүйек ұяларының сүйекті қабырғалары зақымдалып ,көздің медиалды жоғарғы қабырғасында ісіну болуы мүмкін .
Диагноз қою :
Алдынғы риноскопия кезінде мұрын қуысының сілемейлі қабатында ,әсіресе ,ортаңғы мұрын қалқандарының қызаруымен ісінуі ,ортаңғы мұрын жолының ссілемейлі іріңді бөліінстер байқалады .
Эндоскопиялық тексеруде тор сүйек ұяларынан баратын сағалардағы іріңді бөліністердің алдыңғы ұяларнан және артқы ұялардан иіс сезу саңылауынан келетін айқындайды . Рентгенограммадан және әсіресе КТ-дан сүйек ұяларынан қабыну көреміз .
Емі :
Асқыну болмаса консервативті ем қолданылады . Ол жергілікті ем мұрын қуысының сілемейілі қабатының ісігін қайтаруға бағытталады .Ол үшін мұрын тарылтқыш дәрілер қолданыллады . 1-2 мин адреналин ерітіндісін ортаңғы мұрын жолына қою керек .
Сондай ақ антибиотиктер ,ауырғанды басатын ,іріңнің шығуына көмектесетін аэрозолдьды ,физиотерапиялық емдері қолдану тиімді .
Әсіресе синус катетер жедел этмоидить кезінде тиімді ,ол қойнаудан шығатын бөліністерді шығаруға ,дәрілер енгізуге мүмкіндік береді.
Егер асқынулар болса хирургиялқ ем қолданылады . -энжоназальды тор сүйек ұяларын ашу ,қабақ арқылы іріңдерді ашу немесе эндоскопиялық ашу әдістерін қолданса болады.
Созылмалы этмоидит . -тор сүйек ұяларының сілемейлі қабатының созылмалы қабынуы . Ол жедед этмоилит уақытында емделмегенде пайда болады . Тор сүйек ортда орнласқанықтан ,басқа қойнаулардың қабуынуымен бірге жүреді.
Түрлері ,катаральді серозы ,іріңді немесе гиперпластикалық . Олар мұрын қуысында сілемейлі қабатта өзгерістерді ұлғаюымен сипатталады ,ортаңғы мұрын қалқанынынң полипозды өзгерістерін эндоскопия кезінде айқын көруге болады .
Клиникалық көрінісі :
Жалпы белгілер айқын емес ,көбінесе айқын өтеді . Рецедив кезінде мұрыннан сілемейлі немесе іріңді бөліністер ,бастың ауруы -көбініесе мұрын түбінде ,мұрын маңдай қиылысында ауырлық сезімі байқалады . Ол еңкейгенде күшейеді . Иіс сезу қабілеті көбінесе төмендейді .
Асқыну көз ұясына таралса ,жоғарғы қабақта ісіну жоғарғы -ішкі қабырғасында байқалады ,көз алмасы алға жылжиды . Саусақпен басқан кезде ауырсыну болады.
Диагностика :
Риноскопия кезінде ортаңғы мұрын қалқанының ісінуі ,сілемейлі -іріңді немесе іріңд і бөлістер ортаңғы мұрын жолынан немесе жоғары мұрын жолы мен тіс сезу саңылауы байқалады ,эндоскоп арқылы анықтауға болады .
Созылмалы этмоидит ұзыққа созылғанда ,ортаңғы мұрын қалқанының ұлғаюына алып келеді ,остеметальды өзекшелерді бітейді. Ол жерде көп полипозды өзгерістер байқалады .
Рентген немесе КТ дан өзгерістерді байқауға болады.
Емі . Асқынбағын түрінде консервативті ем жүргізідеді .
Кең спектрлі антибиотиктер тағайындалады. Тамыр тарылтқыш дәрілер ,мұрын қуысның сілемейлі қабатының ісінуін азйту үшін .
Физиотериалық емдер ,УЖТ 5-7 рет
ЯМик синус -кататер қолдану жақсы нәтиже береді.
Ауыр түрінде хирургиялық ем қолданылады.