Байланысты: 6В07301 Силлабус Заманауй құрылыс материалдары
Тапсырма. Ағаш бұйымның қолдану аясы.
Әдістемелік нұсқау. Ағаш түрлерінің көбі, көлденең кесіндісінен қарағанда ақшыл келеді. Бірақ, кейбір ағаштар сыртқы қабыққа қарай ақшыл түстес болғанымен, өзегіне қарай бурыл тартады. Осыған орай ағаш ядролы (қарағай, емен, терек, т.б.) болып бөлінеді. Ядроның түсі қоңырлау, бурыл болады, ал шел қабықтың түсі ақшылдау болғандықтан, оны кейде жас сүрек деп те атайды. Ядро (піскен сүрек) механикалық қасиеті жағынан ағаш бөренесінің ең сапалы бөлімі, онымен салыстырғанда ағаштың өзегі мен жас сүрегінің беріктігі мен шіруге төзімдігі шамалы.
Әдебиет 1. Хамзин С. Құрылыс материалдары : 2011. - 140 бет.
2. Мамлюк, М.С. Азаматтық нысандарда қолданылатын құрылыс материалдары, 1-том-2017
3. Әжібеков Қ.Ж. Гидроизоляциялық материалдар, 2017
4. Көпжасарова Ғ.Т. Құрылыс материалдары, бұйымдары және конструкцияларын сынау, 2018
5. Исакулов, Б.Р. Строительные материалы-1 : Активный раздаточный материал,2016
6. Рысдәулетов Р.А. Құрылыс материалдарының коллоидты химиясы 2017. - 132 бет.
Тапсырма. Органикалық шикiзатты негiзде құрылыс материалдары
Әдістемелік нұсқау. Органикалық байланыстырғыш заттар –битум, қара май болып бөлінеді. Бұл тарауда битум мен қара майдың түрлері, олардың құрамы, құрылымы, қасиеттері, осы байланыстырғыш заттар негізінде жасалған асфальт-бетон, асфальт–ерітінді, қара май – бетон, рулонды жабындық материалдар (рубероид, пергамин, т.б.), гидроизоляциялық материалдар (битумды гидрозол, битум резеңкелі-бризол, изол, т.б. фольгоизол), əртүрлі эмульсиялар, пасталар, мастикалар қаралады. Әдебиет 1. Хамзин С. Құрылыс материалдары : 2011. - 140 бет.
2. Мамлюк, М.С. Азаматтық нысандарда қолданылатын құрылыс материалдары, 1-том-2017
3. Әжібеков Қ.Ж. Гидроизоляциялық материалдар, 2017
4. Көпжасарова Ғ.Т. Құрылыс материалдары, бұйымдары және конструкцияларын сынау, 2018
5. Исакулов, Б.Р. Строительные материалы-1 : Активный раздаточный материал,2016
6. Рысдәулетов Р.А. Құрылыс материалдарының коллоидты химиясы 2017. - 132 бет.
Тапсырма. Құрғақ құрылыс қоспалары және құрылыс ерiтiндiлерi
Әдістемелік нұсқау. Аталған құрғақ араласпалардың əрқайсысы өз кезегінде материалдарды қолдану ерекшелігіне қарай бірқатар құрамдарымен сипатталады. Мысалы, стандартты қалауға арналған ерітінді жəне жеңіл қалау ерітінділері: цемент шпаклевкасы – минералдық негіздерге арналған шпаклевкаға, жылуизоляциялық жүйелерді бекітуге арналған желімдік шпаклевка, бетон бетін өңдейтін, бетон бетін жөндейтін, гидроизоляциялық шпаклевкаларға бөлінеді. Цемент-құм қалау араласпаларының айрықша ерекшеліктері: жұмыстарды тек қана жазда емес, температура – 15оС-қа дейінгі қыс мезгілінде де жүргізуге болатындығында. Бұл əсіресе отандық құрылыста құнды Қазақстанның солтүстігінде, оның ішінде əсіресе Астанада, қыста температура жиі –15оС-тан төмен болатыны белгілі. Әдебиет 1. Хамзин С. Құрылыс материалдары : 2011. - 140 бет.
2. Мамлюк, М.С. Азаматтық нысандарда қолданылатын құрылыс материалдары, 1-том-2017
3. Әжібеков Қ.Ж. Гидроизоляциялық материалдар, 2017
4. Көпжасарова Ғ.Т. Құрылыс материалдары, бұйымдары және конструкцияларын сынау, 2018
5. Исакулов, Б.Р. Строительные материалы-1 : Активный раздаточный материал,2016
6. Рысдәулетов Р.А. Құрылыс материалдарының коллоидты химиясы 2017. - 132 бет.
Тапсырма. Асбестбетондар
Әдістемелік нұсқау. Амфибол асбесті-күрделі гидросиликат. Хризотил-асбестпен физика-механикалық қасиеттеріне ұқсас, бірақ оның кристалды құрылымында айтарлықтай айырмашылықтары бар. Тремолиттің талшықты құрылымы оның кристалды құрылымымен байланысты: құрылымы таспа тәрізді және жеке тізбектер магний мен кальций катиондарымен әлсіз байланысқан кремнийлі тетраэдрлердің Қос тізбектері болып табылады. Әлсіз құрылымдық байланыстар оңай жыртылады, бірақ амфибол талшықтарының өздері бейтарап және қышқыл ортада жоғары төзімділікке ие. Амфибол асбесттері хризотил асбестімен салыстырғанда нашар өнімділікке ие, сондықтан олар аз қолданылады және қышқылдарға төзімділік қажет болған жағдайда. Амфиболдарда түзу инелер тәрізді талшықтар бар-осы құрылымдардың сынғыштығына байланысты олар деммен жұту канцерогендік фактор болып табылатын бөлшектерді құрайды.
Әдебиет 1. Хамзин С. Құрылыс материалдары : 2011. - 140 бет.
2. Мамлюк, М.С. Азаматтық нысандарда қолданылатын құрылыс материалдары, 1-том-2017
3. Әжібеков Қ.Ж. Гидроизоляциялық материалдар, 2017
4. Көпжасарова Ғ.Т. Құрылыс материалдары, бұйымдары және конструкцияларын сынау, 2018
5. Исакулов, Б.Р. Строительные материалы-1 : Активный раздаточный материал,2016
6. Рысдәулетов Р.А. Құрылыс материалдарының коллоидты химиясы 2017. - 132 бет.
Тапсырма. Жеңіл бетондар. Селикаттар
Әдістемелік нұсқау. Үлкен (ірі) өлшемді құрама темірбетон конструкцияларының жəне құйма (тұтас) бетоннан жасалынған үйлердің, т.б. ғимараттардың салмағын жеңілдету – құрылыста қолданылатын материалдар шығынын азайтудың негізгі жолы (тəсілі). Мысалы, жеңіл бетондарды пайдаланғанда сыртқы қабырғаның қалыңдығы кəдімгі кірпіштен қаланған қабырғамен салыстырғанда 52-64 см-ден 25-40 см-ге дейін жұқарады. Осының салдарынан жеңіл бетоннан құрылған 1 м2 қабырғаның салмағы (175-560 кг) кірпіш қабырғанікінен (1080-2500 кг) 2-6 есе азаяды.
Әдебиет 1. Хамзин С. Құрылыс материалдары : 2011. - 140 бет.
2. Мамлюк, М.С. Азаматтық нысандарда қолданылатын құрылыс материалдары, 1-том-2017
3. Әжібеков Қ.Ж. Гидроизоляциялық материалдар, 2017
4. Көпжасарова Ғ.Т. Құрылыс материалдары, бұйымдары және конструкцияларын сынау, 2018
5. Исакулов, Б.Р. Строительные материалы-1 : Активный раздаточный материал,2016
6. Рысдәулетов Р.А. Құрылыс материалдарының коллоидты химиясы 2017. - 132 бет.
Тапсырма. Газдыбетон және Көбіктібетон
Әдістемелік нұсқау. Газбетон. Мұнда газ түзілдіргіш ретінде алюминий қоспасы (ұнтағы) пайдаланылады. Ол кальций гидроксидімен əрекеттесіп, сутегін бөліп шығарады: 3Са(ОН)2 + 2АІ + 6Н2О = 3Н2 + 3СаОЧ АІ2О3 Ч 6Н2О. Газды ұстап қалу коэффициенті Кгұ əдетте 0,7-0,85 аралығында; тығыздығы 600... 700 кг/м3 газбетон алу үшін 0,4-0,5 кг алюминий опасы шығындалады. Ұялы бетондар қолданылатын орны мен орташа тығыздығына байланысты 3 топқа бөлінеді: жылу өткізбейтін, тығыздығы 500кг/м3; конструктивті жылу өткізбейтін, тығыздығы 500-900 кг/м3 жəне конструктивтік, тығыздығы 900-1200 кг/м3 аралығында. Бұл бетондар тығыздығы бойынша ерекше жеңіл бетондар тобына кіреді.
Әдебиет 1. Хамзин С. Құрылыс материалдары : 2011. - 140 бет.
2. Мамлюк, М.С. Азаматтық нысандарда қолданылатын құрылыс материалдары, 1-том-2017
3. Әжібеков Қ.Ж. Гидроизоляциялық материалдар, 2017
4. Көпжасарова Ғ.Т. Құрылыс материалдары, бұйымдары және конструкцияларын сынау, 2018
5. Исакулов, Б.Р. Строительные материалы-1 : Активный раздаточный материал,2016
6. Рысдәулетов Р.А. Құрылыс материалдарының коллоидты химиясы 2017. - 132 бет.
Тапсырма. Пигменттердің, бояулық құрамдарды және лактарды сынау
Әдістемелік нұсқау. Құрылыста ең көп қолданылатын пигменттердің бірі – ақ бояулар. Оларды үйлердің, ғимараттардың ішін сырлау үшін пайдаланады. Өйткені олар түске сəулені шағылыстырып, үй ішін жарықтандырады. Көп жағдайда ақ бояуды санитарлық-тазалық шарттарын сақтау үшін, мысалы ауруханаларда, асханаларда, т.б. қолданады. Ақ пигменттің табиғи түрі - ұнталған, еленген, тұндыру арқылы тазартылған бор,; жасанды түрі - əк (ізбес), титанның, мырыштың С2п) оксидтері, қорғасынның тұздары (қорғасын гидроксидімен қорғасын карбонатының қоспасы - Pb(OH)2, 2Рb(CO)3 литопон мырыш сульфаты мен барий сульфатының (ВаSO4) химиялық қосылыстары.
Әдебиет 1. Хамзин С. Құрылыс материалдары : 2011. - 140 бет.
2. Мамлюк, М.С. Азаматтық нысандарда қолданылатын құрылыс материалдары, 1-том-2017
3. Әжібеков Қ.Ж. Гидроизоляциялық материалдар, 2017
4. Көпжасарова Ғ.Т. Құрылыс материалдары, бұйымдары және конструкцияларын сынау, 2018
5. Исакулов, Б.Р. Строительные материалы-1 : Активный раздаточный материал,2016
6. Рысдәулетов Р.А. Құрылыс материалдарының коллоидты химиясы 2017. - 132 бет.