1-тоқсан 1БЖБ 1 вариант
1-тапсырма Суретпен жұмыс Жергілікті жердің экожүйесін зерттеу
Суретте берілген мектеп ауласының экожүйесін талдаңыз. Төмендегі сұрақтарға жауап беріңіз:
а )
- Қандай абиотикалық факторларды анықтадыңыз? (температура, жарық, ылғалдылық және т.б.)
б)
- Қандай биотикалық факторлар бар? (өсімдіктер, жануарлар, микроағзалар)
2.-тапсырма Сәйкестендіру тапсырмасы Қоректік тізбектер мен торлар
Төменде берілген организмдерді қоректік тізбектегі рөлдеріне сәйкес орналастырыңыз (өндіруші, тұтынушы, ыдыратушы).
Берілген организмдер:
- Шөп
- Шегіртке
- Қоян
- Қасқыр
- Бактериялар
- Жапырақтар
- Саңырауқұлақтар
3.тапсырма Биологиялық диктант Экологиялық сукцессиялар
Төмендегі мәтінде бос орындарға қажетті сөздерді қойыңыз.
"Экологиялық сукцессиялар – экожүйелердің __________ алмасуы. Бірінші реттік сукцессиялар __________ жерлерде пайда болады, мысалы, __________. Екінші реттік сукцессиялар __________ жерлерде орын алады, мысалы, __________. Экожүйелердің алмасуы барысында __________ саны мен әртүрлілігі артады."
Қажетті сөздер
Өсімдіктер, жаңадан пайда болған, орман өртінен кейін, топырақсыз,
бұрын болған
4 тапсырма . Кесте тапсырмасы: Абиотикалық және биотикалық факторлар
К естеде келтірілген факторларды абиотикалық немесе биотикалық деп бөліңіз.
5. Тест тапсырмасы Экожүйелер және антропогендік факторлар
Төменде берілген сұрақтарға дұрыс жауапты таңдаңыз.
1. Экожүйедегі бірінші реттік өндіруші кім?
- а) Қасқыр
- ә) Шөп
- б) Бактерия
2. Антропогендік фактор дегеніміз не?
- а) Табиғи фактор
- ә) Адам әрекеті арқылы өзгеретін фактор
- б) Жануарлар әсері
3. ҚР Қызыл кітабына енгізілген өсімдіктердің мысалын атаңыз:
- а) Бәйшешек
- ә) Қарағай
- б) Жусан
6. Кесте түрінде сәйкестендіру тапсырмасы**: Қазақстандағы ерекше қорғалатын аймақтар
Тапсырма
Кестеде берілген ерекше қорғалатын аймақтарды олардың ерекшеліктерімен сәйкестендіріңіз.
1-тапсырма Бағалау критерийі:
Экожүйедегі абиотикалық және биотикалық факторларды дұрыс анықтайды.
Дескрипторлар:
Мектеп ауласындағы кем дегенде 2 абиотикалық факторды дұрыс анықтайды. (1 ұпай)
Мектеп ауласындағы кем дегенде 2 биотикалық факторды дұрыс анықтайды. (1 ұпай)
Жалпы: 2 ұпай
Сәйкестендіру тапсырмасы: Қоректік тізбектер мен торлар
Бағалау критерийі:
Организмдерді қоректік тізбектегі рөлдеріне сәйкес дұрыс орналастырады.
Дескрипторлар:
Барлық организмдерді дұрыс сәйкестендіреді. (3 ұпай)
4-6 организмді дұрыс сәйкестендіреді. (2 ұпай)
1-3 организмді дұрыс сәйкестендіреді. (1 ұпай)
Жалпы: 3 ұпай
Биологиялық диктант: Экологиялық сукцессиялар
Бағалау критерийі:
Мәтіндегі бос орындарға қажетті терминдерді дұрыс қояды.
Дескрипторлар:
Барлық бос орындарды дұрыс толтырады. (3 ұпай)
3-4 бос орынды дұрыс толтырады. (2 ұпай)
1-2 бос орынды дұрыс толтырады. (1 ұпай)
Жалпы: 3 ұпай
Кесте тапсырмасы: Абиотикалық және биотикалық факторлар
Бағалау критерийі:
Факторларды дұрыс жіктейді (абиотикалық және биотикалық).
Дескрипторлар:
Барлық факторларды дұрыс жіктейді. (3 ұпай)
4-5 факторды дұрыс жіктейді. (2 ұпай)
2-3 факторды дұрыс жіктейді. (1 ұпай)
Жалпы: 3 ұпай
Тест тапсырмасы: Экожүйелер және антропогендік факторлар
Бағалау критерийі:
Тест сұрақтарына дұрыс жауап береді.
Дескрипторлар:
Барлық сұрақтарға дұрыс жауап береді. (1 ұпай)
Жалпы: 1 ұпай
Кесте түріндегі сәйкестендіру тапсырмасы: Қазақстандағы ерекше қорғалатын аймақтар
Бағалау критерийі:
Ерекше қорғалатын аймақтарды олардың ерекшеліктерімен дұрыс сәйкестендіреді.
Дескрипторлар:
Барлық аймақтарды дұрыс сәйкестендіреді. (3 ұпай)
2 аймақты дұрыс сәйкестендіреді. (2 ұпай)
1 аймақты дұрыс сәйкестендіреді. (1 ұпай)
Жалпы: 3 ұпай
3-тапсырма
**Жауабы:**
"Экологиялық сукцессиялар – экожүйелердің **біртіндеп** алмасуы. Бірінші реттік сукцессиялар **топырақсыз** жерлерде пайда болады, мысалы, **жанартаулардың айналасында**. Екінші реттік сукцессиялар **бұрын болған** жерлерде орын алады, мысалы, **орман өртінен кейін**. Экожүйелердің алмасуы барысында **өсімдіктер** саны мен әртүрлілігі артады."
4тапсыр
5 тапсыма тест Жауаптары:**
1. ә) Шөп
2. ә) Адам әрекеті арқылы өзгеретін фактор
3. а) Бәйшешек
Достарыңызбен бөлісу: |
