1 зертханалық жұмысы Тоғысқан жазық күштер жүйесін зерттеу Жұмыс мақсаты

1. 
   Берілген арқалық үшін әсер етуші күштерді салу.
   
2. 
   Берілген арқалықтыкелтірілген байланыстардан босатып, оларды реакцияларымен алмастыру, яғни есептеу сұлбасын салу.
   
3. 
   Арқалыққа түсірілген күштер мен байланыстар реакцияларын пайдаланып тепе-теңдік теңдеулерінің үш түрінің ыңғайлы түрін пайдалану.
   
4. 
   Табылған шешімдерді тексеру теңдеуін құрып, тексере білу.
   
5. 
   Бір шеті қозғалмайтын, екінші шеті қозғалатын топсалы тіректермен бекітілген арқалыққа тәжірибе арқылы:
   

Табылған реакцияларды анықтау

6. 
   Тәжірибе арқылы анықталған нәтижелерді саралай білу керек.
   
7. 
   Есептелген шамалар мен тәжірибе арқылы анықталған нәтижелерді салыстыру және орындалған жұмыс жөнінде қорытынды шығару.
   

Жұмысшы орындаған кезде берілген арқалыққа қадалған, таралған күштермен қос күштерді құрылым арқылы түсіре білу. Тіректерде пайда болатын реакция күштерін анықтау үшін ыңғайлы тепе-теңдік теңдеулерін құра білу керек.

3.1 – кесте

3.1 – сурет

1 – негіз, 2 – консолды арқалық, 3 – көлденен орналастыратын арқалық, 4 – білеу, 5 – жүк, 6 – қозғалмалы блок
Есептің берілу реті:

Жұмыс туралы есеп келесі ретпен берілуі тиісті:

• 
  Арқалықтың тіректер рекцияларын табу туралы жұмыстын атау мен мақсаты;
  
• 
  Қысқаша теориялық мағлұматтар;
  
• 
  Зертханалық қондырғының сұлбасы;
  
• 
  Орындалған есептеулер мен тәжірибелердің нәтижесі;
  
• 
  Бақылау сұрақтарға жауаптар;
  
• 
  Қорытынды.
  

Жазық күш жүйесінің тепе-теңдігінің түрлері.

Статика есебін шешкен кездеқарастырылып тұрған дене тыныштықта болады деп саналады, сондықтан бірінші аксиома бойынша оған теңгерілген сыртқы күштер жүйесі әсер етеді.Яғни, егер жазық күштер жүйесі әсерінен дене тепе-теңдікте болса, онда жүйенің бас векторы-Rжәне бас моменті – М₀ нөлге тең болуы тиіс.

Еркін орналасқан жазық күштер жүйесіне тепе-теңдік теңдеулердін үш түрін қарастырамыз.

Егер жазық күштер жүйесінің бас векторының екі өзара перпендикуляр остерге проекциялары нөлге тең болса, онда, тек сол жағдайда бас вектор нөлге тең болады, яғни деген теңдіктен шығады:

Бас момент нолге тең келесі жағдайда, егер

Сонымен, жазық күштер жүйесінін тепе-теңдік теңдеулерінің бірінші түрі, келесідей болады:

Осыдан келесі қорытынды шығады: егер жазық күштер жүйесі теңгерілген болса, онда барлық күштердін , өстеріндегі проекцияларының алгебралық қосындысы нөлге тең, және кез келген нүктеге қатысты барлық күштердін моменттерінің алгебралық қосындысы да нөлге тең болады.

3.2 сурет

Күштер жүйесі теңгерілмеген, ал А және В нүктелері теңәсерлі күштін әсер етуші сызығында жатыр деп жорамалдаймыз (3.2 сурет). Бұл жағдайда А және В нүктелеріне қатысты күштер моменттерінің қосындысы да, АВ түзуіне перпендикулярлы өсіне күштердін проекцияларының алгебралық қосындысы да нөлге тең болады.

Сонымен, жазық күштер жүйесі әсерінен дене тепе-теңдікте болады, егер күштердің кез келген екі нүктеге қатысты моменттерінің алгебралық қосындысы және бұл екі нүктеден өтетін түзуге перпендикуляр емес өске күштердін проекцияларының алгебралық қосындысы нөлге тең болса.