67. Шеміршек жасушалары- хондробласттар, хондроцитттер (хондрокласттар). Жасушаның изогеннді тобы. Шеміршек тіндері түрлерінің жасуша аралық затының құрылысы және гистохимиялық сипаттамасы. Хондрогенез және шеміршек тіндерінің жасқа байланысты ерекшелігі. Буын шеміршегінің құрылысы.УНИКАЛЬНОСТЬ=87% Жауабы: Шеміршек тіні-негізінен алғанда сүйек тінімен қосыла қаңқалық дәнекер тіндерді құрайды.Сондықтан да бұл тінге ішкі орта тіндерінің де қасиеттері тән:
1-мезенхимадан дамиды,2-жасушааралық затының н/е шеміршектік матрикс көлемі үлкен болады,3-организмнің тұрақтылығын сақтайды.
Шеміршек тіндері -өзіндік шеміршек жасушалары мен олардың арасын толтыратын ЖАЗ-дан тұрады.Шеміршек жасушалары хондробласттар, хондроциттер ж/е хондрокластар. Ендігі кезекте олардың өзіндік қызметі мен қасиеттерінее тоқталатын боламыз.
Хондробласттар-бұлар төмен маманданған , бөлінуге қабілетті ж/е де хондроциттерге айналатын жасушалар.Олар ұрықтық кезеңдегі(эмбриондық) дің ж/е жартылай дің жасушалары, яғни прехондробласттардан дамиды.
Ұрықтық хондрогенез кезінде бұлар-шеміршек тінінің гистогенезін қамтамасыз етеді,ал ұрықтан кейінгі кезде ж/е кемеліне жеткен кезінде-бұлар камбиалды элементтерретінде қызмет атқарады,яғни жасуша регенерациясына жауап береді. Дамып келе жатқан организмде хондробласттар цитоплазмасы –оксофильды(негіздік) боялады.Бұл оларда РНҚ мөлшерінің жоғарылағанының ж/е синтездік белсенділігінің көрінісі болып табылады.Жақсы дамыған түйіршіктіЭПТ мен тегісЭПТ арқасында бұлар: II-типті коллаген мен гликозоаминогликандарды,яғни жасушаралық зат құрамдасын синтездейді. Хондробласттар хондроциттерге айнала алады.
Хондроциттер-шеміршек тінінің пісіп жетілген ,алайда синтездік белсенділігі төмен жасушалары.Олар гиалиндік шеміршек тінінің негізгі құрамдас бөлігі болып табылады.Олар да ЖАЗ өндіруге қатысады.Уақыт өткен сайын хондроциттер-жасушаның қалпын дәл қайталайтын домалақ қуыс лакунада қалып қояды.Лакунаны –сақина пішіндес қоршайтын,ЖАЗ бөлігі, оксофильды боялған- капсула ( қапшық ) қоршап жатады. Хондроциттерде де,синтездік ж/е де секрециялық қызмет атқарады,бірақ ол хондробласттаға қарағанда,әлсіздеу.Осыған байланысты,әр бөлінуден кейін еншілес жасушалар бір-бірінен ажырамай тығыз орналасып, хондроциттердің изогендік топтарын қалыптастырады.
Хондроциттердің үш типті изогендік топтарын ажырамыз: