Митоздың әртүрлі сатыларындағы физико- химиялық әсерлерге беретін жасушаның сезімталдық қасиеті. Митоздың сатыларында жасушаның әр түрлі факторларға сезімталдығы жоғары болады.Мысалыға айтатын болсақ ультра күлгін сәулесі,рентген сәулелері яғни сәулелі қуаттың түрлері, сонымен қатар атипті митоздар бұл митоздың метафаза сатысында тоқтап қалуын айтамыз , аиэуплоид яғни геномның гендік теңгерімі бұзылысқа ұшырайды.
20.Эндомитоз. Ұғымға түсініктеме. Негізіг пішіні, биологиялық қасиеті. Полиплоидия. 100% Эндомитоз бұл плоидты өзгерістерге яғни полиплоидияға ұшыратады. Адамның сомалық жасушаларына - диплоидтық ( 2n- 46 ) , жыныс жасушаларына гаплоидтық ( n = 23 ) хромосомалар жиынтығы тән . Хромосомдар санының өзгерілуін геномдық деп атайды, Плоидтық өзгерістердің екі түрін ажыратады : полипплоидия және анеуплодия .
Полиплоидты жасушалар диплоидтылардан эндомитоз , яғни ядроның қысқартылған ( толық емес ) бөлінуі арқылы пайда болады . Мысалы.жасуша хромосомдарының саны 4n . ДНҚ мөлшері - 4с - ге дейін екі еселеніл , ядролық қабығы бұзылмай бөліну ұршығы қалыптаспаған жағдайда , тетраплоидты бір ядролы , жасуша пайда болады . Егерде , келесі жасушалық Циклде эндомитоз қайталанса онда осыған сәйкес жасушаның плоидтығы да өседі.Митоздың барлық фазалары қалыпты өтіп , тек қана цитокинез өтпей қалса , онда екі ядролы тетраплоидты - жасуша пайда болады . Келесі жасушалық циклдер кезінде бұл құбылыс қайталанған жағдайда , 8n , 16n , 32n плоидты көп ядролы жасушалар дамиды .
Эндомитоз процесінде (митоздың көптеген түрлерінен айырмашылығы) ядролық мембрананың және ядрошықтың бұзылуы болмайды, бөліну шпиндельінің түзілуі жүрмейді және цитоплазма қайта ұйымдастырылмайды, бірақ сонымен бірге (митоздағы сияқты) хромосомалар спирализация және деспирализация кезеңдерінен өтеді.
Эндомитоздың барлық формалары митоздық циклдің кезеңдерінде бітелумен түсіндіріледі. Атап айтқанда, митоз митоздық циклден толығымен кетуі мүмкін, ал G2 периодынан бөлінбей жасуша келесі циклдің G1 периодына өтеді. Басқа нұсқада жасушаның эндорепродукциясы S кезеңінде жүреді. Хромосомалар деспирализацияланады және екі еселенеді, бірақ ядроның қабығы жойылмайды.
Полиплоидиябұл жасушалардың құрамында ДНҚ мөлшері өте жоғары болатындығына тән қасиет.Мұндай полиплоидия кезінде жасушаларда митоз процесінің болмауы, не болса да сатыларының аяқталмай қалуынан болады. Полиплоидия (коп ядролы) құбылыстары көптеген мүшелердің жасушаларында яғни бауырда,қуықта,ұйқы безінде,сүйек кемігінде мегакариоциттерде де кездеседі.Бұл хромосомдар санының гаплоидтық жиынтыққа қатынасты еселеніп көбеюі.
