Президенттер В.Жискар д’Эстен, Ф.Миттеран, Ж.Ширак бірінен соң бірі либиралдық, солшыл және оңшыл саяси ағымдардың атынан өкілдік өтті

Президент В.Жиска д’Эстен (1974 – 1981) мемлекет басында қиын жылдарда отырды. Дүниежүзілік экономикалық және құрылымдық дағдарыстар (1974 – 1975, 1980 – 1982) басталды, ғылыми-техникалық революцияның жаңа кезеңі өріс алды.

Іс жүзінде жаңа бастамаларды талап еткен дүниежүзілік тарихтың жаңа дәуірі басталды. ХХ ғ. соңғы ширегінде бірінің орнына бірі келген Франция президенттерінің ойында бір ғана ғаламдық және ұлттық проблемалар тұрды, олардың әрқайсысы бұл проблемаларды өзінше шешуге әрекет жасады.

В.Жискар д’Эстен, Францияның саяси өміріндегі либиралдық ағымның өкілі еді. Оның идеясы “революциясыз, реформалар жолымен” “үлгілі либералдық қоғам” орнату болды. 70-жж. төменгі жалақы бірнеше мәрте өсірілді. Сайлау цензы 20-дан 18 жасқа дейін кемітілді, аборт жасауға рұқсат етілді және басқа да бірнеше реформалар іске асты. Президент экономикалық дамудыңрыноктік әдістерін жақтады.

Социялистік және комунистік партиялардың 1972 ж. қабылданған бірлескен бағдарламасы елдің әлеуметтік экономикалық мәселелеріншешудің басқаша жолын ұсынды. 1981 ж. сайлауда солшылдар тек елдің президенттігіне Ф.Миттеранды сайлап қана қоймай, Ұлттық жиналыста басым көпшілік алды 1948 жылдан кейін бірінші рет коммунистерге бірлескен үкімет құрамына енуге ұсыныс жасады. Үкімет социалист П.Моруа басқарды. Оның мақсаты бірлескен бағдарламаға сәйкес барлық банктер мен ірі өнеркәсіптің бір бөлігін (Францияның 9 аса ірі корпарациясын) мемлекет қарамағына алу, әлеуметтік шиеленісті босаңсыту, әлеуметтік теңсіздікті азайту, толық жұмыспен қамтамасыз ету болды. Кейнсшілдік бағытта төлем қабілетті сұранысты арттыруға бағытталған маңызды реформалар іске асырылды.

Бірақ елде жұмыссыздықтың жоғары деңгейі сақталынып қалды.

1984 ж. Ұлттық жиналыстың сайлауында оңшыл партиялар көпшілікке жетісті, президент – социялистің тұсында оңшыларды үкіметі құрылып, ол ұлттық меншіктен айыру процесін бастады және бюджеттің үлкен дефицитін қысқарту мақсатымен қатаң үнемдеу тәртібін орнатты, бұл консерватизмге бетбұрыстың көрінісі еді.

Бұл жағдай Ф.Миттеранға 1988 ж. президент сайлауында да жеңске жетуге мүмкіндік берді. Солшыл президент пен оңшыл үкімет арасында қарама-қарсы түру жағдайы президенттің икемді саясатының арқасында аса күшті дағдарыстарға ұштаспады. Бұл социялистердің де экономика мен әлеуметтік қатынастар саласында жаңа консервативтік саясатқа бетбұрғандығына байланысты болды.

1995 ж. мамырдағы президент сайлауында оңшылдардың басшысы, Париждің мэрі Жак Ширак жеңіске жетті. Президент 1997 ж. Ұлттық жиналысқа мерзімнен бұрын жариялады, онда Жак Ширактің ойы орындалмай, солшыл одақ (социалистер, коммунистер, “жасылдар”) жеңіске жетті. Сөйтіп, Франция бұрынғы қарама-қарсылық жағдайына қайта оралып, оңшыл президент тұсында солшыл үкімет құрылды.