қосылуы тұсындағы ерекшеліктері
. XIX ғасырдың екінші жартысында
Қазақстанда басты тұлғалары Ш. Уәлиханов, Ы. Алтынсарин және А.
Құнанбаев болған ағарту мәдениеті пайда болып, дами түсті.
Шоқан Уәлиханов (1830-1860 жж.)
-ғалым, ағартущы, саяхатшы,
этнограф, шығыстанушы. Ол өз дәуірінің ғылым салаларына, оның
ішінде саясат пен құқық саласының дамуына белгілі деңгейде үлес қосты. 1858-
59 жылдары ол қатерлі Қашқар сапарына шығып, «1858-59 жылдарғы
Алтыншара немесе Қытайдың Нанлуының шығыстағы алты қаласының
(Кіші Бұқараның) жағдайы туралы» аталатын еңбегін жазды.
Этнография туралы аса бай ғылыми мәліметтерден тұратын бұл жұмыста
соңымен бірге автордың дүниетанымдық ұстанымдары мен саяси
көзқарастары көрсетіледі.
Ол төмендегі тұрғылардан келіп: діни сенімнің шынайы негізін
нақты дүниеден, осы дүниенің адамға жасайтын ықпалынан, адамның
табиғатқа және өзінің және психикасына қатынасы ерекшеліктерінен
іздеуі туралы тұжырымға тоқтады. Ол шамандық пен діннің пайда
болуына надандық түрткі болады деп есептеді. Уәлиханов мұсылмандық
дінбасыларына қарсы күресті. Шоқанның шығармалары: <Даладағы
мұсылмандық жөнінде», »Тәңір», «Қазақтардағы шамандықтың
қалдығы» т.б.
Достарыңызбен бөлісу: 
