20 балл эталон Қан тапсыру үшін қандай құжаттар керек?



бет3/12
Дата11.10.2023
өлшемі1,02 Mb.
#184633
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   12
Байланысты:
20 балл эталон
филос 1
система AB0 (учитывается наличие/отсутствие агглютининов α, β и агглютиногенов A, B)

  1. α, β — первая группа крови, международное название O (I)

  2. A, β — вторая группа крови, международное название A (II)

  3. B, α — третья группа крови, международное название B (III)

  4. A— четвёртая группа крови, международное название AB (IV)

  • система Резус, Rh (наличие/отсутствие антигена D)

    1. Антиген D присутствует — резус-положительная группа крови, Rh+

    2. Антиген D отсутствует — резус-отрицательная группа крови, Rh

  • система Келл, Kell (наличие/отсутствие антигена Kell)

    1. Антиген Kell присутствует — Kell-положительная группа крови

    2. Антиген Kell отсутствует — Kell-отрицательная группа крови



    18.Гемотрансфузия алдындағы міндетті зерттеулер?
    19. Резус фактор дегеніміз қан құюдағы маңызы
    Резус-фактор[1] (rhesus) — адамдар мен макака-резус маймылының (аталуы осыған байланысты) эритроциттерінің құрамында болатын антиген. Резус-факторды 1940 ж. австриялық иммунолог К.Ландштейнер (1868 — 1943) мен америкалық ғалым А.Винер (1907 — 78) ашты. Адамдардың 85%-нда эритроцит құрамында оң Резус-фактор, ал 15%-нда теріс Резус-фактор. болады. Резус-фактор жүйесінде бірнеше әр түрлі антигендер, сондай-ақ Hr тобы болады. Осы топ пен резус (Rh) қосылып, ортақ жүйе Rh — Hr құрады. Rh-тің құрамында Д, С, Е, ал Hr-те д, с, е агглютиногені бар. Hr агглютиногені адамдардың 83%-нда эритроцит құрамында кездеседі. Резус-фактор тұқым қуалайды және өмір бойына өзгермейді. Қан құйғанда қан топтары сияқты Резус-фактор да қатаң есепке алынады, себебі, бұл кезде Rh — Hr агглютиногендер жүйесінде арнайы антидене түзіледі; организмге антигенді қайталап құйғанда, “антиген — антидене” реакциясы пайда болуы мүмкін, ал бұл организмнің қалыпты қызметін бұзады. Мыс., қанының Rh-ы оң реципиентке теріс Rh-ы бар қан құйылса, гемотрансфуз. реакция (адамның денесі қалтырайды, температурасы көтеріледі, белі ауырады) жүреді. Ал жүктілік жағдайында, ананың Rh-ы теріс болып, құрсақтағы нәрестенің Rh-ы оң болса, иммундық өзгеріс болуы мүмкін. Бұл құрсақтағы нәрестенің өліміне әкеліп, әйел түсік тастайды, мұны Rh-конфликт деп атайды. Егер мұндай жағдайда әйел аман-есен босанса да, кейін жаңа туған сәби тұқым қуалайтын қан ауруына шалдығады. Жүкті әйелдерде Rh-конфликт болмау үшін оларға антирезус-гамма-глобулин егіледі. Ананың денесі ұрық қанының резус-факторына қарсы антиденелер шығарады. Ана мен баланың резус-факторының сәйкес келмеуі жаңа туған нәрестенің гемолитикалық ауруына ұласуы мүмкін. Баланың эритроциттері ананың денесі жасаған антидененің әсерінен бір-біріне жабысады.
    Резус-фактор определяется наличием или отсутствием белкового антигена резус-антигена D (RhD) — на поверхности эритроцитов (красных кровяных телец). Если на поверхности эритроцитов есть резус-антиген D, то человек резус-положительный (RhD+).
    20. Қан құюға көрсеткіштер, қарсы көрсеткіштер
    Қан құюдың көрсеткіштерін анықтау қатал негізделген болуы тиіс. Қан құюдың абсолютті көрсеткіштері: жедел қан жоғалту, шок, анемия, ауыр жарақаттық операциялар және жасанды қан айналымын талап ететін операциялар. Сонымен қатар, қан мен оның бөліктерін құюдың көрсеткіштеріне әртүрлі себептерден пайда болған анемиялр, қан аурулары, іріңді-қабыну аурулары, ауыр интокцикациялар жатады.
    Қан құюдың қарсы көрсеткіштерін анықтау. Оларға мыналар жатады:

    • жүрек қызметінің декомпенсациясы;

    • мидың қан айналымының бұзылуы;

    • тыныс жетіспеушілігі;

    • тромбоэмболиялық ауру;

    • жедел бүйрек жетіспеушілігі;

    Ауыр бауыр жетіспеушілігі;

    21. Жуылған эритроциттерді сақтау мерзімі??
    Жуылған эритроциттер (бұдан әрі - ЖЭ) құрамында эритроциттер бар қан компоненттерін жүйеленген жуу және эритроциттерді қосалқы ерітіндіде ресуспендиялау кезінде екінші мәрте қайта өндеу арқылы алынған қан компоненті. Жуылған эритроциттерді сақтау мерзімі - дайындалған сәттен бастап 24 сағат. Эритроциттерді SAGM қосалқы ерітіндіде автоматты жуу кезінде сақтау мерзімі дайындалған сәттен бастап 14 тәулік.
    22. Криопреципитатты қолдану көрсеткіштері
    Криопреципитат қан ұю факторларының тұқымқуалаушылық тапшылығы бар науқастарды емдеу үшін, гипофибриногенемия кезінде (фибриноген 0,8 грамм/литрден аз) диагностика мен емдеудің клиникалық хаттамаларына сәйкес дәрі-дәрмектік түзету мүмкіндігі немесе көрсетілімі болмаған кезде қолданылады.
    Криопреципитаттың бір дозасының құрамында VІІІ факторының кемінде 80 МЕ және орта есеппен 250 мг фибриноген бар.
    Сонымен қатар криопреципитат сұйықтықтарды парентералдық енгізудің көлемін шектеу қажет болғанда пайдаланылады.

    23. Тромбоциттерді тағайындауға көрсеткіш?
    Қансыраумен асқынған миелодепрессиясы бар пациенттердегі күрделі тромбоцитопения кезінде терапиялық әсерді алу үшін тромбоциттерді құю ене салмағының әрбір 10 кг-на шаққанда 50-70х109-нан кем болмайтын немесе дене үстінің 1м2 шаққанда 200-250х109 дозада жүргізіледі.
    Тромбоциттердің стандартты дозасы жасушаларды және көлемді ескере отырып, асептикалық түйісуді сақтай отырып, 2-4 тең порцияға (сплиттер) бөлінеді. Әрбір сплит қосымша сәйкестендіргішпен таңбаланады.
    Сплиттердің жарамдылық мерзімі бастапқы компоненттің жарамдылық мерзімінен аспайды. Сплиттер балалар жасындағы бір немесе бірнеше пациенттерді емдеу үшін қолданылады.
    Сплиттер толық пайдаланбаған кезде қан компоненті бастапқы дозадағы трансфузиялық ортанының қалдығы ретінде жойылады.
    Арнайы жабдықтан алынған тромбоциттерді пайдалану мерзімі белгіленген температура мен араластыруды сақтаусыз барынша қысқартылады, бұл ретте олардың жалпы жарамдылық мерзімі дайындалған сәттен бастап 24 сағаттан аспайды.
    Трансфузиядан кейінгі фибрилдік гемолиздік емес реакцияларды профилактикалау мақсатында лейкосүзгілеуге және патогендердің белсенділігін жоюға ұшыраған немесе гамма немесе рентген сәулелерімен сәулеленген тромбоциттер қолданылады. Қысқаша айтқанда, тромбоцитопения кезінде, қан жүйесі аурулары сәулелік терапия, химиотерапия, гемофилия ауруы кезнде тағайындай

    24. Қан компоненттерін тізімдеңіз және олар туралы жазыңыз?




    25.Қан препараттарын құюға арналған көрсеткіштер
    Құрамында эритроциттер бар компоненттері қанның газдарын таратушылар функциясын атқарады және олар айналымдағы эритроциттердің көлемін толықтыру және анемия кезінде қанның оттегін тасымалдау функциясын сүйемелдеу мақсатында енгізіледі. Веналық қандағы гемоглобин деңгейінің 80 г/л-ден төмендеуімен жіті дамыған анемия қанның құрамында эритроциттер бар компонентін құюға көрсетілімдер болып табылады.
    Созылмалы анемия кезінде құрамында эритроциттер бар қан компоненттерін құю гемоглобин 70 г/л төмен және патогенетикалық терапия нәтижесінде жойылмайтын анемиялық синдромның клиникалық айқын белгілері (жалпы әлсіздік, бас ауруы, тыныштықтағы тахикардия, тыныштықта ентігу, бас айналу, синкоп эпизодтары) кезінде жүзеге асырылады.
    Артерия-веноздық айырмашылықтың мәні созылмалы анемия кезінде құю қажеттілігінің қосымша және айқын көрсеткіші болып табылады
    26.27 жауабы
    Қан компоненттерін құюдан болатын асқынулар трансфузия кезінде де, одан кейінгі уақытта да (жедел асқынулар), сондай - ақ ұзақ уақыт кезеңінен кейін-бірнеше айдан кейін, ал трансфузия қайталанған кезде және трансфузиядан кейінгі жылдары (ұзақ мерзімді асқынулар) дамуы мүмкін. Асқынулардың негізгі түрлері



    Достарыңызбен бөлісу:
  • 1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   12




    ©engime.org 2024
    әкімшілігінің қараңыз

        Басты бет