2.1.2.3.3. кесте. Еңбек нарығы жағдайының негізгі көрсеткіштері
Атауы
|
2013
|
2014
|
2015
|
Экономикалық белсенді халық
|
787,5
|
809,2
|
885
|
Экономикалық белсенділік деңгейі, %
|
66,4
|
67,1
|
67,9
|
Жұмыспен қамтылған халық, мың адам
|
743,1
|
764,5
|
838,5
|
Жұмыспен қамтылу деңгейі, %
|
94,4
|
94,5
|
94,7
|
Жалдамалы жұмыскерлер, мың адам
|
683,5
|
704,3
|
771,9
|
Жұмыспен қамтылған халық санындағы үлесі, %
|
92,0
|
92,1
|
92,1
|
Өз бетімен жұмыс жасайтындар, мың адам
|
59,6
|
60,2
|
66,6
|
Жұмыспен қамтылған халық санындағы үлесі, %
|
8,0
|
7,9
|
7,9
|
Жұмыссыз халық, мың адам
|
44,4
|
44,8
|
46,5
|
Жұмыссыздық деңгейі, %
|
5,6
|
5,5
|
5,3
|
Жастар арасындағы жұмыссыздық деңгейі
(15-28 жас аралығында), %
|
8,5
|
8,2
|
7,4
|
Еңбекке орналастыру мәселесі бойынша жүгінгендер ішінде жұмыспен қамтылғандар үлесі, %
|
66,8
|
69,6
|
86,1
|
Ашылған жұмыс орындары саны
|
22700
|
23317
|
21808
|
Экономикалық белсенді емес халық, мың адам
|
399,2
|
396,0
|
418
|
Экономикалық белсенді емес деңгейі, %
|
33,6
|
32,9
|
32,1
|
Жұмыскерлердің тізімдік санының жалпы құрамындағы тартылған шетелдік жұмыскерлердің үлесі, %
|
4,1
|
5,3
|
5,3
|
Тартылған шетелдік жұмыс күші құрамындағы білікті мамандар үлесі,%
|
88,2
|
96,5
|
96,7
|
Ұжымдық-келісімдік қатынастар жүйесімен қамтылған кәсіпорындардың меншікті үлесі (ірі және орта кәсіпорындар ішінде)
|
60,5
|
60,0
|
81,7
|
Дереккөз: «2014 жылғы алдын ала мәліметтер» Алматы қаласы Статистика департаментінің санақ жинағы, 2015 жыл.Алматы қаласы әкімдігінің Жұмыспен қамту және әлеуметтік бағдарламалар басқармасы
2.1.2.3.4. кесте. Білім деңгейі бойынша жұмыспен қамтылған халық, мың адам
Атауы
|
2013
|
2014
|
2015
|
Жұмыспен қамтылған халық
|
743,1
|
764,5
|
838,5
|
Жоғары
|
479,1
|
526,8
|
629,8
|
Аяқталмаған жоғары
|
48,7
|
66,5
|
45,8
|
Орта кәсіби
|
180,0
|
153,4
|
135,0
|
Бастапқы кәсіби
|
6,9
|
7,5
|
12,8
|
Орта жалпы
|
26,3
|
10,1
|
14,4
|
Негізгі жалпы
|
1,6
|
0,1
|
0,4
|
Бастауыш жалпы
|
0,5
|
-
|
0,1
|
Дереккөз: «Алматы қаласы халқының 2009-2013 жылдардағы экономикалық белсенділігі», Алматы қаласы Статистика департаментінің санақ жинағы, 2014 жыл, «Алматы қаласындағы еңбек нарығының негізгі индикаторлары, 2014 жыл» Алматы қаласы Статистика департаментінің санақ бюллетені, 2015 жыл
2.1.2.3.5. кесте. Экономикалық қызмет түрлері бойынша жұмыспен қамтылған халық, мың адам
Атауы
|
2013
|
2014
|
2015
|
Барлығы жұмыспен қамтылған халық
|
743,1
|
764,5
|
838,5
|
Ауыл, орман және балық шаруашылығы
|
3,5
|
1,4
|
1,7
|
Өнеркәсіп
|
77,6
|
66,9
|
82,3
|
Құрылыс
|
66,8
|
69,1
|
69,8
|
Көтерме және бөлшек сауда, автокөліктер мен мотоциклдерді жөндеу
|
158,1
|
167,3
|
188,3
|
Көлік және қоймалау
|
41,9
|
37,0
|
53,0
|
Ақпарат және байланыс
|
31,6
|
41,0
|
34,8
|
Тұру және тамақтану қызметтері
|
17,9
|
28,0
|
19,4
|
Қаржы және сақтандыру қызметі
|
43,3
|
47,0
|
49,5
|
Жылжымайтын мүлікпен операциялар
|
20,0
|
10,7
|
19,6
|
Кәсіби, ғылыми және техникалық қызмет
|
53,5
|
37,7
|
59,1
|
Әкімшілік және қосалқы қызмет көрсету саласындағы қызмет
|
33,5
|
35,8
|
41,3
|
Мемлекеттік басқару және қорғаныс; міндетті әлеуметтік қамсыздандыру
|
27,4
|
33,9
|
31,9
|
Білім беру
|
77,3
|
75,6
|
85,0
|
Денсаулық сақтау және әлеуметтік қызметтер
|
43,7
|
48,7
|
54,1
|
Өнер, ойын-сауық және демалыс
|
16,3
|
25,4
|
15,7
|
Басқа да қызмет түрлерін ұсыну
|
23,4
|
37,3
|
32,8
|
Дереккөз: «2014 жылғы алдын ала мәліметтер» Алматы қаласы Статистика департаментінің санақ жинағы, 2015 жыл
2.1.2.3.6. кесте. Халықты еңбекке орналастырудың негізгі көрсеткіштері
Нысаналы индикаторлар/Тікелей нәтижелер көрсеткіштері
|
Өлшем
бірлігі
|
2013
|
2014
|
2015
|
Еңбекке орналастыру мәселесі бойынша жүгінген тұлғалар ішіндегі жұмысқа орналастырылғандар үлесі
|
%
|
66,8
|
69,6
|
86,1
|
Тартылған шетелдік жұмыс күші құрамындағы білікті мамандар үлесі
|
%
|
88,2
|
96,5
|
96,7
|
Жұмыскерлердің жалпы тізімдік құрамындағы тартылған шетелдік жұмыскерлер үлесі
|
%
|
4,1
|
5,3
|
5,3
|
Ашылған жұмыс орындары саны
|
%
|
22700
|
23317
|
21808
|
Жалпы жұмыспен қамтылған халық ішіндегі өздігінен жұмыс жасайтындар үлесі
|
%
|
8,0
|
7,9
|
7,9
|
Өздігінен жұмыс жасайтын халық ішіндегі өнімсіз жұмыспен қамтылған халық үлесі (2013 жылға дейінгі көрсеткіш есептелмеген)
|
%
|
14,6
|
15,0
|
12,2
|
Тіркелген және еңбекке орналасуға көмек көрсетуге жүгінген жұмысқа орналастырылған мүгедектер саны
|
адам
|
272
|
467
|
500
|
1000 жұмыскерге шаққандағы еңбек қызметімен байланысты жазатайым жағдайларда зардап шеккендер саны, %
|
%
|
18,6
|
17,9
|
16,0
|
Дереккөз: Алматы қаласы Статистика департаментінің санақ жинағы, 2015 жыл
Әлеуметтік қорғау
Зейнеткерлік қамсыздандыру және мемлекеттік әлеуметтік жәрдемақы төлеу оң серпін көрсетіп отыр.
2015 жылы тағайындалған зейнетақының орташа мөлшері 2013 жылғымен салыстырғанда нақты түрде 20,7% артқан, ал осы кезеңдегі зейнетақының ең аз мөлшері 24%-ға жоғарылаған. Айлық жәрдемақының орташа мөлшері осы кезеңде 37% көтерілген.
2.1.2.3.7. кесте. Зейнеткерлік қамтамасыз ету көрсеткіштері
Көрсеткіш атауы
|
2013
|
2014
|
2015
|
Тағайындалған зейнетақының орташа мөлшері
|
38 976
|
43 679
|
47 026
|
МЗТО зейнетақы алушылар – барлығы, мың адам
|
187,1
|
198,7
|
205,7
|
Зейнетақының минималды мөлшері, теңге
|
19066
|
21736
|
23 692
|
Алушылар саны, мың адам
|
38,4
|
39,0
|
39,1
|
Айлық жәрдемақының орташа мөлшері, теңге
|
17973
|
21403
|
21 880
|
Дереккөз: статистикалық жылнама, 2015 жыл.
2013 - 2015 жылдардағы кезеңде жыл сайын шамамен 10 мың мүгедек орта есеппен сомасы 900 млн. теңге материалдық жәрдемақы алған.
Сондай-ақ табиғи апаттар салдарынан зардап шеккен отбасыларға әлеуметтік көмек қарастырылған.
Кірістері күн көрістің ең аз мөлшерінен халық үлесі 2013-2015 жылдар аралығында аздап ауытқиды және халықтың 0,6% мөлшерінде қалады, бұл жағдайда 2015 жылғы өмір сүру минимумының мөлшері 2014 жылғымен салыстырғанда 3,2% артқан.
Қалада мүмкіндігі шектеулі адамдарға арналған кедергісіз орта құрудың алғашқы қадамдары жасалуда. Қажетті талаптарға сәйкес жүргізу үшін, олар мемлекеттік басқару, денсаулық сақтау, мәдениет және әлеуметтік қорғау нысандарын төлқұжаттандыруды жүзеге асырып, қаланың барлық аудандарында жұмыс комиссиялары құрылған. Төлқұжаттандыру нәтижелері бойынша нысандарды мүмкіндігі шектеулі адамдарға арналған жабдықтау жұмыстары белсенді жүргізіліп жатыр. Барлығы 2014 жылдан бастап 375 нысан бейімделген, ол төлқұжатталған нысандардың жалпы санынан 23% құрады.
2015 жылы 648 нысанды төлқұжаттандыруды жүзеге асыру жоспарланған. Жыл ішінде 691 нысан төлқұжаттандырылған. Алайда, бұл белсенді түрде жалғасын табуы тиісті алғашқы қадамдар ғана. Төлқұжаттандыру нәтижелері бойынша нысандарды мүмкіндігі шектеулі адамдарға арналған жабдықтау жұмыстарын белсенді жүргізетін болады
Алматы қаласында мүмкіндігі шектеулі адамдардың қол жетімділігі қамтамасыз етілген, әлеуметтік және көлік инфрақұрылымдарына қатысты қоғамдық мониторинг жүргізетін жұмыс тобы құрылған.
Мониторинг жүргізу барысында түрлі салаларда қызмет атқаратын нысандары қаралды, атап айтқанда: денсаулық сақтау нысандары, білім беру, әлеуметтік қорғау, дене шынықтыру және спорт, мәдениет және демалыс, қоғамдық құрылыста және т.б.
Жыл басынан бері Жұмыс тобы қаланың ірі нысандарына барған болатын, атап айтқанда: Балуан Шолақ атындағы Спорт және мәдениет сарайына, Республика сарайына, қалалық № 5 клиникалық ауруханасына , Абай атынағы Қазақ мемлекеттік академиялық опера және балет театрына, «Алматы » және «Қазақстан» қонақ үйлеріне, Алматы қаласы жерасты өткеліне және т.б.
Тексеру барысында аталған нысандардың мүмкіндігі шектеулі адамдарға қол жетімділігін қамтамасыз ету аясында сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы мемлекеттік стандарттарға сай емес екені анықталды.
Өткізілген мониторингтің қорытындысы бойынша мүгедектерге қолжетімділігін қамтамасыз ету туралы ұсыныстар ұйымдарға жіберілді.
2015 жылы әлеуметтік қызмет көрсету (алуға мұқтаж жалпы адам саны) қамтылған тұлғалардың үлесі жоспардағы 100%-дың орнына - 96,4% құрады.
Осы көрсеткіш орындалмау себебі ауруханада арнайы әлеуметтік қызметтер болды. Мысалы, мүгедектерге арналған интернат - үйі психоневрологиялық қызметтер көрсететін медициналық-әлеуметтік мекемелерде орын тапшылы кезекте 2015 жылдың аяғында 226 адам тұрды. Интернатының – үй толып, жаңа нысанның құрылысы қаржыландырудың жетіспеушілігінен тоқтатылған. Еліміздің өзге аймақтарда медициналық-әлеуметтік мекемелерде бос орын табу үшін қабылданған шаралар оң нәтиже берген жоқ.
2015 жылы тексерілген кәсіпорындардың қызметкерлерінің саны 198,4 мың адамды, әйелдер - 89,2 мың адамды (45%) құрады. Қолайсыз еңбек жағдайында, қолайлы стандарттарға сәйкес келмейді. Осы қызметтер бойынша 24,8 мың адам жұмыс істеді, немесе жұмыспен қамтылғандардың жалпы санынан сегіздің бірі (12,5%). Олардың төрттен бірі қатты шу мен діріл жағдайында жұмыс істеді (23%), жетіден бірі - жоғары газ ластану және шаң әсерінен, MPC аймағының астында жұмыс істеді (14,7%) және қолайсыз температуралық шарттарында - әрбір жетінші (14,8%). Ауыр дене жұмыстарынмен 6 мың адам жұмыспен қамтылды (барлығының 3%-ы).
Әйелдер арасында, онның бірі (8,5 мың адам) санитарлық талаптарға сай келмейтін жағдайында жұмыс істейтін), оның 7,6% (0,6 мың адам) - шаң және ластанған ортада жұмыс істеді.
2015 жылы зиянды және басқа да қолайсыз еңбек жағдайларында жұмыс істеу үшін 7,1066 млрд. теңге жеңілдіктер мен өтемақы жұмсалды, бұл көрсеткіш өткен жылмен салыстырғанда 29,4% -ға көп. Жәрдемақы ең көп таралған түрі - қосымша демалыс берілді - 35,8 мың адамға, зиянды және басқа да қолайсыз еңбек жағдайларында жұмыс істейтіндер үшін түрлі материалдық қосымша 25,9 мың адамға және 17,5 мың адам тегін сүт немесе баламалы тағамдар алды, тегін емдік профилактикалық тағамдар алғандар - 2,5 мың адам,1,9 мың адам азайтылған сағат бойынша жұмыс істеді - 1,9 мың адам.
2.1.2.3.8. кесте. Халықтың өмір сүру деңгейінің негізгі индикаторлары
|
2013
|
2014
|
2015
|
Нақты ақшалай кіріс индексі, %
|
110,2
|
110,3
|
105,7
|
Халықтың өмір сүру минимумының орташа айлық мөлшері, теңге
|
19 969
|
21 242
|
21 913
|
Кірісі өмір сүру минимумынан төмен халық үлесі,%
|
0,6
|
0,6
|
0,6
|
Атаулы әлеуметтік көмек алатындар ішінде еңбекке қабілеттілердің үлесі, %
|
36,6
|
32,9
|
30,5
|
Жеке сектор субъектілеріне ұсынылатын атаулы әлеуметтік қызметтермен қамтылған тұлғалар үлесі (оның ішінде, үкіметтік емес ұйымдар),%
|
3,3
|
3,5
|
3,5
|
Арнайы әлеуметтік қызметтер көрсетумен қамтылған тұлғалардың үлес салмағы (алуға мұқтаж адамдардың жалпы үлесінде) (индикатор 2012 жылдан бастап енгізілген), %
|
97,0
|
96,1
|
96,4
|
Дереккөз: Алматы қаласы Статистика департаментінің санақ жинағы, 2015 жыл.
2.1.2.3.9. SWOT-талдауы
Күшті жақтары:
- шағын және орта бизнесті дамыту есебінен еңбекке орналастырудың кең саласы;
- еңбек нарығында қажет ететін мамандықтар бойынша оқыту үшін білім беретін мекемелер мен орталықтар санының жеткілікті болуы;
- өндірістік жарақат алудан сақтайтын, қауіпсіздік және еңбек қорғау салаларында нормативтік-құқықтық базаның қажетті деңгейде болуы.
|
Әлсіз жақтары:
- республиканың өзге өңірлерінен халықтың көшіп-қонуының артуы;
- көші –қонның өсуіне байланысты жастар жұмыссыздығының жоғары үлесі, сондай-ақ еңбек нарығына алғаш рет келген жас мамандардың жұмысқа қабылдануына байланысты мәселелер.
- орта кәсіптік білім мекемелері түлектері қажеттілігінің жеткіліксіздігі;
- еңбекке жарамды мүгедектерді жұмыс орындарымен қамтамасыз етудің жеткіліксіздігі;
- жұмыс берушілердің қауіпсіздік және еңбек қорғау салаларындағы іс-шараларды жеткіліксіз қаржыландыруы.
|
Мүмкіндіктер:
- тұрғындардың өмір сапасын жоғарылату;
- шағын және орта бизнесті дамыту арқылы жаңа жұмыс орындарын құру;
- еңбек қорғау саласындағы жұмыс берушілерді ынталандыру.
|
Қауіп -қатерлер:
|
Достарыңызбен бөлісу: |