3.2 Ғимараттың жалпы құнындағы кейбір элементтердің үнемділік маңызы
Ғимараттың құрылымдық элементтерін таңдаған кезде олардың обьектідегі жалпы құнындағы салмағын ескеру керек.
Жоғарылаған жеке шығыны бар, құрылымдық элементтердің арзандауынан, құнның арзандауы басым. Мысалы қабырға жабындары.
4 НЕЗІЗДЕР ЖӘНЕ ІРГЕТАСТАР
4.1Табиғи және жасанды негіздер
Негіздер және іргетастар маңызды дәрежеде ғимараттардың беріктігі мен табандылығын анықтайды.
Табиғи топырақтың табиғи салмағы құрылыста арналған обьектінің жүктемесін қабылдай алмаса, топырақты ауыстырады, нығайтады немесе инженерлі амалдардың (қада, түсірілмелі құдықтар және т.б) көмегімен жүктемелерді аса жікке түсіреді, ондай негіздерді жасанды дейді.
Егерде топырақтың табиғи салмағы құрылыста арналған обьектінің жүктемесін қабылдай алмаса, топырақты ауыстырады, нығайтады немесе инженерлі амалдардың (қада, түсірмелі құдықтар және т.б) көмегімен жүктемелерді аса жікке түсіреді, ондай негіздерді жасанды деп атайды.
4.2 Негіздер ретінде қолданылатын топырақтарға қойылатын талаптар
Табиғи негіздер:
А) шағын және біркелкі қысымға ие болу керек. Табиғи жағдайда топырақ бөліктері арасында қуыс болады, олар күш түскен кезде кішірейеді, топырақ тығыздалады. Біркелкі емес топырақ сығылғыштығы ғимаратқа зақым тигізуі мүмкін.
Б) топырақтың физико механикалық қасиеттерімен анықталатын жеткілікті арқалы беріктік болу керек;
В) топырақтар қатқан кезде өз көлемдерін үлкейтеді, ал жібу кезінде, кішірейеді. Осындай құбылыстардан қашқақтау керек. Мұндай құбылыс ғимаратты құрылымдау кзінде ескерілмесе ғимараттың біркелкі емес шөгуін және онда шарықша пайда болуын тудырады.
Г) топырақ суларының қозғалыстарына қарсы тұру және жылжымайтындыққа ие болу керек. Судың қозғалысы жеке жыныстары ерітуі және топврақ қалыңдығынан ұсақ бөлшектерді бөліп шығарад. Бұл негіздің кеуектілігін көбейтеді және оның алып жүру қабілеттілігін төмендетеді.
Негізінің деформациялануы кезінде грунттың құрылымының тамырымен өзгеруі шөкпе деп аталады. Грунт қабаты бөктерде еңкейе орналасқан кезде сырғыма көшкін пайда болуы мүмкін, ол имараттың қирауына әкеледі.
Достарыңызбен бөлісу: |
