Жұмыс = күш х жол, немесе A = F • s

Тек бүл формуладағы жол күш әсер етуші бағыттағы дененің жүрген жолы екендігіне оқушылардың назары жете аударылады, теріс жұмыс туралы үғым ендірілмейді.Мұнан кейін жүмыстың анықтамасы негізінде оның өлшем

бірлігі енгізіледі: 1 Дж = 1 Н 1 м. Бұл бірлік өлшемі көрнекі болуы үшін, оның массасы 100 г денені 1 м биіктікке көтергенде жасалатын жүмыс екендігін айтып түсіндірген жөн.Оқушылардың алған білімдерін пысықтау үшін неше

есептер шығару қажет. Әсіресе, дене горизонталь бағытпен қозғалған кездегі үйкеліс күшін жеңу жүмысын есептеуге арналган есептерге ерекше көніл бөлу кажет. Бүл есептер ҡандан күштердің әсерінен жүмыс жасалатындығын, Қандай күштердің

асерінен жүмыс жасалынбайтындығын ашып көрсетуге қалайды.Мысал ретінде мынадай есепті карастырайык,

Берілген білеушені 1 м қашықтыққа горизонталь бетпен бірқалыпты орын ауыстырғанда тарту күшінің жасайтын жумысын табындар.

Алдымен ＿ ол денеге кандай күштердің әсер жасап тұрғандығын ажыратып алу керек. Сонан сон сызба салынады (9.

сурет). Білеушені козгау үшін тек тарту күшінің әсер жасап, тұрғандығы түсіндіріледі,

Ол күшті динамометрмен ал жүрілген жолды сызгышпен өлшеп, жасалған жумысты A=Fs формуласының көмегімен есентайді. Мұндағы F. - ауырлық күші,F. - тіреудін реакциясы, Ғ, -үйкеліс күші, F. - тарту күші.

Бірдейуақыт аралыгында адамдар немесе әр түрлі машиналар әр түрлі жұмыс жасайтындығы на нақты мысалдар келтіруарқылы қуат үгымы енгізіледі. Мысалы, мынадай тәжірибені алуғаболады: Тақтаға екі оқушы шақырып, еденге қойылған массалары 1кг және 5 кг болатын екі жүкті бірдей уақытта еденнен столүстіне көтеріп қойғызу керек. Оқушылар бірдей уақыт ішінде екі

түрлі жұмыс істеді және екінші оқушының жасаған жұмысы бірінші окушынікінен 5 есе артық, баскаша айтҡанда, екінші оқушы 5 есе артық қуат жүмсады. Қуатты жүмыстың жасалу жылдамдыгы ретінде түсіндіруге болады. Адамдардың және әртүрлі машиналардың жұмыс жасай алу қабілетін сипаттау үшін

бұл физикалық шаманың қажет екендігі түсіндіріліп айтылады.Осыдан соң жай сандық мәнді мысалдар арқыла қуаттың формуласы ендіріледі:

жұмыс А

уақыт t

Мысалы: куаты I кВт двигатель 20 адамнын жүмысын бір өзі орындайды, космос корабльдерін орбитаға шығаратын ракета двигательдің қуаты 14 млн. к.Вт-ка жетеді. Бұл дүние жүзіндегі ең қуатты электр станса болып табылатын Красноярск ГЭС -нің куатынан 2,3 есе артык, Куат үгымын окып үйренуге байланысты

двигательдердің қуатын аныҡтайтын лабораториялық жүмыс өткізіледі. Жүмысты орындау жөніндегі методикалық нұсқау оқулықта берілген. N=F.v формуласын арнайы ендірудің қажеті жок, оны белгілі таңдап алынған есептердің шешуін қорытындылау нәтижесінде шығарып алуға болады. Ол формуланың көмегімен тракторлардың,

автомобильдердін,электровоздардын,тепловоздардың қуатын анықтау жеңіл екендігін айту қажет.