Мен... танысты
... маған оңай болған жоқ
Мен жетістікке жеттім ....
... болса ғой
.... менің есімде қалды
Мен байқап көремін ...
Мен... таныстым
... маған оңай болған жоқ
Мен жетістікке жеттім ....
... болса ғой
.... менің есімде қалды
Мен байқап көремін ...
Мен... таныстым
... маған оңай болған жоқ
Мен жетістікке жеттім ....
... болса ғой
.... менің есімде қалды
Мен байқап көремін ...
Мен... таныстым
... маған оңай болған жоқ
Мен жетістікке жеттім ....
... болса ғой
.... менің есімде қалды
Мен байқап көремін ...
Тақырыбы: Электр тогының жұмысы мен қуаты. Электр тогының жылулық әсері және оны техникада қолдану
|
Сабақтытың мақсаты:
а) білімділік: Оқушыларға тұрақты токтың жұмысы және қуаты туралы түсінік беру.
б) ой-өрісін дамытушылық: Оқу материалын талдай білу дағдысын дамыту, бақылау, салыстыру, оқылған құбылыстар мен фактілерді салыстыра білу, қорытынды жасай білуге баулу. Жаңа білімді қолдану дағдысын дамыту, ақылға салу дағыдысын қалыптастыру.
в) тәрбиелік: Жауапкершілікті сезіне отырып жұмыс жасауға, өз жолдасының пікірін тыңдауға тәрбиелеу.
|
Күтілетін нәтиже:
Формуланы қорытып, есте сақтайды;
Құбылыстан электр тогның жұмысы мен қуатын есептей алады;
|
уақыты
|
Оқыту формасы
|
ресурстар
|
Мұғалім әрекеті
|
Оқушы әрекеті
|
|
|
|
Сыныппен амандасамын
Ынтмақтастық атмосферасын қалыптастырамын
|
Амандасады
Парталасымен жұптпсады
|
|
СТО «Жигсо» әдісі, «түртіп алу» әдісі
|
|
Оқушыларға сабақтың тақырыбы мен мақсаты хабарланып, тақырып тақтаға жазылады.
Электр тогының жұмысы мен қуаты.
Электр тогының жылулық әсері және оны техникада қолдану
|
Зарядталған бөлшектердің өткізгіш бойымен реттелген қозғалысында электр өрісі жұмыс өндіреді. Оны ток жұмысы деп атаймыз. Қыздыру шамының қылы, электр двигательдерінің орамалары және т.б. арқылы t уақытта өткізгіштің көлденең қимасы арқылы q заряд өтті делік. Сонда электр өрісі А=qU жұмыс өндіреді. q=It болғандықтан А= I U t . Тізбектің бөлігіндегі токтың жұмысы ток күшінің кернеуге және жұмыс өндіруге кеткен уақытқа көбейтіндісіне тең.
Тогы бар өткізгіштің қоршаған ортаға бөліп шығаратын жылуының мөлшерін анықтайтын заңды ағылшын ғалымы Джоуль мен орыс ғалымы Ленц тәжірибе жүзінде тағайындаған. Джоуль–Ленц заңы былайша тұжырымдалады: тогы бар өткізгіштің бөліп шығаратын жылуының мөлшері ток күшінің квадратына, өткізгіштің кедергісіне және өткізгіш бойымен ток жүретін уақыттың көбейтіндісіне тең: Q=I2Rt.
Бұл заңды тәжірибе жүзінде 1841 жылы ағылшын ғалымы Дж.Джоуль және 1843 жылы Петербург академигі Э.Х.Ленц ашқан. Сонымен электр тогының жылулық әсерін тусіндіретін заң Джоуль-Ленң заңы болды.
Элэктрр тогының жылулық әсері тұрмыстық,өнеркәсіптік жылу қондырғыларында қолданылады.Олар электр шамдарында,өлшеу техникаларының аспаптарында,электрлік дәнекерлеуде,тағы да басқа көптеген қазіргі заманғы техниканың салаларында пайдаланылады
Кез келген электр аспабы– электр шамы, электр двигателі т.б., уақыт бірлігінде белгілі бір энергия тұтынуға негізделген. Сондықтан токтың қуаты деген ұғымның маңызы зор.
Токтың қуаты t уақыттағы ток жұмысының сол уақыт аралығына қатынасына тең:
|
|
Есіңе түсір! Жұптық жұмыс
|
|
|
Тұрақты ток заңдары.
1
|
2
|
3
|
Тізбектің бөлігі үшін Ом заңы.
|
Толық тізбек үшін Ом заңы.
|
Джоуль-Ленц заңы.
|
Тізбек бөлігі арқылы өтетін ток күші бөліктің ұштарындағы кернеуге тура пропорционал, ал оның кедергісіне кері пропорционал.
|
Тұйық тізбектегі ток күші оған әрекет ететін Э.Қ.К. күшіне тура пропорционал, ал тізбектің ішкі және сыртқы кедергілерінің қосындысына кері пропорционал.
|
Өткізгіштердегі токтың бөліп шығаратын жылу мөлшері ток күшінің квадратына , өткізгіш кедергісіне және электр тогының өту уақытына тура пропорционал.
| |
Достарыңызбен бөлісу: |
