4 дәріс. Педагогикалық менеджмент принциптері
Мектепті бақылау әдістері
жүктеу/скачать 27,77 Kb.
|
ББМ-Дәріс -4- Педагогикалық менеджменттің принциптері-2021.
- Бұл бет үшін навигация:
- Нәтижелерді бақылау әдістері.
| 3. Мектепті бақылау әдістері. Мектепте қолданылатын бақылау әдістері екі топқа бөлінеді — қызмет нәтижелерін бақылау әдістері және процестердің жағдайын бақылау әдістері.
Нәтижелерді бақылау әдістері. Нәтижелерді бағалауда қолданылатын әдістердің, әрқайсысының өз нәтижелері мен оларды өлшеу әдістері бар, мектептегі үдерістердің әр түрлілігімен байланысты. Әрбір нақты әдістің қолдану мүмкіндіктері шектеулі. Көп жағдайларда объективті ақпарат алу үшін нәтижелерді бағалауда бір-бірін толықтыратын бірнеше әдістер қолданылады. Көптеген үдерістердің, ең алдымен білім берудің нәтижелерін анықтау және өлшеу қиын. Оқу іс-әрекетінің формалды нәтижелерін бақылау әдісі: оқушылардың толық, беріктігі, жалпылануы, жүйелілігі және т.б. Бұл нәтижелерді бағалау үшін арнайы тапсырмалар, соның ішінде тест тапсырмалары қолданылады. Оқушылардың даму нәтижелерін бағалаумен іс едәуір күрделі. Бұл жерде әдістемелік база әлі де нашар пысықталды. Зияткерлік даму деңгейін бағалау үшін ақыл-ой дамуының мектеп тесті (ШТУР) қолданылады. Сондай-ақ, оқыту мотивінің қалыптасуын, дербестіктің даму деңгейін, бар білімді практикада қолдану, стандартты емес жағдайларда әрекет ету қабілетін көрсететін сараптамалық бағалауды қолданады. Процестер жағдайын бақылау әдістері. Үдерістердің жағдайын бақылаудың негізгі әдістері бақылау және процесті талдау, психологиялық тестілеу, әлеуметтік зерттеу әдістері (сауалнама жүргізу, әңгімелесу, сұхбат жүргізу және т.б.), хронометрирлеу, мектеп құжаттарын зерттеу болып табылады. Үдерістердің жай-күйін бақылау болашақ нәтижелерді болжауға немесе алынған нәтижелердің кемшіліктерін анықтауға мүмкіндік береді. Мысалы, егер оқушылардың білімдерінде олқылықтар анықталса, онда оның себептерін анықтау қажет. Бұл жерде мұғаліммен әңгімелесу, құжаттарды, оқушылардың дәптерлерін, сынып журналын тексеру және мұғалімнің сабақта жұмысын бақылау қолданылуы мүмкін. Мектептерде оқу - тәрбие процесін бақылау және оны талдау кеңінен қолданылады. Қосылған бақылаудың ерекшеліктері: тексеруші процесс аяқталғанға дейін оның барысына араласпайды және оны түзету міндетін педагогтің алдына қояды. Сабақтың немесе тәрбиелік іс-шараның толық талдауы іс жүзінде мүмкін емес. Әдетте бақылау мен талдау негізгі мақсат ретінде педагог бекіткен негізгі нәтижелер бойынша жүзеге асырылады. Талап етілетін нәтижелер ретінде бағдарламалық талаптар, мектептің педагогикалық ұжымы қойған мақсаттар, сондай-ақ алдыңғы бақылау барысында анықталған кемшіліктерді жою мақсаттары болады. Алайда, бақылау әдісі әмбебап емес, бәрі көруге, яғни көруге және естуге болмайды. Осыған байланысты ол басқа әдістермен: ауызша және жазбаша білімді тексеру, социологиялық сұрау, құжаттарды зерттеу және байқалатын үдерісті хронометрлеу арқылы жиі қолданылады. Бекіту сұрақтары** 1. Педагогикалық менеджмент принциптері дегеніміз не? 2. Басқару принциптері басқару заңдылықтарының нақты көрінісі ретіндегі сипаттамасын беріңіз. 2. Педагогикалық жүйелерді басқаруды демократияландыру және ізгілендіру принциптері қандай? 3. Мектепті бақылау әдістерінің талдамасын жасаңыз. Әдебиет: Гончаров М.А. Методологические основы менеджмента в сфере образования// Знание. Понимание. Учение.- 2009. - № 1, С. 174-178. Борытко Н.М. Управление образовательными системами: Учебник для студентов педагогических вузов/ Н.М. Борытко, И.А. Соловцова; Под ред. Н.М. Борытко. – Волгоград: Изд-во ВГИПК РО. – 48 с. (сер. «Гуманитарная педагогика». Вып.4). Шамова Т.И. Управление образовательными системами: учебное пособие для студентов вузов, обуч. специальности «Педагогика и психология», «Педагогика»/ Т.И. Шамова, Т.М. Давыденко, Г.Н. Шибанова – М: Академия, 2007. – 385 с. Гришанин И.П. Менеджмент образовательных учреждений. – Владивосток: Тихоокеанский Институт дистанционного образования и технологий, 2002. – 65 с. жүктеу/скачать 27,77 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|