Өртеуден басқа қалдықтарды энергияға айналдыру технологиялары Тікелей жағуды қолданусыз қалдықтар мен басқа да отындардан энергия өндіруге қабілетті болып табылатын өзге де жаңа және дамып келе жатқан технологиялардың бірқатары бар. Осы технологиялардың көбісінің бірдей отын көлемінен тікелей жағу әдісіне қарағанда көбірек электр қуатын өндіру әлеуеті бар. Бұның себебі, негізінен, түрлендірілген отыннан коррозиялық компоненттерді (күл) айырумен және сонымен жоғарырақ жағу температурасын қамтамасыз етумен байланысты, мысалы қазандықтарда, газ турбиналарында, іштен жағылатын қозғалтқыштарда, отын жасушаларында. Кейбіреулері энергияны сұйық немесе газ тәріздес отынға тиімді өзгертуге бейім:
Термалды технологиялар
Газдандыру (жанғыш газ, сутегі, синтетикалық отын өндіреді)
Термалды деполимеризация (әрі қарай тазартылуы мүмкін синтетикалық шикі мұнайды өндіреді)
Пиролиз (жанғыш шайыр / биомай және ағаш көмірін өндіреді), қалдықтарды түрлендіру пиролизі
Плазмалық доғалы газдандыру немесе плазма газдандыру процесі (ПГП) (отын жасушаларына немесе плазмалық доғаны, пайдалануға жарамды шыныланған силикат және металл құймаларын, тұз және күкірт жүргізу үшін электр энергиясын өндіруге пайдаланылатын сутегі және көміртек тотығын байытылған сингаз өндіріледі).
Термалды емес технологиялар
Анаэробты ашыту (метанға бай биогаз)
Ферменттеу өндірісі (оған этанол, сүт қышқылы, сутегіжатады)
Термалдық қалдықтарды энергияға айналдыру технологияларында, шамамен барлық қалдық құрамындағы көміртегі көлемі атмосфераға (СО2) ретінде шығады (пиролиз және газдандыру өнімдерін ақтық жағуын санағанда; тыңайтқышқа пайдаланатын био-көмір өндіруін қоспағанда). Қатты тұрмыстық қалдықтарды (ҚТҚ) шамамен көміртегі диоксидімен бірдей (27%) жаппай көміртегі фракциясын қамтуы мүмкін, сондықтан ҚТҚ-ның 1 метрикалық тоннасын өндеу (1,1 қысқа тонна) CO2-нің шамамен 1 метрикалық тоннасын (1,1 қысқа тонна) өндіреді.
Қалдықтарды қоқыс полигонына жіберген жағдайда, ҚТҚ-ның 1 метрикалық тоннасы (1,1 қысқа тонна) қалдықтардың биологиялық ыдырауға қабілетті бөлігінің анаэробты ыдырауы арқылы шамамен 62 кубтық метр (2200 кубтық фут) метан өндіреді. Метанның бұл көлемі қоқысты жағу арқылы өндірілетін CO2-нің 1 метрикалық тоннасынан (1,1 қысқа тонна) екі есе артық жаһандық жылынуға әкелу әлеуеті бар.
Кейбір елдерде, полигондағы қоқыс газының үлкен көлемі жиналады, бірақ, әлі де, мысалы, 1999 жылы АҚШ-тың атмосфераға шығарған қоқыс газының жаһандық жылынуға әкелу әлеуеті қалдықты жағу арқылы шығаратын CO2 мөлшерінен шамамен 32% -ға жоғары болды. Сонымен қатар, шамамен барлық биологиялық ыдырауға қабілетті қалдықтар биомасса болып табылады. Яғни, олардың негізі биологиялық болып табылады. Бұл материал әдетте соңғы вегетациялық маусым ішінде атмосфералық CO2-ні пайдалана отырып, өсімдіктер арқылы құрылды. Бұл өсімдіктер қайта өсірілген жағдайда, олардың жағуы арқылы шығарылатын СО2 көлемі тағы бір рет атмосферадан шығарып алынады.
Осындай шарттар бірнеше елдердің қалдықтардың биомасса бөлігін энергияға айналдыруды жаңартылатын энергия ретінде әкімшілендіруінің басты себебі. Қалдықтың қалғаны - негізінен пластмасса және тағы да басқа да мұнай мен газдан алынған өнімдер, әдетте, қайта жаңартылмайтын энергия көздері ретінде қарастырылады.
Үлкен дәрежеде ҚТҚ-ның негізі биологиялық болып табылады (биогенді), мысалы, қағаз, картон, ағаш, мата, азық-түлік қалдықтары. Әдетте ҚТҚ-ның энергетикалық құрамының жартысы биогенді материалдан болып табылады. Соның салдарынан, бұл энергия жиі қалдықтарды енгізу бойынша жаңартылатын энергия көзі ретінде танылады.
Еуропалық CEN 343 жұмыс тобымен Бас тартылған Туынды Отын / Қатты Қалпына келтірілген отын (Refuse Derived Fuel/Solid Recovered Fuel) секілді қалдықтар отын түрлерінің биомасса үлесін анықтау үшін бірнеше әдістер қалыптастырған. Дамытылған бастапқы екі әдісі (CEN / TS 15440) қолмен сұрыптау әдісі және селективті еріту әдісі болды. Осы екі әдістің толық жүйелі салыстыруы 2010 жылы жарияланды. Екі әдістің әрқайсысы да биомасса фракциясын дұрыс сипаттауда шектеулерден зардап шеккен соң, екі альтернативті балама әзірленді.
Бірінші әдіс радиокөміртегілік анализ принциптерін қолданады. Көміртегі 14 тәсілімен таныстырған техникалық шолу (CEN / TR 15591: 2007) 2007 жылы жарияланды. Көміртегілік анализ әдісінің техникалық стандарты (2008 CEN / TS 15747) АҚШ-та 2008 жылы жарияланады, қазірдің өзінде ASTM D6866 стандарты бойынша көміртегі 14 тәсіліне эквивалентті балама бар.
Екінші әдіс (баланс әдісі деп аталатын әдіс) қалдықтарды энергияға айналдыру зауытының материалдар құрамы мен жұмыс істей жағдайлары туралы бар деректерді пайдаланып, математикалық-статистикалық моделіне негізделген ең ықтимал нәтижені есептейді. Қазіргі уақытта баланс әдісі Австрияның қалдықтарды энергияға айналдыратын үш қондырғысында және Данияның сегіз сондай қондырғысында орнатылған.
Швейцарияның үш толық ауқымды қалдықтарды жағуға арналған пештерінде жүзеге асырылған осы екі әдісті салыстыру екі әдістің те бірдей нәтиже беретінін көрсетті.
Көміртегі 14 анализі дәлдікпен қалдықтың биомасса үлесін анықтай алады, сондай-ақ биомасса жылу мәнін анықтай алады. Қалдықтың жылу құндылығын анықтау Ұлыбританияның Жаңарту Міндеттеме Сертификаты бағдарламасы секілді жасыл сертификат бағдарламалары үшін маңызды болып табылады. Бұл бағдарламалар биомассадан алынған энергияға негізделіп, сертификаттармен марапаттайды. Көміртек 14 нәтижесін биомасса жылу құндылығын есептеуге қалай пайдалануға болатынын көрсететін бірнеше ғылыми мақалалар жарияланды, соның ішінде біреуі Ұлыбританияның Жаңартылатын Энергия Қауымдастығының тапсырысы бойынша іске асырылған.
Ұлыбритания газ және электр нарықтарының органы, Ofgem, 2011 жылы өзінің басқарудағы Жаңарту Міндеті бойынша, Көміртек 14-ті шикізат қалдықтардың биомасса энергетикалық құрамын анықтау тәсілі ретінде пайдалану туралы мәлімдеме таратты. Олардың Отын өлшеу және Іріктеу (ОӨІ) сауалнамасы, олардың осындай ұсыныстарды қарастыру кезінде іздейтін ақпаратты сипаттайды.