5 дәріс Молекулалық физика және термодинамика Атом мен молекула массалары

Макроскопиялық денелердің қасиеттерін зерттейтін физиканың бөлімін статикалық физика деп атайды, яғни бірдей және өте көп бөлшектерден тұратын (өте көп молекулалардан, атомдардан, электрондардан және т.б. бөлшектерден тұратын) жүйелерді зерттейтін бөлім. Зерттеулер осы макроскопиялық денені құраушы бөлшектердің қасиеттеріне және олардың өзара әсерлесуіне негізделіп жүргізіледі. Статикалық физика «денелердің макроскопиялық теориясы» деп те аталады.

Макроскопиялық денелер қатарына қалыпты жағдайдағы (р₀=1.013∙10⁵Па, V =22.41∙10^-3м³, Т₀=273.15K) идеал газ жатады. Мысалы, температура 0˚С=273.15К деп және қысым 1.013∙10⁵Па-да идеал газдың 1 см³ көлемінде 2.7∙10¹⁹ молекула болады.

Статикалық физиканың бір бөлімі «тепе-теңдіктегі статикалық термодинамика». Тепе-теңдіктегі статикалық термодинамика, термодинамикалық тепе-теңдіктегі процестердің заңдарын зерттейді, физикалық жүйенің термодинамикалық сипаттаушыларын есептейді және өзара әсерлесу заңдарына сүйеніп физикалық жүйе күйінің теңдеуін шығарады.

Термодинамикалық тепе-теңдік күйдегі макроскопиялық физикалық жүйелердің жалпы түрдегі қасиеттерін және олардың бір күйден екінші күйге өту процестерін зерттейтін ғылым. Термодинамика «термодинамика бастамасы» деп аталатын көп жылғы бақылау нәтижесінде пайда болған денелер жүйесі туралы тұжырымдарға сүйеніп дүниеге келген. Термодинамиканың қолдану шегін статикалық физика анықтайды.