7 Тақырып Спорттық морфология 1 Бейімделу мен қайта бейімделу туралы түсінік. Бейімделудің кезеңдері және оның морфологиялық сипаттамалары (алаңдау, қарсылық және әлсіреу). Организмнің реакция шамасы туралы түсінік (оның реактивтілігі). Реакция шамасын анықтайтын факторлар. Стресс-морфофункциональдық бейімделудің механизмі сияқты.
2 Организмді дене күші жүктемелеріне үйрену жолдары.
а) сүйек жүйесінің бейімделуі: сүйектің өсуінің қызметтік ерекшеліктері. Сүйектің химиялық құрамының өзгеруі. Спортшылардың денесіндегі (омыртқа бағанасы мен қабырткалар), аяқ - қолдарындағы, бас сүйеғіндегі бейімделу өзгерістері.
б) микро және ультрамикроскопиялык деңгейдегі бұлшық ет талшықтарының морфофункциональдык өзгерістері. Бұлшық ет тамырлардың және жүйкелердің өзгерістері. Бұлшық еттердің сыртқы пішіндердің өзгерістері, эндомизийдің және перимизийдің құрылыстары.
в) ішкі мүшелер, жүрек-тамырлар, жүйке жүйесі жөне эндокринді аппараттың өзгерістері.
Әдебиеттер [1-11]
Зертханалық сабақтардың мазмұны № 1 Зертханалық сабақ Организм құрылысының жасушалық және ұлпалық деңгейі Сабақтың мақсаты: ұлпалардың құрылысы және структуралық ерекшеліктері туралы білім негізінде студенттерді микроскопиялық деңгейде эпителиальды, сүйек және бездер ұлпаларды тануды үйрету; органеллдердің жасуша тіршілігіндегі атқарытын ролін анықтау.
1 Қабықты, ауыспалы, бездер эпителийдерді зерттеу. Бездердің пішіндері мен құрылымы.
2 Сүйек ұлпасын, жасушалық элементтері мен жасуша аралық заттардың ерекшелігін зерттеу. Пластикалық сүйек ұлпа. Сүйектің микроскопиялық құрылысы. Сүйектің пластинкалары, олардың құрылыстары және орналасуы. Остеон- құбыр тәріздес сүйектегі тығыздалған заттардың кұрамдық бөлшегі. Қатқыл талшықты сүйек ұлпа. Сүйек ұлпасының регенерациясы.
3 Бұлшық етті ұлпаларды зерттеу. Бұлшық еттің өзіндік қасиеттерін, алуан түрлілігін қарастыру. Біріңғай салалы бұлшық ет үлпасы: оның орналасуы және атқаратын қызметіне байланысты ерекшеліктері. Біріңғай салалы бұлшық ет жасушалары, миофибриллдер, протофибриллдер. Көлденең жолақ бұлшық ет ұлпасы. Бұлшық ет талшығы (мион)-қаңқаның бұлшық ет ұлпаның негізгі элементі болып табылады, оның пішіні мен мөлшері.
4 Қорытындылар.
Әдебиеттер [1-11]