6- сабақ. Асқазан рагы Кіріспе
Асқазанның клиникалық анатомиясы
жүктеу/скачать 1,2 Mb.
|
askazan
- Бұл бет үшін навигация:
- Қан айналу жүйесі
- Лимфа айналымы
| Асқазанның клиникалық анатомиясы
Асқазанда: жүрек жақтағы бөлігі - кардий, оның күмбезі, денесі мен төменгі қақпа бөлігі бар. Төменгі бөлігін кең жері (антральды) және оның тарылған қақпалы жері (привратник) деп аталады. Бұл бөлімдердің әрқайсысы әртүрлі жиілікте қатерлі ісіктермен зақымданады. Ісіктің орналасуына сәйкес оның клиникалық көріністері ерекше болады. Қан айналу жүйесі (№1- сурет) асқазан және асқазан-шарбы қан тамырлары арқылы орындалады. Сол және оң жақ асқазан артериялары мен көк қан тамырлары асқазанның кіші иіні мен кіші шарбы майда орналасады. Үлкен иіннен шығатын асқазан-ішек байланыстарының арасында оң және сол жақ асқазан-шарбы қан тамырлары бар. Қысқа асқазан қан тамырлары көк бауыр артериясынан тарап асқазанның күмбезін қамтамасыз етеді. №1- сурет, Асқазанның қан айналу жүйесі Лимфа айналымы асқазаннан тыс орналасқан 4 лимфа жүйелерімен (лимфа бездерімен) жүріп отырады және бұлар бөгелме ісіктермен жиі зақымданады. Ос көрсетілген қан мен лимфа тамырлары және лимфа бездері іш перденің ішінде (интраперитониальды) орналасып, шарбы май қабықтарының ортасында бір-бірімен жалғаса түйісіп, асқазан айналасының лимфа айналу жүйесін құрайды. А. В. Мельниковтың жіктеуі бойынша асқазан лимфа бассеиндерінің жолдары №2- суретте көрсетілген. Ондағы: I- бассейн. оның коллекторлары:1- асқазанның үлкен иіріміндегі үлкен шарбы майындағы лимфа түйіндері, 2- привратник астындағы және артындағы лимфа түйіндері, 3- ащы ішек шарбы майы ішіндегі лимфа түйіндері, 4 – қолқа айналасындағы лимфа түйіндері; II- бассейн. оның коллекторлары: 1- асқазанның кіші иіріміндегі кіші шарбы майындағы лимфа түйіндері, 2- кіші шарбы май ішіндегі лимфа түйіндері, 3- бауыр мен ұлтабар байламының ішіндегі лимфа түйіндері, 4- бауыр қақпасындағы лимфа түйіндері; III- бассейн. оның коллекторлары: 1- карди айналасындағы лимфа түйіндері, 2- асқазан-ұйқы безі байламындағы лимфа түйіндері, 3- үйқы бездің үстінгі шетіндегі лимфа түйіндері, 4- өңеш айналасындағы лимфа түйіндері; IV- бассейн. оның коллекторлары: 1- асқазанның үлкен иіріміндегі үлкен шарбы майындағы лимфа түйіндері, 2- көк бауыр қақпасындағы лимфа түйіндері, 3- көк бауыр ішіндегі бөгелме ісіктері. №2- суретт, А. В. Мельников бойынша асқазан лимфа жолдары бассейндерінің (I—IV) кестесі. Асқазан ісігі асқынса, онда рак клеткалары лимфа бездердің 3- және 4- коллекторларын зақымдайды, бұларға ұйқы безінің айналасы, бауыр қақпасы, ішек шарбысының түбіндегі және бауыр-ұлтабар байланыстарындағы лимфа бездері жатады. Осы көрсетілген аймақтағы бөгелме ісіктер, клиникалық ағым мен емдік болжамды қиындатады, бірақ аурудың жазылуына кедергі жасамайды. Соңғы жылдардағы хирургиядағы басты жетістіктер – ол осы аталған этаптағы орналасқан бөгелме ісіктерді толық сылып алу жатады, оны –кеңейтілген лимфодиссекция деп атайды. Жоғарыда көрсетілген асқазанның бөгелме ісіктерінің таралу жолдарынан басқа, алысты аймақтарда да, пайда болатын бөгелме ісіктер бар. Оларға - кіндік айналасында, сол жақ бұғана үстінде және аналық бездерінде орналасқан бөгелме ісіктер жатады. Сол жақ бұғана үстіндегі лимфа бездеріндегі Вирховтың бөгелме ісігі, ол 2 см-ге дейінгі көлемде, қолға қатты сезіледі, ауырмайды, қозғалып тұрады, еш уақытта лимфа бездері бір-бірімен жабысып тұрмайды. Кіндіктегі бөгелме ісік - көлемі 1,5-2,0 см-ден аспайды, қолға қатты сезіліп, ауырсыну сезімін туғызады. Аналық жыныс бездеріндегі бөгелме ісік көбінесе екі жағында кездеседі. Гинекологиялық тексеру кезінде: бөгелме ісік шар тәрізді жұмыр және беттері тегіс келеді. Бұларды Крукенбергтің бөгелме ісігі деп атайды. Қан арқылы асқазан рагы бауырды, өкпені, бүйректі, ұйқы безін және кеуде қуысын жарақаттайды. Сонымен бірге ісік клеткаларының өз бетінше тікелей жанама және қону арқылы таралу жолдарында бөгелме ісіктер іш пердеге тарыдай шашылып, іш қуысына сұйықтық пайда болып, шемендікке әкеледі. Кейде, асқазан рагында тік ішектің айналасындағы Дуглас кеңістігіндегі тіндерде Шницлердің бөгелме ісігі пайда болады. Мұны тік ішек арқылы тексергенде - үлкейген, майда, қолға қатты сезілетін тік ішек айналасындағы түйіндерді - анықтауға болады. Қан тамыр арқылы (гематогенді) бөгелме ісіктер бауырды жиі, ал өкпе мен өкпе қапты және ұйқы безі мен бүйректі сирек зақымдайды. Асқазан рагына тән асқынуларға: қан кету, бітелу (стеноз), іш қуысына қарай тесілу (перфорация) және көрші мүшелерге ену болып саналады. Мұны өңеш хирургиясында ұмытпау керек. жүктеу/скачать 1,2 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|