«7M02313 – Қазақ филологиясы» мамандығының 1-курс магистранты Асанова Диана
жүктеу/скачать 23,84 Kb.
|
18-бет
| 241-243 беттер
Әдетте, зерттеушілер басқару стилін ерекшелеудің үш тәсілін ажыратады.Базаров Т.Ю., Мескон М.Х., Стогдил және т. б. мыналарды көрсетеді: 1) қызметтің сәттілігі мен көшбасшының жеке ерекшеліктерінің байланысын орнататын жеке тәсіл; 2) көшбасшының тиімділігінің белгілі бір деңгейін оның мінез-құлқының ерекшеліктерімен түсіндіретін тәсіл; 3) көшбасшының ерекшеліктері сияқты айнымалыларды байланыстыратын жүйелік немесе ситуациялық тәсіл(ұжымның), қызметтің (міндеттің) ситуациялары. Бұл жіктеуге көп өлшемді функционалды және бағдарламалық рөлдік тәсілдерді де қосуға болады. Модельдердің өздері біршама шектеулі болғандықтан, бұл көрсеткіштің тым жоғары емес болжамдық мәнін анықтайды деп болжауға болады. Іс жүзінде бұл себеп басқару стильдерінің көп өлшемді үлгілерінің пайда болуына әкелді. Мұндай модель неғұрлым көп факторларды қамтыса, соғұрлым қажеттілік пен жеткіліктілік белгісіне сәйкес келетін жүйені құрайтын барлық параметрлер жиынтығын көрсету ықтималдығы жоғарырақ сияқты деген шешім шығаруға болады. Дегенмен, бізге жағдай біршама күрделірек сияқты. Осыған толығырақ тоқталайық. Менеджмент психологиясы бойынша қазіргі зерттеулерде жүйелік тәсілдің принциптері жалпыға бірдей жарияланған. Алайда, жүйелік тәсілдің ресурстары шынымен толық пайдаланылды деп болжауға болмайды. Жүйе мамандарына жақсы таныс теңдік құбылысына тағы да тоқталайық. Естеріңізге сала кетейік, бұл құбылыстың мәні ашық жүйелер әртүрлі кірістер мен әртүрлі процестер мен әдістер арқылы қалаған нәтижеге немесе тұрақты күйге қол жеткізе алады, ал қалаған нәтижеге жетудің «бір жақсы жолы» жоқ. Басқарудың оңтайлы стилін анықтау мәселесіне қолдануға болатын бұл мәлімдеменің салдары өте перспективалы болып көрінеді. Стиль мәселесін қарастыру кезінде теңдік құбылысын қолданудың бірінші салдарын қарастырайық. Осыған толығырақ тоқталайық. Басқарудағы әсерді азайту реттелетін жүйенің өзіндік заңдылықтарын пайдалану арқылы жүзеге асады, осылайша шағын және уақтылы араласу арқылы табиғи ұйымдастыру процестерінің күші оларды басып тастамай, әсерді күшейтеді. Басқарудың жүйелі ықпалы тұтастай бір-біріне тәуелді процестер жиынтығына бағытталғанда ғана максималды нәтижеге қол жеткізуге болатынын көрсетеді. Күрделілік әсер ету тиімділігі неғұрлым көп болса, соғұрлым ол ұйым мүшелерінің сәйкес қызметін ынталандыратын және реттейтін барлық мотивтер кешеніне неғұрлым толық бағытталғанын білдіреді. Әсер етудің жүйелілігі қолданылатын күрделі тітіркендіргіштердің бір-бірін жоққа шығармайтын әсерлерін тудырмауымен қамтамасыз етіледі. Бұл параметрлер басқару стилінің кең тараған концепцияларында көрініс таба ма, соны талдауға тырысайық. Біріншіден, қызмет субъектісінің қандай сипаттамалары олардың орындалуын қамтамасыз ететінін тұжырымдаймыз. Осылайша, басқару жүзеге асырылатын жүйенің жұмыс істеу заңдылықтарын есепке алмай, әсерді азайту мүмкін емес, бұл мінез-құлық стратегияларының белгілі бір икемділігін, олардың динамизмін және тұтастай алғанда, белсенді позицияны білдіреді. Жүйелілік тек дұрыс қалыптасқан болжамдық дағдылармен, әсіресе шешімдердің әлеуметтік, әлеуметтік-психологиялық және психологиялық салдарларымен байланысты болуы мүмкін. Бұл принциптерді институционалдық және бейресми ішкі жүйелерге тән әсер етудің алуан түрлі құралдары мен әдістеріне ие, өзара әрекеттесу мақсаттарының жүйелік бағдары бар субъекті ғана жүзеге асыра алады; осы басшылардың басқарушылық өзара әрекеті нақты әрекеттер мен шешімдердің ұйымдастырушылық, экономикалық, құқықтық, әлеуметтік, әлеуметтік-психологиялық және психологиялық салдарларының болжамы негізінде жүзеге асырылады. Олар сондай-ақ белсенді түрде жүзеге асырылатын, икемді, динамикалық стратегиялармен сипатталады. Жоғарыда аталған «басқару торын» қарастыратын болсақ, бұл мүмкіндіктер негізінен 9.9 стиліне тән екенін көреміз. Дегенмен, бұл жүйеде басшы қолданатын стратегиялардың белсенділігі, икемділігі, динамизмі сияқты параметрлер айтылмады. Сондықтан, «ең жақсы жол» құбылысының контекстінде басқару стилін диагностикалау үшін бұл параметрлер жүйесін басқарушы қолданатын әсер ету стратегияларының динамикалық ерекшеліктерін сипаттайтын көрсеткіштермен толықтыру керек жүктеу/скачать 23,84 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|