N* = √iY/2F,
Мұнда, N* – банкке барудың оңтайлы саны; Y – қажетті ақша сомасы; i – пайыз мөлшерлемесі; F – банкке барудың шығындарын ақшалай бағалау.
Олай болса, N саны кезіндегі қолға қажетті ақшаның орташа сомасы мынаған тең болады:
Y/2N*= √YF/2i.
Банкке барудың оңтайлы санын анықтау кезінде ақшаны өтімділік тұрғысынан сақтаудың жиынтық шығындарын ескеру қажет. Бұл шығындар баламалылықты сипаттайтын екі түрде көрініс табады:
а) алынбай қалған пайыз шамасы;
ә) банкке барудағы уақыттың шығынын ақшалай бағалау.
Банкке барумен байланысты жиынтық шығындар мына формуламен анықталады:
iY/(2N) + FN,
мұнда, iY/(2N) – алынбай қалған пайыз; N – банкке бару саны; F- банкке бару шығындары.
Экономикалық жағынан ұтымды субъект өзі үшін жиынтық шығындары минималды болып табылатын банкке барудың санын анықтайды.
ХХ ғасырдың 50-жылдары жасалған Баумоль-Тобин үлгісі ақшаға трансакциондық сұраныстың ерекше бір түрі болып табылады және ақшаға сұраныс теориясының аса дамыған үлгісі ретінде қарастыралады. Мысалы, егер индивид өзінің активтерін тек ақшалай нысанда ғана емес, сондай-ақ ақшалай емес (акция, облигация түріндегі) нысанда да сақтай алса, онда бұл үлгінің тәжірибелік қолданылу аясы кеңейе түседі.
Баумоль-Тобин үлгісі ақшаның айналым құралы ретіндегі қызметін ғана мойындайды. Осы үлгіге сәйкес ақшаға сұраныс табысқа тура тәуелділікте, ал пайыздық қойылымға кері тәуелділікте болады.
Достарыңызбен бөлісу: |