Тауға көтерілген саяхатшы бірінші сағатта 800 м биіктікке көтерілді, ал әрбір сағат сайын биіктікке алдындағысына қарағанда 25 м-ге кем көтерілді. Саяхатшы 5700 м биіктікке неше сағатта шығады?
A) 7 сағ B) 6 сағ C) 32сағ D) 16 сағ E) 8 сағ
Шешуі. Былай оңай шеше салайық:
Арифметикалық прогессияны қолданамыз
= 800
d = 5
S = 5700
n - ?
5700 = ∙ n
11400 = 1600n – 25 n
25 – 1625n + 11400 = 0
– 65n + 456 = 0
= 57 = 8
Жауабы: 8 сағат
800
|
+ 775
|
+ 750
|
+ 725
|
+ 700
|
+ 675
|
+ 650
|
+ 625
|
= 5700
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
| |
vk.com/dostykteam
Квадратқа іштей сызылған шеңбердің ұзындығы 12π см болса, квадраттың ауданын табыңыз
A) 144
B) 36
C) 360
D) 9
E) 72
Шешуі:
Квадраттың ауданы =
a = 2R
Шеңбердің ұзындығы l = 2πR
2πR = 12π
2R = 12 см
= = 144
Жауабы: 144
vk.com/dostykteam
Техникалық бақылау бөлімі 1000 бұйымның 8-ін жарамсыз деп тапты. Жарамсыз бұйым жасалу жиілігі қандай?
A)
B)
C)
D)
E)
Шешуі:
=
Жауабы:
vk.com/dostykteam
Бес түрлі каточка берілген. Ең үлкен сан қай карточкада болатынын анықтаңыз
A) 4 B) 1 C) 2 D) 5 E) 3
Шешуі:
3,5 ∙ = 3 500 000
2,180 ∙ = 21 800 000
18,5 ∙ =
1 ∙ = 100 000 000
385 ∙ = 38 500 000
Жауабы: 4-карточкада
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
3,5 ∙
|
2,180 ∙
|
18,5 ∙
|
1 ∙
|
385 ∙
|
vk.com/dostykteam
Төмендегі мәліметтердің кайсысы дұрыс?
А) х – у = 1
В) у – х = -1
С) у – х > х – у
D) х – у > -1
Е) х – у > у – х
Шешуі: у = – 2 және х = – 4 деп алып қарастырайық
А) х – у = 1 : – 4 – (– 2) = – 2 бұрыс
В) у – х = – 1: – 2 – (– 4) = 2 бұрыс
С) у – х > х – у: 2 > – 2 дұрыс
D) х – у > – 1: – 4 – (– 2) = – 2 < – 1 бұрыс
Е) х – у > у – х: – 2 < 2 бұрыс
Жауабы: у – х > х – у
vk.com/dostykteam
Сыныптағы 6 ұлдың орташа бойы 1 м 18 см. Біржанның бойы олардың ең кішісі – 1 м 8 см. Қалған 5 ұлдың орташа бойы қандай?
A) 1,4 м
B) 1,2 м
C) 1,3 м
D) 1,1 м
E) 1,5 м
Шешуі:
Сыныптағы 6 ұлдың орташа бойы 1 м 18 см = 1,18 см
Сыныптағы 6 ұлдың жалпы бойы 1,18 ∙ 6 = 7,08 см
Біржанның бойы 1 м 8 см = 1,08 см
Қалған 5 ұлдың жалпы бойы 7,08 – 1,08 = 6 м
Қалған 5 ұлдың орташа бойы 6м : 5 = 1,2 м
Жауабы: 1,2 м
vk.com/dostykteam
Саяхатшы моторлы қайықпен дүйсенбі күні сағат 12-де (күндізгі) өз саяхатын бастады да, 100 сағат саяхаттап қайта оралды. Саяхатшының қайтып келген күнін және уақытын анықтаңыз.
A) Жұма күні сағат 16:00-де
B) Сәрсенбі күні сағат 04:00-де
C) Бейсенбі күні тал түсте
D) Сенбі күні сағат 16:00-де
E) Жұма күні сағат 04:00-де
Шешуі: 100 сағат : 24 = 4 + 4қалдық
Демек саяхатшы дүйсенбіден жұмаға дейін 4 күн және сағат 12:00-ден 16: 00-ге дейін 4 сағат саяхатта болды.
Жауабы: Жұма күні сағат 16:00-де
vk.com/dostykteam
2 метрлік бір қоршаудың құны 50 теңге тұрады, ал 3 метрлік бір қоршаудың құны 70 теңге тұрады. 20 м жерді қоршау үшін 2 метрлік, 3 метрлік қоршаулардың қайсысын пайдаланған тиімді?
A) 4 - 3 метрлік және 4 - 2 метрлік
B) 2 - 3 метрлік және 7 - 2 метрлік
C) 10 - 2 метрлік
D) 2 - 3 метрлік және 6 - 2 метрлік
E) 6 - 3 метрлік және 1 - 2 метрлік
Шешуі:
2 метрлік бір қоршаудың 1 метрі = 25 теңге/м,
3 метрлік бір қоршаудың 1 метрі = 23 теңге/м
тұрады.
23 < 25
Демек 3 метрлік қоршауды мүмкіндігінше көбірек алуға тиімді.
Жауабы:6 - 3 метрлік және 1 - 2 метрлік
vk.com/dostykteam
Төмендегі берілгендерді зерттей отырып сұрақ
белгісінің мәнін табыңыз.
А) 18 В) 40 С) 20 D) 30 Е) 25
Шешуі:
♯25 = 10 = 2 ∙ 5 *84 = 6 =
♯79 = 63 = 7 ∙ 9 *35 = 4 =
♯94 – *75 = 9 ∙ 4 – = 36 – 6 = 30
Жауабы: 30
vk.com/dostykteam
Заңдылықты анықтап, х-тің мәнін табыңыз:
А) 14
В) 12
С) 7
D) 3
Е) 8
Шешуі:
8 ∙12 = 96
2 ∙ 4 = 8
4 ∙ х = 12
х = 3
Жауабы: 3
Келесі есепті өздеріңізге шешуге ұсынамыз:
vk.com/dostykteam
3, 6, 9, 12, ..., 1014, 1017 сан тізбегінің неше мүшесі жұп сан болады?
А) 508
В) 509
С) 3
D) 169
Е) 170
Шешуі:
Ең бірінші жұп сан – 6, келесі жұп сан – 12.
Екі жұп сан арасы – 6.
1017 = 169 ∙ 6 +3
Жауабы: 169
vk.com/dostykteam
Белгілі бір ережеге сәйкес құрылған сан тізбегіндегі
? белгілерінің орнындағы сандарды табыңыз.
12, 16, 14, 18, 16, 20, ?,22, 20,?
А) 20; 24
В) 20;22
С) 18; 20
D) 18; 24
Е) 24; 22
Шешуі:
12, 16, 14, 18, 16, 20, ?, 22, 20, ?
+4 – 2 + 4 – 2 + 4 – 2 + 4 – 2 + 4
20 – 2 = 18
20 + 4 = 24
Жауабы: 18; 24
vk.com/dostykteam
Натурал сандар қатары бір заңдылықпен берілген.
* белгісінің орнына қандай натурал сан сәйкес келеді?
5; 7; 11; 19; 35;*
А) 65
В) 51
С) 54
D) 67
Е) 77
Шешуі:
5 + 2 = 7
7 + 2 ∙ 2 = 11
11 + 2 ∙ 2 ∙ 2 = 19
19 + 2 ∙ 2 ∙ 2 ∙ 2 = 35
35 + 2 ∙ 2 ∙ 2 ∙ 2 ∙ 2 = 67
Жауабы: 67
Келесі есепті өздеріңізге шешуге ұсынамыз:
3; 5; 9; 17; 33;... сан тізбегі берілген. Келесі санды анықтаңыз
А) 64
В) 66
С) 34
D) 67
Е) 65
vk.com/dostykteam
Сандар белгілі бір заңдылық нәтижесінде алынған. Сұрақ белгісін кандай санмен ауыстыру керек?
Егер «14» = 4, «27» = 14, «30» = 0, «39» = 27, «175» = 35 болса, онда «145» = ?
А) 15 В) 10 С) 20 D) 22 Е) 19
Шешуі:
«14» = 4 = 1 ∙ 4
«27» = 14 = 2 ∙ 7
«30» = 0 = 3 ∙ 0
«39» = 27 = 3 ∙ 9
«175» = 35 = 1 ∙ 7∙ 5
«145» = 1 ∙ 4 ∙ 5= 20
Жауабы: 20
Келесі есепті өздеріңізге шешуге ұсынамыз:
Сандар белгілі бір заңдылық нәтижесінде алынған.Сұрақ белгісін қандай санмен ауыстыру керек?
Егер «25»=10, «234»=24, «15»=5, «47»=28, «50»=0 болса, онда «431»=?
А) 22
В) 9
С) 16
D) 12
Е) 10
vk.com/dostykteam
1; 2; 3;...;18 сандар тізбегінен
барлық жұп сандар, сонымен
қатар 3– ке бөлінетін
сандардың барлығы
сызылып тасталған.
Сызылмаған қанша
сан қалды?
А) 7
В) 6
С) 9
D) 8
Е) 5
Шешуі:
1; 2; 3; 4; 5; 6; 7; 8; 9; 10; 11; 12; 13; 14; 15; 16; 17;18
Жауабы: 6
ҰБТ тапсырмаларында кездесетін осыған ұқсас есепті өздеріңізге шығаруға ұсынамыз:
1; 2; 3; ...;17 сандар тізбегінен барлық тақ сандар, сонымен қатар 3-ке бөлінетін сандардың барлығы сызылып тасталған. Сызылмаған қанша сан қалды?
А) 6
В) 9
С) 5
D) 8
Е) 7
vk.com/dostykteam
Заңдылықты тауып, сұрақ белгісінің орнындағы санды табыңыз.
А) 1
В) 2
С) 4
D) 3
Е) 8
Шешуі:
7 – 4 = 3 3 ∙ 2 = 6
8 – 4 = 4 4 ∙ 2 = 8
6 – 5 = 1 1 ∙ 2 = 2
Жауабы: 2
vk.com/dostykteam
Сандар белгілі бір заңдылықпен
берілген, a+b қосындысын табыңыз
А) 240 В) 230 С) 151
D) 200 Е) 130
Шешуі: келесі үшбұрышты қарастырайық:
1 + 2 = 3
1 + 3 +2 = 6
Байқасақ, барлық үшбұрыштар үшін бұл заңдылық орындалады.
Демек
b = 32 + 48 = 80
a = 32 + 80 + 48 = 160
a + b = 160 + 80 = 240
Жауабы: 240
6
1
2
3
vk.com/dostykteam
Сандар белгілі бір заңдылық бойынша орналасқан. Сұрақ белгісінің орнындағы санды табыңыз:
289; 169; 109; 79; 64; ?
А) 50,5
В) 53,3
С) 48
D) 65,5
Е) 56,5
Шешуі:
289 – 120 = 169
169 – 120 : 2 = 169 – 60 = 109
109 – 60 : 2 = 109 – 30 = 79
79 – 30 : 2 = 79 – 15 = 64
64 – 15 : 2 = 64 – 7,5 = 56,5
Жауабы: 56,5
vk.com/dostykteam
8; 23; 48; 83; 128; . . . сан тізбегі берілген.
Келесі санды анықтаңыз
A) 173
B) 143
C) 153
D) 163
E) 183
Шешуі:
8 + 15 = 23
23 + 15 + 10 = 48
48 + 15 + 10∙2 = 83
83 + 15 + 10∙3 = 128
128 + 15 + 10∙4 = 183
Жауабы: 183
vk.com/dostykteam
1, 3, 7, 15, х, 63, у тізбегіндегі заңдылықты анықтап,
х+у табыңыз
А) 158
В) 128
С) 148
D) 130
Е) 160
Шешуі:
1 + 2 = 3
3 + 2 ∙ 2 = 7
7 + 2 ∙ 2 ∙ 2 = 15
15 + 2 ∙ 2 ∙ 2 ∙ 2 = 31 = х
31 + 2 ∙ 2 ∙ 2 ∙ 2 ∙ 2 = 63
63 + 2 ∙ 2 ∙ 2 ∙ 2 ∙ 2 ∙ 2 = 127 = у
х + у = 31 + 127 = 158
Жауабы: 158
ҰБТ тапсырмаларында кездесетін осыған ұқсас есепті өздеріңізге шығаруға ұсынамыз:
Егер келесі сандар белгілі бір зандылықпен орналасса, у – х айырмасын табыңыз: 4,6,10, 18,34, х, 130, у болса
A) 38
B) 180
C) 198
D) 192*
E) 39
vk.com/dostykteam
1, 4, 10, х, у, 94 тізбегі белгілі бір заңдылықпен жазылған, (х ∙ у) көбейтіндісін табыңыз
А) 1012
В) 950
С) 1022
D) 1030
Е) 1020
Шешуі:
1 + 3 = 4
4 + 3 ∙ 2 = 10
10 + 3 ∙ 2 ∙ 2 = 22 = х
22 + 3 ∙ 2 ∙ 2 ∙ 2 = 46 = у
46 + 3 ∙ 2 ∙ 2 ∙ 2 ∙ 2 = 94
х ∙ у = 22 ∙ 46 = 1012
Жауабы: 1012
Келесі есепті өздеріңізге шешуге ұсынамыз:
1, 4, 10, х, у, 94 тізбегі белгілі бір заңдылықпен жазылған, (у-х) айырмасын табыңыз
А) 26
В) 27
С) 30
D) 24
Е) 22
vk.com/dostykteam
1; 1; 2; 3; 5; 8; * натурал сандар қатары белгілі бір заңдылықпен берілген. * белгісінің орнына қандай сан сәйкес келеді?
А) 13
В) 14
С) 10
D) 15
Е) 12
Шешуі:
1 + 1 = 2
1 + 2 = 3
2 + 3 = 5
3 + 5 = 8
5 + 8 = 13
Жауабы: 8
vk.com/dostykteam
Заңдылықты анықтап, х-тің мәнін табыңыз:
А) 33 В) 32 С) 37 D) 35 Е) 31
Шешуі:
7 ∙ 4 = 28 3 ∙ 9 = 27 2 ∙ 4 = 8
5 ∙ 6 = 30 8 ∙ 4 = 32 9 ∙ 5 = 45
30 – 28 = 2 32 – 27 = 5 45 – 8 = 37
Жауабы: 37
vk.com/dostykteam
Заңдылықты анықтап, х-тің мәнін табыңыз:
A) 10
B) 6
C) 8
D) 11
E) 7
Шешуі:
9 ∙ 8 = 12 ∙ 6
3 ∙ 25 = 5 ∙ 15
4 ∙ 14 = 8 ∙ х ⤇ х = 56 : 8
х = 7
Жауабы: 7
vk.com/dostykteam
Төменде берілген тізбектің 46-шы мүшесін табыңыз:
1, 2, 2, 3, 3, 3, 4, 4, 4, 4, 5, 5, 5, 5, 5,...
A) 12 B) 9 C) 8 D) 10 E) 11
Шешуі: тізбек 1 бірліктен, 2 екіліктен, 3 үштіктен,
4 төрттіктен, 5 бестіктен, 6 алтылықтан, т.с.с. құралған.
Шатаспау үшін тізіп жазып, санап шығайық:
Жауабы: 10
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10
|
11
|
12
|
13
|
14
|
15
| | | |
1
|
2
|
2
|
3
|
3
|
3
|
4
|
4
|
4
|
4
|
5
|
5
|
5
|
5
|
5
| | | |
16
|
17
|
18
|
19
|
20
|
21
|
22
|
23
|
24
|
25
|
26
|
27
|
28
| | | | | |
6
|
6
|
6
|
6
|
6
|
6
|
7
|
7
|
7
|
7
|
7
|
7
|
7
| | | | | |
29
|
30
|
31
|
32
|
33
|
34
|
35
|
36
|
37
|
28
|
39
|
40
|
41
|
42
|
43
|
44
|
45
|
46
|
8
|
8
|
8
|
8
|
8
|
8
|
8
|
8
|
9
|
9
|
9
|
9
|
9
|
9
|
9
|
9
|
9
|
10
|
vk.com/dostykteam
Кестенің құрылу ережесін тауып, жетіспеген
санды табыңыз.
A) 140 B) 135 C) 125 D) 250 E) 128
Шешуі:
= 49
= 256
= 216
= 121
= 125
= 16
Жауабы: 125
7
|
16
|
6
|
11
|
5
|
2
|
2
|
2
|
3
|
2
|
3
|
4
|
49
|
256
|
216
|
121
|
|
16
|
vk.com/dostykteam
Заңдылықты анықтап, қатардағы келесі
санды табыңыз:
7; 8; 18; 19; 29; 30; 40;...
А) 47
В) 40
С) 38
D) 41
Е) 39
Шешуі:
7, 8, 18, 19, 29, 30, 40,
+1 +10 + 1 +10 + 1 +10 + 1
40 + 1= 41
Жауабы: 41
vk.com/dostykteam
Шешуі:
[4&1] = = 2 [4&4] = = 4
[1&4] = = 3 [4&1] &[5&2]=[2&3] = = = 2
[5&2] = = 3 [4&1] &[4&4]=[2&4] = = = 3
Жауабы: №1, №3
[x&y] = кез келген амалы үшін орындалады. Төмендегі ұйғарымдардың қайсысы дұрыс?
A) №4, №2
B) №1, №4
C) №1, №2
D) №3, №2
E) №1, №3
№
|
Ұйғарым
|
1
|
[4&1]= 2
|
2
|
[4&1]= [1&4]
|
3
|
[4&1] &[5&2]=
|
4
|
[4&1] & [4&4]=
|
№
|
Ұйғарым
|
1
|
[4&1]= 2
|
2
|
[4&1]= [1&4]
|
3
| |
4
| |
vk.com/dostykteam
Жәшікте 9 ақ, 12 көк, 11 қызыл түсті шарлар бар. Кездейсоқ алынған шардың көк түсті болу ықтималдығын табыңыз?
A)
B)
C)
D)
E)
Шешуі:
Барлығы 9 + 12 + 11 = 32 шар
Кездейсоқ алынған шардың көк түсті болу ықтималдығы
P (А) = = = .
Жауабы:
vk.com/dostykteam
A) 37
B) 39
C) 84
D) 38
E) 36
Шешуі:
85 – (25 + 23 + 24) = 85 – 72 = 13 – ақ түсті шар
25 + 13 = 38 – қызыл немесе ақ түсті шарлар. Демек 39-шы шар міндетті түрде сары немесе көк түсті болады.
Жауабы: 39
ҰБТ тапсырмаларында кездесетін осыған ұқсас есепті өздеріңізге шығаруға ұсынамыз:
Жәшікте 12 шар жатыр. Олардың 6-ы қызыл, 3-і ақ, 2-і жасыл және 1-і көк. Жәшіктен қарамай, кем дегенде бір қызыл шар шығатындай ең аз алынатын шардың санын анықтаңыз.
A) 5
B) 6
C) 3
D) 7
E) 4
Қорапта барлығы 85 шар бар. Олардың 25-і қызыл, 23-і көк, 24-і сары, ал қалғаны ақ түсті. Сары немесе көк түсті бір шарды қораптан қарамастан алу үшін ең көп дегенде қанша шар алынатынын анықтаңыз.
vk.com/dostykteam
Ақындар айтысына 10 ақын қатысып, бір-бірімен бір реттен айтысты. Барлығы неше айтыс жұбы болғанын анықтаңыз
A) 80
B) 45
C) 70
D) 35
E) 90
Шешуі.
=
= = = = 45
Жауабы: 45
vk.com/dostykteam
Құлыпталған 6 шабадан және олардың 6 кілті бар. Қай кілт қай шабадандікі екені белгісіз. Шабадандарға сәйкес келетін кілттерді іріктеу үшін, ең кем дегенде неше рет тексеру жасау керек?
A) 7 B) 15 C) 27 D) 9 E) 36
Шешуі.
Құлыпталған 6 шабаданның барлығын бір кілтпен тексеріп, 5 рет тексереміз (бесінші шабаданға келмесе, 6-шыны тексерудің қажеті жоқ, міндетті түрде келеді деп аламыз). Сәйкес келетіндерін тауып, алып тастаймыз. Сонда 5 шабадан мен 5 кілт қалады. Осылайша іріктеліп аламыз. Сонда бізге
5 + 4 + 3 + 2 + 1 = 15 рет тексеру керек
Жауабы: 15
vk.com/dostykteam
Жәшікте 36 шар бар, жартысы ақ, 4-і көк, қалғаны қызыл түсті. Кездейсоқ алынған шардың қызыл түсті болу ықтималдығын табыңыз?
A) B) C) D) E)
Шешуі.
Ақ түсті шарлар – 36 : 2 = 18
Қызыл түсті шарлар – 36 – 18 – 4 = 14
Демек 36 шардың 14-уі қызыл түсті, кездейсоқ алынған шардың қызыл түсті болу ықтималдығы:
P (А) = = =
Жауабы:
vk.com/dostykteam
80 оқушының 20-сы домбыра үйірмесіне, 45-сі қобыз үйірмесіне және 14-і қобызға да, домбыраға да қатысады. Араларынан бір оқушы таңдалды. Таңдалған оқушы домбыраны да, қобызды да тарта білмейтін оқушы болу ықтималдығын анықтаңыз. m n
A) B) C) D) E)
Шешуі.
80 – 20 – 45 + 14 = 29 - домбыраны да,
қобызды да тарта
білмейтін оқушылар саны.
P (А) = =
Жауабы:
20 домбыра
45 қобыз
Достарыңызбен бөлісу: |