А. К. Оралбекова «Жоғары мектеп педагогикасы» пәнінен
жүктеу/скачать 309,21 Kb.
|
А. К. Оралбекова «Жо ары мектеп педагогикасы» п нінен
- Бұл бет үшін навигация:
- Практикалық әдіс.
| Көрнекілік әдіс. Көрнекі құралдар биологияның барлық сабақтарында қолданылады, бірақ оны көрнекілік әдіспен өткізілген деп айтуга болмайды. Мысалы, сөйлеу әдісінің түрлсрін қолданғанда әртүрлі суреттер бейнелерін көрсету арқылы мұғалімнің сөзін дәлелдегенде кызмет етуші көрнекілік немесе өсімдіктер, жануарлар жайлы оңгі.мелегенде олардың натуральды түрлерінің орнына әртүрлі суреттерді корсетеміз. Ал акпараттын басты көзі - мұғалімнің сөзі, әңгімесі,баяндауы немесе лекциясы. Сондықтан осы кезде көрсетілген корнекі күралдардыц түрі корнекілік әдіске жатады деп айтуға болмайды. Сабакты көрнекілік әдісімен өткізгенде, онда қолданылатыи көрнекі кұралдардың рөлі басқаша болып келеді. Осы жсрдсгі пайдаланылған тәжірбие өткізу, тірі объектілер, кино, кесте, бейнетехникалар - оқушылар үшін ақпараттын көзі, оқытушының cөзi емес. Демонстрацияларды бақылау арқылы өз бетімен немесе оқытушынын басқаруымен тәжірибелер өткізіп, одан корытындылар жасау кезінде пайдаланылған көрнекі кұралдардың көмегімен жүргізілген сабақты көрнекілік әдіс деп есептеуге болады. Көрнекілік әдісті қолданудың нәтижесі оқушынын жаңа материалды қабылдау және ойлану кабілеттілігінің дамуына әсер етеді. Биология сабағында қолданылатын көрнекілік құралдар табиғи түрде (табиғи тірі объектілер және препараттар) және бейнелеуші құралдар болуы мүмкін (кесте, сызба. муляждар, кино). Көрнекілік әдісініц түрлеріне тәжірибе жасап демонстрациялау, табиғи объектілерді демонстрациялау, бейне құралдарды демонстрациялау жатады. Биология пәнінің 70-80 %-ы, әсірессботаника, зоология, адам жоне оның денсаулығы сиякты биологияныи жеке-жеке салалары көрнекілік әдіспсн жүргізіледі.
Практикалық әдіс. Оқушылардың қабілеттілігін да.мытуда маңызы зор әдістердің бірі. Бұл әдіс сөйлеу, көрнекілік және практикалык әдістердің байланысы арқылы іске асырылады. Әдісті жүргізілуге берілген тапсырмалардыц өзінің де оқу-тәрбиелік маңызы зор. Бүл әдіспен сабақ өткізу мұғалім тарапынаи өте тиянақты дайындықты, үйымдастырушылык кабілетті талап етеді. Өткізілген сабакты ң нәтиж ссін де де баска әдіспен откізілген сабактарға Караганда ерекш е болады. Практикалык сабақ ксзіндс окушылардын танымдылык ісәрекетін калыптастыруды бес кезеңнен өткізу аркылы көруге болады: 1. Оқытушы түсінік береді. Бұл кезендік жүмыстын мазмүнын теориялык түрғыдан ойланту. 2. Көрсету. Бұл кезең нұскау беру. 3. Сынақ кезеңі. Бұл кезенде 2-3 окушы берілген жүмысты орындайды, ал қалғандары іс барысып бакылап, окушының нүскауымен жіберілген кателіктеріне ескертулер жасайды. 4. Жұмысты орындау. Бұл кезецде әрбір берілген тапсырманы өз бетінше орындайды. Оқытушының назары жүмысты нашар орындаушыға коп бағыттатады. 5. Тексеру. Бұл кезеңде орындалынған тапсыр.маны қабылдап, сапасына. оның дұрыс орындалып, нәтижесі бойынша жасалынған корытындысына тиісті бағасын береді. Баяндау ауызша мазмұндалатын сөйлеу әдістеріне жатады. Баяндау - монологтытүрде оку материалын мазмұндау. Бұл әдісбойынша оқу материалы белгіліретпен, жүйелілікпен, түсінікті және мәнерлеп баяндау болып есептеледі. Биология сабағында баяндаудың колданылатын кездері материалдарға байланысты, табиғатжайлы кұбылыстар мен әнгіме-хабар әдісін мұғалім сұрақ-жауап түрінде өткізеді. Әрине, ол сұрак жаңа тақырыптын мазмұнынан туындайды, окушылардыц бұрынғы біліміне сүйене отырып, жана сабақтың мазмұнын игеруге бағыттайды. Әнгіме әдісін колдана отырып, дәріс өткізу үшін әрбір ұстаз оған өте тияпакты дайындык жасауды керек етсді. Мұғалімнің басты міндеті әңгіменің тақырыбын дұрыс анықтай отырып, жоспар-конспекті дайындау, тиісті көрнекі кұралды негізгі және косымша сұрақтарды қалыптастырып, оның жүргізу тәсілдерін ұйымдастыра білуі керек. Әсіресе сұрақты қою ретін белгілі түйінді жерлерін анықтап, талдай отырып, корытынды жасауды жоспарлаған жөн Дәріс - сөйлеу әдісінің басқа түрлерінен айырмашылығы оның мазмұндау құрылымы салмақты, оку материалының логикалық жүйесі ерекше, кұрамына көптеген айтылуға тиісті акпараттары бар жәнс мазмүнын ашуда өзіне тән жүйелілігі болады. Дәрістер жоғары кластарда (10-11 сынып) материалдарының мазмұны күрделілеу, табиғи кұбылыстар мен үдерістерді жәнс олардын арасыпдағы өзара себсптік байланыстарын ашу барысында қолданылады. Көлемі жағынан дәріс бір сабакты толык камтиды, табысты болу үшін үстаз оның жоспарын алдын ала жасау керек. Дәрістің жоспарьш болшектсй. саралап күрудан кейін, онымен алдын ала окушыларды таныстырады (максаты, міндегін. тақырыбын). Осы жоспар бойынша рет-ретімсн бір логикалык жүйемен мазмүндау керек. Әрбір жске-жеке бөліктерін нсмесе пунктерін түсіндіріп болған соң жалпы корытынды жасап окыту ксрек. Дәрістіц бір бөлігінсн екінші бөліміне ауысу барысында аралык логикалык байланыстарын сактай отырып. түсіндіру кажет. Оқулыкпен жұмыс істеу. Арнаулы әдебиет, окулыктармен жұмыс істей білудін де өз әдістсмелік күпиялары бар. Осы әдістің ец басты артыкшылығы оқушы өзінің еркімен оқу ақпараттарын бірнеше рет оқып, өндеп, отыруға мүмкіндігі бар. Оқулык оқыту үдерісінің барлық қызметін, іс-әрекетін орындаушы дсңгейде болады. Окулыкпен өз бетімсн жүмыс істеу үшін, ен алдымен, оның құрылымымен танысу керек, жүгірте оқып отырып, жеке тарауларға, белгілі сұрактардың жауабын іздсстіре отырып, матсриалдарды байкап карап шыккан дұрыс. Содан кейін кейбір жеке бөліктерінен рсфсратты түрде жазып алып, есептерін, мысалдарын, жаттығуларын, тестік бақылауларына жауап іздестіре отырып, материалдарды еске сақтауға тырысу керек. жүктеу/скачать 309,21 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|