А м. Өтемісов атындағы Батыс Қазақстан мемлекеттік
Литосфера және жердің құрылысы
жүктеу/скачать 1,39 Mb.
|
| 1. Литосфера және жердің құрылысы.
Литосфераның жоғарғы қабаты, экосфераның басқа қабаттарымен тығыз байланыста болып дамиды. Құрлықта биосфера топырақпен, өсімдік әлемімен, ал суық жерлерде қар мен мұздықтармен жамылған. Құмды алқаптарда қатты жел тұрғанда атмосфера қабатымен араласып жатады. Ал литосфераның қалған бөліктерінде бұл құбылыс байқалмайды. Топырақ қабатының қалыңдығы және түрлік ерекшеліктері орналасуы географиялық зоналарға байланысты. Нивальды және аридті зоналарда үгілу қыртысының қалыңдығы 10 метрге жетпейді. №ал экваторлық белдеуде үгілу қыртысы 60 метр тереңдікке дейін жетеді. Заттардың үлкен айналымы және адамзаттың қарқынды әрекеті. Литосфера, атмосфера, гидросфера, биосфераның өзара байланысы ғаламдық зат айналым түрінде жүреді.Әртүрлі табиғи факторлар әсерінен жер қыртысының жоғарғы бөлігінде үгілу процесі ауырлық күші, судың, желдің, мұздықтардың және т.б агенттердің ықпалымен жүреді. Жер бетінің барлық жерінде үгілу, тасымалдау және шоғырлану процесі жүреді бұл процестерді экзогендік процестер деп атайды, Ал жер қертысының ішкі қойнауланында жүретін процестер эндогендік процестер деп аталады. Осы эндогендік және экзлгендік процестер нәтижесінде жер бетінің бедері қалыптасады.Запттардың үлкен айналымы жердің бедерін қалыптастырушы негізгі процесс болып саналады. жүктеу/скачать 1,39 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|