УДК 347.78
АВТОРҒА СЫЙАҚЫНЫ ЕСЕПТЕУ ТӘРТІБІ
THE PROCEDURE OF CALCULATING THE AWARD TO THE AUTOR
ПОРЯДОК ПРИ СЧИТЫВАНИЯ ПРЕМИАЛЬНЫХ АВТОРУ
Жумагулов М.И. - к.ю.н., Серикбаев С.К.
Абай Мырзахметов атындағы Көкшетау университеті
Annotation
The article considers the order of author’s award and its lowest rate.
Аннотация
В статье рассматривается порядок считывания премиальных автору и его самые низкие ставки.
Авторлық сыйақының ең төмен ставкалары: Туындының сипатына немесе оны пайдалану ерекшелiктерiне (жұртшылық алдында, соның iшiнде радиода және телевизияда орындауға, туындыны механикалық, магниттiк немесе өзгедей жазу арқылы қайта шығаруға, көшiрмелеуге және басқа да жағдайларға) байланысты мүлiктiк (айрықша) құқықтарды жеке-дара жүзеге асыру iс жүзiнде мүмкiн болмаған жағдайда, Қазақстан Республикасының Үкiметi авторлық сыйақының ең төмен ставкаларын белгiлей алады [1].
Сонымен Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2004 жылғы 20 қазандағы N 1083 қаулысы “Туындыларды пайдаланудың кейбiр түрлерi үшiн авторлық сыйақының ең төменгi ставкаларын бекiту туралы” қаулысына сәйкес берiліп отырған:
1) туындыларды көпшiлiк алдында орындау жолымен пайдаланғаны үшiн авторлық сыйақының ең төменгi ставкалары; 2) туындыларды көпшiлiкке хабарлау жолымен пайдаланғаны үшін авторлық сыйақының ең төменгі ставкалары; 3) туындыларды қайта шығарғаны және (немесе) таратқаны үшiн авторлық сыйақының ең төменгі ставкалары бекiтiлдi [2].
“Туындыларды пайдаланудың кейбiр түрлерi үшiн авторлық сыйақының ең төменгi ставкаларын бекiту туралы” қаулыға қоса беріліп отырған авторлық сыйақының ставкалары туындыларды оларда белгiленген пайдалану түрлерi үшiн ең төменгi болып табылады деп белгiлендi. Сыйақының мөлшерiн, оны төлеудiң тәртiбi мен мерзiмдерiн тараптар авторлармен, олардың құқықтық мирасқорларымен не авторлардың мүлiктiк құқықтарын ұжымдық негізде басқаратын ұйыммен жасалатын авторлық немесе лицензиялық шартта белгiлейдi [3].
Туындыларды көпшiлiк алдында орындау жолымен пайдаланғаны үшiн авторлық сыйақының ең төменгi ставкалары. Туындының түрі: Бiр туындыны немесе бағдарламаны көпшiлiк алдында орындағаны үшiн билеттердi сатудан түскен жалпы жиынтық соманың, шарт бойынша кепiлдi төлем сомаларының не кiрiстердiң өзге сомаларының пайызымен авторлық сыйақының ең төмен ставкалары.
Бейнелеу өнерi туындыларын еркiн пайдалану құқығы. Қадағалау құқығы: Бейнелеу өнерi шығармасының авторы туындының меншiк иесiнен өз туындысының көшiрмесiн жасау құқығын жүзеге асыруға мүмкiндiк беруiн талап етуге құқылы (қол жеткiзу құқығы). Бұл орайда туындыны меншiк иесiнен туындыны авторға жеткiзiп берудi талап етуге болмайды. Бейнелеу өнерi туындысының түпнұсқасын жария түрде (аукцион, бейнелеу өнерiнiң галереясы, көркемдiк салоны, дүкен және сол сияқтылар арқылы) қайталап сатқан әрбiр жағдайда мұндай бейнелеу өнерi туындысын меншiктену құқығынан бiрiншi рет айырылғаннан кейiн автордың немесе оның мұрагерлерiнiң сатушыдан қайталап сату бағасының бес процентi мөлшерiнде сыйақы алуға құқығы бар (қадағалау құқығы). Авторды тiрi кезiнде аталған құқықтан айыруға болмайды және ол заң бойынша немесе қалдырған өсиетi бойынша авторлық құқық мерзiмiнде тек қана автордың мұрагерлерiне көшедi. Бейнелеу өнерi туындысына меншiк құқығының автордан басқа тұлғаға ауысуы (өтеулi немесе өтеусiз) осы туындының бiрiншi рет иелiктен айырылуын бiлдiреді [4].
Туындыны жеке мақсатта автордың немесе құқық иеленушiнiң келiсiмiнсiз және авторлық сыйақы төлемей көшiрмелеу: 1 Заңды түрде жарияланған туындыны автордың немесе құқық иеленушiнiң келiсiмiнсiз және авторлық сыйақы төлемей жеке тұлғаның тек өз мақсаты үшiн және табыс алмай, осы Заңның 26-бабында көзделген реттердi қоспағанда, жалғыз дана етiп көшiрмелеуiне жол берiледi. 2. Осы баптың 1-тармағының ережесi: 1) үйлер және солар сияқты ғимараттар түрiндегi сәулет өнерi туындыларын көшiрмелеуге; 2) деректер базаларын немесе олардың елеулi бөлiктерiн көшiрмелеуге; 3) осы Заңның 24-бабында көзделгендерден басқа реттердi қоспағанда, ЭЕМ-ге арналған бағдарламаларды көшiрмелеуге; 4) кiтаптарды (толығымен) және нота мәтiндерiн репродукциялауға (репрографиялық қайта шығаруға) қолданылмайды.
Туындыны автордың немесе құқық иеленушiнiң келiсiмiнсiз және авторлық сыйақы төлемей пайдалану: Автордың немесе құқық иеленушiнiң келiсiмiнсiз және авторлық сыйақы төлемей, бiрақ туындысын пайдалынатын автордың есiмiн және қай деректен алынғаны мiндеттi түрде көрсетiле отырып, шығарманы пайдалануға мынадай жағдайларда жол берiледi:1) заңды түрде жарияланған туындылардан түпнұсқа күйiнде және аударма түрiнде ғылыми, зерттеу, пiкiрталас, сыни және ақпараттық мақсатта, баспасөзге шолу ретiнде газеттер мен журналдар мақалаларынан алынған үзiндiлерiн қоса алғанда, дәйексөз алу мақсатына сай көлемiнде дәйексөз алу; 2) заңды түрде жарияланған туындыларды және олардан алынған үзiндiлерiн оқыту сипатындағы басылымдарда, радио және телехабарларда, дыбыс-бейнежазуларда алға қойған мақсатқа сай көлемде пайдалану; 3) ағымдағы экономикалық, саяси, әлеуметтiк және дiни мәселелер бойынша газеттерде немесе журналдарда заңды түрде жарияланған мақалаларды немесе эфирге берiлген осындай сипаттағы туындыларды жалпы жұртшылық назарына жеткiзу үшiн, автор тарапынан мұндай көшiрмелеуге, эфирге беруге немесе хабарлауға арнауы тыйым салынбаған жағдайларда, газеттерге көшiрiп басу, эфирге тарату немесе кабель бойынша хабарлау; 4) көпшiлiк алдында сөйленген саяси сөздердi, үндеулердi, баяндамаларды және басқа осы сияқты туындыларды ақпараттық мақсатқа сай көлемде жалпы жұртшылық назарына жеткiзу үшiн газеттерге көшiрiп басу, эфирге тарату немесе кабель бойынша хабарлау. Бұл орайда автордың мұндай туындыларды жинақтарда жариялау құқығы сақталады [5]; 5) ағымдағы оқиғалар барысында көрiнген немесе естiлген ағымдағы оқиғаларды суретке түсiру немесе кинематография құралдары, эфирге тарату немесе жалпы жұртшылық назарына жеткiзу үшiн кабель бойынша хабарлау арқылы ақпараттық мақсатқа сай көлемде шолуларда көшiрмелеу немесе көпшiлiк назарына арналған хабар. Бұл орайда автордың мұндай туындыларды жинақтарда жариялау құқығы сақталады; 6) заңды түрде жарияланған туындыларды бедерлi-нүкте жазумен немесе зағип адамдарға арналған басқа да арнайы тәсiлдермен, осылайша көшiрмелеу үшiн арнайы жасалған туындыларды қоспағанда, пайда таппай көшiрмелеу.
Туындыларды көпшiлiк алдында орындау, көпшiлiкке хабарлау жолымен пайдаланғаны үшiн, туындыларды қайта шығарғаны және (немесе) таратқаны үшiн авторлық сыйақының ең төменгi ставкаларын қолдану тәртiбi жөнiндегi нұсқаулық: Осы Нұсқаулық туындыларды көпшiлiк алдында орындау, көпшiлiкке хабарлау жолымен пайдаланғаны үшiн, туындыларды қайта шығарғаны және (немесе) таратқаны үшiн авторлық сыйақының ең төменгi ставкаларын қолдануды белгiлейдi. Осы Нұсқаулықта мынадай негiзгi ұғымдар пайдаланылады: 1) көп актiлi драмалық және музыкалық-драмалық туындылар - кемiнде екi актiсi бар туындылар; 2) “үлкен құқықтар” туындылары - басқару немесе лицензиялау жеке негiзде жүзеге асырылатын туындылар; 3) “кiшi құқықтар” туындылары - басқару ұжымдық негiзде жүзеге асырылатын туындылар; 4) өлеңмен жазылған туынды - сахнадан айтылатын мәтiннiң кемiнде жартысы өлең түрiнде жазылған туынды; 5) авторлық құқықпен қорғалмайтын туындылар - халық шығармашылығы туындылары, қорғау мерзiмiнiң аяқталуына байланысты қоғамдық игiлiкке айналған туындылар; 6) “кiшi құқықтар” туындыларын көпшiлiк алдында орындау - дербес маңызы бар музыкалық-драмалық туындылардың бөлiмдерiн (ариялар, әндер) көпшiлiк алдында драмалық емес орындау; 7) пьеса - театралдық көрсетуге арналған драмалық туынды; 8) сахналау-пьеса - басқа туындылар, оның iшiнде халық шығармашылығы туындыларының сарындары бойынша жазылған пьеса.
Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 2004 жылғы 20 қазандағы N 1083 “Туындыларды пайдаланудың кейбiр түрлерi үшiн авторлық сыйақының ең төменгi ставкаларын бекiту туралы” қаулысында (бұдан әрi - қаулы) көзделген туындыларды көпшiлiк алдында орындау үшiн ставкалар бойынша авторлық сыйақы Қазақстан Республикасының аумағында орындаушы-әртiстердiң, сондай-ақ техникалық құралдар арқылы да драмалық, музыкалық-драмалық, музыкалық туындыларды, концерттiк, цирк, би бағдарламаларын, мәтiнi бар және мәтiнсiз музыкалық туындыларды көпшiлiк алдында орындағаны үшiн есептеледi [6].
Қаулыда көзделген туындыларды көпшiлiк алдында хабарлау үшiн ең төменгi ставкалар бойынша авторлық сыйақы Қазақстан Республикасының аумағында туындыларды көпшiлiкке хабарлау жолымен пайдаланғаны үшiн есептеледi.
Қаулыда көзделген туындыларды қайта шығарғаны және (немесе) таратқаны үшiн ең төменгi ставкалар бойынша авторлық сыйақы Қазақстан Республикасының аумағында туындыларды жалға беру, көпшiлiкке прокатқа беру жолымен қайта шығарғаны және (немесе) таратқаны үшiн есептеледi.
Қаулыда көзделген авторлық сыйақы ставкалары ең төменгi деңгей болып табылады және, егер пайдаланушы мен автордың, оның құқықтық мирасқорының немесе авторлардың мүлiктiк құқықтарын олардан алған өкiлеттiлiгi шегiнде ұжымдық негiзде басқарушы ұйымның арасында жасалған шартта өзгеше белгiленбесе және сыйақы мөлшерi мүдделi тараптардың арасында дау туғызу нысаны болмаса қолданылады.
Туындыларды көпшiлiк алдында орындағаны үшiн авторлық сыйақы: 1) бiр туындыны немесе бағдарламаны көпшiлiк алдында орындағаны үшiн билеттердi сатудан түскен алымның жалпы сомасынан; 2) шарт бойынша кепiлдiк төлем сомаларынан не табыстардың өзге сомаларынан пайызбен есептеледi. Төлеушi табысының дәл мөлшерiн анықтау қиын болған немесе мүмкiн болмаған жағдайларда, мәтiнi бар немесе мәтiнсiз музыкалық туындыларды, әдеби туындыларды орындаушы әртiстер, сондай-ақ техникалық құралдардың (кез келген дыбыс тасушылардың) көмегiмен дискотекаларға, түнгi клубтарға, мейрамханаларға, кафелерге, кинотеатрларға, сауықханаларға, барларға, бистроларға, асханаларға, ашық алаңдарға, ойын аттракциондарына және басқа да қоғамдық орындарға тегiн кiру кезiнде орындалғаны үшiн авторлық сыйақы қаулымен бекiтiлген Туындыларды көпшiлiк алдында орындау үшiн ең төменгi авторлық ставкалардың 26-тармағында көзделген сыйлық есептiк көрсеткiшпен есептеледi [7].
Туындыларды көпшiлiк алдында хабарлау үшiн авторлық сыйақы табыстың жалпы сомасында пайызбен белгiленген мөлшерлерде есептеледi. Бұл ретте авторлық сыйақы есептелуге тиiс жалпы табыс деп жарнаманы орналастыру, хабарларды жасауға түскен демеушiлiк түсiмдер, демеушiлiк не өзге қаржыландыру түрiндегi түсiмдерден, егер ондайлар бар болса, абоненттiк ақы, туындыларға қол жеткiзу үшiн ақы түрiндегi және тағы да басқа түсiмдерден құралатын табыс түсiнiледi.
Авторлық құқықпен қорғалатын, сондай-ақ қорғалмайтын туындыларды қамтитын дыбыстық жазу даналарын қайта шығарғаны және (немесе) таратқаны үшiн авторлық сыйақы тек авторлық құқықпен қорғалатын даналар үшiн ғана есептеледi.
Туындыларды көпшiлiк алдында орындау, көпшiлiкке хабарлау жолымен пайдаланғаны үшiн, туындыларды қайта шығарғаны және (немесе) таратқаны үшiн авторлық сыйақы ставкаларын қолдану:
1. Балаларға арналған пьессаларды, оның iшiнде қуыршақ пен орындалатын пьессалар үшiн белгiленген авторлық сыйақының ставкалары аталған пьессаларға орындалған жерiне қарамастан қолданылады.
2. Өз туындыларының сарыны бойынша жазылған пьессалар, егер сахналау тең авторларсыз жасалса, төлтумаға теңестiрiледi.
3. Халық ертегiлерiнiң сарыны бойынша балаларға арнап жазылған пьессалар төлтумаға теңестiрiледi.
4. Егер автор туындыны екi немесе бiрнеше тiлде жазып, қай мәтiннiң төлтума, ал қайсысының аударма екенiн ескертпесе, онда ол осы тiлдердiң әрқайсысында төлтума болып табылады.
5. Авторлық құқықпен қорғалатын және қорғалмайтын (оның iшiнде драмалық туындыларды сүйемелдейтiн музыка да) туындыларды қамтитын бағдарламаларды көпшiлiк алдында орындағаны үшiн авторлық сыйақы толық ставка бойынша есептеледi.
6. Тең авторлар бiртұтас бөлiнбес дүние ретiнде жасаған туындыларды көпшiлiк алдында орындағаны үшiн авторлық сыйақы тек авторлық құқығы қорғалатын тең авторларға (олардың құқықтық мирасқорларына) ғана есептеледi. Бұл ретте есептелетiн сыйақының мөлшерi тең авторлардың арасында сыйақының белгiленген ставкаға тепе-тең бөлiнуiне сәйкес айқындалады [8].
7. Түгелдей қоғам игiлiгiне айналған туындылардан құрылатын концерттер үшiн авторлық сыйақы есептелмейдi.
8. Концерттiк, эстрада, цирк немесе би бағдарламалары үшiн авторлық сыйақы туындылар әртiстердiң немесе дыбыстық жазуда орындалуына қарамастан, сондай-ақ пайдаланушыға осындай бағдарламаларға билет сатудан табыс түсуiне немесе түспеуiне қарамастан есептеледi.
9. Егер спектакль бiрнеше бiр актiлi туындыларды қамтитын болса, сыйақы әрбiр туынды үшiн соған белгiленген ставка бойынша жеке-жеке есептеледi. Егер бiр актiлi туынды концерттiк бағдарламада орындалса, бұл туынды үшiн сыйақы соған белгiленген ставка бойынша есептеледi және одан басқа концерттiк бағдарлама үшiн де көзделген ставка есептеледi. Егер спектакль екi көп актiлi туындыны қамтитын болса, сыйақы әр туынды үшiн тиiстi көп актiлi туындылар үшiн көзделген ставкалардың 1/2 бөлiгiнен есептеледi. Егер көп актiлi туынды концерттiк бағдарламамен орындалса, көп актiлi туынды үшiн сыйақы тиiстi туындылар үшiн көзделген ставканың 12 бөлiгiнен есептеледi және тиiстi концерттiк бағдарлама үшiн көзделген ставка қосымша есептеледi.
10. Шағын көлемдi шығармалар көпшiлiк алдында орындалған жағдайда аудармашы үшiн белгiленген қаламақы сомасы аралық және соңғы аударма авторлары арасында тең бөлiнедi.
11. Авторлық құқықпен қорғалатын сахналанған пьесаны аударған үшiн авторлық сыйақы төлтума туындыларының аудармасы үшiн белгiленген ставкалар бойынша есептеледi.
12. Музыкалық-драмалық туындыларды орындағаны үшiн авторлық сыйақының ставкалары сонымен бiрге туынды концерттiк орындауда қойылатын жағдайларда да қолданылады.
13. Музыкасын шетелдiк композиторлар жазған либреттолардың нұсқалары мен оперетталар, музыкалық комедиялар мен мюзиклдер мәтiндерiнiң жаңа сырлары аудармаларға теңестiрiледi.
14. Драмалық спектакльдерге арнап жазылған музыка үшiн төленетiн сыйақы музыкалық нөмiрлердiң санына, сондай-ақ музыканы әртiстер орындауына немесе дыбыстық жазуда орындалуына қарамастан әрбiр актiсi үшiн 1 пайыз мөлшерiнде есептеледi.
15. Егер концерттiк бағдарламада эстрадалық туындылармен қатар тым болмаса бiр iрi симфониялық туынды, не iрi көлемдi камералық туынды, не ұлттық аспаптарға арналған көп актiлi туындылар, не хореографиялық концерт орындалса, осындай концерттiк бағдарлама үшiн авторлық сыйақы сатылған билеттерден (симфониялық, вокалды-симфониялық және камералық шығармалар концертiне арналғандай) түскен жалпы соманың 7 пайызы мөлшерiнде есептеледi.
16. Егер жаңа жылдық шырша қойылымдары бағдарламасына драмалық немесе музыкалық-драмалық туынды енгiзiлсе, мұндай туынды үшiн авторлық сыйақы драмалық және музыкалық-драмалық туындылар үшiн көзделген ставкалар бойынша есептеледi.
17. Концерт пен билерден құралған бағдарлама үшiн кiру ақысы бiрдей болған кезде авторлық сыйақы эстрада концертiндей - түскен жалпы алым сомасының 4 пайызы мөлшерiнде есептеледi.
18. Көпшiлiк ареналарында (стадиондарда, спорт сарайларында, ипподромдарда және тағы сондайларда) өткiзiлетiн спорт жарыстарын, спортшылардың көркем өнер көрсетулерiн, ойын аттракциондарын, сән көрсетулерiн, көрмелердi, жәрмеңкелердi, фестивальдарды, конкурстарды және тағы басқа iс-шараларды музыкамен сүйемелдегенi үшiн, авторлық сыйақы қаулының 24-тармағында белгiленген ставка бойынша есептеледi. Егер көпшiлiк аренасында эстрадалық, цирк қойылымдары мен концерттер, драмалық немесе музыкалық-драмалық туындылар орындалса, олар үшiн авторлық сыйақы концерттер, драмалық немесе музыкалық-драмалық туындылар, сондай-ақ цирк қойылымдары үшiн белгiленген ставкалар бойынша есептеледi [9].
19. Осы алаңға кiргенi үшiн жеке ақы алмастан, алаңдарда (спектакльге дейiн немесе одан кейiн немесе үзiлiстер кезiнде театрлар фойелерiнде, кинотеатрлар фойелерiнде, дәмханаларда, мейрамханаларда, парктердегі, бақтардағы және стадиондардағы ашық алаңдарда және т.с.) көпшiлiк алдында орындалған туындылар үшiн авторлық сыйақы айлық есептiк көрсеткiштерде есептеледi.
ӘДЕБИЕТ
“Туындыларды пайдаланудың кейбiр түрлерi үшiн авторлық сыйақының ең төменгi ставкаларын бекiту туралы” ҚР Үкіметінің 20.10.2004ж N 1083 қаулысы. // База данных “Закон”
Адуев А.Н. Промышленный образец и его правовая охрана. М.: Юрид. лит.,1977г
Антимонов Б.С., Флейшиц Е.А. Авторскре право М., 2006г. – 68с
Баллюзек Л.Ф. Народные обычаи в книге: Материалы по казахскому обычному праву. Алматы 1998 г
Патентный закон РК от 24.06.1992 г. // Ведомости Верховного Совета Республики Казахстан, 1992, № 11-12, ст. 304
Братусь С.Н. Советское гражданское право М. 1984 г. – 38с
Богуславский М.М. Вопросы авторского права в международных отношениях. М., 1973 г. с. 126
БарщевскийМ.Ю. Наследственное право: учебное пособие, М.1996 г
Закон РК “Отоварных знаках, знаках обслуживания и наименованиях мест происхождения товаров” от 18.01.1993 г. // Ведомости Верховного Совета Республики Казахстан, 1993, № 1, 15 с
УДК 339.13:347.23()574
ГЕОГРАФИЯЛЫҚ БЕЛГІЛЕРДІ ЗИЯТКЕРЛІ ЖЕКЕШЕЛЕНДІРІЛУ ТҮРІНІҢ НЕГІЗІНДЕ ҚОРҒАУ: ҰЛТТЫҚ ЖӘНЕ ХАЛЫҚАРАЛЫҚ
ҚАТЫНАСТАРДЫҢ ҚҰҚЫҒЫ
PROTECTION OF THE GEOGRAPHIC NAMES AS A FORM OF INTELLECTUAL PROPERTY: CORRELATION BETWEEN NATIONAL AND
INTERNATIONAL RIGHTS
ОХРАНА ГЕОГРАФИЧЕСКИХ УКАЗАНИЙ КАК ВИДА
ИНТЕЛЛЕКТУАЛЬНОЙ СОБСТВЕННОСТИ: СООТНОШЕНИЕ
НАЦИОНАЛЬНОГО И МЕЖДУНАРОДНОГО ПРАВА
Кысыкова Г.Б. - к.ю.н., Ушакова А.В.
Кокшетауский университет им. Абая Мырзахметова
Андатпа
Мақалада тауардың фирмалық аты заңды тұлғалар мен тиесілі құқық қорғаулардың заты болып келеді. Тауар белгілерінің өскендеуі тауарлы кәсіпкерлердің деңгейінде қажетті белгілерін қорғау тек кәсіпкерлерге ғана емес, сонымен қатар азаматтармен де бекітіледі.
Annotation
Brand name is an individual means for only juridicial organizations and is required to be legally protected. Increasing importance of trade marks in the world of business undertakings confirms the need of intellectual and copyright protection by not only business organizations but also by civilians.
Почти все страны мира проводят регистрацию и предоставляют охрану на товарные знаки. В каждом национальном ведомстве имеется реестр товарных знаков, в котором содержится исчерпывающая информация о заявках на все регистрации и продления. Однако, действие такой регистрации, ограничивается территорией страны, в которой она осуществлена.
Основное международное соглашение в области изобретений, промышленных образцов и товарных знаков было подписано в 1883г первоначально 11 государствами. К началу 90-х годов XX века участниками соглашения стали 99 стран. Конвенция обеспечивает взаимное признание и охрану объектов промышленности. Она не является единообразным патентным законом для всех стран-участниц или международным законом о товарных знаках и промышленных образцах; учитывает национальное законодательство, и поэтому присоединение той или иной страны к Конвенции не устраняет необходимости данного государства от патентования своих изобретений в других странах, а создает более льготные условия для такого патентования. Конвенция способствует облегчению патентной охраны промышленного экспорта и закреплению рынка за изделиями, в отношении которых были сделаны заявки и получены патенты. Такая охрана позволяет предприятиям и фирмам других стран не только производить аналогичные изделия в стране, где им обеспечена соответствующая охрана, но и ввозить туда подобные изделия.
Страны Союза обязуются охранять знаки обслуживания. Они не обязаны предусматривать регистрацию этих знаков. Страны Союза обязуются или по инициативе администрации, если это допускается законодательством данной страны, или по ходатайству заинтересованного лица отклонять или признавать недействительной регистрацию и запрещать применение товарного знака, представляющего собой воспроизведение, имитацию или перевод другого знака, способные вызвать смешение со знаком, который по определению компетентного органа страны регистрации или страны применения уже является в этой стране общеизвестным в качестве знака лица, пользующегося преимуществами Конвенции, и используется для идентичных или подобных продуктов. Это положение распространяется и на те случаи, когда существенная составная часть знака представляет собой воспроизведение такого общеизвестного знака или имитацию, способную вызвать смешение с ним.
Для предъявления требования об аннулировании указанного знака предоставляется срок не менее пяти лет, исчисляемый с даты регистрации знака. Страны Союза имеют право установить срок, в течение которого может быть потребовано запрещение применения знака. Срок не устанавливается для предъявления требования об аннулировании или запрещении применения знаков, зарегистрированных или используемых недобросовестно. Страны Союза договариваются отклонять или признавать недействительной регистрацию и запрещать путем соответствующих мер использование без разрешения компетентных властей в качестве товарных знаков или в качестве элементов этих знаков гербов, флагов и других государственных эмблем стран Союза, введенных ими официальных знаков и клейм контроля и гарантии, а также всякое подражание этому с точки зрения геральдики.
Еще необходимо упомянуть о международной системе регистрации товарных знаков, получившей название «Мадридская система». Она основывается на Мадридском соглашении о международной регистрации знаков принятом в 1891 г.
Назначение соглашения - предоставление товарному знаку, зарегистрированному в Международном бюро, такой же правовой охраны, как если бы он был заявлен в странах - участницах Мадридского соглашения непосредственно. Основываясь на этом соглашении, предприниматели стран-участниц могут обеспечить во всех других странах - участницах соглашения охрану своих знаков, применяемых для товаров или услуг и зарегистрированных в стране происхождения, путем подачи заявок на указанные знаки в Международное бюро ВОИС интеллектуальной собственности, учреждающей Всемирную организацию интеллектуальной собственности при посредстве ведомства указанной страны происхождения.
Для осуществления международной регистрации товарного знака его обладатель подает заявку в Международное бюро ВОИС в Женеве и в этой заявке указывает страны, в которых желает получить охрану. ВОИС перенаправляет заявку в страны, указанные в заявке. Эти страны проводят экспертизу заявки по своим национальным критериям, и каждая страна самостоятельно определяет вопрос о предоставлении правовой охраны товарному знаку на ее территории.
Для обращения к Мадридской системе товарный знак уже должен иметь национальную регистрацию (или должна быть хотя бы подана национальная заявка). Если в течение первых пяти лет национальная регистрация будет аннулирована, то это повлечет и автоматическое аннулирование международной регистрации, однако по истечении этого срока международная регистрация становится независимой от национальной и продолжает действовать даже в случае аннулирования регистрации в родной стране.
Любая заявка на международную регистрацию должна быть представлена на специальном бланке. Ведомство страны происхождения знака удостоверяет, что данные, приводимые в этой заявке, соответствуют данным национального реестра, и указывает даты, номера заявки и регистрации знака в стране происхождения, а также дату подачи заявки на международную регистрацию.
Регистрационный документ, полученный на основе Мадридского соглашения, содержит:
- дату международной регистрации;
- дату действительного внесения знака в Международный реестр;
- период в двадцать или десять лет, за который была уплачена основная пошлина;
- порядковый номер международной регистрации;
- имя и адрес владельца знака и, в случае необходимости, адрес, который должен быть использован для переписки;
- если в адресе владельца указана страна иная, чем страна происхождения, причина, по которой указанная страна рассматривается как страна происхождения;
- изображение знака в черно-белом исполнении и, если испрашивается охрана цвета, изображение знака в цветном исполнении;
- в случае необходимости указание цвета или сочетания цветов;
- в случае необходимости указание категорий и разделов Международной классификации изобразительных элементов знаков;
- указание «объемный знак», если он является таковым;
- в случае необходимости транслитерацию, а также перевод;
- указание «коллективный знак», «сертификационный знак» или «гарантийный знак», если он является таковым;
- товары и услуги, для которых испрашивается охрана знака, сгруппированные по классам Международной классификации товаров и услуг;
- страну происхождения, даты, номера заявки и регистрации знака, действующей в этой стране на дату подачи заявки на международную регистрацию;
- когда это применимо, указание о том, что подача заявки в стране происхождения или любая другая подача заявки в другой стране - участнице Парижской конвенции по охране промышленной собственности, указанной заявителем, является, по его утверждению, первой подачей заявки, а также дату и номер другой заявки.
Таким образом, Мадридское соглашение предоставляет возможность достаточно удобно осуществлять регистрацию товарного знака в более 50 странах мира одновременно.
15 июня 1957 года было заключено Ниццкое соглашение о международной классификации товаров и услуг для регистрации знаков (пересмотренной 14 июля 1967 года в Стокгольме и 13 мая 1977 года в Женеве, а также с изменениями от 28 сентября 1979 года). Международная классификация товаров и услуг (МКТУ) систематизирует товары и услуги по классам с учетом отраслевой принадлежности и сферы деятельности, определяя каждому товару или услуге рубрику, что позволяет легко идентифицировать их. Классификация состоит из перечня классов (на основе видов товаров и услуг), из которых 34 класса предназначены для товаров и 11 классов - для услуг, а также алфавитного перечня товаров и услуг.
ЛИТЕРАТУРА
Конвенция, учреждающая Всемирную Организацию Интеллектуальной Собственности // Сб.: Патентное право. - Алматы: Жеті жарғы, 2000.-320 с.
Веймарн А. Интеллектуальное пиратство: Византийский подход // Интеллектуальная собственность.2005. № 3/4. -С. 29
Гражданский кодекс РК (Особенная часть) Комментарий. Отв. ред. М.К. Сулейменов, Ю.Г. Басин.- Алматы: «Жеті жарғы», 2000.-800 с
Лобков А. Фирменное наименование юридического лица//Источник цитаты: Деловой еженедельник «Бизнес Путеводитель». www.zakon.kz
Всеобщая декларация прав человека. - Принята на третьей сессии Генеральной Ассамблеи ООН 10 декабря 1948 // Сборник международных договоров и законодательных актов Республики Казахстан в области прав человека: В 2-х т. - Алматы: Жеті жаргы, 2000, т.1, ч.1
Закон РФ «О товарных знаках, знаках обслуживания и наименованиях мест происхождения товаров» от 23 сентября 1992 // Российская газета, 1992, 17 октября
Достарыңызбен бөлісу: |