ПӘН БОЙЫНША ТАПСЫРМАЛАРДЫ ОРЫНДАУ ЖӘНЕ ТАПСЫРУ КЕСТЕСІ

Пәннің әдебиеттермен қамтамасыз етілу картасы

Кафедра: «Педагогика және психология» тьютор: Ерниязов О.Н.

аты-жөні

1. 
   Философиядағы әлеуметтену процессі туралы түсінік.
   
2. 
   Әлеуметтанудағы әлеуметтену процессі туралы түсінік.
   
3. 
   Психологиядағы әлеуметтену процессі туралы түсінік.
   
4. 
   Педагогикадағы әлеуметтену процессі туралы түсінік.
   

1. 
   Философиядағы әлеуметтену процессі туралы түсінік.
   

Гуманитарлық ғылымға « әлеуметтену» сөзі саяси экономикадан келді. «Әлеуметтену» термині Ф.Г. Гидднгс адам тұлғасына қатысты қарастырды, мынадай «әлеуметтік табиғаттың дамуы мен тұлғаның мінез- құлқы», «адамның материалын әлеуметтік өмірге дайындығы».

Қазіргі заманғы әлеуметтену теориясының авторы Г.Тарда. Өзінің теориясының негізінде еліктеу принципінің негізін салды, ал «ұстаз- оқушы» әртүрлі деңгейлерде жүзеге асатын, әлеуметтік қатынас типологиясы негізінде бекітілді.

80 жылдардың соңында « Әлеуметтену» термині Г.В. Бочарованың әлеуметтік педагогтар мен әлеуметтанушылардың ассоциациясы негізінде негізгі мағынаға айналды.

Қазіргі заманғы әдебиеттерде «әлеуметтенудің » ғылыми нақты анықтамасы жоқ. Әлеуметтенудің мағынасын жан-жақты зерттеу үшін философиялық, әлеуметтанудың, психологияның, сөздіктерінен және осы мәселелерді қарастыратын ғалымдардың зерттеу материалдарын зерттеу.

Бір философиялық энцеклопедияларда жалпы мағынада «әлеуметтену » термині адамның қоғамның белгілі мүшесі ретінде, білімді, құндылықтарды, нормаларды меңгеруі деп көрсетіледі. Ал И.С. Конның айтуы бойынша «әлеуметтенудің мағынасы кең, тәрбиеге қарағанда ». Тәрбиелеу кезінде көңіліне ұнайтын мінез- құлық типін тәрбиелегісі келсе, ал әлеуметтенуде жаман болса да, жақсы болса да баласының әлеуметтенуі болады.

Сонымен әлеуметтену философтардың көзқарасы бойынша – бұл белгілі процесс соның негізінде адам тұлғасы белгілі биологиялық қабілеттермен, білім нәрімен сусындаған, өміріне қажетті нормалар мен құндылықтар өміріне қоғамның мүшесі ретінде өмірге қалыптасуға қажет.

2. 
   Әлеуметтанудағы әлеуметтену туралы түсінік.
   

Г.Уайт «әлеуметтенуді – бұл формалды білімге қарағанда, кең мағыналы яғни бұның құрамына көзқарастар, құндылықтар, мінез- құлық әдеттер, біліктілік, мектептен ғана емес отбасы және топтарымен құрдастарымен, бұқаралық ақпарат құралдарымен ».

Э.Дюркейм әлеуметтену процессін белсенді бастау қоғамнан басталады, және сол әлеуметтену субъектісі болып табылады. «Қоғам ,- деп жазды ол тіршілік етеді егерде мүшелерінің арасындағы қатынас жақсы болса». Сондықтан ол «тұлғаны өзінің үлгісі » бойынша адамның әлеуметтенуде маңызы роль атқаратынын көрсетіп , адам әлеуметтенушы әрекеттердің обьектісі ретінде қарастырады.

Тұлғаның әлеуметтену жүйесінде интеграциялануы, әлеуметтік процессте, соның нәтижесінде бейімделуі, әлеуметтанудың құрылымдық функционалдық бағытында қалыптасады. (Г. Парсонс, Р. Метон)Осы мектеп дәстүрінде әлеуметтенуді «бейімделу » түсінігінде, адамның әлеуметтік ортаға бейімделуі ретінде қарастырады.Бейімделу факторы көмегімен әлеуметтенуге, бейімделуі, адамның мәдени, психологиялық, әлеуметтік факторларға бейімделу жүреді. Л. Элконь бойынша әлеуметтену «бұл процесс –оның көмегімен тұлға қоғамның өмір сүру салтымен және әлеуметтік тобымен жұмыс жасайтын ».

Н.Смелзер әлеуметтенуді бұл тұлғаның әлеуметтік бұл тұлғаның әлеуметтік ролдеріне байланысты дағдылардың, біліктердің әлеуметтік құрылымының қалыптасуына көмектеседі.Я.Щепанский әлеуметтенуді былай түсіндіреді: «Қоғамның жалпы әсері, тұлғаны қоғамдық өмірге, мәдени жағынан түсінуге, ұжымда өзін-өзі ұстауға, өзін қалыптастырып, әр түрлі әлеуметтік рольдерді орындауға тартады».Әлеуметтену қарастырады тұлғаның өмір жолында көзқарастарының, біліктерінің, әдеттерінің, әлеуметтік ережелердің, мәдени құндылықтардың, әлеуметтік топтардың қоғамда қалыптасуына, өзінің құлықтық бағыттарының, өзіндік өз-өзін ұстау стилінің қалыптасуына әсер ететін процесс.