A табиғат, қоғам және ойлаудың жалпы даму заңдары туралы ғылым



бет1/4
Дата08.02.2022
өлшемі166,01 Kb.
#98833
  1   2   3   4
Байланысты:
954bbc0f-99c5-11e5-ab41-f6d299da70eeтест әлеуметтану 2015





Сұрақтар

Дұрыс жауап

күрделілігі


Әлеуметтану – бұл:
A) табиғат, қоғам және ойлаудың жалпы даму заңдары туралы ғылым;
B) саяси құбылыстардың пайда болуы мен дамуы, заңдылықтары, жолдары мен формалары туралы қоғамдық ғылым;
C) қоғам және қоғамдық қатынастар туралы ғылым;
D) жалпы қоғамның ерекше жұмыс істеуі мен дамуының заңдылықтары туралы ғылым;
E) қоғамның құрылымы, ондағы адамдардың мінез-құлқы туралы ғылым.

D

1


Әлеуметтанудың объектісі:
A) қоғамда болып жатқан экономикалық және әлеуметтік процестер;
B) әлеуметтік шындық;
C) әлеуметтік орнына байланысты адамдардың қоғамдағы мінез-құлқы;
D) социум, яғни тұтас жүйе ретіндегі қоғам және онда жүріп жатқан процестер;
E) біздерге сезіммен берілген объективтік шындық.

D

2


Әлеуметтану ғылым болып қашан қалыптасты?
A) XIX ғасырда;
B) XVIII ғасырда;
C) XX ғасырда;
D) орта ғасырларда;
E) ХІІІ ғасырларда.

A

1


Қоғам жөніндегі басқа ғылымдармен салыстырғанда әлеуметтанудың өзіндік ерекшеліктері неден көрінеді?
A) оны тарихи тұрғыдан зерттеуден;
B) қоғамның қызметін, дамуын әлеуметтік процестер мен құбылыстары арқылы зерттеуден;
C) ондағы «әлеуметтік» және «қоғамдық» ұғымдардың теңестірілуінен;
D) «Әлеуметтану» терминінің нақты мағынада қолданылуынан;
E) Әлеуметтанудың тек өзіне тән зерттеу әдісі мен арнайы әдістемелігінің болуынан.

B

2


«Әлеуметтану» терминін алғашқы қолданған кім?
A) К.Маркс;
B) Аристотель;
C) Н.Макиавелли;
D) О.Конт;
E) И.Кант.

D

1


Қандай негізгі ережелер мен принциптер әлеуметтану парадигмасына жатады?
A) табиғи және қоғамдық құбылыстардың ажырамас өзара тығыз байланыстылығы;
B) қоғам тұтас әлеуметтік шындық ретінде;
C) әлеуметтік іс-әрекеттердің тұжырымдамасы;
D) құрылымдық және интерпретивтік мысалдар;
E) құрылымдық функционализм.

B

2


«Позитивтік философия курсын» жазған кім?
A) О.Конт;
B) Т.Гоббс;
C) Г.Спенсер;
D) П.Сорокин;
E) Ю.Хабермас.

A

1


Қоғамдық өмірдің қандай саласын зерттеу басқаларға қарағанда ерте қолға алынды?
A) рухани сала;
B) саяси сала;
C) экономикалық сала;
D) кең мағынадағы әлеуметтік сала;
E) тар мағынадағы әлеуметтік сала.

B

1


Әлеуметтанудағы алғашқы бағыт:
A) материализм;
B) идеализм;
C) позитивизм;
D) интернационализм;
E) марксизм.

C

1


Қоғамның революциялық жолмен дамуын жақтаған кім?
A) П.Сорокин;
B) М.Вебер;
C) К.Маркс;
D) А.Бебель;
E) Д.Рикардо.

C

2


«Әлеуметтік дарвинизм» деп аталатын әлеуметтанудағы бағытты негіздеген кім?
A) Г.Спенсер;
B) Э.Дюркгейм;
C) П.Сорокин;
D) Ж.Руссо;
E) Ш.Фурье.

A

2


Ресей әлеуметтануы немен ерекшеленеді?
A) Ресейдің жалпы дамуының батыс Еуропа елдерінен артта қалуымен;
B) Ресейде әлеуметтік-саяси ойдың артта қалуымен;
C) XIX ғасырдағы Ресей әлеуметтік-саяси дамуының ерекшеліктерімен;
D) Ресей саяси құрылысының реакциялық сипатымен;
E) Самодержавия мен басыбайлылық құқықтың, яғни феодализм қалдықтарының сақталуымен.

C

2


Ресейде тұңғыш кәсіби әлеуметтанушы болған кім?
A) А.И.Герцен;
B) Н.Я.Данилевский;
C) П.А.Сорокин;
D) Н.К.Михайловский;
E) Г.В.Плеханов.

D

1


Ресейде субъективті әлеуметтанудың іргесін қалаушы кімдер?
A) Н.Я.Данилевский;
B) П.А.Сорокин;
C) Н.К.Михайловский;
D) Н.А.Бердяев;
E) М.М.Ковалевский.

C

1


ХХ ғасырдағы Ресейдің атақты әлеуметтанушысы кім?
A) Н.А.Бердяев;
B) С.М.Соловьев;
C) П.А.Сорокин;
D) В.В.Луначарский;
E) В.И.Ленин.

C

2


П.А.Сорокин қай тұжырымдамалардың авторы болып саналады?
A) диалектикалық материализм;
B) тарихи материализм;
C) әлеуметтік стратификация және әлеуметтік мобильдеу;
D) қоғамның мәдени-тарихи типтік теориясы;
E) субъективтік идеализм.

C

2


Ш.Уәлиханов қазақ қоғамының құрылысын қалайша белгіледі?
A) құлдық қоғам;
B) рулық-феодалдық қоғам;
C) капиталистік қоғам;
D) коммунистік қоғам;
E) постиндустриалдық қоғам.

B

1


Ш.Уәлиханов халықтың әлеуметтік жағдайы туралы:
A) байлар мен белгілі адамдардың мүдделері бұқараның, халық көпшілігінің мүддесіне қарсы;
B) таптар күресі қоғамды ыдыратады;
C) мал басының өсуі халықтың әл-ауқатын арттырады;
D) сословиенің сақталуы халықтың әлеуметтік жағдайын жақсартуға ықпал етеді;
E) қарапайым халықты қанау – тарихи қажеттілік.

A

1


Ы.Алтынсарин қазақ қоғамының алдыңғы қатарлы өркениетті елдерден артта қалу себептерін неден көрді?
A) мал шаруашылығындағы ескішіліктен;
B) қазақтар арасындағы оқу-ағарту ісінің болмауынан;
C) дамыған өнеркәсіптің болмауынан;
D) патриархалдық-феодалдық қоғамның сақталуынан;
E) шетелдік инвестицияның болмауынан.

B

1


Ы.Алтынсариннің көшпелі қазақ қауымының әлеуметтік дамуының басты бағыттары туралы:
A) өндірістік кәсіпорындарды дамыту;
B) жұмысшы табын қалыптастыру;
C) елге оқу-ағартуды тарату, қолөнерді дамыту, отырықшылдыққа көшу, жер шаруашылығына өту жолдарымен қоғамды эволюциялық дамыту;
D) капиталистік рыноктың дамуы;
E) темір және автомобиль жол тораптарының қалыптасуы.

C

1


Ы.Алтынсариннің қазақ қоғамының әлеуметтік-таптық құрылымы туралы көзқарасы:
A) буржуазия, феодал, кедей;
B) бай-феодалдар, орта шаруа, кедей жатақтар;
C) кедейлер, орта шаруалар, помещиктер;
D) жұмысшылар, капиталистер, батырақтар;
E) шаруалар, кулактар, буржуазия.

B

1


Абай қоғамдағы әлеуметтік әділетсіздіктің себептерін неден көрді?
A) жұт, барымтадан;
B) ру-тайпа аралық тартыстардан;
C) қоғамның байлар мен кедейлерге бөлінуі және олардың мүдделерінің қарама-қайшы болуынан;
D) қабылданған заңдардың, салт-дәстүрлердің жұмыс істемеуінен;
E) ғылым-білімнің, мәдениеттің болмауынан.

C

1


Ғылымның әлеуметтік рөлі туралы Абай айтқан көзқарасты нұсқаңыз:
A) практика ғылымсыз бәрін де бере алады;
B) ғылымды еңбекпен, ықлас қоюмен меңгеруге болады;
C) ғылым адамның қараңғылықтан шығарар жолын көрсетеді, оған шыққан төлем бәрінен де қымбат;
D) ғылым әлем дүниесінің құпияларын ашуға мүмкіндік береді;
E) жоғарыда айтылғандардың бәрі.

C

1


Тұлғаның әлеуметтік тұрғыда жетілуіне ықпал ететін Абай айтқан алғы шарттарды нұсқаңыз
A) өсек, өтірік, мақтаншақ, еріншек;
B) саясат, дін, мектеп;
C) талап, еңбек, терең ой, қанағат, рақым;
D) еңбек, өнеркәсіп, талап;
E) базар, байлық, рақым.

C

1


Әлеуметтану мектебі біріктіретін мынадай әлеуметтанушыларды көрсетіңіз:
A) өзі дайындаған зерттеу дәстүрінің шеңберінде жұмыс істейтіндер;
B) ортақ дүниетанымдық бағыты барлар;
C) бір тектес мәселені зерттеумен айналысатындар;
D) іргелі әлеуметтік зерттеулермен шұғылданатындар;
E) қолданбалы әлеуметтік зерттеулермен айналысатындар.

A

1


Әлеуметтану зерттеуінің дербес бағыты болып эмпирикалық әлеуметтану қай елде қалыптасты?
A) КСРО-да;
B) Ресейде;
C) АҚШ-та;
D) Германияда;
E) Қытайда.

C

1


Қазіргі Америка әлеуметтанушысы Л.Козердің шиеленіс теориясы бойынша қоғамдық өмірдің негізі болып табылатын не?
A) құрылымдық шиеленіс (конфликт);
B) өзара әрекеттер, келісімдер;
C) әлеуметтану бақылауының қажеттігі;
D) мәжбүр ету;
E) тұрақсыздық.

A

1


Қоғам дегеніміз не?
A) қоғам дегеніміз – бір аймақты мекендеген, бір тілде сөйлейтін адамдардың үлкен тобы.
B) қоғам деп өз қажеттіліктерін қанағаттандыру мақсатында адамдардың тарихи формаларымен біріккен, өзара байланыстары мен өзара әрекеттері туындайтын адамдар жиынтығын айтады;
C) қоғам – бір елде өмір сүретін адамдардың жиынтығы;
D) қоғам – жалпы ортақ мүддемен біріккен адамдар жиынтығы;
E) екі немесе көп адамдардың бірігуі қоғамды құрайды.

B

1


Қоғамның негізгі даму жолдары қандай?
A) революциялық;
B) эволюциялық;
C) реформалық;
D) революциялық және эволюциялық үйлесімділігі;
E) секіріп өту жолы.

D

1


Әлеуметтану тұрғысынан қоғам деп нені айтуға болады?
A) әлемдік халықтардың бірлестігін;
B) дүниежүзілік капитализм жүйесін;
C) дамушы елдерді;
D) «өркениетті елдер» деп аталатындарды;
E) Біріккен Ұлттар Ұйымын (БҰҰ).

A

2


Адамдардың ортақ қасиеттері мен қабілеттерін сипаттау үшін қандай ұғым қолданылады?
A) тұлға;
B) адам;
C) жеке адам;
D) адамдық қасиеттердің бәрін нақты алып жүруші;
E) нақты адам;

B

1


Адамзаттың барлық әлеуметтік және нақты психологиялық белгілерін алып жүруші адамзат баласының жеке өкілділігі болып табылатын кім?
A) адам;
B) тұлға;
C) саналы адам;
D) шебер адам;
E) жеке адам.

E

1


«Тұлға» ұғымы нені білдіреді?
A) жалпы адамзат қасиеттері мен қабілеттерін;
B) адамзаттың әлеуметтік және психологиялық белгілерін, сананы, жігерді, қажеттілікті, мүддені;
C) «нақты адам» ұғымын;
D) жеке адамның даму нәтижесін, адамдық бүкіл сапаларының толық жүзеге асуын;
E) жоғарыда айтылғандардың бәрі де.

D

2


Жеке адамның әлеуметтік жүйедегі нақты алатын орны:
A) әлеуметтік мәртебесі (статусы);
B) әлеуметтік ролі;
C) әлеуметтік жағдайы;
D) жеке адамның диспозициясы;
E) жеке басының тәуелсіздігі.

A

1


Екі компонент: әлеуметтік байланыс пен әлеуметтік құрам өздеріне нені біріктірген?
A) әлеуметтік жүйені;
B) әлеуметтік құрылымды;
C) қоғамды;
D) мемлекетті;
E) мәртебені (статусты).

B

2


Әлеуметтік құрылым – бұл:
A) әлеуметтік байланыстарды құрайтын элементтердің жиынтығы;
B) қарама-қарсы мақсаттар, көзқарастар мен пікірлердің қақтығысуы;
C) нақты өмір сүретін, эмпирикалық есепке алынған жеке адамдардың жиынтығы;
D) әлеуметтік құрылымдағы элементтердің тұрақты байланысы;
E) әлеуметтік байланыстар.

D

1


Маркстік теория бойынша әлеуметтік құрылымның өзегі:
A) таптар;
B) қоғамдық жіктер;
C) әлеуметтік жіктер;
D) әлеуметтік топтар;
E) тап аралық жіктер – «үшінші сословие»

A

2


«Страт» түсінігі нені білдіреді:
A) диспозицияны;
B) жіктерді;
C) таптарды;
D) топтарды;
E) бағдарды.

B

1


«Әлеуметтік мобильдік» терминін 1927 жылы әлеуметтануға енгізген кім?
A) Б.Барбер;
B) А.Турэн;
C) П.Сорокин;
D) Л.Уолнер;
E) Р.Дарендорф.

C

1


П.Сорокиннің көзқарасына сәйкес әлеуметтік мобильдік әлеуметтік сатыдан сатыға қозғалуды білдіреді:
A) жоғары және төмен тік сызық бағытымен;
B) бір қалыпты әлеуметтік деңгейде (көлденең сызық бағыты);
C) жоғары бағытпен;
D) тік сызық және көлденең сызық бағытымен;
E) жеке адамның өзіне жаңа әлеуметтік мәртебенің (статус) бекітілуімен.

D

1


Адамдардың табиғи мақсаты, яғни адамдарды біріктіру мен мінез-құлқын реттейтін функцияны қамтамасыз ететін құралдардың сипатты белгілері болып табылатындар мыналар:
A) әлеуметтік страталар;
B) әлеуметтік топтар;
C) әлеуметтік ұйымдар;
D) әлеуметтік қауымдастықтар;
E) әлеуметтік құрылымдар.

C

2


Әлеуметтік ұйым қай негіздерде пайда болады?
A) жеке адамның әлеуметтік мәртебесін өзгертуден;
B) еңбек бөлінісі мен оның функционалдық белгілеріне қарай мамандандырылудан;
C) қоғамның ашық болу дәрежесінің өзгеруінен;
D) әлеуметтік қауымдастықтардан;
E) қарама-қарсы ұстанымдардың, пікірлердің қақтығысуынан.

B

1


Формальды ұйымдар дегеніміз не?
A) өндірістің жоғары шаруашылық-экономикалық тиімділігі;
B) әлеуметтік байланыстар, мәртебелер мен нормаларды формализациялау негізінде ұйымды құрудың тәсілі;
C) тұлғааралық және топаралық өз бетінше қалыптасқан әлеуметтік байланыстардың, өзара әрекеттердің және нормалардың жүйесі;
D) жүйелердің бірыңғайлылығы;
E) бюрократия.

B

2


Өз бетінше қалыптасқан тұлғааралық және топаралық әлеуметтік байланыстардың, өзара әрекеттерінің, топаралық қатынас нормалардың жүйесі нені көрсетеді?
A) әлеуметтік институтты;
B) өркениетті;
C) формальды емес ұйымдарды;
D) формальды ұйымдарды;
E) әлеуметтік құрылымды.

C

1


Қоғамның ең ірі әлеуметтік ұйымдары болып саналатындар:
A) адамзат қауымдастығы;
B) формальды емес топ;
C) бюрократизм;
D) тап;
E) мемлекет.

E

2


Қоғамды ғылыми басқару қандай процесті қамтиды?
A) адамдардың субъективтік қызметтерін қоғамдық дамудың объективтік қажеттіліктеріне сай ету;
B) адамдардың объективтік қызметтерін қоғам дамуының субъективтік қажеттіліктерімен сәйкестендіру;
C) екінші және үшінші қатардағы бар мүмкіндіктерді қарастыру;
D) технократизмді жеңу;
E) экономиканы адамға қызмет еткізу.

A

2


Ұйымдар қоғамды басқару функциясы ретінде нені қарастыруға бағытталған?
A) жетілген басқару жүйесін;
B) жүйеленген мәліметтерді;
C) басқарушы және басқарылатын жүйелерді;
D) бақылау жүйесін;
E) есеп-қисапқа алу жүйесін.

C

1


Девианттық мінез-құлықтың көрсететіні:
A) қоғамдық дамудағы қайшылықтар;
B) дене және ой еңбегінің арасындағы қайшылықтар;
C) ресми мойындалған немесе қоғамда қалыптасқан нормаларға сәйкеспейтін бұқаралық қызметтің формасы;
D) ішкі және сыртқы өмір сүру жағдайына дамудағы жүйелердің әлі де толық бейімделмеуі;
E) кездейсоқ оқиғалардың байланысы.

C

1


Қоғамға жат ауытқушылықтардың пайда болуының қайнар көзі не?
A) тиімді құқықтық заң шығарудың болмауы;
B) құқықты мемлекеттің болмауы;
C) әртүрлі әлеуметтік таптардың мүдделерінің сәйкеспеуі;
D) қоғам дамуының ақиқат процесі мен адамдардың ізденіс-талап құқын жүзеге асырудың сәйкеспеуі;
E) тілек пен шындықтың дөп келмеуі.

D

1


Ішкі шиеленістер немен анықталады?
A) құнды бағдарлардың бір-бірінен алшақтауымен;
B) әртүрлі моральдық жүйелердің қақтығысулары арқылы;
C) жеке бастың моральдық санасының қайшылықтарымен;
D) адамдардың жеке мәдени деңгейлерінің бір-біріне сай келмеуімен;
E) адамдардың адамгершілік ұстанымдарының түрлі болуымен.

C

1


Адамдардың санасы мен мінез-құлқында болатын мынадай келеңсіз құбылыстар: немқұрайлылық, дөрекілік, менмендік, қаталдық, арсыздық т.б. ауытқыған мінез-құлықтың қандай типтік топтарына жатқызылады:
A) адамдар ара қатынасындағы ізгіліктік принциптердің бұзылуына;
B) моральдық принциптерінің бұзылуына;
C) қоғамдық сананы қалыптастырудың бұзылуына;
D) ұлыдержавалық шовинизмге;
E) діни наным-сенімдерге.

A

1


Ауытқыған мінез-құлық шектен асып тұлғаның, әлеуметтік институттардың және қоғамның мүддесіне қауіп-қатер төндіретіндер:
A) нашақорлық;
B) қаңғыбастық;
C) маскүнемдік;
D) токсикомандық;
E) қылмыскерлік.

E

2


Қоғамның тұтастығын сақтау мен өмір сүруін қамтамасыз ету мақсатында қатаң реттеу жолдарымен күштеуді, әлеуметтік өмірді реттеудің ерекше түрін қалай атайды?
A) билік;
B) саясат;
C) отбасы;
D) идеология;
E) мемлекет.

B

1


Саясатты әлеуметтік ықпал етушіліктің ерекше түрі деп анықтауға мүмкіндік берген өзіндік өзгешелікке не жатады?
A) билік;
B) бәсеке;
C) мәжбүр етушілік;
D) коррупция;
E) ымыра.

A

1


Биліктің негізгі саяси институты болып табылатынды анықта:
A) қоғам;
B) мемлекет;
C) қауымдастық;
D) тап;
E) ұлт.

B

1


Ғылымда «білімді игеру» ілімін түсінудің теориялық негізін қалаған психолог:
A) Д.Лихачев;
B) С.Рубинштейн;
C) Д.Карнеги;
D) А.Леонтьев;
E) Л.Выготский.

B

2


Мектептің пайда болуын ненің шығуы мен дамуы шешті?
A) өнер;
B) әдебиет;
C) техника;
D) білім институттары;
E) ғылым.

E

2


Білімнің беделін айқындаушы:
A) материалдық сыйдың деңгейі;
B) қоғамның білім маңыздылығын мойындауы;
C) моральдық қанағаттандыру деңгейі;
D) білімнің материалдық жағынан қамтамасыз етілуі;
E) білімнің жалпылығы, тегіндігі.

B

1


Отбасы әлеуметтік институт ретінде қай кезде пайда болды?
A) мемлекеттің шығу кезеңінде;
B) ұлттардың қалыптасу кезеңінде;
C) ұлыстың құрылу кезеңінде;
D) феодалдық құрылыс кезеңінде;
E) алғашқы қауымдық құрылыс кезеңінде.

E

1


Отбасының негізгі функциясы:
A) дүниеге нәресте әкелу;
B) өндірістік;
C) тәрбиелік;
D) шаруашылық;
E) моральды жауапкершілік.

A

1


Көптеген қала отбасыларына тән сипат:
A) 2-3 баланың болуы;
B) 2 баланың болуы;
C) бір баланың болуы;
D) баланың болмауы;
E) кемінде 3 баланың болуы.

C

1


Баланың тұлғалық рухани-адамгершіліктік негіздерін анықтау көбіне көп:
A) үлкендерге тәуелділігіне байланысты;
B) үлкендердің беделдік күшіне байланысты;
C) қорқынышқа байланысты;
D) өмір салтына, үлкендер мінез-құлқына;
E) физиологиялық бейімделуіне байланысты.

D

2


Биліктік қатынастар ең алдымен ненің қызметінен көрінеді?
A) отбасының;
B) қоғамның;
C) мемлекеттің;
D) ұлттардың;
E) тайпалардың.

C

2


Биліктің негізгі қандай бұтақтары бар?
A) заң шығарушы және атқарушы;
B) атқарушы және соттық;
C) заң шығарушы және соттық;
D) заң шығарушы, соттық және өндірістік;
E) заң шығарушы, атқарушы және соттық.

E

1


Әлеуметтік институттың басты артықшылығы:
A) алдын-ала болжам жасау, сенімділік, тұрақтылық;
B) неғайбылдық, күтпеген шешім жасау;
C) эксперимент мүмкіндігі;
D) кездейсоқтық, тосыннан шешім жасау;
E) ретсіздік, тұрақсыздық.

A

1


Әлеуметтік институттар пайымдау үшін мыналарды негіз етіп береді:
A) белгілі бір қажеттіліктің кез-келген жағдайда қанағаттандырылуын;
B) қажеттіліктің белгілі бір жағдайда қанағаттандырылуын;
C) қажеттіліктің сапалық деңгейде қанағаттандырылуын;
D) қажеттілікті қанағаттандыруға тырысудың мағынасы жоқтығын;
E) қажеттілікті қанағаттандыру мүмкін еместігін.

C

1


Әлеуметтік өмірдің институттық аспектісінің білдіретіні:
A) кезеңдікті, тұрақсыздықты;
B) тұрақтылықты, өзгерісті;
C) өзгермейтін, қатып қалғанды;
D) нығайтуды, реттілікті;
E) жоғарыда аталғандардың бәрін.

D

2


Институт құруда төменде берілген белгілердің қайсысы ерекше белгі болып табылады?
A) кездейсоқтық, неғайбылдық, әлеуметтік байланыстар;
B) бұл байланысқа қатысушылардың арасындағы тұрақты және терең өзара әрекеттер;
C) құқық пен міндетті регламентацияларының болмауы;
D) білімді жеткізу үшін арнайы дайындығы бар адамдардың болмауы;
E) әлеуметтік байланыстарға қатысушылардың өзара әрекетіне қатаң бақылаудың болмауы.

B

1


Төменде көрсетілген әлеуметтік институттендірілген байланыстардан формальды еместерін бөліп көрсет:
A) достық;
B) шаруашылық қызмет;
C) ғылыми ізденіс;
D) білім;
E) нарық.

A

2


Адамның әлеуметтік-саяси субъект ретіндегі қалыптасу жолындағы қиындықтарды жеңу құралына қажетті ақпараттарды алу жатады. Бұл ақпараттардың қызметі:
A) адамның шығармашылық мүмкіндіктерін оятуға және оны тұлға ретінде дамытуға бағытталған;
B) қоғамдық өндірісті басқаруды түбегейлі қайта құруға ықпал ету;
C) рухани қажеттілікті барынша толық қанағаттандыруға ықпал жасау;
D) материалдық қажеттілікті мейлінше толық қанағаттандыруға ықпал ету;
E) еңбек жағдайын өзгертуге адамның қажеттігін ояту.

A

1


Бірдей, ұқсас міндеттері, функциялары мен мәртебелеріне орай әлеуметтік рольдеріне, мәдени сұраныстарына, этникалық белгілеріне сәйкес адамдардың бірігетін қауымдастықтары:
A) этникалық қауымдастықтар;
B) мәдени қауымдастықтар;
C) экономикалық қауымдастықтар;
D) әлеуметтік қауымдастықтар;
E) саяси қауымдастықтар.

D

2


Қауымдастықтағы байланыстардың тұрақтылығы неге тәуелді болады?
A) қауымдастықтың жеке адамға беретін эффектісіне;
B) материалдық ынталандырылуына;
C) күштеп көндіруге;
D) әдеттерге;
E) адамның қауымдастыққа мүше болуға тырысуына.

A

1


Әлеуметтік байланыстардың екі басым типі бар:
A) әлеуметтік түйісулер (контакт);
B) әлеуметтік өзара әрекеттер мен әлеуметтік рольдер;
C) әлеуметтік рольдер және әлеуметтік шиеленістер;
D) әлеуметтік түйісулер және әлеуметтік өзара әрекеттер;
E) әлеуметтік шиеленістер және әлеуметтік топтар.

D

1


Кәсіподақтар мен партиялар неге жатқызылады?
A) формальды емес топтарға;
B) кіші топтарға;
C) әлеуметтік топтарға;
D) үлкен топтарға;
E) формальды топтарға.

E

1


Топтарды іштен ұйымдастыратын белгілерге саятындар:
A) басқару органдары мен лидердің болуы;
B) басқару органдары мен бақылау формаларының болуы,
C) белгілі бір әлеуметтік жіктің саяси ұйымы;
D) функциялардың бөлінуі мен лидердің болуы;
E) ортақ міндеттер.

B

2


Төмендегі анықтамаларда келтірілген «қоғам» ұғымының қайсысы дұрыс деп ойлайсың?
A) бір территорияда өмір сүретін, бірақ әлеуметтік байланыстан тыс тұрған индивидтер;
B) әлеуметтік байланыстардың біртұтас жүйесі;
C) әлеуметтік топтарды басқаратын белгілі бір органдардың болуы;
D) адам өзінің биологиялық табиғатынан бірегей тіршілік иесі;
E) әлеуметік өмір биологиялық процестерден өзінің мақсат көздегіштігімен және творчестволық сипатымен ерекшеленеді.

B

1


Жеке адамның қоғамнан безуін (кезбелік, маскүнемдік, нашақорлық) әлеуметтану былайша түсіндіреді:
A) аталмыш категориядағыларға мемлекеттік көмек көрсету бағдарламасының болмауымен;
B) заңды құралдармен мақсатқа жетуге тырысудың сәтсіздігімен;
C) мектеп білімінің кемдігімен;
D) жеке адамның генетикалық бейімділігімен;
E) өзін-өзі бекітуге тырысумен.

B

2


«Мәдени немесе рухани қажеттіліктер» ұғымының білдіретіні:
A) болса екен деген білім деңгейі;
B) болса екен деген комфорт деңгейі;
C) жақсы жұмысқа деген қажеттілік;
D) білімге, дүниеге өзінің эстетикалық көзқарасын қалыптастыруға деген қажеттіліктер;
E) бос уақытқа деген қажеттілік.

D

1


Хиппи, панки, рокерлер және т.б. қайдан шығады?
A) жастар субмәдениетінен;
B) андеграуында;
C) ресми емес бірлестіктерден;
D) адамдардың әлеуметтік мәртебесіне қарай бірігуден;
E) кәсіби емес өнерден.

A

2


Макроәлеуметтанудың зерттейтіні:
A) халықаралық қатынастар мен әлеуметтік жүйелер деңгейіндегі әлеуметтік құбылыстар мен әлеуметтік процестер;
B) әлеуметтік алмасу теориясы;
C) әлеуметтік интеракция теориясы;
D) шағын топтардағы әлеуметтік құбылыстар мен процестер;
E) тұлғааралық қатынастар.

A

1


Әлеуметтанудың алғашқы әдістерінің бірі болған:
A) тарихи-салыстырмалық әдіс;
B) эмпирикалық әдіс;
C) функционалдық әдіс;
D) биологиялық әдіс;
E) ғұмырнамалық әдіс.

A

2


Бақылау, сұхбат, анкеттеу қай әдіске жатады?
A) әлеуметтік өлшеу әдісіне;
B) эксперимент әдісіне;
C) сұрыптау әдісіне;
D) эмпирикалық әдіске;
E) әлеуметтік өлшеу тәсілдеріне.

E

1


Дәстүрлі рыноктарды жоғалтуға, бәсекелестік қабілетсіздікке соқтырған және көптеген кәсіпорындарының жабылуына әкеліп соқтырған негізгі шарттар:
A) КСРО-ның тарауы;
B) көптеген өндірістердің техникалық және энергия жағынан артта қалушылығы;
C) жарнамалардың жоқтығы;
D) дәстүрлі экономикалық байланыстардың үзілуі;
E) қайтарылмаған қарыздар.



B

1


Қазақстанды ХХІ ғасырдың алғашқы ширегінде сипаттайтын негізгі ұғымдар:
A) саяси тұрақтылық, егемендік;
B) құқықтық мемлекет, құқықтық қорғалыс;
C) патриотизм және ұлтшылдық;
D) барлық қазақстандықтардың өркендеуі, қауіпсіздігі мен тұрмыс халін жақсарту;
E) ұлттық менталитет, ұлттың аман-саулығы.

D

2


Қазақстан үшін бірінші орындағы ұзақ мерзімділік приоритет не?
A) ішкі саяси тұрақтылық;
B) энергетикалық ресурстар;
C) инфрақұрылымдар;
D) кәсіби мемлекет;
E) ұлттық қауіпсіздік.

E

1


Қажетті құралдардың болмау жағдайында аурумен күресудің және денсаулықты нығайтудың стратегиясы неден басталады?
A) шетел инвестициясынан;
B) халықаралық интеграциядан;
C) қайырымдылық ұйымдардың, демеушілердің көмегімен;
D) есірткілерді әкелгені мен таратқаны үшін жазалауды күшейтуден;
E) азаматтарды салауатты өмір салтына дайындаудан.

E

1


Қазақстанның мемлекеттік басқаруындағы жаңарудың мәні қандай болуы керек?
A) территориялық жоспарлау;
B) нарықтық қатынасқа жергілікті әкімшіліктің араласуын тоқтату;
C) коррупцияға қарсы шешуші күрес жүргізу;
D) стратегиялық жоспарлау, қаржылық бағдарлау мен жобалық менеджмент;
E) кадрларды дайындау мен өсірудің жүйесін жақсарту.

D

1


Әлеуметтану ғылымдары жүйесінде әлеуметтану зерттемелерінің өзіндік ерекшелігі байқалады, өйткені әлеуметтанудың зерттейтіні:
A) адам өміріндегі экономикалық сала;
B) адам өміріндегі саяси сала;
C) адам өміріндегі әлеуметтік сала;
D) адам өміріндегі мәдени сала;
E) «қоғамдағы адам».

E

2


Әлеуметтік дағдарыс жағдайында жаңа құндылықтардың ең бастысы және бір ғана «заң шығарушысы» болып көрінетіндер:
A) әлеуметтік топ;
B) партия;
C) мемлекет;
D) тап;
E) қоғам.

C

1


Дамудың индустриалдық моделінен постиндустриялық үлгісіне көшу үшін, қажетті және мол жағдайлар ретінде социомәдени түрде іргетас керек:
A) бұрынғы құндылықтар;
B) өтпелі процеске бара-бар құндылықтар және әлеуметтік мәртебелер;
C) алдағы өзгерістердің құндылықтары мен мәртебелері;
D) бұрынғы болып өткен өтпелі процестердің құндылықтары және әлеуметтік мәртебелері;
E) жаңа мінез-құлық формалары

B

1


Дағдарысты жоюдың векторы, социомәдени құндылықтардың реинтеграциясы, ортақ құндылықтардың бағытын қалыптастыру болып табылады, олардың негізіне жататындар:
A) экономикалық мүдделер;
B) әлеуметтік бақылау механизмі;
C) постиндустриалды құндылықтардың басымдығы;
D) адамгершілік;
E) әлеуметтендірудің негізгі агенттерін бұрынғы қалпына келтіру.

D

2


Қызмет процесіндегі қызметкердің мүмкіншілігін білу, оларды іске асырудың жағдайларын, жеке бас мүддесі мен қоғамдық мүддені келістіру жолдарын не оқытады?
A) қала әлеуметтануы;
B) ғылым әлеуметтануы;
C) еңбек әлеуметтануы;
D) билік әлеуметтануы;
E) тұлға әлеуметтануы.

C

1


Институт іскерлігіне де қосылатын талаптың жеке биліктен айырылуы неге негізделеді?
A) адамды винт сияқты көз алдыға елестету;
B) сәйкес рольді күтуі бар әлеуметтік іскерліктер;
C) әлеуметтік институттың жұмыс істеуінің тәуелсіздігі;
D) әлеуметтік институттың жұмыс істеуінің тұрақсыздығы;
E) әлеуметтік институттың жұмыс істеуінің тәуелділігі.

E

2


Институт ең алдымен неге негізделеді?
A) мүдделердің сәйкестігіне;
B) қажеттіліктер деңгейінің бірдейлігіне;
C) міндеттемелерді әлеуметтік реттеушілікке;
D) тәжірибе алмасуға;
E) ара қатынастарды әлеуметтік реттеушілікке.

C

1


Институттардың тиімділігін арттыруда не мүмкіндік туғызады?
A) жеке жауапкершіліктің жоғарғы деңгейі;
B) еңбек бөлінісі және кәсібилік;
C) материалдық мүдделік;
D) моральдық мүдделік;
E) санкциялар.

B

2


Биліктік қатынастардың субъектісі:
A) ұлт;
B) халық;
C) этникалық топтар;
D) этнос;
E) жоғарыда аталғандардың бәрі.

E

1


Алғашқы қоғам кімдерден тұрды?
A) жергілікті туыстық топтардан;
B) патриархальды топтардан;
C) туыс емес топтардан;
D) территориялық топтардан;
E) отбасылардан.

A

2


Ажырасу себептерінің ішінде бірінші орында тұрған себеп:
A) материалдық қиыншылықтар;
B) маскүнемдік;
C) мінездің сәйкес келмеуі;
D) өмірлік мақсаттардың әртүрлі болуы;
E) отбасында баланың болмауы.

B

1


Қазіргі қоғамның белгісі болып саналатыны:
A) пуналуалды отбасы;
B) жұпты отбасы;
C) шағын отбасы (нуклеарлық);
D) жартыкешті отбасы;
E) патриархальды отбасы.

C

2


Адамзаттық қоғамның бірінші тыйым салғаны:
A) өзіндік меншікке қол сұғуға;
B) жеке меншікке қол сұғуға;
C) халықтық меншікке қол сұғуға;
D) адам өміріне қол сұғуға;
E) қан араласуға.

E

2


Әлеметтанудың зерттеу пәніне нені жатқызамыз ?
A) әлеуметтік таптар, топтар, жіктер:
B) әлеуметтік институттар, ұйымдар мен мекемелер:
C) әлеуметтік ақиқат шындық:
D) қоғам, адам, топтар, жіктер және онда жүріп жатқан әлеу-
меттік үдерістер:
E) әлеуметтік қызметтер, іс-әрекеттер, мінез-құлықтар жүйесі,
оларды ұйымдастыру жүйесі.

D

2


Әлеуметтану пәні нені зерттейді?
A) табиғат, қоғам және ойлаудың жалпы даму заңдары;
B) саяси құбылыстардың шығуы мен дамуының жалпы
заңдарын;
C) қоғамның әлеуметтік жүйе ретінде, оның құрамдас
бөлшектерінің өзара әрекеттерін;
D) қоғамның әлеуметтік құрылымын, ондағы адамдардың
мінез-құлқын және өзара әрекеттерін;
E) әлеуметтік мінез-құлықты және өзара әрекеттердің жалпы
заңдылықтарын.

C

1


«Әлеуметтік» ұғымына анықтама беріңіз:
A) жеке адамдар немесе оның топтарының өзара
қатынастарының жиынтығын айтамыз;
B) жеке адамдар немесе оның топтарының қоғамдағы
мәртебесі;
C) топтарының немесе жеке адамның қоғамдағы өз орны мен
рөлін анықтаудағы олардың өзара қатынасы;
D) нақтылы жағдайда жекеліктердің немесе оның топтарының
бірлескен әрекетінен және өзара әсерінен туындайтын
қасиеттер мен ерекшеліктердің жиынтығы;
E) жеке адамдардың, әлеуметтік топтар мен институттардың
өзара әрекеті.

D

2


«Социология» терминін алғашқы қолданған кім?
A) О.Конт;
B) Г.Спенсер;
C) А.Сен-Симон;
D) К.Маркс;
E) И.Кант.

A

1


Қоғамның әлеуметтік өмірі деп нені айтамыз?
A) адамдар қауымдастығы (таптар, топтар, жіктер) арасындағы
қатынастарды;
B) саяси және құқықтық қатынастарды;
C) экономикалық қатынастарды;
D) түрлі жағдайдағы адамдардың мінез-құлықтарын;
E) қоғамдық өмірдің рухани саласын.

A

1


Қоғамдық ғылымдардан әлеуметтанудың өзіндік ерекшеліктерін неден көруге болады?
A) «Әлеуметтану» терминінің нақты мағынада
қолданылуынан;
B) табиғат, қоғам және ойлаудың жалпы заңдылықтарын
көрсетуден;
C) қоғамның қызметін, дамуын, әлеуметтік үдерістері мен
құбылыстары арқылы зерттеуден;
D) қоғамның тарихи дамуын көрсетуден;
E) әлеуметтанудың тек өзара тең зерттеу әдісі мен арнайы
әдістемелігінің болуынан

C

1


Әлеуметтанудың кешігіп пайда болуын қандай себептермен түсіндіруге болады?
A) қоғам дамуының объективтік заңдылықтарымен;
B) қоғамның мәдени дамуының төмендігінен;
C) ғалымдардың әлеуметтік өмірге мән бермегендігін;
D) оның зерттеу объектісінің күрделілігінен;
E) дүние жаратылысы заңдарынан гөрі ғалымдар әлеуметтік заңдылықтарды баяу ашқан.

D

2


О. Конт көрсеткен социология ғылымының бөлімдері қалай аталады?
A) әлеуметтік статика, әлеуметтік динамика;
B) әлеуметтік психология;
C) әлеуметтік ауыспалылық;
D) әлеуметтік дарвинизм, әлеуметтік биология;
E)әлеуметтік экология.

A

1


Әлеуметтік әрекетті анықтаушы мәнді жайтқа нені жатқызады?
A) материалды ынталандыруды;
B) рухани қажеттіліктерді;
C) әлеуметтік мүдделерді;
D) әлеуметтік құндылықтарды;
E) азаматтық парызды.

B

2


Әлеуметтанудағы алғашқы қалыптасқан ғылыми бағыт:
A) позитивизм;
B) идеализм;
C) материализм;
D) марксизм;
E) томизм

A

1


Әлеуметтанудағы эмпирикалық түсінік нені білдіреді?
A) сыртқы дүниені табиғи жағдайда бақылауды;
B) табиғи құбылыстардың зерттелуін;
C) ол социология ғылымының бәр тарауын меңзейді;
D) әлеуметтік білімдердің жиынтығын;
E) әлеуметтік зерттеулердің жалпы атын.

C

2


Әлеуметтанудағы ғылыми теорияның мәні қандай?
A) әлеуметтік құбылыстар мен үдерістерді талдап, дамудың
объективті заңдылықтарын көрсететін қорытындылау
жиынтығы;
B) қоғамды зерттеудің құралы;
C) әлеуметтік өмірді түсіндіретін әдіс;
D) әлеуметтік құбылыстар мен үдерістердің шығу себептерін
түсіндіріп беру;
E) әлеуметтік құбылыстардың арасындағы ішкі және қажетті
байланыстарды көресту.

A

2


Макроәлеуметтану деңгейіндегі зерттеулерге нені жатқызады?
A) бүкіл қоғамды тұтастай алып және үлкен әлеуметтік
топтардың және олардың өзара әрекеті деңгейіндегі
зерттеулерді;
B) қауымдастықтың тұтастық ретінде қызмет етуі және
дамуының жалпы заңдылықтарын анықтауды;
C) әлеуметтік жүйе туралы арнайы социологиялық
теорияларды жасауды;
D) шағын топтардағы әлеуметтік құбылыстар мен үдерістерді;
E) адамзаттың даму болашағына қатысты теориялар.

A

2


Социологиялық парадигма ұғымы қалай түсіндіріледі?
A) бәрі мойындаған, басшылыққа алынатын әлеуметтік мәселені зерттеудің бағыт-бағдарын беретін теориялық тұжырымдама ретінде;
B) саяси экономикалық тұжырымдамалар ретінде;
C) әлеуметтік жүйесі туралы арнайы теория ретінде;
D) басты шарттар мен қағидалардың жиынтығы ретінде;
E) адамзат қоғамының даму заңдылықтарына арналған
теориялар.

A

1


Әлеуметтанудың ғылым ретінде алғашқы дәлелдерін келтірген шығарма:
A) О.Конттың «Жағымды философия курсы»;
B) Г.Спенсердің «Әлеуметтік статика»;
C) Э.Дюркгеймнің «Социологиялық әдістің ережелері»;
D) И.Канттың «Таза ақыл-ойды сынау»;
E) М.Вебердің «Қоғам және шаруашылық».

A

2


Қоғамның әлеуметтік өміріне не жатады?
A) адамдар қауымдастығы аралығындағы қатынастар;
B) бұқараның әлеуметтік мінез-құлқы;
C) саяси қатынастар;
D) экономикалық қатынастар;
E) қоғам өмірінің рухани саласында қалыптасатын қатынастар.

A

1


Макродеңгейдегі әлеуметтану нені зертейді?
A) жеке тұлға, отбасы, шағын топтар деңгейіндегі әлеуметтік әрекеттер мен өзара әрекеттерді;
B) жалпы социологиялық мәселелерді;
C) социологиялық зерттеулердің әдістемесін;
D) маргиналды жағдайдағы әлеуметтік таптарды;
E) әлеуметтік мінез-құлық пен жүріс-тұрысты.

B

2


Қоғамдық келісім-шарт ой-тұжырымын жасаған қай ғалым?
A) Томас Гоббс;
B) Ж.Руссо;
C) А.Сен-Симон;
D) И.Конт;
E) А.Смит.

A

1


Қоғамның негізгі жолын атаңыз:
A) революциялық;
B) реформалық;
C) эволюциялық;
D) революциялық және эволюциялық үйлесімділігі.
E) секіріп өту жолы.

D

2


Қоғамның революциялық жолмен дамуын теориялық негізде
дәлелдеген ғалым кім?
A) К.Маркс;
B) П.Сорокин;
C) Э.Дюркгейм;
D) О.Конт;
E) Т.Парсонс.

A

1


Тарихи даму барысында қалыптасқан адамдар жиынтығын көрсетіңіз:
A) қоғам;
B) әлеуметтік топ;
C) әлеуметтік ұғым;
D) әлеуметтік тұтастық;
E) әлеуметтік институт.

A

1


Макс Вебердің еңбегін атаныз:
A) протестандық өнеге-гибрат және капитализм рухы;
B) капитал;
C) социология жүйесі;
D) қоғамдық еңбек бөлінісі туралы;
E) социология негіздері.

A

2


Революция ұғымына қай анықтама сай келеді?
A) қоғам дамуының бүкіл саласына түбегейлі мен сапалы да
терең төңкеріс жасау және жаңа саяси- экономикалық
құрылымды орнату;
B) саяси режимнің алмасуы;
C) капитализмнен социалистік қоғамға өту;
D) саяси құрылымды қайта құру;
E) өмір сүріп отырған әлеуметтік құрылыстың негіздерін
өзгертпей оның кейбір салаларын жетілдіру.

A

1


Қоғамның әлеуметтік құрылымы:
A) қоғамдағы әлеуметтік топтардың , институттардың өзара
әрекеттерінің және олардың арасындағы қатынастардың
реттелген жиынтығы;
B) әлеуметтік байланыстарды құрайтын бөліктері;
C) әлеуметтік таптар,топтар, жіктер;
D) қоғамдық ұйымдар,институттар,партиялар;
E) нақты өмір сүретін, эмпирикалық есепке алынған жеке
адамдардың жиынтығы

A

1


Социологияда жеке адамның немесе топтың әлеуметтік позициясының өзгеруін анықтайтын термин:
A) әлеуметтік жылжымалылық;
B) әлеуметтік өзгеріс;
C) әлеуметтік жіктелу;
D) әлеуметтік көші-қон;
E) әлеуметтік ауыспалылық.

A

2


Марксистік ой-тұжырым бойынша әлеуметтік құрылымның өзегі:
A) таптар;
B) әлеуметтік топтар;
C) демографиялық топтар;
D) әлеуметтік жіктер;
E) тапаралық жіктер.

A

1


Әлеуметтік жіктелуді төменгі анықтамалардың қайсысы дұрыс көрсетеді?
A) әлеуметтік жиынтықтың топтарға жіктерге бөлінуі;
B) әлеуметтік топтардың экономикалық белгілері;
C) жекеліктердiң саяси бегілері бойынша жіктелуі;
D) қоғамдық топтардың әлеуметтік – мәдени белгілері;
E) отбасының тұрмыстық жағдай.

D

2


«Тұлға» ұғымы нені білдіреді?
A) жеке адамның даму нәтижесін, адамдық бүкіл саналарының
толық жүзеге асуын;
B) адамның биологиялық және психофизиологиялық
қасиеттерін;
C) адамның әлеуметтік психологиялық белгілерін – сананы,
жігерді, қажеттілікті, мүддені;
D) «нақты адам» ұғымын;
E) жалпы адамдық қасиеттері мен қабілеттері.

C

3


Жеке адамның әлеуметтік жүйедегі нақты алатын орны:
A) әлеуметтік мәртебесі;
B) әлеуметтік рөлі;
C) әлеуметтік хал-жағдайы;
D) жеке басының тәуелсіздігі;
E) адамның біліктілігі.

A

1


Қоғамдық дамудың мәнін және мазмұнын экономикалық негіз анықтайтынын көрсеткен:
A) марксизм;
B) позитивизм;
C) эмпиризм;
D) құрылымдық функционализм;
E) айырбас теориясы.

A

1


Қоғамның әлеуметтік құрылымын жан-жақты талдаған ғалым:
A) П. Сорокин;
B) О.Конт;
C) Карл Маркс;
D) Э.Дюркгейм;
E) М.Вебер.

C

1


Жеке тұлғаның әлеуметтік жіктердің бір түрінен дәрежесі жоғары түріне ауысуын қалай атаймыз?
A) тігінен болатын ауыспалылық;
B) көлденеңінен болатын ауыспалылық;
C) бір аймақтан басқасына көшіп –қону;
D) кәсіби ауыспалылық;
E) саяси ауыспалылық.

A

2


Әлеуметтік жіктелу қандай қағидаға негізделеді?
A) көп өлшемді объективті және субъективті белгілер
бойынша;
B) мәдени деңгейіне қарай бірігу;
C) саяси белгілері бойынша;
D) кірісі, кәсібі, білімі, біліктілігі, мәртебесі негізінде;
E) әлеуметтік тегі бойынша.

A

2


Шағын әлеуметтік топтардың негізгі сипаттамаларын көрсетіңіз?
A) мүшелері арасында тікелей өзара әрекеттердің болуы және өзін топпен ұқсастыруы;
B) аз санды топтардың түрін білдіруі;
C) бейресми байланыстармен ерекшеленуі;
D) топ мүшелерінің мінез-құлқы мен іс-қимылын анықтайтын мөлшерлерді мойындау;
E) психологиялық үйлесімділігінің болуы.

A

2


Адамдардың қандай қауымдастығын этнос ұғымына жатқызамыз?
A) ұлыстық;
B) нәсілдік;
C) діни;
D) тілдік;
E) ұжымдық.

A

2


Әлеуметтік институттар қандай себептерден пайда болды?
A) әлеуметтік мөлшерлермен реттелетін адам өміріне ең
қажетті талаптарын қанағаттандыру мақсатында;
B) адамдарды экономикалық мақсаттарға жұмылдыру үшін;
C) адамдарды сырт жаудан қорғауды ұйымдастыру
мақсатында;
D) белгілі бір қажеттілікті кез келген жағдайда қанағаттандыру
үшін;
E) қажеттіліктің белгілі бір жағдайда қанағаттандырылуы
үшін.

A

3


Отбасы әлеуметтік институт ретінде қашан пайда болды?
A) алғашқы қауым кезінде;
B) құл иеленушілік дәуірінде;
C) феодалдық құрылыс кезеңіеде;
D) ұлыстық құрылу тұсында;
E) мемлекеттің шығу кезеніңде.

E

2


Этностың негізгі құрамдас бөліктеріне төменде аталғандардың қайсылары жатады?
A) тайпа, ұлыс, ұлт;
B) таптар, топтар, жіктер;
C) қабат, нәсіл, ұжым;
D) отбасы, партия, мемлекет
E) кәсіподақ қоғамдық қозғалыстар.

A

1


Әлеуметтік институттың негізгі түрлерін атаңыз:
A) отбасы, саяси, экономикалық, білім, дін;
B) ұжымдық, спорттық, денсаулық сақтау;
C) қамсыздандыру, еңбекпен қамтамасыз ету, мамандық беру;
D) өкімет, милиция, прокуратура, әділет орындары;
E) университет, кәсіпорын, банк, мектеп, балабақша.

A

1


Ұлттың негізгі белгілерін көрсетіңіз:
A) тілі, жері, тарихы, салт дәстүрі, экономикалық өмірі,
психологиялық қасиеттері ортақ адамдар жиынтығы;
B) бір аумақта орналасқан этникалық қауымдастық;
C) бір тілде сөйлейтін әлеуметтік ұйымдасуы ортақ адамдар
жиынтығы;
D) саяси, экономикалық және әлеуметтік ұйымдасуы ортақ
адамдар жиынтығы;
E) ортақ тарихы негізінде қалыптасқан этникалық жиынтық.

A

3


Әлеуметтену үдерісінің негізгі мәнді жайтын атаңыз:
A) жеке тұлғаның белсенділігі;
B) жеке тұлғаның отбасында тәрбиеленуі;
C) мектепте білім алуы;
D) әлеуметтік қатынастарға тартылуы;
E) еңбек етуі.

D

2


Әлеуметтік іс-әрекеттің маңызды бөлшектеріне не жатады?
A) құндылықтарды, игіліктерді жасау;
B) табиғатты тану, өзгерту;
C) ұғынылған мақсат,қызмет;
D) ынтымақтастық, бірлескен еңбек;
E) бәсекелестік, өзара әрекет.

D

2


Жеке адамның ақыл-ойының жетілуін әлеуметтік институттардың қайсысы қамтамасыз етеді?
A) отбасы;
B) білім;
C) ғылым;
D) дін;
E) саяси.

B

2


Отбасы институтының негізгі атқаратын міндетті қызметіне кірмейтінді атаңыз:
A) билікке жету амалдарын үйрету;
B) адамды қайта өндіру;
C) өскелең ұрпақты тәрбиелеу;
D) еңбек күшін қамтамасыз ету;
E) рухани талаптар.

A

2


Әлеуметтік жанжалдың негізінде меншік үшін күрес жатады деп пайымдайтын кім?
A) марксизм;
B) құрылымдық функционализм;
C) неофункционализм;
D) постпозитивизм;
E) феноменология.

A

2


Әлеуметтік жүйенің анықтамасын табыңыз:
A) тұтас құрылымдық бірлік, оған адамдар мен
қауымдастықтары, байланыстар мен өзара әрекеттер,
әлеуметтік құндылықтар мен мөлшерлер т.б. кіреді;
B) қоғамның немесе әлеуметтік топтың ішкі құрылысы;
C) белгілі бір құқықтар және міндеттер жиынтығымен
байланысқан қоғамдық түрлі топтар;
D) ынтымақтастық әрекеті арқылы байланыстырылған кез
келген әлеуметтік тұтастықтар;
E) ортақ әлеуметтік белгілердің болуымен біріккен
ынтымақтастық жиынтығы.

A

2


Биліктің негізгі саяси институтын атап беріңіз:
A) мемлекет;
B) партия;
C) әділет органдары;
D) әкімиат;
E) құқық қорғау орны.

A

1


Демократияның белгілеріне жатпайтынды көрсетіп беріңіз:
A) БАҚ-тың мемлекеттің иелігінде болуы;
B) көппартиялық жүйенің парламентте болуы;
C) халық-биліктің қайнар көзі, өзін-өзі басқаруы;
D) адам құқы мен бостандықтарына кепілдікті қамтамасыз ету;
E) жалпыға бірдей сайлау құқын иелену.

A

2


«Саясат» ұғымын ашып беріңіз:
A) қоғамдық және мемлекеттік билікті жүзеге асырудың негізгі
қағидалары мен қызметінің бағыттары;
B) қоғамның экономикасын басқару;
C) партиялардың қызметін ұйымдастыру;
D) саяси институттардың қызметі;
E) саяси сананы және саяси мәдениетті қалыптастыру
амалдары.

A

1


Әлеуметтік мәдениеттің негізгі белгілеріне төменгілердің қайсыларын жатқызады?
A) тіл, әдет-ғұрып, мөлшерлер, құндылықтар, заңдар;
B) материалды және материалды емес мәдениет;
C) ұлттық, кәсіптік, ауылдық,қалалық мәдениет;
D) субмәдениет, қарсы мәдениет;
E) әскери мәдениет, өндіріс мәдениеті, мектеп мәдениеті.

A

2


Мұқтаждықтардың иерархиялық орналасуын көрсеткен
теорияның авторы кім?
A) А.Маслоу;
B) Э.Мэйо;
C) Д. Тард;
D) Д. Мак Грегор;
E) Ф.Тейлор.

A

1


П.Сорокин төменгі аталған терминдердің қайсысын енгізген?
A) әлеуметтік жылжымалылық;
B) әлеуметтік аналитика;
C) әлеуметтік экология;
D) әлеуметтік айна;
E) адамдық қатынастар.

A

2


Әлеуметтік өзгерістерге ықпал ететін түпкі себепке марксизм нені жатқызады?
A) ақыл-ой күресін;
B) мәдениеттер арасындағы қайшылық;
C) басқарушылар мен бағынушылар арасындағы күрес;
D) таптық күрес;
E) өркениеттер күресі.

D

2


Демография ғылымының пәніне нені жатқызады?
A) әлеуметтік-экономикалық қатынастар;
B) отбасы және неке қатынастары;
C) халық санын қайта өндіру;
D) адам өмірінің сапасы;
E) ұлтаралық қатынастар.

C

2


Әлеуметтік мәдениеттің анықтамасын атап беріңіз?
A) мәдениет - ол адамның рухани өміріне қатысты өнімдер;
B) материалды және рухани өнімдердің жиынтығы;
C) бұрынғы ұрпақтар жасағанды қабылдау мен меңгеру;
D) қоғамның бір бөлігінің рухани өнімдері;
E) белгілі өмір салтымен дүние, құндылықтар, мөлшерлер мен
жүріс-тұрыс туралы түсініктер.

E

3


Тұлға мен қоғамның өмір мен түрлі жақтарының діннің ықпалынан босату үдерісін қалай атайды?
A) секуляризация;
B) феминизация;
C) седентеризация;
D) революция;
E) бағдарлама.

A

2


Социологиялық зерттеулерде мәліметтерді жинаудың, өңдеудің және талдаудың ұйымын және әдістемелік тәсілдері мен амалдардың жиынтыгын қалай атайды?
A) процедура (іс-қимыл);
B) әдіснама;
C) техника;
D) тақтика;
E) бағдарлама.

B

3


Азаматтық қоғамның анықтамасын беріңіз:
A) капиталистік елдердегі өнеркәсіп негізінде құрылған қоғам;
B) азаматтардың құқығын қамтамасыз ететін қоғам;
C) авторитаризм басқаруына бағынатын қоғам;
D) мемлекеттен тәуелсіз, әлеуметтік-экономикалық сала және рухани қатынастары дамыған, азаматтарының белсенділігі жоғары қоғам;
E) демократиялық негізде құрылған, қазіргі өркениетті елдердегі қоғам.

D

3


Әлеуметтік жіктердің, қабаттардың қоғамдағы тігінен орналасуы, ол:
A) трансформация;
B) интеграция;
C) интернализация;
D) мобильдік (жылжымалық);
E) стратификация.

E

3


Азаматтық қоғамның белгілерін көрсетінің:
A) тіл, әдет-ғұрып, мөлшерлер, құндылықтар, заңдар;
B) мемлекет, партия, кәсіодақ, институттар, ұйымдар;
C) әлеуметтік мәртебе, табыс, билік, білім, біліктілік;
D) БАҚ, Конституция, көп партиялық, және меншік, құқықтық
мемлекет;
E) әлеуметтік топтар, жіктер,топтар, отбасы, ұжым.

D

3


Дін әлеуметтануының пәні, ол:
A) құдайға жалбарыну себептерінің мәнін ашу;
B) адамдардың діни санасының қалыптасу себептерін
ұғындыру;
C) дін мен қоғамның арасындағы диалектикалық
байланыстардың жалпы заңдылықтары;
D) діни дүниетанымның себептерін қөрсету;
E) «дін» ұғымын түсіндіру.

C

3


Құқықтық мемлекеттің анықтамасына төменгі пайымдаулардың қайсысы сай келеді?
A) адамдар мен халықтардың жалпыға бірдей құқықтары мен
бостандықтарын заңның қатал үстемдігін қамтамасыз ету
негізінде жүзеге асыратын дамыған демократиялық
мемлекет;
B) құқық пен моральдық мөлшерлерге сүйеніп үстемділігін
жүзеге асыратын билік- басқару жүйесі;
C) қоғамның эволюциялық дамуын қамтамасыз ететін
мемлекеттің бір түрлі;
D) басқарушы биліктің кәсіби қызметкерлерінің бұқара
халыққа кенінен сүйенетін саяси-әлеуметтік интитуты;
E) әлуметтік-экономикалық саяси-құқықтық белсенбілігі
жоғары мемлекет

A

3


Әлеуметтік құндылықтар деп төменгі ұғымдардың қайсысын айтуға болады?
A) бостандық, теңдік, әділеттік, азаматтық, парыз, бауырластық, ынтымақтастық;
B) кәсіпкерлік, білімгерлер,зейнеткерлер;
C) әлеуметтену, жекешелендіру,жіктелу,қалаландыру;
D) біліктілік, шеберлік, ұстамдылық, сыпайлық, мейірімділік;
E) бәсекелестік, ұқыптылық орындаушлық дәлдігі.

A

2


Нақты социологиялық зерттеуледе мәліметті жинаудың негізгі тәсілдерін атаңыз:
A) сұрау, бақылау, құжатты талдау;
B) демографиялық, статистикалық;
C) интерпретативті, талдаушы;
D) лабораториялық, далалық;
E) жоғарыда аталғандардың барлығы.

E

3


Әлеуметтік ұйым қай негіздерде қалыптасады?
A) еңбек бөлінісі oның функционалдық белгілеріне қарай
мамандандырылуында;
B) психологиялық талантары орындау үшін әлеуметтік ұжым
түрінде ұйымдасуда ;
C) қарама-қарсы әлеуметтік мүдделердің болуына;
D) қоғамдағы реттілікті орнатудан;
E) халыққа еңбекті үлестіру қажеттігінен

A

3


Сауалнамаға жауап беретін адамды қай ұғым арқылы белгілейді?
A) респондент;
B) эксперт;
C) статист;
D) корреспондент;
E) суфражист.

A

2


Қазақстан өкіметін кім тағайындады?
A) елбасы;
B) парламент;
C) халық;
D) партиялар;
E) премьер-министр.

A

1


Этноцентризмге қарсы бағытталған қөқарасты таңдаңыз:
A) мәдени релятивизм;
B) эгоцентризм;
C) плюрализм;
D) эгалитаризм;
E) этатизм

A

3


Тұлғаның бостандығын, нарықтық қатынастарды, кәсіпкерлікке және бәсекелестікке мемлекеттiң араласуын шектейтін әлеуметтік саяси ағым:
A) либералдық;
B) реформаторлық;
C) консерваторлық;
D) радикалдық;
E) анархистік.

A

3


Әлеуметтік заңдар нені білдіреді?
A) құбылыстар мен үдерістердің аралығындағы ішкі қажетті,
қайталанатын, тұрақты өзара байланыстарды;
B) әлеуметтік және саяси жүйелердің, олардың
құрылымдарының өзара байланыстарын;
C) тұлғалар иен олардың топтардың өзаоа қарым-
қатынастарының себептерін ашуды:
D) әлеуметтік құбылыстр мен үдерістер өзгерістерінің
себептерін;
E) әлеуметтік байланыстар мен қатынастардың мәнді
жайттарын белгілеуді.

A

3


Әлеуметтанудағы алғашқы қалыптасқан ғылыми бағыт
A) идеалистік;
B) утопистік;
C) материалистік;
D) позитивистік;
E) марксистік.

D

1


Микродеңгейдегі әлеуметтану нені зерттейді?
A) жалпы социологиялық мәселелерді;
B) социологиялық зерттеулердің әдістемесін;
C) жеке тұлға, отбасы, шағын топтар деңгейіндегі әлеуметтік
әрекеттер мен өзара әрекеттерді;
D) маргиналды жағдайдағы әлеуметтік топтарды;
E) әлеуметтік мінез-құлық пен жүріс-тұрысты.

C

2


Қоғамдық дамудың мәнін және мазмұнын өндіргіш құштер мен өндірістік қатынастардың өсуі анықтайтынын дәлелдеген кімдер?
A) Маркс, Энгельс, Ленин;
B) Вебер, Конт, Зиммел;
C) Дюркгейм, Спенсер, Парето;
D) Парсонс, Мертон, Шилз;
E) Платон, Аристотель, Цицерон.

A

2


Құбылыстар мен үдерістердің араларындагы ішкі, қажетті, қайталанылатын, тұрақты өзара байланыстарды қалай атайды?
A) әлеуметтік заңдар;
B) әлеуметтік әрекет;
C) әлеуметтік ынтымақтастық;
D) әлуметтік бәсекелестік;
E) әлеуметтік теңдік.

A

3


Төменде көрсетілгендердің қайсысы мәдениеттің бөлігі деп қаралмайды?
A) табиғи орта;
B) әлеуметтік орта;
C) ұлттық тіл;
D) әлеуметтік мөлшерлер;
E) құндылықтар.

A

3


Экономика социологиясының пәніне келесі мәселе жатады:
A) еңбекті ұйымдастыру жағдайларын көрсету;
B) әлеуметтік әрекеттердің негіздерін анықтау;
C) әлеуметтік экономикалық даму саласына байланысты
әлеуметтік заңдылықтарды зерттеу;
D) нарықтық айырбастың өндірістің, сауданың
ұйымдастырылуын көрсету;
E) экономикалық дамудың тиімділігін арттырудың
жағдайларын қарастырады.

C

3


Әлеуметтік заңдылықтар қандай жағдайларда ашылады?
A) адамдардың ынтымақтастығы арқылы;
B) тұлғаның саналы өмірі арқылы;
C) ғылыми ойтұжырымдар арқылы;
D) әлеуметтік қызмет, әлеуметтік әрекет арқылы;
E) әлеуметтік байланыстарды орнату арқылы.

D

1


Адамның мінез-құлқы қоршаған ортаның ықпалына жауап қайтару деп пайымдайтындар:
A) бихевиоризм:
B) фрейдистер;
C) неофрейдистер;
D) инстинктивизм;
E) психологиялық эволюционизм.

A

1


Құқықтық мемлекет тұжырымдамасының негізін қалаган кім?
A) Аристотель;
B) Дж.Локк;
C) И.Кант;
D) А.Токвил;
E) Г.Гегель.

A

1


Әлеуметтік мәртебенің анықтамасын анықтаңыз:
A) қоғамды және әлеуметтік жіктедің өзін-өзі реттейтін және
байланыстыратын жүйе;
B) адамдардың немесе олардың топтарының қызметін
анықтайтын көрсеткіш;
C) белгілі бір құқықтар мен міндеттер жиынтығы мен
байланысқан қоғамдағы тұлғаның немесе әлеуметтік
топтың жалпы немесе қалыптық жағдайы;
D) туасынан берілетін әлеуметтік белгілер жынтығы;
E) тұлғаның өзінің жеке еңбегімен қолы жеткен қоғамдық
жағдайы.

C

1


Жынысы бойынша ерекшеленетін әйелдер мен ер адамдардың мінез-құлық ерекшеліктерін көрсететін ұғымды айтыңыз:
A) герменивтика;
B) гералдика;
C) гендер;
D) феминизм;
E) эмансипация.

C

1


Отбасы институтының негізгі қызметі қандай?
A) өмір сүрудің негізін жасап беру;
B) мектепте білім алуға дайындау;
C) адамдық қасиеттерді қалыптастыру;
D) тәрбие беру;
E) әлеуметтік қатынастарға бейімдеу.

E

1


Ашық сұрақтар деп нені айтады?
A) демократиялық бостандықты пайдалануды;
B) бәріне бірдей күмәнді мәселені;
C) сауалнамада өз пікірін жазуды;
D) тік сұрақ қоюды;
E) ауызша қоятын сұрақтарды.

E

1


Референттік топ деп нені айтады?
A) ниеттес адамдардан тұратын әкімшілік қызметкерлер
ұжымы;
B) өзіне үлгі тұтатын әлеуметтік топ;
C) өзара ынтымақтастығы жоғары ұжым;
D) лауазымды иелерінің тобы;
E) астыртын әрекет етуші ықпалды байлар тобы.

A

1


Микродеңгейдегі әлеуметтану нені зерттейді?
A) жеке тұлға, отбасы, шағын топтар деңгейіндегі әлеуметтік
әрекеттер мен өзара әрекеттерді;
B) жалы социологиялық мәселелерді;
C) социологиялық зерттеулердәң әдістемесін;
D) маргиналды жағдайдағы әлеуметтік топтарды;
E) әлеуметтік мінез – құлық пен жүріс тұрысты.

A

1


Қоғамдық келісім-шарт ой-тұжырымының мәні:
A) сауданың бұлжытпайтын ережелерін қамтамасыз ету;
B) халық өзіне мемлекеттік биліктің үстемдігін мойындауы;
C) әдет-ғұрыпты қатал ұстануды мойындау;
D) партиялар арасындағы сайлауалды науқанында әдептілікті
сақтау;
E) алғашқы қауымдық құрылыстың жазылмаған адам құқы.

B

3


Қоғам ұғымына анықтама беріңіз?
A) қоғам өз қажеттіктерін қанағаттандыру мақсатында өзара
байланысудың қалыптасқан нысанында біріккен;
B) қоғам – бір елде өмір сүретін адамдардың жиынтығы;
C) қоғам - жалпы ортақ мүддемен біріккен адамдар жиынтығы;
D) қоғам – ол адамдардың кез келген бірлесуі.
E) әлеуметтік мінез-құлық пен жүріс-тұрысты.

A

3


Қазақстанда қолданатын сайлау жүйесін атап беріңіз:
A) мажоритарлық;
B) аралас;
C) пропорционалдық;
D) квоталық;
E) бір мандаттық.

B

1


Маңызды мұқтаждықтарды қанағаттандыру талабы қоғамды не жасауға ынталандырды?
A) өндіріс орнын;
B) сауданы;
C) еңбек құралдарын;
D) әлеуметтік институтты;
E) әдет-ғұрыпты.

A

2


Тарихи даму барысында қалыптасқан адамдар жиынтығын көрсетіңіз:
A) қоғам;
B) әлеуметтік топ;
C) әлеуметтік ұғым;
D) әлеуметтік тұтастық;
E) әлеуметтік институт.

A

1


Маркс Вебердің еңбегін атап беріңіз:
A) протестандық өнеге-ғибрат және капитализм рухы;
B) капитал;
C) социология жүйесі;
D) қоғамдық еңбек бөлінісі туралы;
E) социология негіздері.

A

1


Революция ұғымына қай анықтаманы сай келеді деп ойлайсыз:
A) қоғам дамуының бүкіл саласына түбірі мен сапалы да терең төңкеріс жасау және жаңа саяси – экономикалық құрылымды орнату;
B) саяси режиснің алмасуы;
C) капитализмнен социалистік қоғамға өту;
D) саяси құрылымды қайта құру;
E) өмір сүріп отырған әлеуметтік құрылыстың негіздерін
өзгерпей оның кейбір салаларын жетілдіру.

A

3


Қоғамның әлеуметтік құрылымы:
A) қоғамдағы әлеуметтік топтардың, институтардың өзара
әрекеттерінің және олардың арасындағы қатынастардың
реттелген жиынтығы;
B) әлеуметтік байланыстардың құрайтын бөліктері;
C) әлеуметтік таптар,топтар,жәктер;
D) қоғамдық ұйымдар, институттар, партиялар;
E) нақты өмір сүретін, эмпирикалық есепке алынған жеке
адамдардың жиынтығы.

A

3


Социологияда жеке адамның немесе топтың әлеуметтік позициясының өзгеруін анықтайтын термин:
A) әлеуметтік жылжымалылық;
B) әлеуметтік өзгеріс;
C) әлеуметтік жіктелу;
D) әлеуметтік көші-қон;
E) әлеуметтәк ауыспалылық.

A

1


Қоғамның әлеуметтік құрылымын жан-жақты талдаған ғалым:
A) П.Сорокин;
B) О.Конт;
C) Карл Маркс;
D) Э.Дюркгейм;
E) М.Вебер.

C

1


Марксистік ой-тұжырымs бойынша әлеуметтік құрылымның өзегі:
A) таптар;
B) әлеуметтік топтар;
C) демографиялық топтар;
D) әлеуметтік жіктер;
E) тапаралық жіктер.

A

1


Әлеуметтік жіктелуді төменгі анықтамалардың қайсысы дұрыс көрсетеді?
A) әлеуметтік жиынтықтың топтарға жіктерге бөлінуі;
B) әлеуметтік топтардың экономикалық белгілері;
C) жекеліктердің саяси белгілері бойыша жіктелуі;
D) қоғамдық топтардың әлеуметтік – мәдени белгілері;
E) отбасының тұрмыстық жағдайы.

D

3


«Тұлға» ұғымы нені білдіреді?
A) жеке адамның даму нәтижесін, адамдық бүкіл саналарының толық жүзеге асуын;
B) адамның биологиялық және психофизиологиялық
қасиеттерін;
C) адамның әлеуметтік психологиялық белгілерін, сананы, жігерді, қажеттілікті, мүддені;
D) «нақты адам» ұғымын;
E) жалпы адамдық қасиеттері мен қабілеттерін.

С

3


Жеке адамның әлеуметтік жүйедегі нақты алатын орны:
A) әлеуметтік мәртебесі;
B) әлеуметтік рөлі;
C) әлеуметтік хал-жағдайы;
D) жеке басының тәуелсіздігі;
E) адамның біліктілігі.

A

1


Қоғамдық дамудың мәнін және мазмұнын экономикалық негіз анықтайтынын көрсеткен:
A) марксизм;
B) позитивизм;
C) эмпиризм;
D) құрылымдық функционализм;
E) айырбас теориясы.



A

1


Қандай пән жеке тұлғаны әлеуметтік қарым-қатынастың жемісі мен субъектісі ретінде зерттейді?
A) философия
B ) психология
C) социология
D) тарих
E) педагогика

С

2


Қоғамның жүйелік идеясының негізін салушы ағылшын ғалымы:
A ) А. Тойнби
B) Т. Парсонс
C) А. Маслоул
D) Г. Спенсер
E) Р. Арон

В

1


Қоғамдық- экономикалық формация ілімін кім өңдеген:
A) М. Вебер
B) Ф. Энгельс
C) К.Маркс
D) И.Сталин
E ) В.Ленин

С

2


…-бұл біртұтас жиынтық, адамдар, олардың байланыстары, өзара іс-әрекеттері және қарым-қатынастарының негізгі элементтері болып табылады.
A) Әлеуметтік орны
B) Әлеуметтік жүйе
C) Мемлекет
D) Этнос
E) Әлеуметтік топ








“Әлеуметтік статика” және “әлеуметтік динамика” оқуын өңдеген, социолог:


Достарыңызбен бөлісу:
  1   2   3   4




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет