A,b, Матаев М. Мa, Азат. Сb


Глицериннің биополимерлердің қасиетіне, құрылымына және морфологиясына әсері



бет6/7
Дата22.12.2022
өлшемі2,9 Mb.
#163977
1   2   3   4   5   6   7
Байланысты:
Куралай статья вестник

Глицериннің биополимерлердің қасиетіне, құрылымына және морфологиясына әсері.
Сканирлеуші электронды микроскоп

Сканерлейтін электронды микроскоп 10-суретте көрсетілген (SEM) кескін жасау үшін бағытталған электрондар ағынын жобалайды және сканерлейді. Сәуледегі электрондар үлгімен өзара әрекеттеседі, осылайша топография мен беттің құрамы туралы ақпарат алу үшін қолданылатын әртүрлі сигналдар пайда болады. Сканерлейтін электронды микроскоп (SEM) жоғары энергиялы электронды сәулемен үлгіні сканерлеу арқылы кескіндер жасайды. Электрондар үлгімен әрекеттескен кезде олар қайталама электрондар, кері шашырау электрондары және тән рентген сәулелерін шығарады. Бұл сигналдарды кескіндерді қалыптастыру үшін бір немесе бірнеше детекторлар жинайды, содан кейін олар компьютер экранында көрсетіледі. Үлгінің бетіне электронды сәуле түскен кезде, ол үлгінің үдеткіш кернеуі мен тығыздығына байланысты бірнеше МКМ тереңдікке енеді. Үлгі ішіндегі осы өзара әрекеттесу нәтижесінде қайталама электрондар мен рентген сәулелері сияқты көптеген сигналдар пайда болады [8].


.




10-сурет. Сканирлеуші электронды микроскоп


СЭМ фотосуреттері әртүрлі биополимерлердің беткі морфологиясын талдау үшін кеңінен қолданылады. Жоғарғы беттің фотосуреттері глицериннің крахмал/ПВА/глицериннен жасалған композиттік пленкалардың беткі морфологиясына айтарлықтай әсер ететіндігін көрсетті (сурет.11). Глицеринмен біріктірілген композитті пленкалардың беті глицеринсіз пленканың бетіне қарағанда ықшам және тегіс болды. Бұл нәтижелер глицериннің композиттік пленкалардың матрицасында таралуына, қосылуына және интеграциясына ықпал ете алатындығын көрсетті.














11-сурет. Эксперимент арқылы алынған материалдардың электронды


микроскопиядағы микро суреттері

1- үлгіде сірке қышқылы бар, яғни сірке қышқылы байланыстырғыш ретінде әрекет ететіндіктен крахмал негізінде өте қатты полимер түзіледі. Осылайша, морфологиялық қабат тегіс және біркелкі болады. СЭМ микрограммалары морфологияның биодеградацияның 60 күнінде айтарлықтай өзгергенін көрсетеді. Бірақ алғашқы 30 күнде биодеградация баяу жүрді және морфология айтарлықтай өзгерген жоқ.


2-үлгіде сүт қышқылы болды. Алынған үлгілердің биодеградациясын анықтауда жақсы биодеградация процесі бар биополимерлердің бірі. Суретте.11 беткі қабат тегіс емес, құрамында сірке қышқылы бар биополимермен салыстырғанда түйіршікті. Сонымен қатар, оның морфологиялық өзгерістерінен биодеградацияның жақсы жүріп жатқанын көруге болады.
3-үлгіде ПВХ және лимон қышқылы болды және басқа үлгілерге қарағанда берік және биологиялық ыдырайтын деп танылды.

Биодеградацияға төзімділік пен биополимерлердің беріктігін анықтау


Алынған 4 үлгі 12-суретте көрсетілгендей олардың биодеградацияға төзімділігін анықтау үшін биотестациядан өтті. Үлгілер бірдей пішінді қалыптарға құйылды, олардың массасы өлшенді, олар топыраққа орналастырылды және күн шуақты жерге қойылды. Бөлмедегі температура мен ылғалдылықты психрометриялық гигрометрмен өлшеу керек. 18-суретте бөлмедегі ылғалдылық пен температура, сондай-ақ полимердің құрамы 75 күн ішінде биодеградацияға қалай әсер еткені көрсетілген. 4 түрлі биополимерлердің ыдырауы олардың құрамындағы органикалық қышқылдарға байланысты әртүрлі массалық өнімділікті көрсетті. 1-кестеден ПВХ мен крахмалдың қатысуымен алынған биополимер 1-үлгі алғашқы 15 күнде 4 үлгінің ішіндегі ең төменгі массалық өнімділікті көрсеткенін көруге болады, бірақ 75-ші күні өнімділік 2% - дан 33% - ға дейін өсті.



12-сурет. Биоыдырағыштыққа тексеру процесі

1-үлгі алғашқы 15 күнде 4 үлгінің ішіндегі ең төменгі массалық өнімділікті көрсеткенін көруге болады, бірақ 75-ші күні өнімділік 2% - дан 33% - ға дейін өсті.


Кесте-1. Алынған биополимерлердің биодеградациясы

Үлгілер

күн

ылғалдылық, %

Температура, °C

Масса шығымы

1-үлгі
















15

86

20

2




30

75

21.5

5.5




64

73

22

18




75

69

25

33

2-үлгі
















15

86

20

4.5




30

75

21.5

20.2




64

73

22

30.3




75

69

25

39.3

3-үлгі
















15

86

20

4.8




30

75

21.5

9




64

73

22

14.8




75

69

25

19

4-үлгі
















15

86

20

3.75




30

75

21.5

18.5




64

73

22

30.88




75

69

25

41

2-үлгі сүт қышқылы мен крахмал қатысында алынған биополимер, деградация өте жақсы жүрген үлгілердің бірі, бірақ механикалық тұрғыдан ең тұрақсызы. Себебі құрамындағы сүт қышқылы крахмалмен әрекеттескенде сірке қышқылы сияқты тігінші қызметін атқармайды құрылымына байланысты, сондықтан құрамына глицерин қосқандықтан беркітігі одан ары азайды. 3-үлгіміз сірке қышқылы мен жүгері крахмал қатысында алынған биополимер, биодеградациясы басқа үлгілермен салыстырғанда төмен, бірақ алғашқы 15 күнде көп масса шығымын көрсеткен болатын, оның себебі құрамындағы ылғалдың мөлшерінің көптігі.





Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет