МАЗМҰНЫ
1. Жалпы мәлімет
|
3
|
|
1.1. Ауданның тарихы
|
3
|
|
1.2. Географиялық жағдайы
|
4
|
|
1.3. Табиғи – ауа-райы жағдайы
|
4
|
|
1.4. Пайдалы кен (о.і. игеру үшін перспективті)
|
5
|
|
1.5. Су ресурстары
|
5
|
|
1.6. Экономиканы мамандандыру
|
5
|
|
1.7. Ауданның соңғы 10 жылғы даму қорытындысы (2001 – 2010 жж) (ауданда негізгі көрсеткіштің нақты түрде өсу динамикасы: өнеркәсіп өнімдерінің көлемі, ауыл шаруашылық, шағын бизнес, мемлекеттік бюджетке түсетін түсімдер көлемінің өсуі, басқа да маңызды көрсеткіштер және облыс ауқымында көрсетілген көрсеткіштер бойынша ауданның үлес салмағы)
|
6
|
|
|
|
2. Есептік жыл қорытындысы бойынша ауданның әлеуметтік-экономикалық дамуының қысқаша қорытындысы
|
9
|
|
2.1. Ауданның және ауданның елді мекендерінің даму динамикасы мен даму деңгейі рейтингі
|
9
|
|
2.2. Өнеркәсіп
|
10
|
|
2.3. Ауыл шаруашылығы
|
11
|
|
2.4. Шағын және орта бизнес
|
13
|
|
2.5. Бизнес үшін әкімшілік кедергінің төмендеуі
|
13
|
|
2.6. Құрылыс
|
13
|
|
2.7. Негізгі капиталдағы инвестиция
|
13
|
|
2.8. Сауда
|
14
|
|
2.9. Инфроқұрылым
|
14
|
|
2.10. Туризм
|
17
|
|
2.11. Білім және жастар саясаты
|
18
|
|
2.12. Мәдениет
|
19
|
|
2.13. Денсаулық сақтау және спорт (о.і. дене шынықтыруын дамыту)
|
20
|
|
2.14. Еңбек нарғы және әлеуметтік қорғау
|
22
|
|
2.15. Бюджет (бюджеттің кірістер және шығындар бөлігі)
|
22
|
|
|
|
3. Ауданның алда тұрған жылға дамуының негізгі нысаналы индикаторы және салалар шеңберінде орта мерзімді даму бағыты
|
22
|
4. Аймақтың инвестиция үшін тартымды бағыттары (о.і.нақты жобаларды көрсетумен және инвесторлар үшін мүмкіндік)
|
23
|
5 ЖИИД Бағдарламасын жүзеге асыру
|
25
|
|
|
6. Кесте, диаграмма және карта
|
26
|
1. ЖАЛПЫ МӘЛІМЕТ
1.1. Ауданның тарихы
Абай ауданы – Қарағанды облысының ең ірі аудандарының бірі. Оның тарихы – бұл тарих қазақ даласы және оның халқы. Ауданның тарихы қазақ халқының бірлігі және ұлттық мемлекеттілікті нығайту үшін өз өмірін арнаған ұлы адамның есімімен құрметтелген.
Орталық Қазақстан мал шаруашылығы және кен әзірлеумен айналысатын ежелден шоғырланған халқы бар негізгі аудандардан бірі болып табылады. Біздің заманымызға дейін екінші мың жылдық қола заманының естелігі Абай ауданының даласынан кездеседі.
Археологтардың тапқан заттары Орталық Қазақстанның бірінші тұрғындарының қоныс тайпалары екенін көрсетеді. Олар өте күштi күн, заң орнатушы қапастар және қараңғыны да отты әспеттедi. Тайпалар қоғамдық құрылымның қатынасында ұйымның патриархалдық-рулығын кезеңдерінде болды. Қазақ тайпаларымен заселяетсяның осы аумақтан кейiннiң жүз жылдықтары көп.
Чурубай - Нұра көмiр туған жерi Шерубайнураның өзенiнен өз атына алды. Бұл жерде көшпендiлер баяғыдан өмiр сүрдi, мал шаруашылықтарымен шұғылданды. Джунгары ауыл-ауылдарға барымталай өз шапқындарын жасады. Ақсақалдар Шерубай-батыр ерлiктерi және джунгардың сансыз көбi және қиратқан оның жауынгерлерi туралы айтады. Ал, кейбiрі тартулар бойынша мүлдем жаңадан көрiнген жiгiтпен қаза тапты, ал кейбiрі - әбден қартайғанша өмiр сүрдi және шоқының төбесiнде жерлеген. Адамдар бұл адам туралы жад өзек және Чурубай поселкесiнiң атауларында мәңгi есте сақтады - Шерубай-Нұра 1961 жылы Абай қаласына аты өзгертілген. Ол көмiрлердiң туған жерi Шерубай-Нұраның игеруіне байланысты 1949 жылдың тамызында сала бастады - ол 1961 жылдың 15 тамызы облыстық маңызы бар қаласына өзгерттi және ұлы қазақ ақыны Абай атына атады. 1974 жылы қаланың орталық алаңына Абай ескерткiші орнатылды.
Абай ауданы 1997 жылы 23 мамыр айында құрылды, құрамына Абай қаласы, 3 кент және 10 ауылдық округ қарайды.
Ауданда тас дәіріне жататын 24 аргеологиялық ескерткіштер бар, ескерткiштердiң (Қарабас тұрақ), (Есенгелді обасы), (Жартас обасы) және т.б. мұндай ескерткіштердің көбісі Құлаайғыр, Есенгелдi ауылдық округінде, Южный кентінде орналасқан.
Археологиялар сирек кездесетiн ескерткiші көшпелі болу «Патшалақ» үлгісі бойынша ерте ғасыр кезеңіне (б. э. дейінгі VIII-III ғ) жататын Көксу қорғаны болып табылады.
Ауданының аумақтарына Сталин қысымшылықтарының садағаларының жадының күнiне қуғындалған және Құрма ауылдық округінде орналасқан Спасск мемориалымен аталатын әскери тұтқындардың жаппай жерлеуi орыны кешенінде 12 ұмытылмас таңбалар анықталған, оған жыл сайын әр түрлi елдердiң делегацияларын келедi.
1.2. Географиялық жағдайы.
Абай ауданы Сары-Арқа Қазақ белiнiң жоғарлатылған орталық бөлiгiнде орналастырған және майда тау массивтары бар.
Аудан аумағы 652,9 мың га (облыс аумағындағы жалпы алаңы 1,5%) құрайды.
Абай ауданы Қарағанды облысының ауылдық аудандарымен шектеседі. Ауданның оңтүстігі Шет ауднымен, солтүстігі Бұқар-Жырау ауданымен, батысы Нұра ауданымен, солтүстік батысы Жаңаарқа ауданымен шектеседі.
Абай аудандық әкімшілік-аумақтық бөлімі 36 елді мекеннен тұрады, оның ішінде: Абай қаласы, 35 ауылдық елді мекендер (3 кент, 10 ауылдық округ, 32 ауыл). Халқының саны 2011 жылдың 1 қаңтарына 53137 адамды құрады, оның ішінде-25939 адам қала тұрғындары, 27198 адам ауыл тұрғындары.
Абай ауданы аумағында 53,1 мың адам жасайды. Абай ауданы облыстың аудандар мен қалалары арасында 8 рейтингтік орында.
Аудан бойынша орташа халықтың тығыздығы 1 ш.м. аумақты 8,1 адам құрайды.
Ауданда 17 ұлттан көп ұлт өкілдері тұрады. Жалпы халық санынан қазақ ұлтының үлесі 30%, орыс ұлты – 46%, украиндықтар – 8%, немістер – 3%, татар халқы – 5%, белорустар – 2,5% құрады. Басқа да ұлттар үлесі 5,5% құрады.
Аудан облыс орталығынан оңтүстік-шығыста 30 км-де орналасқан.
1.3. Табиғи – ауа-райы жағдайы
Ауданның табиғи-климаттық шарттары қоңыржай ауа райының шөл - көрiнiс аймақтарымен елестетілген.
Көрcетiлген аймақтар үшiн қурап қалған тән және сортаң топырақтардың бедерiнiң өзгертiлген бөлiмшелерiне ашық-талшыл және бурыл топырақтар, басымдылығы және сорларды, жусанды - дәндi от жердiң ауа райымен сипатталған.
Ауданның аумақтарына сазды - қиыршық тасты шөлдер, және сортаңды шөлдер басым.
Ауданның флорасы гүл өсiмдiктерi, қандыағаштардың әр түрлiлiгiмен елестетілген. Аң әлемі сан алуан, көптеген сүтқоректi, құстар, рептилиялар, балықтардың түрлерi бар.
Ауданда аң әлемінің сан алуандығы оның тарихи дамуының ерекшелiктерiмен, қазiргi табиғат жағдайларымен, сонымен бiрге адамның оларына сипатпен және әсердiң дәрежесiмен анықталды.
Ауданның аумақтарына қасқырлар, түлкi, сайғақтар, арқарлар, қабандар, ақ тышқандар, суырлар және тағы басқаларларды мекендейдi.
Ауданда құстардың бiрнеше отрядтары кездеседi. Өте типтi зяблик, көк құс, бақша сұлысы, боз шыбын ұстағыш, кәдiмгi сұлы жармасы, үлкен шұбар тоқылдақ.
Көлдер және өзендерде балықтардың тағы басқа түрлерi сазан, алабұға, шортандар жүредi
1.4. Пайдалы кен (о.і. игеру үшін перспективті)
Аумақтың табиғи потенциалын дамыту минералды шикізат ресурстар қорының жоғарғы потенциалында жасалатын оң тенденциялармен сипатталады.
Ауданда барлық түрдегі құрылыс материалдар өнеркәсібін дамыту үшін сенімді шикі заттық база құрылды. Оның аумағында оңтүстік топарлық флюс әк тасы, құрылыс тасының туған жерi, Қарабас құрылыс тасы, құм, қиыршақ тасы орналасқан.
Олардың түрлерiнiң көпшiлiгi құрылыстық пайдалы көмбелер туған жерлерінің шикізат базсы және зерттелген қорлар санын, оның қажеттiгiн қамтамасыз етедi.
Абай туған жерлерi табиғи қорлардың келесi түрлерiмен елестетілген: құрылыс тасы, тас, тас көмiр, флюс әк тасы, кварцит, қиыршық тас, әк тас қаптайтын құрылыс құмы.
1.5. Су ресурстары
Аудан аумақтары бойынша Шерубай-Нұра су қоймасы бар, өзендермен: Қылыш, Соқыр тағы басқалар. Топар кентінде Шерубайдың жанында - Нұра су қоймасымен демалыстың 61 аймағы орналасқан.
Аудан шалағай және жер асты суларының түбегейлi қорларын игереді. Су қорлары бiр қалыпты бөлiп берілген.
Аудан бойынша тұрғындарды сумен қамтамасыз ету және өнеркәсiптiк кәсiпорындар үшiн барлығы жер асты суларының 1 бөлiмшесiн пайдаланады.
1.6. Экономиканың мамандандыруы
Ауданды салалық мамандандыру картоп және көкөніс, кен өндіру шаруашылықтары болып табылады.
Агроөндіріс кешені экономиканың негізі болып табылады, шығарылған өнімнің жалпы көлемінің үлесі 57% құрайды.
Жалпы ауылшаруашылығы өнімінің көлемі өсу тенденциясын алады. Сонымен, 2009 жылы жалпы өнімнің көлемі 9261 млн. теңге сомаға өндірілді немесе 2001 жыл деңгейіне 5 есеге өсті (1942,8 млн. теңге).
Ауыл шаруашылығының жалпы өнiмiнiң құрылымының 60% өсiмдiк шаруашылығы, 40% - мал шаруашылығы.
Ауылдық округтерде болатын суармалы жерлерде өсімдік шаруашылығы көбірек дамыған: Көксу, Юбилейное, Жартас, Агрогородок а/о; мал шаруашылығы - ауылдық елді мекендерде, жем мәдениетін жетілдіруші және жайылым бар: Есенгелді, Сарепта, Ақбастау, Самарка, Құлаайғыр ауылдық округтерінде.
Өнеркәсіп өндірісі құрылымының 97,8%-кен өндіруші өнеркәсіп, 0,2%-өңдеуші өнеркәсіп, 2%-электр қуаты, газ және су тарату қызметі құрайды.
Ауданның негізгі өнеркәсіп кәсіпорындары «ТЭМК» Оңтүстік-топар кен басқармасы ЖШС, «Қарағанданеруд» АҚ, «Жигер Су» КМК, «Абай жылу жүйесі» ЖШС болып табылады.
«ТЭМК» ОТКБ ЖШС негізгі өнімі флюстік әктасы болып табылады, является флюсовый известняк, өнімнің өндірілу көлемі 11150 мың тонна немесе 2009 жыл деңгейінен 83% (1398,9 мың тонна).
«Қарағанданеруд» АҚ негізгі өнімі ұсақ тас болып табылады, өнім өндірісі 598,9 мың шаршы метрді құрады немесе2009 жылдан 118% (507,5 мың шаршы м), құм -948,3 мың шаршы м. 2009 жыл деңгейіне 117,8% (805,1 мың ш/м).
«Жигер Су» ЕКМК бойынша су тарату қызметі 41,7 млн.теңге сомаға көрсетілді.
2010 жылы өнеркәсіпті дамытуда айтарлықтай төмен көрсеткіштер бар. Бірақ, ауданның өнеркәсібі жаңа өнеркәсіп құру және кеңейтуге негізделеді: экономикалық өсім ол өндірістің жеке салаларын мамандандыру негізінде қамтамасыз етіледі.
1.7. Ауданның соңғы 10 жылда даму қорытындылары (2001 – 2010 жж.) (ауданның негізгі көрсеткіштерінің өсу динамикасы нақты көрсеткіште: ЖАӨ, өнеркәсіп өнімінің көлемі, ауыл шаруашылығы, шағын бизнес, мемлекеттік бюджетке түсетін түсімдер көлемінің өсуі, басқа да маңызды көрсеткіштер және ауқым саласында көрсетілген көрсеткіштер бойынша ауданның салыстырмалы салмағы)
Ауданның өндірілген жалпы өнімінің көлемі 2010 жылы 18 млн. 106,3 мың теңге сомасында болды немесе 2009 жыл деңгейіне 109,9%.
Абай ауданының өндірілген жалпы өнімінің құрылымында ауыл шаруашылығының үлесі 57%, шағын кәсіпкерлік үлесі - 30,5% артық, өнеркәсіп - 12,5% болды.
Ауыл шаруашылығы аудан экономикасының үлкен бөлігін құрайды.
Ауданда Қарағанды облысының ауыл шаруашылығы өнімінің көлемі 12,8% өндірілді.
10 жылда жалпы ауылшаруашылық өндірісінің көлемі 5 есеге өсті және 2010 жылы 10449,4 млн. теңгені құрады.
Өсімдік шаруашылығы өніміне ауыл шаруашылық өндірісінің көлемі 60% тура келеді және 2011 жылдың 1 қаңтарына - 6286,3 млн. теңгені құрайды.
Ауданда талдау кезеңіне ауылшаруашылық мәдениеті жалпы егіс алаңы өсті. Сонымен, 2001 жылдан бастап 2010 жылы дәнді дақылдар алаңы 15 гектардан 20,9 гектарға дейін өсті, ұқсас кезеңге картоп алаңы 1510,5 га-дан 3314 га дейін өсті, көкөністер алаңы – 392,7га-дан 454,2 га дейін өсті. Ауданда рекордты картоп өнімі 66,4 мың тонна, көкөністер – 11,3 мың тонна.
Ауылшаруашылығы өндірісінде мал шаруашылығы 40% құрайды. Жалпы мал шаруашылығының өндірісі 10 жылда 2 есеге өсті және 2011 жылдың 1 қаңтарына 4163,1 млн. теңгені құрады.
2011 жылдың 1 қаңтарына мал басы келесілерді құрады: ІҚМ басы – 16,4 мың бас, оның ішінде сиыр – 6,9 мың бас ( 2001 жылы – 15,2 мың бас, оның ішінде сиыр 7,6), ешкі және қой – 22,4 мың бас (2001жылы – 10,1 мың бас), жылқы – 3,1 мың бас (2001 жылы – 8,2 мың бас), шошқа – 8 мың бас (2001 жылы – 7,6 мың бас), құстар – 662,3 мың бас (2001 жылы – 423,4 мың бас).
Мал шаруашылығы өнімінің негізгі түрлерінің өндірісі 10 жылда өсу тенденциясы бар: мал және құстар тірі салмақта 2001 жылы 3,9 мың тоннадан бастап 2010 жылы 5,2 мың тоннаға дейін өсті, сүт өндірісі осы кезеңде 16,7 мың тоннадан 17,8 мың тионнаға дейін, жұмыртқа – 48,7 млн. данадан 138,7 млн.данаға дейін өсті
Өнеркәсіп өндірісінде маңызды үлесті кен өндіруші өнеркәсіп алады, обьлыстық көлемде салыстырмалы салмағы 0,2% құрайды.
Осы кезеңде өнеркәсіп көлемінің 65%-ға төмендеу тенденциясы байқалады (2010 ж-2116,8 млн. теңге, 2001 ж -5992,3 млн. теңге), ірі кәсіпорындар санының төмендеуімен, сонымен қатар «Арселор Миттал Темиртау» КД АҚ («Абай» шахтасы, «Восточная» ОБФ), «Корпорация Казахмыс» ГРЭС ЖШС құрылымдық бөлімшелерінің құрамынан шығарылуымен түсіндіріледі.
2010 жылы өнеркәсіп өнімі 2116,8 млн. тенге көлемінде өндірілді немесе 2009 жыл деңгейіне 95,4%. Өнім көлемінің төмендеуі «ТЭМК» ОТКБ ЖШС, «Караганданеруд» АҚ негізгі тұтынушыларынан тапсырыстың азаюына байланысты.
Аудан экономикасына бес жылдық кезеңге 13,9 млрд. теңге қаржы салынды, оның ішінде өнеркәсіп -11 млрд. теңге. Инвестиция көлемінің өсуі 2005 жыл деңгейіне 3,2 есеге өсті.
2010 жылы негізгі капиталдағы инвестиция көлемі 2441 млн. теңгені құрады. 2010 жыл қорытындысы бойынша облыста ауданның салыстырмалы салмағы 1,1% құрады.
Тіркелген шағын бизнес кәсіпорындарының саны (заңды тұлға) 2005 жыл деңгейіне 27,8% өсті.
Шағын бизнестің белсенді субъектілерінің саны (заңды тұлға) 2010 жылдың 01 қаңтарына 69 бірлікті құрады, 2009 жылы 57 бірлік қарсы. Облыста ауданның салыстырмалы салмағы 1,1%. Шағын бизнесте жұмыс істейтіндер саны 2011 жылдың 01 қаңтарына 4 есеге өсті және 1600 адамды құрады (2005 ж – 399 адам).
Шағын бизнес өнімінің өсуі 5 есеге қарағанда көбірек және 2011 жылы 1595,2 млн. теңгені құрады.
Жеке тауар айналымының көлемі 10 жылда 2 есеге өсті (2001 жылы- 971,9 млн.теңге, 2010 жылы - 1914,7 млн.теңге).
2001 жылдан бастап 2010 жылдар бойынша ауданның мемлекеттік бюджетіне түскен түсімдер 2 есеге өсті. 2010 жылы аудан 1750 млн. теңге сомасында түсімдер түсті, олардан аудандық бюджетте - 756 млн.теңге. 2001 жылы аудан бюджетіне түскен түсімдер 726,5 млн.теңгені құрады, оның ішінде жергілікті бюджет - 426 млн.теңге.
2010 жыл қорытындысы бойынша облыс бюджетіне түскен түсімдер көлемі 0,3% құрады.
Соңғы 10 жылда негізгі медициналық-демографиялық көрсеткіштердің тұрақтылығы белгіленді, оның ішінде:
– туушылықтың 10% өсті: 2010 жылы – 741 адам, 2010 жылы – 816 адам;
– өлім-жітім жағдайы 14,4%-ға төмендеді: 2001 жылы – 896 адам, 2010 жылы – 767 адам;
– оң көрсеткіштердің табиғи өсуі: 2001 жылы - (-155 адам) 2010 жылы – 49 адам;
– жыл бойына аналар өлімі болмады.
– нәрестелік өлім деңгейі төмендеді. Көрсеткіш облыстық өлім жағдайы деңгейінен аспайды. 2004 жылы - 14,5; 2005ж. – 24,8; 2006ж. – 5,8, 2007ж.- 15,6, 2008ж. – 11,1, 2009ж. – 6,5. Аналар мен балалар өлімінің алдын алу бойынша кешенді бағдарлама ендіру осы көрсеткіштер бойынша оң динамикаға жетуіне мүмкіндік береді.
- тіркелген некеге тұрушылар саны 47%-ға өсті: 2001 жылы – 293, 2010 жылы- 431;
- Ажырасқандар саны 2001 жыл деңгейінен асады: 2001 жылы – 132, 2010 жылы – 200.
2004 жылдан бастап 11 мектепке дейінгі мекеме ашылды, оның ішінде 2 бала бақша және 7 кешенді бала бақша-мектеп, жалпы білім беру мектептерінде 2 шағын орталық.
Бүгінгі күнде 2458 балалар мектепке дейінгі тәрбие және 18 мектепке дейінгі мекемелерде (8 кешенді бала бақша-мектеп, 8 бала бақша, Жаманжол және Есенгелді ауылдарында 2 шағын орталық) оқытылумен қамтылды.
Ауданда 2 қазақ тілі тәрбиелеу және оқыту мемлекеттік мекемелері, 10 аралас мектепке дейінгі мекемелер жұмыс істейді, олар 513 балаларды мемлекеттік тілде тәрбиелейді және оқытады. Шектеулі мүмкіндікпен оқытылатын балалар «Бөбек» мамандандырылған бала бақшасында тәрбиеленеді.
Бала бақша жүйесін қалпына келтіру мектепке дейінгі тәрбие және оқытумен қамту 2005 жылмен салыстырғанда 2010 жылы 51%-дан 99,1% дейін өсуіне мүмкіндік берді. Аудан мектепке дейінгі қамту бойынша облыста 2 рейтингтік орынды алды.
Ерекше қажеттілікпен балалардың білім алу қызметіне қол жеткізуін қамтамасыз ету мақсатында №1 ОМ түзетілген сынып бар, балаларды үйлерінде оқыту ұйымдастырылуда.
Жергілікті ауылдарға жас мамандарды тарту және бекіту бойынша, тұрғын үй – тұрмыстық жағдай құру, әлеуметтік көмек көрсету бойынша жұмыстар жүргізілуде. Бірінші, 2008-2009 жылдар кезеңіне республикалық бюджет қаражатынан 86-дан көп әлеуметтік сала мамандарына көтерме жәрдемақы төленді, 2010 жылы 15 мамандарға тұрғын үй сатып алу үшін бюджеттік несие берілді.
Ішкі саясат саласында қоғамдық-саяси жағдай тұрақты. Ұлт аралық қатынастарды одан әрі үндестіру бойынша, төзімділік және конфессияаралық келісімді нығайту бойынша мақсатты жұмыстар жүргізілуде.
Аудан аумағында көптеген жылдар бойынша 7 саяси партия өзінің өкілдік қызметін жүзеге асырып келді: 2 мыңнан көп адам санымен «Нұр Отан» ХДП, Қазақстан Коммунистік партиясы (22 адам), Қазақстан Коммунистік Халық партиясы (99 адам), «Ақ жол» партиясы (26 адам), «Азат» (25 адам), «Ауыл» (84 адам), «Руханият» партиясы (22 адам).
Ауданда 6 үкіметтік емес тіркелген және жұмыс істейді: соғыс ардагерлер ұйымының филиалы, «Жардем» мүгедектер қоғамы, «Асыл Жан» кәсіпкерлер ассоциациясы, «Жас Даурен» жастар бірлестігі, «Жас ұрпак» қоғамдық қайырымдылық қоры.
Ауданда 3 кәсіби одақ ұйымдары жұмыс істейді: білім беру, денсаулық сақтау жұмыскерлері, көмір өнеркәсібінің жұмыскерлері.
Ауданда 3 этномәдени бірлестік жұмыс істейді («Хвілынка», «Родники», «Ляйсен»), олармен 12 дөңгелек үстел, 33 мерекелік іс-шаралар өткерілді.
Ауданда 2 БАҚ («Абай-Ақиқат», «Воскресения день» газеттері) тіркелген және шығарылады.
2. ЕСЕПТІК ЖЫЛ ҚОРЫТЫНДЫЛАРЫ БОЙЫНША АУДАННЫҢ ӘЛЕУМЕТТІК-ЭКОНОМИКАЛЫҚ ДАМУЫНЫҢ ҚЫСҚАША ҚОРЫТЫНДЫЛАРЫ
2.1. Ауданның даму динамикасы және даму деңгейінің рейтингі
Қазақстан Республикасы Президенті Әкімшілігі Басшылығының 2010 жылғы 27 желтоқсандағы «Облыс, қала және аудандар рейтингінің бірнеше мәселелері туралы» бұйрығымен бекітілген әлеуметтік-экономикалық даму динамикасы бойынша облыстың қала және аудандарының қызметіне жүргізілген бағаға сәйкес 2010 жылдың қорытындысы бойынша Абай ауданы 10-шы рейтингтік орынға ие болды.
Әлеуметтік-экономикалық даму бағасы 20 көрсеткіштер бойынша қорытындыланады. Ауданның дамуы экономикалық (өнеркәсіп және ауыл шаруашылық өнімдерінің көлемі, инвестиция, бюджет табысы), демографиялық (көші-қон сальдосы, туушылық және өлім коэффициенті) және әлеуметтік көрсеткіштермен (тұрғындарды ауыз су қауіпсіздігімен, құрт ауруымен науқастанғандарды қамтамасыз ету, қылмыс деңгейі, балаларды мектепке дейінгі тәрбиемен қамту) бағаланады.
Келесі көрсеткіштер бойынша жоғары рейтингтік нәтижелер белгіленді: халық санының өсу қарқыны – 0,98; азаматтар санының өсу қарқыны, спортпен жүйелі түрде айналысушылар -0,97; жалпы білім беру мектептерін бітірушілердің өсу қарқыны, мемлекеттік білім гранты бойынша ЖОО түсушілер -0,94. жыл қорытындысы бойынша теріс көрсеткіштер де бар: құрылыс жұмыстарының нақты индекс көлемі төмен -0,09; инвестицияның нақты индекс көлемі төмен -0,17.
Ауданда тоқсан сайын салалық блоктар бойынша кенттер, ауылдық округтер әкімдерінің атқарған қызметтері бағаланады. 2010 жыл қорытындысы бойынша жоғарғы рейтингтік бағаны Көксу, Есенгелді ауылдық округтерінің және Топар к. әкімдері алды, ал төмен бағаны – Ақбастау, Мичурин ауылдық округтерінің және Южный кентінің әкімдері алды.
2.2. Өнеркәсіп
2010 жыл қорытындысы бойынша өнеркәсіп өндірісінің көлемі 2116,8 млн. теңгені құрады. Нақты индекс көлемі – 106%.
Кен өндіру өнеркәсібінде 2069,7 млн. теңге сомаға өнім өндірілді немесе 2009 жыл деңгейіне 96%. Төмендеудің негізгі себебі – Астана қ. құрылыс компанияларының негізгі тұтынушыларынан өтінімнің төмендеуіне байланысты «Қараганданеруд» АҚ кәсіпорынының құрылыс тастарын жеткізіп беруінің төмендеуі.
«Қараганданеруд» АҚ кәсіпорынының өнімін бетон, темірбетон құрылымында, автокөлік және темір жол құрылыстарында пайдаланылады. Кәсіпорын қазіргі заман жабдықтарымен, жаңа жоғарғы технологиялармен, «Sandvik SRP AB» (Швеция) автоматтандырылған сорттағыш-ұнтағыш фабрика фирмасымен жабдықталған, тастарды куб пішінінде шығару үшін BARMAC (Финляндия) ұнтағыш қондырғысымен қайта құру жүргізілді. Кәсіпорын № 000668 «Самұрық Қазына» Қоры отандық өндіруші тобы тізіміне қосылды.
Флюстік әктасы туған жері Южный кентінде орналасқан Оңтүстік-Топар кенбасқармасында әзірленеді. Кәсіпорынның негізгі өндірісі флюстік әктасы мен кварцит өндірісі және қайта өңдеу болып табылады. Кәсіпорын өнімін тұтынушылар Қазақстанның химиялық және азық-түлік өнеркәсібі, ірі металлургиялық кәсіпорындары болып табылады. «ТЭМК» ОТКБ АҚ кәсіпорыны бойынша өндіріс көлемін өсіру «Арселор МитталТемиртау» АҚ негізгі тұтынушыларына тәуелді.
Кен өндіру саласына 1552,7 млн. теңге сомасында қаржы салынды, ол 2004 жылмен салыстырғанда 4722,9%.
Электр қуатын, су және газ тарату саласы бойынша қызметті «Жигер СУ» КМК кәсіпорыны жүзеге асырады. Қызметтің негізгі түрі – Абай қаласына сумен жабдықтау және канализация қызметін ұсыну.
2010 жылы шығарылған өнімнің көлемі 41,7 млн. теңгені құрады.
Жылу энергиясын тарату саласы бойынша қызметті «Абай жылу жүйесі» ЖШС жүзеге асырады. Қызметтің негізгі түрі – Абай қаласына жылумен жабдықтау қызметін көрсету.
Достарыңызбен бөлісу: |