Абдолла Ишан мешіті


Әдебиеттер: Жамбыл облысы тарих және мәдениет ескерткіштерінің жинағы. Байзақ ауданы. – Алматы, 2010. – 204 б. Кенесары хан мемориалы



бет27/56
Дата23.05.2022
өлшемі178,59 Kb.
#144760
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   ...   56
Байланысты:
Абдолла Ишан мешіті
Биназар батыр кесенесі, Берікқара шатқалы
Әдебиеттер:
Жамбыл облысы тарих және мәдениет ескерткіштерінің жинағы. Байзақ ауданы. – Алматы, 2010. – 204 б.

Кенесары хан мемориалы

Кенесары хан мемориалы Қордай ауданы, Қаракемер ауылының оңтүстік – шығысында 14 шақырым, Қаракемер-Қарасай батыр тас жолының сол жақ бетінде, жолдан 30 м жерде орналасқан.


Ескерткіш 2006 ж. Кенесары ханның мерт болған жеріне және майдандас батырларына арнап орнатылған. Мемориал алаңы биік төбені қоршай, ортасына көлемі 2,4 м, биікітігі 6 м бетоннан құйылып қызыл мәрмәр тақталарымен қапталған ескерткіш тақта орнатылған. Ескерткіштің айналасында Кенесары ханның опат болған сарбаздарының есімдері мен қазақ руларынан естелік жазылған ескерткіш тастар қойылған.
Төре тұқымы Кенесары 1802 ж. дүниеге келген. Ол Қасым сұлтанның бел баласы, Абылай ханның туған немересі. Кенесары бала кезінен-ақ ат құлағында ойнап, құралайды көзге атқан мерген болды. Қанжығасы қанды ғажайып аңшылығымен, қара қылды қақ жарған әділдігімен, жүрек жұтқан батылдығымен, қайтпас қайсар қаһармандығымен тaнылды. Оның бойында ұйымдастырушылық және әскери қолбасшылық таланты ерекше еді.
1841 ж. қыркүйекте Кенесары үш жүздің өкілдері жиынында хан болып сайланғаннан кейін, Қоқан хандығының иелігіндегі Созақ, Жаңақорған, Ақмешіт қамалдарын алды. 1843 ж. бастап Ресей үкіметі Кенесарыға қарсы кең көлемді әскери жорықтар ұйымдастырды. Әскери қуаты басым жау Кенесары сарбаздарын Жетісуға шегінуге мәжбүр етті. 1847 ж. Қырғыз манаптары мен орыс отряды және Қоқан әскерлері Ыстықкөл мен Шу өзенінің жоғарғы ағысы аралығында Кекілік сеңгір тауының қойнауындағы «Алмалы сай» шатқалында Кенесарының сарбаздарын үш жақтан қоршауға алады. Өздерінен бірнеше есе күші көп жаумен болған қаһармандық шайқаста Кенесары хан 32 қазақ сұлтанымен бірге тұтқынға түседі. Кенесары айуандықпен өлтіріледі. Ол елінің санасында ерлік пен өрліктің, теңдік пен тектіліктің ескерткішін орнатып кетті.


Әдебиеттер:

  1. Абылай хан. Кенесары: (ұлт-азаттық қозғалыс мəселелері) / Ред. М.Қ. Қозыбаев. – Алматы: Ғылым,1993. – 119 б.





Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   ...   56




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет