Қабылданды: Мукашева М. М. Астана 2022 Мазмұны Кіріспе

Жүректе атриовентрикулярлық түйінді айналып өтіп, жүрекшелер мен қарыншаларды байланыстыратын қосымша жолдар бар:

Кент шоғыры-оң және сол жақ атриумның бүйір бетінде, талшықты сақина арқылы өтіп, артиовентрикулярлық түйінге немесе Гисс шоғырына жақындайды.

Маккейм шоғыры-атриальды септумның бөлігі ретінде жүреді және қарыншалық септум мен қарыншаларға енеді.

Мағынасы: импульстарды жүргізу қарыншалар атриовентрикулярлық түйін зақымданған кезде. Қалыпты жағдайда қосымша трактаттар миокардтың шамадан тыс қозуы кезінде әрекет ете бастайды, бұл аритмияны тудырады.

Оң жақ атриум, алдыңғы қабырға; синоатриальды түйіннің топографиясы

1 Жоғарғы қуыс вена; 2 терминалды сулькус; 3 аорта шамы; 4 синус-атриальды түйін; 5 оң жақ атриумның бұлшықет талшықтарының шоғыры; 6 короноидты сулькус (оң жақ короноидты артериямен)

Автоматиканың дәлелі
жүректі нервтендіретін нервтер кесілді, бірақ ол жұмысын жалғастырды;
жүрек денеден оқшауланған, бірақ ол жұмысын жалғастырды;

Гаскелдің тәжірибелері: түтіктер жүйесі жүрекке жеткізіліп, жүректің белгілі бір аймақтары жылынып, салқындатылды. Оң жақ жүрекше температурасының жоғарылауы жүрек соғу жиілігінің жоғарылауына әкелді; басқа бөлімдердің температурасының өзгеруі жүрек соғу жиілігінің емес, тек жиырылу күшінің өзгеруіне әкелді;

Харрери тәжірибелері: оң жақ атриумның миокард аймақтары эмбриондар мен ересек жануарларда кесіліп, трипсин ерітіндісіне орналастырылды, ұлпа жасушаларға ыдырады, осылайша кардиомиоциттер, атипті бұлшықет жасушалары, жүйке талшықтары және жеке ганглион жасушалары табылды. Жасушаның атипті бұлшықеттері жиырыла бастады. Әр түрлі жасушалар әр түрлі жиілікте жиырылды, ал топтар пайда болған кезде олар бір жиілікте (ең үлкен) жиырыла бастады. Осылайша, ең белсенді жасушалар басқа жасушаларды бағындырды.

Жүректің өткізгіш жүйесіндегі бұзылулар

Жүрек блоктары

Электр импульсінің жүректің өткізгіш жүйесі арқылы өтуінің баяулауымен немесе тоқтауымен байланысты жүрек ритағының бұзылуы жүрек блокадасы деп аталады.

Блокаданың пайда болу орны бойынша:

атриальды (синоатриальды) жүйке импульсінің баяулауы атриальды бұлшықет деңгейінде болған кезде

атриовентрикулярлық-атриовентрикулярлық түйіннің бұзылуы

қарыншаішілік-байлам деңгейінде ГИС және оның аяқтары.

Атриальды блокадалар атриальды бұлшықеттің өткізгіш жүйесінде өткізгіштік бұзылған кезде пайда болады. Қалыптымаақтың фонында миокард жиырылуының пролапсы пайда болады және шамамен екі жиырылуға тең үзіліс болады. Мұндай блокаданың тұрақты түрінде оны жүректің баяумаағынан - брадикардиядан ажырату қиын. Блокаданың бұл түрі сау адамдарда және жүректің ишемиялық ауруы, жүрек бұлшықетінің қабыну аурулары, улану, кейбір дәрі-дәрмектердің артық дозалануы (жүрек гликозидтері, хинидин,верапамил) бар науқастарда мүмкін. Блокаданың айқын дәрежесімен науқаста естен тану және тіпті құрысулармен есін жоғалту шабуылдары мүмкін. Кейде мұндай блокада ритақтың басқа бұзылуына - жүрекшелердің жыпылықтауы немесе дірілдеуіне айналуы мүмкін.

Науқастың денсаулығы жақсы болған кезде атриальды блокадаларды емдеу қажет емес. Кейде беллатаминал, беллоид, эфедрин тағайындалады. Егер науқас есін жоғалтса немесе жүрек соғу жиілігі минутына 40-тан аз болса, жасанды ритақ жүргізушісі имплантацияланады.

Атриовентрикулярлық өткізгіштіктің бұзылуы (атриовентрикулярлық блокада) жүрекшелерден атриовентрикулярлық түйін деңгейінде қарыншаларға электрлік импульс өткізудің бұзылуы кезінде пайда болады.

Мұндай өткізгіштік бұзылулар көптеген жүрек ауруларында, әсіресе ревматикалық зақымдануларда, жүректің ишемиялық ауруы, миокард инфарктісі, кардиосклероз, туа біткен жүрек ақаулары, кардиомиопатияларда жиі кездеседі.

Кейде мұндаймаақтың бұзылуы сау дайындалған адамдарда ұшқыштар мен ғарышкерлерде кездеседі.

Атриовентрикулярлық блокада үш дәрежеде болады:

I дәреже. Сонымен қатар, жүрекшелерден барлық импульстар қарыншаларға жетеді, бірақ олардың өткізілуі баяулайды. Мұндай блокада электрокардиограммадағы тістердің өзгеруіне байланысты диагноз қойылады. Бірінші дәрежелі атриовентрикулярлық блокада үшін емдеу негізгі ауруға байланысты, кейде кардиостимуляторды орнату қажет.

II дәреже. Атриовентрикулярлық блокаданың екінші дәрежесінде жүрекшелерден барлық импульстар қарыншаларға өткізілмейді және жеке қарыншалық жиырылулар түседі. Электрокардиограммада алдымен баяулау белгілері немесе қалыпты кешендер кездеседі, содан кейін тек жүрекшелердің жиырылуына сәйкес келетін тіс тіркеледі және қарыншалардың жиырылуы болмайды. Әрбір бесінші, төртінші, үшінші және т.б. қысқартулар түсуі мүмкін. Блокадалар өткізудің алдыңғы баяулауынсыз пайда болатын толық атриовентикулярлық блокадаға өтуі мүмкін. Екінші дәрежелі блокаданы емдеу де негізгі ауруға байланысты. Кейде атропин, изадрин қолданылады. Егер жүрек соғу жиілігі төмендесе, жүректің тұрақты электростимуляциясы - кардиостимулятор қолданылады.

III дәреже. Толық атриовентрикулярлық блокада. Бұл жағдайда жүрекшелерден қарыншаларға электрлік импульс мүлдем жүргізілмейді, ал жүрекшелер мен қарыншалар дұрыс ритақта жиырылады, бірақ бір-біріне тәуелсіз. Атриальды жиырылу жиілігі әдетте жоғары, ал қарыншалар минутына 30-50 баяуаютсяақпен жиырылады. Блокаданың бұл түрінде науқас Морганья-Адамс-Стокс шабуылдарына ұшырауы мүмкін, сана бұзылған кезде ұстамалар, бет цианозы (көкшілдік), жүрек аймағында ауырсыну болуы мүмкін. Осы сәтте Импульс және сәйкесінше жүрек соғу жиілігі жоқ. Ұстамалар қан айналымының уақытша тоқтауына байланысты пайда болады. Атриовентрикулярлық блокаданың осы дәрежесіндегі болжам ауыр. Науқастар еңбекке жарамсыз, жүрек жеткіліксіздігі дамиды. Морганья-Адамс-Стокс шабуылдары кезінде кейде жанама жүрек массажын жасап, механикалық желдетуді жүргізуге тура келеді.Мұндай шабуылдардың пайда болуы немесе кем дегенде олардың алғашқы көріністері (бас айналу, әлсіздік шабуылдары) тұрақты электрлік ынталандырудың абсолютті көрсеткіші болып табылады.

Ритм жүргізушісін имплантациялау жүрек соғу жиілігі минутына 50 соққыдан аз науқастарға қажет, тіпті оларда шағымдар болмаса да. Кардиостимулятор имплантацияланған науқастар үнемі дәрігердің бақылауында болуы керек
Қарыншалық өткізгіштіктің бұзылуы негізінен қарыншада және оның аяқтарында - оң және сол жақта электрлік импульс өткізілетін ГАЖ шоғырында пайда болады. Жүректің ишемиялық ауруы, миокард инфарктісі, миокардит, кардиомиопатия, инфекциялық эндокардит, қандағы электролиттер (калий, кальций, хлор) санының бұзылуы қарыншалық блокадалардың пайда болуына әкеледі.

Кейде туа біткен блокадалар ГИС шоғырының аяқтарының бірінде, Көбінесе оң жақта немесе ГИС шоғырының аяқтарының бұтақтарында кездеседі. Туа біткен блокадалар әдетте өмір сапасына әсер етпейді және жүрек ауруына әкелмейді. Қарыншалық блокадалар әдетте электрокардиограмма арқылы оңай диагноз қойылады. Олардың типтік көрінетін кешендері бар. ГАЖ шоғырының аяқтарының блокадаларының өзі пациенттің өміріне қауіп төндірмейді олардың клиникалық маңызы олардың өршу және толық атриовентрикулярлық блокадаға өту мүмкіндігімен анықталады немесе олар Жүректе қандай да бір патологиялық процестің пайда болуының көрсеткіші бола алады. Трифасцикулярлық блокада өте сирек кездеседі, электр импульсін өткізу барлық тармақтарда бұғатталған кезде, тұрақты кардиостимулятор қажет болуы мүмкін.