Ахметжанов о. Н. Жануарлардың КӨз аурулары оқу құралы семей, 2012 Қазақстан республикасы білім және ғылым министрлігі



бет16/147
Дата06.02.2022
өлшемі7,92 Mb.
#79188
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   147
Байланысты:
7e7b7439-84b7-11e3-9ea3-f6d299da70eeкоз-3

Көз шарасының ішкі қабы – (periorbita) көз шарасының ішкі жағында орналасқан созылғыш дәнекер ұлпадан тұратын қапшық. Қапшықтың алдыңғы жағы көз шарасының арт жағындағы көру тесігінің айналасына бекісе, ал негізі көз шарасының айналасына бекіген. Оның ішінде көз алмасы, көз бұлшық еттері және көз майы орналасқан. Онда жүйке (артқы жағында көздің көру жүйкесі) және қан тамырлары өтетін торлы тесік бар.
Қабақтар – (palpebrae) көздің алдыңғы жағын жауып тұратын тері – етті қатпар. Ол көзді механикалық зақымдалулардан, шаң – кір түсуден, сондай – ақ қасаң қабықты кеуіп кетуден қорғайды. Сонымен бірге көзге түсетін жарық мөлшерін реттеуге қатысады. Ауыл шаруашылық малдарында үш қабақ бар. Олар: жоғарғы, төменгі және үшінші қабақ. Жоғарғы және төменгі қабақтар қозғалғыш, қақпақ сияқты көз саңылауын ашып – жауып тұрады. Қабақтың жиегі ішкі және сыртқы қабырғаларға бөлінеді. Сыртқы қабырғасында кірпіктер, ішкі қабырғасында мейбомиев безінің түтігі ашылады. Қабақтың ішкі жағы кілегейлі қабықпен қапталған. Ол қабақ конъюнктивасы деп аталады. Одан әрі көз алмасына ауысып, көз алмасының конъюнктивасы делінеді. Олардың бір – біріне ауысатын тұсы – конъюнктива төбесі болып табылады. Ал қабақтың ішкі қабырғасы мен көз алмасының аралығындағы қуыс «конъюнктивалық қап» делінеді. Қабақ терісі астында көздің дөңгелек бұлшық еттері (m. Orbicularis palpebrarum) орналасқан. Ол көз саңылауын кеңейтеді не тарылтады. Сонымен бірге жоғарғы қабақтың сыртқы, ішкі көтергіш бұлшық еттері (m. Levator palpebrae inferioris, m. Corrugator supercilii) және төменгі қабақтың түсіргіш бұлшық еттері (m. Depressor palpebrae inferioris) бар. Үшінші қабақ – (palpebra tertia) конъюнктиваның қатпары. Құстарда көздің ашып – жұму жарғағы деп аталады. Малдардың үшінші қабағының ішінде жарты ай тәрізді жұмсақ шеміршек пластика бар және ол көздің ішкі бұрышында орналасқан. Қой мен иттің үшінші қабағының ішкі бетінде лимфа фолликулалары шоғыры орналасқан. Олар қабынғанда айқын байқалады. Жоғарғы, төменгі қабақтар, үшінші қабақ, құстардың ашып – жұму жарғағы үнемі қозғалыста болып, көзді қорғап, түскен ұсақ бөгде заттардан тазартып отырады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   147




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет