Ахметжанов о. Н. Жануарлардың КӨз аурулары оқу құралы семей, 2012 Қазақстан республикасы білім және ғылым министрлігі
жүктеу/скачать 7,92 Mb.
|
7e7b7439-84b7-11e3-9ea3-f6d299da70eeкоз-3
- Бұл бет үшін навигация:
- Конъюнктивит
| КОНЪЮНКТИВА АУРУЛАРЫ
Конъюнктиваның жарақаты. Конъюнктива көз қабағының ішкі кілегейлі қабығы екені белгілі. Қабақтың терісі мен конъюнктива созылғыш болса да олардың жарақаттары жиі кездесіп тұрады. Себептері әртүрлі. Конъюнктива сыртқы жағынан көздің қабағының жарақаттануынан, ішкі жағынан көзге бөгде заттар түсуінен жарақаттанады. Көбіне бір жақ көздің конъюнктивасы жарақаттанады. Конъюнктиваның созылғыштығы оны қатты жарақаттанудан қорғайды. Механикалық әсерлерден көбіне оған жеңіл жарақаттар, сызаттар түседі, қанталайды. Көзге түскен бөгде зат конъюнктиваны алғашында жарақаттамайды. Бірақ, қатты аурушаңдық туғызып, жануарды қатты мазасыздандырады. Соның салдарынан жануарлар көзін алдыңғы аяғына немесе басқа заттарға үйкеп, бөгде заттың конъюнктиваны жарақаттауына әкеледі. Сонымен бірге бөгде зат көздің қасаң қабығын және ақ қабығын қоса жарақаттайды. Жарақат арқылы көзе инфекция түсуіне жол ашылады. Белгілері. Сырттан болған жарақатта қабақ жарақаттанған, домбығып ісінген. Жануар жарыққа қарай алмайды. Қабағын ашпайды (блефароспазм). Көзден жас ағады. Бөгде заттар түссе конъюнктиваны ашып қарағанда бетінен қатты микробөлшектер (шаң, құм, кейбір ши тәрізді өсімдіктердің ұрықтары) анықталады. Конъюнктива аздап ісінген, қызарған, ноқатты қан құйылу болады. Сонымен қоса конъюнктива сызылған, тілінген. Жарақат терең болса ол жері қанайды. Емі. Конъюнктиваның жарақаты салыстырмалы түрде жеңіл жарақатқа жатқанмен, емдемесе микроорганизмдер түсіп асқынады. Ем жарақаттың сипатына қарай жасалады. Егер конъюнктиваның жарақаты қабақтың жарақатының салдары болса, оның көлемінің үлкендігі мен тереңдігіне байланысты емдер жасалады. Жеңіл жарақаттарды емдеу дезинфекциялық дәрілердің ерітінділерін, көз тамшыларын қолданып өңдеумен шектеледі. Ал, көлемі үлкен және терең жарақаттарға механикалық тазалау мен залалсыздандырудан соң хирургиялық тігіс салынады. Ары қарайғы емдеу кәдімгі асептикалық жарақатты емдегендей жүргізіледі. Қабақтығы жарақатқа әртүрлі асептикалық ұнтақтар, майлар, аэрозолдар (септо – спрей) қолданылады. Бұл дәрілердің өткір иісі (камфора, скипидар майлары, Вишневскидің бальзамды майы) мен тітіркендіргіш қасиеттері болмауы тиіс. Конъюнктива қапшығына 5 % синтомицин, 1 % тетрациклин сияқты көзге арналған майларды салып жарақат толық жазылғанша емдеу керек. Көзге бөгде заттар түскен болса, малды мықтап бекітіп, конъюнктивасын жылы физиологиялық ерітіндімен немесе 0,02 % фурацилинмен инесіз шприцті пайдаланып ағындата жуып тазалау керек. Оған болмаса ауырсындырмау жасау үшін көзге 2% новокаин тамызып, қабақтарды кезек – кезек ашып, бөгде затты іздеп тауып, оны физиологиялық ерітіндіге батырылған стерильді кішкене мәрлі тампонға жабыстырып алып тастайды. Бөгде зат ірі болғанда оны көзге арналған қысқышпен алады. Конъюнктивит – (conjunctivitis) көз конъюнктивасының қабынуы. Көз ауруларының ішінде ең жиі кездесетін аурудың бірі. Ресей ғалымдарының (А.Г. Шелкин., М.А. Аверин., В.В. Олейник. 2004) зерттеулеріне қарағанда конъюнктивит қабынумен жүретін көз аурулары арасында кератиттен соң екінші орында тұрады және 21,3 % - ын құрайды. Конъюнктивиттің пайда болу себептері әртүрлі. Оның ішінде жоғарыда қарастырылған конъюнктиваның жарақаты да бар. Сонымен бірге физикалық (шамадан тыс ультракүлгін сәуле, ылғал), химиялық (аммиак), биологиялық (инфекциялық және инвазиялық аурулар қоздырушылары) әсерлер де көздің конъюнктивасын қабынуға шалдықтырады. Конъюнктивит көздің басқа құрылымдарының қабынуларының конъюнктиваға ауысуы салдарынан болуы да кездеседі. Бұған қабақтардың, қасаң қабықтың, жас аппаратының қабынуларының конъюнктиваға шабуын айтуға болады. Конъюнктивиттің жіктелуі: Конъюнктивит ағымы бойынша жіті және созылмалы, ал қабынуда пайда болған эксудаттың сипатына қарай катаральді және іріңді деп жіктеледі. Жіті конъюнктивит өз кезегінде: жіті катаральді конъюнктивит, жіті іріңді конъюнктивитке жіктеледі. Созылмалы конъюнктивиттің жіктелуі: іріңді конъюнктивит, фибрионозды конъюнктивит, флегмонды конъюнктивит, фолликулярлы конъюнктивит. жүктеу/скачать 7,92 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|