Ахметжанов о. Н. Жануарлардың КӨз аурулары оқу құралы семей, 2012 Қазақстан республикасы білім және ғылым министрлігі
В – витамині жетіспесе көздің көру жүйкесі невритке ұшырайды, семеді. С
жүктеу/скачать 7,92 Mb.
|
7e7b7439-84b7-11e3-9ea3-f6d299da70eeкоз-3
| В – витамині жетіспесе көздің көру жүйкесі невритке ұшырайды, семеді.
С – витамині жетіспесе конъюнктиваға және көздің ішкі орталарына қан құйылады, эгзофтальм дамиды. Ішкі ағзалардың жұқпалы емес ауруларында да көз зақымдалады. Мысалы нефритте қабақтар ісінеді, конъюнктива сарғаяды. Ретинит, ретро – интробульбарлық неврит дамиды. Жүрек, өкпе ауруларында конъюнктива бозарады, көгереді. Қан қысымы көтерілгенде ақ қабықтың қан тамырлары жарылып, көздің ішкі орталарына қан құйылады. Ортаңғы құлақ қабынуы салдарынан да көзде жиі нистагм байқалады. Ал ішкі құлақтың іріңді қабынуында, гайморитте ретро – интробульбарлық неврит дамиды. Көздің көру жүйкесі семіп, көз көрмей қалуы мүмкін. Ми – жүйке жүйесінің аурулары да көзге және оның көруіне тікелей әсер етеді. Мидың механикалық жарақаттарында ондағы көру орталығының қызметі бұзылады. Соның салдарынан көздің көруі нашарлайды, тіпті толық көрмей қалады. Көзде осындай өзгерістер миға қан құйылғанда, мидың зілді ісіктерінде де байқалады. Қансыраудан және тағы басқа себептерден болған анемияда конъюнктива бозарып, торлы қабықтың қан тамырлары әрең байқалады. Көздің көру жүйкесінің бүртігі бозарған. Тіпті мес қарынның атониясы мен тимпаниясында да көзде өзгерістер байқалады. Бұл ауруларда көз қарашығы ұлғайып, жарыққа реакциясы тежеледі. Ал ол ауруларды емдеген соң бұл өзгерістер жылдам қалпына келеді. Жануарлардың минералдық, химиялық улы заттармен және улы өсімдіктермен, зең саңырауқұлақтарымен улануы да көзге әсер етеді. Наркозға қолданылатын дәрілер (хлороформ, эфир) әсерінен және ас тұзымен уланғанда (әсіресе шошқа) көздің қарашығы кеңейеді. Салицил қышқылы, метил спиртінен улану көздің көру жүйкесінің солуына әкеледі. Малды аммиак, күкіртті сутегі мөлшері жоғары қорада ұстағанда көз ауруға шалдығып, жалпы көз ауруларының клиникасы дамиды. Олардың көзінен жас ағып, жарыққа қарай алмай, конъюнктивит, кератит пайда болады. Мал улы өсімдіктермен, зең саңырауқұлақтарымен уланғанда да көзде патологиялық өзгерістер дамиды. Меңдуанамен, қышамен, у қорғасынмен, кекіремен уланған малдың көзінің қарашығы кеңейіп, оның қозғалысы күрт баяулайды (мидраз). Сыртқы қоршаған орта факторлары да көзге әсер етеді. Көп мөлшерде көзге түскен ультракүлгін сәуле әсерінен катаральді конъюнктивит, кератит, ретинит дамиды. Торлы қабыққа қан құйылуына да себеп болады. Сондықтан ультракүлгін сәулемен емдегенде дәрігер арнайы қорғаныш көзәйнек кию керек және емделетін жануарға да осындай арнайы көзәйнек кигізіледі. Рентген және радиация сәулелері көзде катаракта, ретинит туғызып, көздің көру жүйкесін семуге ұшыратып, көздің көрмей қалуына әкеледі. Өте арықтау (көтерем, кахексия), аса кәрілік те көздің паталогиясын туғызады. Көзде кератит дамиды, көз алмасы семіп, көз шарасына түседі. жүктеу/скачать 7,92 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|